Multilingual Turkish Dictionary

ƏL-AYAQ

ƏL-AYAQ : Azerbaijani English Dictionary

top. i: əl-ayaq etmək [tələsmək] to make* haste, to hurry, to be* quick; to bestir oneself əl-ayağa dolaşmaq to get* in everybody;s way, to hamper [d.]; əl-ayağını yığışdırmaq to take* smb. in hand; Mən onun əl-ayağını yığışdıraram I;ll take him / her in hand; əl-ayaq çəkiləndən sonra after the nightfall

"ƏL-AYAQ" IN Other Languages

ƏL-AYAQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

top. Qollar ile qılçalar bir-likde. Əl-ayağını bağlamaq. Əl-ayağı tit-rəmək (əsmək).
[Kömekçi dedi:] Səriyin əl-ayağını, sürün onu bəri... Nə olubdur? C.Cabbarlı. Hatəmxan evin yerindən tər-pənmir, Pası əl-ayağını uzadır və onu yerə çırpırdı. S.Rehimov.
0 Əl-ayağa dolaşmaq
mane olmaq, ayağa dolaşmaq. Uşaqları aparın, yoxsa əl-ayağa dolaşarlar.
[Yaşlı kişi:] Şoğəribə qalmış əl-ayağına dolaşır,
deyərək [Şirin-nazın] çarşabını başından alıb yerə atdı. S.Hüseyn. [Hakim] səliqəli stolunun üstün-də gördüyü lazımsız kağızları bir-bir cırıb səbətə atırdı ki, "əl-ayağa dolaşmasın!" Mir Celal. Əl-ayağa düşmək
telaşa düşmek, teşvişe düşmek, heyecanlanmaq. Mehdinin qaçmasını Naxçıvan və Gorus nəçənniklə-rinə xəbər verdilər. Nəçənniklər əl-ayağa düşdülər. "Qaçaq Nebi". Adamlar əl-ayağa düşdülər. İskəndər kişinin cənazəsini sa-manlığa apardılar. M.Hüseyn. [Necef:] Bəs sən niyə belə əl-ayağa düşmüsən? İ.Əfen-diyev. Əl-ayağı buza dönmək (soyumaq)
elleri ve ayaqları soyumaq, soyuqdan donmaq. Tahirin anası Gülsənəm arvad qaş qaralanda fermada sağını qurtarıb evə qayıdan zaman onun yanaqları gömgöy ol-muş, əl-ayağı buza dönmüş, az qala dili tutulmuşdu. M.Hüseyn. Əl-ayağı düz
terbiyeli, exlaqlı, ismetli. Anam, bacım, qız gəlin; Əl-ayağı düz gəlin; Yeddi oğul istərəm; Bircə dənə qız, gəlin. (Bayatı). Əl¬ayağı soyumaq
1) ölümü yaxınlaşmaq, ölmek; 2) hevesden düşmek, ruhdan düşmek. Lotuların əl-ayağı işdən-gücdən soyudu... (Nağıl). Əl-ayağı sustalmaq
1) zeiflemek, taqetsizleşmek. Yavaş-yavaş qulağıma tar-qaval səsləri də gəlməyə başladı. Əlim-ayağım sustaldı. M.Rzaquluzade; 2) b ax əl-ayağı soyumaq. Əl-ayağı titrəmək
1) qorxudan ve ya soyuqdan esmek, tit-remek; 2) zeiflik, qocalıq, xestelik üzünden el ve ayaqları esmek. Əl-ayağı üzülmək
bax əli üzülmək ("əl"de). Əl-ayağı yer-dən üzülmək
son derece teeccüblenmek, heyret etmek. Muxtarov Xanlara baxdıqca özü də məəttəl qalır, bəzən elə bil əl-ayağı yerdən üzülürdü. M.Hüseyn. Əl-ayağına düşmək
tezim etmek, qabağında diz çökmek, yalvarmaq. Əl-ayağını bağlamaq
hereket etmesine imkan vermemek, mane olmaq. Əl-ayağını kəsmək
heç bir iş görmeye qoymamaq, mane olmaq. Əl-aya-ğını qayırmaq
hazırlaşdırmaq, hazırlıq görmek. [Hacı Hesen:] Ay qız, Fatma, Nazlının əl-ayağını qayır, bu gün gərək köçürək. C.Memmedquluzade. Əl-ayağını toplamaq
1) işe başlamaq, neden başla-maq lazım geldiyini müeyyen etmek. çim-naz isə hələ də əl-ayağını toplaya bilmirdi. Ə.Əbülhesen; 2) işi qurtarmaq üzre olmaq, işi tamamlamağa yaxınlaşmaq. Əl-ayağını yığ(ışdır)maq
nizam ve intizama tabe etmek, tabe olmağa mecbur etmek, qaba-ğını almaq, istediyini etmeye qoymamaq, müeyyen çerçive içerisine almaq. Əl-ayaq açmaq
istediyi kimi, serbest hereket et-mek. Əl-ayaq atmaq
bax əl-ayaq çal-maq. Əl-ayaq çalmaq
çırpınmaq, çapa-lamaq. Əl-ayaq çəkilmək
bax əl-ayaq yığılmaq.
.Gecə yarısı əl-ayaq çəkilir, hər şeyyuxuyagedir, səs-sədakəsilir. M.S.Ordu-badi. Axşam əl-ayaq çəkiləndə bura gəlib, üzünü bu qayaya tutub "a qaya-qaya!" deyə çağırsan, "qaya-qaya!" deyən əks-səda eşi-dərsən. R.Rza. çünki elə hər gecə, çəki-ləndə əl-ayaq; Qaranlıq döngələrdə onlar verir səs-səsə! Ə.Cemil. Əl-ayaq eləmək (etmək)
1) terpenmek, hereket etmek, sey göstermek, yubanmamaq, celd terpen-
mek. Bir əl-ayaq eləsək, işin canı alınar.
Bədəlovun taqımı doğrudan da elə əl-ayaq elədi ki, Mədədov onları görəndə təəccübdə qaldı. Ə.Əbülhesen; 2) tapmaq, elde etmek. Zəhmət çək, mənə bir paket əl-ayaq elə. Mir Celal. Əl-ayaq kəsilmək
bax əl-ayaq yığılmaq. Kənddə əl-ayaq kəsilmişdi. Ə.Abasov. Əl-ayaq qoymaq
bax əl qoy-maq
ci menada ("əl"de). Əl-ayaq oynat-maq
1) çapalamaq; 2) məc. hedelemek. Əl-ayaq tərpətmək
celd işlemek, teles-mek, herekete gelmek, sey etmek. Bir əl-ayaq tərpət görək.
[Eyvaz kişi] bir qədər əl-ayağını tərpədərək üzdüsə də, birdən suların arasında yox oldu. Ə.Veliyev. Əl-ayaq vermək
kömek etmek. Qonaqlıqda əl-ayaq verən çox olduğundan hər iş qay-dalı gedirdi. Əl-ayaq yetişməmək (çatma-maq)
çox uzaqda olmaq, görüşmek mümkün olmamaq. Cənnətin hurisi, ərzin mələki; Yetişməz, yüz qala, əl-ayaq sənə. Q.Zakir. Əl-ayaq yığılmaq (yığışmaq yığışılmaq)
gediş-geliş, hereket kesil-mek, hamı evine çekilmek. Axşamdan xeyli keçmişdi, kənddə əl-ayaq çoxdan yığıl-mışdı. M.Hüseyn. Əl-ayaqda qalmaq
ortada qalmaq, başqalarmm evezine cavab vermeli olmaq. Qadın bağırırdı:
.Hərəniz özünüzü bir deşiyə soxun, əldə-oyaqda mən qalım! Ə.Əbülhesen. Əl-ayaqda olmaq
hazırlıq görmek, tedbir görmek, amade olmaq, hazır olmaq. Əl-ayaqdan düşmək
elden düşmek, berk yorulmaq. Mən səni izləməkdən düşmüşəm əl-ayaqdan. S.Rüstem. Əldən-ayaqdan düşmək
bax əl-ayaq-dan düşmək. Əldən-ayaqdan getmək
bax əldən getmək
ci menada ("əl"de). Onun üçün nə əldən-ayaqdan gedirsən?
Kimisi əldən-ayaqdan gedir, kimisi sadəcə gülür, kimisi də haylı-küylü danışığı ilə özü-nü gözə verməyə cəhd edirdi. S.Rehimov. Bəndalı ustasının xahişinə tez və dürüst əməl eləmək üçün əldən-ayaqdan gedir, kürə qabağında fır-fır fırlanırdı. Mir Celal. Əldən-ayaqdan olmaq
çox gezmekden yorulmaq, elden düşmek. Əldən-ayaqdan salmaq
1) çox gezmek, her yerde olmaq; 2) taqetden salmaq, yormaq. [İkinci müha¬fiz:] Tüksüz yapıncı
. [Əlemdarı] bu fırtınada lap əldən-ayaqdan salacaqdır. S.Rehimov. Əlini-ayağını çəkmək
bir yere daha gedib-gelmemek, elaqesini kesmek.