Multilingual Turkish Dictionary Azerbaijani Explanatory Dictionary

TIKILMƏK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Tikmek2"den məch. Paltar yaxşı tikilmişdir. Şalvar çox enli tikilib.
[Tahirin] pencəyi təzə dəbdə, uzun və gen tikilmişdi. M.Hüseyn.

TIKIM : Azerbaijani Explanatory Dictionary

ax tikiliş
Paltonun tikimi.

TIKINTI : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is.
Bina, tikili. Möhtəşəm tikin-
tilər; Qurulur ölkəmizdə. M.Seyidzade.
Tikme, inşaat. Nümayəndə heyəti əvvəlcə tikinti işləri ilə maraqlandı. Ə.Veliyev.
Tikinti işi aparılan yer, inşaat meydan-çası. Salman kişi axşam tikintiyə qayıdanda briqada üzvlərini orada gördü. Mir Celal.

TIKIRTGƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

ax kanifol. Baxşı cəld durur ayağa, kamançanı alır, çəkilib oturur dizi üstə, cibindən tikirtgə çıxarıb kamanı çəkir tikirtgəyə.. C.Memmedquluzade.

TIKIŞ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is.
Tikmek işi, tikme, tikim. Tikiş dərnəyi. Tikiş maşını.
[Gülnise:] Bu saat duraram, ana, tikişimin bir azca yeri qalıb, onu qoy qurtarım. Ə.Haqverdiyev. □ Tikiş tikmək
iyne-saplayan tikiş maşınında bir şey tikmekle, tikişle meşğul olmaq. Hacı Mehdinin ikinci övrəti Güllü oturub tikiş tikir.. Ə.Haqverdiyev. Pinəçi Qafar başmaq yamarkən oxuyur, Şahsənəm də tikiş tikir. S.S.Axundov.
Tikilmiş parça, deri ve s. parçalarının birleşdiyi yer. Köynəyin tikişi. Tikişi sökülmək.
Bir şeyin hisselerinin bitişdiyi, calaşdığı, bend olduğu yer, bitişme yeri. Borunun tikişi. // tex. Eyni menada detallar, qurğular ve s. haqqında. Qaynaq edilmiş metalın tikişi. // tib. Cerrahiyye emeliyyatında toxumaların tikilib bitişdirildiyi yer. Yaranın tikişi sökülüb. // Bu cür tikiş neticesinde deride emele gelen qırış; qırışıq. Uzündə yara tikişi var.
0 Tikiş qoymaq
yaranın kenarlarını bir-leşdirib xüsusi materialla tikmek. Tikişi aç-maq
tikilmiş yara sağaldıqdan sonra onun saplarını açmaq, çıxarmaq.

TIKIŞÇI : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Tikiş senayesi işçisi; derzi. Ti-kişçilərin bayramqabağı əmək nailiyyətləri. // Sif. menasında.

TIKIŞLI : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif.
Tikişleri olan, bitişik, bend
edilmiş yerleri olan, bütöv olmayan. Tikişli boru.
Qırış, qırışıq (cerrahiyye emeliyyatı neti-cesinde). O vaxtdan Qəhrəmanın üzü tikişli qalmışdı. Ə.Veliyev.

TIKIŞSIZ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. Tikişi, tikiş yeri olmayan, bütöv hazırlanmış. Tikişsiz boru.

TIKMƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Tikmek^&#
den f.is.

TIKMƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Tikmek2"den f.is.
is. Parça üzerinde rengbereng saplarla müxtelif naxışlar salmaqdan ibaret xalq se-neti, habele bele memulatın özü. Qarşı divara yekə bir tikmə vurulmuşdu. B.Bayramov.

TIKMƏÇI : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Tikme ustası (Bax tikmə
ci menada).

TIKMƏK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

f.
Daşdan, kerpicden, taxtadan ve s.-den bina, divar ve s. ucaltmaq, qurmaq. Ev tikmək. Məktəb tikmək. Divar tikmək.
[Atası Rövşene:] İndi sən gərək böyük bir tövlə tikəsən. "Koroğlu".
Düzeltmek, qurmaq, hazırlamaq (yuva). Tikəndə quş yuva, çör-çöp; Yığıban, zir-zibil istər. Q.Zakir. Tikan üstə qonan quşlar; Qon-maz bura, tikməz yuva! Z.Xelil.
Teyin etmek, qoymaq. Sonra camaat Qaraqaşı tikdi padşah. (Nağıl). [Xan:] Mən [Isanı] Dızaq sığnağına yüzbaşı tikdim, daha demədim ki, başıma bəla olsun.. çemenze-minli.

TIKMƏK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

f
Tikme işi görmek, tikişle meşğul olmaq. Tikiş maşınında tikmək. Iynə ilə tikmək.
Parçanın, derinin ve s.-nin kenarlarını iyne-sapla bir-birine calayaraq paltar, ayaq-qabı ve s. hazırlamaq. Kostyum tikmək. Ayaq-qabı tikmək.
Yusif Sərrac
.. oturub, əlində bir cilovu tikib tamam edirdi.. M.F.Axund-zade. Mən körpəykən özü biçib, özü tikmiş paltarımı; Gülüşündə görmüşəm öz çiçəklə-nən baharımı. S.Rüstem.
Parça ve s. üzerinde rengbereng saplarla hendesi ve ya nebati naxışlar, şekiller toxu-maq. Təkəlduz tikmək.
Cerrahiyye emeliyyatında: toxumaları iyne-sapla birleşdirmek, bitişdirmek. Şərə-foğlunun qarnını yarmış, bağırsağını kəsib tikmişdilər. M.Ibrahimov.
◊ Gözünü tikmək- bax gözünü dikmək
("göz"de).

TIKMƏLI : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif Tikmesi olan, tikme tikilmiş, tikme naxışlı, tikme ile bezedilmiş (bax tikmə
ci menada). Tikməli yaylıq.

TILAVƏT : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [ər.] Quranı avazla oxumaq.

TILIŞKƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Taxtanın iyne kimi iti uclu kiçik hissesi. Rüxsarə yaxına gəlib [Kosanın] əlinə diqqətlə baxdı. Onun ovcunun içi doğ-rudan da qaralmışdı, orada odun tilişkəsi var idi. S.Rehimov.

TIL(L) : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is.
Kenar, qıraq. Yolun tili.
Indi Şamo gah cığırla.. və gah da cığırın tili ilə gedirdi. S.Rehimov.
Əlin çeçele barmaqdan ovuca teref olan hissesi. [Yusif]
.gah ülgücü əlinin tilinə çəkib itiləyir, gah da qabağına qoyduğu dəyirmi güzgünün yerini rahatlayırdı. B.Bayramov.
Uzunsov tepenin üstü. Təpənin tili.
At-lar tildən üzüaşağı addım-addım enirdilər. S.Rehimov.
Iki sethin kesişdiyi yer. Piramidanın tili.

TILL : Azerbaijani Explanatory Dictionary

ax qalaq. Bəzi Para xırmanlarda döyülən taxıllar xüsusi yığanlarla toplanır və qabaq tərəfdə till vurulurdu. S.Rehimov.

TILLƏMƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Tillemek"den f.is.

TILLƏMƏK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

ax qalaqlamaq.

TILOV : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Balıq tutmaq üçün ucu iti çengel; qarmaq. [Imamverdi Nureddine:] Sənə tilov qayıracağam, hər gün çayda balıq tutarsan. S.S.Axundov. □ Tilov atmaq
balıq tutmaq üçün tilovu suya salmaq.

TILSIM : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [ər.] Mövhumatçılara göre, sehrli qüvveye malik söz ve s.; ovsun, sehr (en çox nağıllarda işlenir). Ibrahim bir tilsim oxuyub, oldu tülkü, çıxıb kolun dibindən, ya-pışdı dəbrüşün boğazından, boğub öldürdü. (Nağıl). Bir tilsim oxuyub, oğlan oldu həminki Qaraqaş, özü də yıxılıb yatdı. (Nağıl). □ Til-sim etmək
bax tilsimləmək. Tilsimə düş-mək
1) b a x tilsimlənmək. [Gülzar Beh-ruza:] Düz deyirəm, oğul, sən bu evdə tilsimə düşmüsən. Ə.Memmedxanlı. Amma indi [Zehra] elə bil tilsimə düşmüşdü. Y.Əzimza-de; 2) dan. çetinliye düşmek, dolaşığa düş-mek. Işi tilsimə düşmək. Tilsimə salmaq
bax tilsimləmək. [Derviş] Qaraqaşı görən kimi nə ki tilsimlər vardı, oxudu ki, Qaraqaşı tilsimə salsın. (Nağıl). [Telli arvad:] Baxıram bu sədr qızının gözlərinə, elə bilirəm, igidləri tilsimə salan sehr-cadudur. M.Ibrahimov.

TILSIMBƏND : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif [ər tilsim ve fars. bend] Tilsimlenmiş, tilsime salınmış, ovsunlanmış, ovsunlu. Qəmər vəzir də bilirdi ki, qız tilsim-bənddi. Qızı əmisi oğlu ala bilməyəcəkdir.
(Nağıl).

TILSIMÇI : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. ve sif. Nağıllarda: tilsim eden adam; sehrbaz, ovsunçu. Tilsimçi qoca üzüyü özü üçün götürüb, çətirlə xurcunu Əhməd Mirzəyə verib dedi.
(Nağıl).

TILSIMLƏMƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Tilsimlemek"den f.is.