Multilingual Turkish Dictionary Azerbaijani Explanatory Dictionary

LUTERANLIQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [xüs. is.-dən] XVI esrde reformasiya neticesinde Almaniyada Martin Lüter terefinden esası qoyulmuş xristian mezhebi (protestantizmin bir növü, başlıca olaraq Almaniyada ve Skandinaviya ölke-lerinde yayılmışdır).

LUT-ƏTCƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. dan.
çılpaq, etce (uşaq haqqında). Mənə elə gəlirdi ki, [Azad] ana bətnindən lüt-ətcə bu soyuq dünyaya qədəm qoyduğu zaman belə səsini çıxarmamışdır. M.İbrahimov.
məc. Balaca, körpe. [Zeynal:] Ey lüt-ətcə balalar! Başıma yığılın. Ə.Əbülhesen.

LUTF : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [ər.] klas. İltifat, merhemet: meh-ribanlıq, yumşaqlıq; xoş, alicenab münasibet. Vaqif haqdan dilər lütfü kərəmlər; Belə yerdə duran, vallah, vərəmlər. M.P.Vaqif. [Perviz xan:] Mərhəmətiniz artıq, lütfünüz ziyad, sayəniz kəm olmasın. M.S.Ordubadi. □ Lütf etmək (qılmaq)
1) merhemet etmek, ilti-fat göstermek, xeyirxahlıq etmek. Bu sözə nisbət sənə gəl bir hekayət söyləyim; Lütf edib qıl bir nəzər, bu müxtəsər dəstanə bax. M.V.Vidadi. çün yar qılıb lütfünü kəm, hanı o həmdəm; Ta sülh qıla yar ilə Heyran arasında. Heyran xanım; 2) rehm edib bağış-lamaq, vermek. Ol gün ki, sənə xaliq edər lütf bir övlad; Olsun ürəyin şad! M.Ə.Sabir. // Kömeklik, inayet, merhemet. [Hacı Qara:]
Mən Allahın lütfü ilə yalnız onların iyirmi-sinin öhdəsindən gələrəm. M.F.Axundzade.

LÜTFƏN : Azerbaijani Explanatory Dictionary

zərf [ər.] kit. "Lütf edin", "zeh-met olmasa", "zehmet çekin", "xahiş edi-rem" menasında nezaketle müraciet ifade edir. Lütfən oturunuz. Lütfən söyləyin.
[Stu-dent:] Bağışlayın, sizə zəhmət verirəm, ota-ğın qiymətini lütfən söylərmisiniz? çemen-zeminli. [Firengiz:] Mən sizə göndərdiyim məktubların lütfən qaytarılmasını rica edər-dim. C.Cabbarlı. [Şeyx Senan:] Baba dərviş! Qılmayın lütfən; Bizi məhrum feyzi-söhbətdən.
H.Cavid.

LÜTFKAR : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [ər. lütf ve fars.
..kar] Mer-hemetli, xeyirxah; adamlara iltifat gösteren, yaxşılıq eden. Lütfkar adam.
Pəridən xoş-liqa, qılmandan əla; Məlayikdən gördüm lütf-kar səni. "Letif şah". Mehriban, lütfkar, doğma bir səs də; Bəzən ordu kimi yol açır bizə. S.Vurğun.

LÜTFKARLIQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Lütfkar olma, iltifat etme, merhemet gösterme; xeyirxahlıq, iltifatlılıq. Lütfkarlıq göstərib,
. ayrıca otaq verən meh-manxana sahibəsi Nərgizin gözündə yüksəldi. B.Bayramov.

LÜTLƏMƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Lütlemek"den f.is.

LÜTLƏMƏK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

f. Tamamile soyundurmaq, lüt etmek.

LÜTLƏNMƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Lütlenmek"den f.is.

LÜTLƏNMƏK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

qayıd. Paltarını soyunub lüt olmaq.
Bax lütləşmək. Ağaclar getdikcə lüt-lənirdi.

LÜTLƏŞMƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Lütleşmek"den f.is.

LÜTLƏŞMƏK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

f.
Yarpaqları tökülmek, çılpaqlaşmaq (ağaclar haqqında). Payız fəsli ağaclar lütləşir.
Mirzə Valeh bu pəncərə-dən payız xəzanının gəldiyini, yaşıl ağacların lütləşdiyini həmişə seyr edirdi. S.Rehimov. Ağaclar lütləşmiş olsa da, həmişəcavanlar onu gizlədə bildilər. B.Bayramov.
məc. Var-yoxu elinden çıxmaq, kasıb-laşmaq, yoxsullaşmaq.

LÜTLÜK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is.
çılpaqlıq.
məc. Bitkisizlik; yaşıllıqdan, bitkiden
mehrumluq. Yamacların lütlüyü.
məc. Yoxsulluq, kasıblıq.

LÜT-MADƏRZAD : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. ve zərf bax lüm-
lüt.

LÜT-MÜT : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. dan.
Tamamile lüt, çıl-paq, lüt-üryan.
məc. top. Yoxsul, kasıb, sefil. Oxuyan-dan sonra bir qədər fikir edin. Ey mənim yolçu, dilənçi, lüt-müt qardaşlarım! C.Memmed-quluzade.

LÜT-ÜRYAN : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif.
Lüt-anadangelme,
lümlüt. Məcidin göldə suyu şappıldada-şappıldada qol-qanad çalması, sonra da lüt-üryan (z.) çay qırağında oynaması Xırdanı lap darıxdırdı. S.Rehimov. □ Lüt-üryan ol-maq
lüt-anadangelme olmaq, lümlüt ol-maq. [Fatmanise:] Lüt-üryan olub kişilərin qabağına çıxdı. M.İbrahimov.
məc. Yoxsul, kasıb. □ Lüt-üryan qal-maq
var-yoxu elinden çıxmaq. Yəqin evini yarıblar, var-yox əlindən gedib. Yaxşı lüt-üryan qaldı küçələrdə. Mir Celal.

LÜZUM : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Lazım olma, işe yarama, lazım-lıq. // Ehtiyac, hacet. □ Lüzum görmək
lazım bilmek, vacib hesab etmek. [Nizami:] Bir həqiqəti təkrar etməyə lüzum görmürəm. M.S.Ordubadi. Lüzum yox(dur)
ehtiyac yoxdur, lazım deyil. [Ədil bey:] Inanıram, əzizim, tarixə baxmağa lüzum yoxdur. S.S.Axundov. [Vaqif İbrahim xana:] Hələ ehtiyaca lüzum yoxdur. çemenzeminli.

LÜZUMIYYƏT : Azerbaijani Explanatory Dictionary

[ər.] bax lazımlıq.

LÜZUMSUZ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

ax lazımsız. [Genc:] Bu gün heç kəs yediyi və geydiyi şeylərdən başqa artıq, lüzumsuz şeyləri toplamır. çemenze-minli. Naşad əfəndi heç də mətləbə dəxli ol-mayan lüzumsuz sözlər ilə [Mehribanın] ca-nını sıxırdı. S.Hüseyn. Gövhər xanım hər şeyi səliqəyə saldıqdan sonra oturdu və yenə də lüzumsuz şeylərdən söhbət etdi. Q.İlkin. □ Lüzumsuz bilmək (saymaq)
lazım bil-memek, vacib hesab etmemek. [Behlul:] Nicat dayının
. qızını mənə təklif eləməyini ona görə lüzumsuz sayırdım ki, xoşuma gəl-mirdi. B.Bayramov.

LÜZUMSUZLUQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

ax lazımsızlıq.

LYA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

[ital. la] Musiqi qammasının altıncı sesi, habele bu sesi gösteren not.

LYÜK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

[holl.] Bir şeyin içerisine girmek (düşüb-çıxmaq) üçün adeten qapağı olan delik ve bu deliyi örten qapağın özü (mes.: tankda, gemide ve s.-de).

M : Azerbaijani Explanatory Dictionary

Azerbaycan elifbasının on doqquzuncu herfi. B ax em.

MAAF : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [ər. ] köhn. Her cür vergi ve mü-kellefiyyetden azad olan kendli.

MAARİF : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [ər.] Əhali arasrnda savad, bilik, medeniyyet yaymaq üçün müteşekkil suretde heyata keçirilen tedbirler sistemi. Xalq nıaarifi. Maarif xərcləri. Maarif şöbəsi. // Əlde edilen bilik, tehsil, savad. Maarifə nıeyil və həvəs.
Şərəflə önırünü sərf et nıa-arif uğrunäa; Gözətlə izzəti-nəfsin, unutnıa vicdanın. Ə.Vahid.