Multilingual Turkish Dictionary

Az Turkish Farsi

Az Turkish Farsi
ALBӘKӘLLİ : Az Turkish Farsi

= آلبه‌كه‌لي (albәkәli)
نام طايفه‌اي از ايلات قشقايي كه امروزه اغلب در ايل عمله زندگي مي‌كنند. (آلبه‌كه يا آلوه‌كه نام يكي از پادشاهان افسانه‌اي قيرقيزستان بوده)

ALÇAQ : Az Turkish Farsi

:
پست، پايين.
كوتاه، قد كوتاه.
فرومايه و پست.
كم بها، كم ارزش. (در مورد ريشة كلمه دو نظريه مطرح است.
از
آلت (زير) + اق = آلتاق = آلچاق.
تحريفي از كلمة آشّاق (پايين) يعني به شكلهاي آچّاق و آلچاق تغيير كرده است. ← آش2، آشّاق) آلْچاقْلانماق (alçaqlanmaq) = آلْچالْماق (alçalmaq)
پايين آمدن، فرود آمدن، تنزّل كردن. آلچالديرماق (alçaldırmaq) = آلچاقلانديرماق (alçaqlandırmaq)
پايين آوردن، تنزّل دادن، تحقير كردن. آلچاقليق (alçaqlıq)
پايين بودن، كم ارزش بودن. آلچاقلين (alçaqlın)
پست و پايين.
پستي، پاييني

ALEY : Az Turkish Farsi

: آشكار. ( ← آي1 و آلايين)

ALI : Az Turkish Farsi

: سيب زميني

ALI VӘND : Az Turkish Farsi

: نام طايفه‌اي از ايل كشكولي

ALIFTӘ : Az Turkish Farsi

:
آشفته حال، ناراحت.
حريص و آزمند

ALIN : Az Turkish Farsi

: ساقة گندم كه با دانه توأم باشد، كاه همراه با دانه. (← اون)

ALIVӘND : Az Turkish Farsi

: (← آلي وَند)

ALL : Az Turkish Farsi

= آل (al)
پيشاني.
شانس و اقبال.
روبرو، مقابل. گون آلّيندا. (در مقابل آفتاب قرار دارد.) آلّ آييرماق (all ayırmaq)
به سويي رو نمودن، به طرفي حركت كردن. آل باغى (al bağı) = آلّى باغى (allı bağı) = آل ياغليغى (al yağlığı)
پيشاني بند، دستمال قلاغي. آل قوْيماق (al qoymaq)
پيشاني بر زمين نهادن.
عازم شدن، رو به سويي نمودن و حركت كردن. آلّى آچيق (allı açıq)
پيشاني گشاده، بشّاش، گشاده رو.
خوش شانس، خوش اقبال. آلّى آغ (allı ağ)
خوشبخت، خوش شانس. آلّى بورّوشوق (allı burruşuq) = آلّى قوْشالـی (allı qoşalı) = آلّى كيرلي (allı kırlı)
آنكه چين و چروك پيشاني‌اش آشكار باشد، شوم، بد يمن، بد قدم. آلّى قره (allı qәrә) = آلّى يامان (allı yaman)
بد بخت، پيشاني سياه، بيچاره. آلّـينجاق (allıncaq)
شانس و اقبال. (بيات) آلّـينجاق اولدوزو (allıncaq ulduzu)
ستارة اقبال

ALLAH : Az Turkish Farsi

: (ع) الله، پروردگار، خداوند. آللاه جانيم دؤوه‌سي (allah canım dövәsi) = آللاه ده‌وه‌سي (allah dәvәsi)
آخوندك. آللاه داشى (allah daşı)
سنگ خدا، بلاي آسماني، هر چيز عجيب و غريب. آللاه ساخلاسين (allah saxlasın) = آللاه ساخلاتسين (allah saxlatsın)
خدا حافظ. آللاه سئوه‌رينه (allah sevәrinә) = آللاه سه‌وه‌ره‌سينه‌ (allh sәvәrәsinә) = آللاه سه‌وه‌رينه (allah sәvәrinә)
به خاطر خدا، براي خدا. آللاه سيز (allahsız)
بي دين، خدا نشناس.
ظالم، نابكار، بد عمل

ALT : Az Turkish Farsi

: زير، تحت، پايين. آلت-اوست (alt-üst)
زير و رو، بالا و پايين. آلت-اوست ائدمك (alt-üst edmәk)
زير و رو كردن.
مجازاً به معني فحشهاي ركيك و زشت دادن. آلتيندان گـؤتورمَك (altından götürmәk)
زير قول خود زدن، حاشا كردن، انكار كردن.
برداشتن، حمل كردن

ALTI : Az Turkish Farsi

: عدد6

ALTMIŞ : Az Turkish Farsi

: عدد60

AM : Az Turkish Farsi

: فرج، آلت تناسلي زن. آ.م.ج.ی.ق (a.m.c.ı.q)
فرج‌كوچك و تنگ

AMA : Az Turkish Farsi

:
امّا، ولي.
از اصوات تحسين و لذّت. آما (ama) = آما داهى (ama dahı)
از اصوات تعجّب و تحسين. آما گزديگا. = آما داهى گزديگا. (چه خوب تفريح كرديم.)

AM-AL : Az Turkish Farsi

:
كاملاً سرخ، سرخ پر رنگ.
سرخ كم رنگ

AMAN : Az Turkish Farsi

:
امان، مهلت، فرصت.
امان‌نامه، عفو.
كمك و ياري.
طاقت و توانايي.
افسوس، فرياد، فغان. آمانا گلمك (amana gәlmәk)
به امان آمدن، بر كسي پناه بردن.
به شدّت خسته و ناراحت شدن. آمانسيز (amansız)
بي امان، فوري، زود. آمان ناس (aman nas)
در لغت به معني امان ناس (اي مردم! چه بايد كرد؟) اصطلاحاً به معني ناچار و لاعلاج به كار برده مي‌شود

AMIQ : Az Turkish Farsi

: دانه و جوش پوست بدن كه باعث بيماري مي‌گردد. مانند
قره آميق (دانة سياه) قيزاميق = قيزيل آميق (بيماري سرخك)

AMZA : Az Turkish Farsi

: آلت نرينه

ANA : Az Turkish Farsi

:
مادر، والده.
پايه، اصل، اساس. آنا–باجى (ana-bacı)
مادر و خواهر.
ناموس. آناجيق (anacıq) = آنانجيق (anancıq)
مادر كوچولو، دختر فهميده، دختري كه به اندازة يك مادر آگاهي داشته باشد. آنا حالى (ana halı)
حالت قاعدگي زنان، ركل خانمها. آنا حالى بولماق (ana halı bulmaq)
قاعده شدن زنان. آنادان بير (anadan bir)
خواهر يا برادر ناتني كه مادر آنها يكي باشد ولي پدرشان فرق كند. آنا ديلي (ana dili)
زبان مادري. آناسيز (anasız)
مادر مرده، يتيم. آناسيزليق (anasızlıq)
بي مادري، يتيمي. آنا قارنيندا (ana qarnında)
در شكم مادر است.
حالت محاق بودن ماه را گويند كه در آخر هر ماه آن را نمي‌بينيم. آنالى (analı)
مادر دار، داراي مادر. آناليق (analıq)
مادري، وظيفة مادرانه.
نا مادري.
متعلّق به مادر، مال مادر

AND : Az Turkish Farsi

: قسم، سوگند. آند ايچمك (and içmәk)
قسم خوردن، سوگند ياد كردن. آندوشما (andlaşma)
سوگند نامه، قرارداد. آندوشماق (andlaşmaq)
با هم متّحد و هم پيمان شدن، هم قسم شدن

ANG : Az Turkish Farsi

: آدم عامي و بي سواد. (فا) (در تركي قديم به معني عقل و هوش بوده.) آنگلا (angla)
بفهم، فعل امر از مصدر «آنگلاماق» (فهميدن) آنگلاتديرماق (anglatdırmaq) = آنگلاتماق (anglatmaq)
فهماندن، آگاه كردن. آنگلاديلماق (angladılmaq)
فهمانده شدن، آگاه شدن. آنگلاماز (anglamaz)
نافهم، نادان. آنگلامازليق (anglamazlıq)
ناداني، نافهمي. آنگلاماق (anglamaq)
فهميدن، درك كردن.
آگاه شدن، با خبر شدن. آنگلايان (anglayan)
فهيم، دانا

ANGAR : Az Turkish Farsi

: انگار، مثل اينكه

ANGSIRMAQ : Az Turkish Farsi

: عطسه كردن. (← آنس، آنسيرماق)

ANGІLAMAQ : Az Turkish Farsi

: متمايل شدن، ميل كردن. (شش)