Multilingual Turkish Dictionary

Azerbaijani Explanatory Dictionary

Azerbaijani Explanatory Dictionary
MAXIZM : Azerbaijani Explanatory Dictionary

[xüs. is.
den] XIX esrin so-nunda felsefede ve nezeri fizikada subyektiv idealist cereyan.

MAXORKÄ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

[rus.]
Yarpaq ve saplaq-larından tenbeki hazırlanan bitki. Maxorka əkini.
Hemin bitkinin xırda doğranmış yarpaq ve saplaqlarından hazırlanan alçaq növlü ten-beki, tütün. Maxorka çəkmək. [Xelil Mirze] maxorka tüstüsündən və kəsif havadan bir dəqiqə də olsun çimir eləyə bilmədi. Q.Ilkin.

MAİL : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. [ər.]
Her hansı bir terefe eyil-miş; meyilli. Mail xətt. Mail səth. Mail divar.
Aşağı enən günəş də öz mail şüaları ilə göz-ləri qamaşdırırdı. Mir Celal.
Bir şeye ve ya bir kese meyli olan, is-teyi, hevesi olan. İnsan insan ilə həmişə ülfət bağlamağa maildir, necə ki heyvan heyvan ilə. C.Memmedquluzade. □ Mail olmaq
bir şeye hevesi, meyli olmaq; üreyi istemek, qelbi yapışmaq, bağlanmaq. // Meyil etmek. Amma mən bir yanda orucluq söhbəti düşən-də, çox mail oluram ki, küfr və nasəza danı-şam. C.Memmedquluzade.
Vurğun, seven, isteyen. Mən mailəm sənin zənəxdanına; Halqa-halqa zülfi-pərişanına. M.P.Vaqif. Mailəm çeşmi-qəzalə; Olmuşam dərdə həvalə. Q.Zakir. □ Mail ol-maq
vurulmaq, sevmek, istemek. Gümüş kəmər bağlayıbdır belinə; Danışdıqca mail oldum dilinə. Xeste Qasım. Bir ala gözlüyə mail olmuşam; Yarın qapısında sail olmuşam. Aşıq Receb.
Reng bildiren sifetlerden sonra gelerek, benzer, çalar, oxşar, yaxın menasında işle-dilir. [Xedice] rəngi bir qədər qaraya mail bir qız idi. S.Hüseyn.

MAİLİ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. [ər.] Bir yana meyil eden; eyi-len; düz olmayan, eyri, eyilmiş, meyilli. Maili xətt. Maili səth.
Yer bir qədər maili oldu-ğundan
. yerimək çətin idi. M.Ibrahimov.
.Günəşin maili şüaları [Yusifin] sinəsinə dü-şür, orden-medalları bərq vururdu. B.Bay-ramov.

MAİLLİK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Mail şeyin veziyyeti. MAJöR [fr.] mus. Sesleri, böyük ve kiçik tersiyadan ibaret akkord teşkil eden musiqi ladı (seslerde gümrahlıq, şenlik duyulur) (mi-nor eksi). Avropa musiqisi əsas etibarilə iki kök
major və minor əsasında qurulmuşdur.
Ə.Bedelbeyli.

MAJORİTÄR : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. [fr.] Ayrı-ayrı namized-ler üzre keçirilen seçki.

MAKAKA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [port.] Ənterler yarımfesi-lesinden olan meymun.

MAKÄO : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [xüs. is.-den]
Uzun quy-ruqlu tutuquşu.
Qumar oyunu növü. MAKARöN [ital.] Su ve yumurtadan yoğ-rulmuş buğda unu xemirinin qurudulma-sından hazırlanmış yeyinti mehsulu, habele ondan hazırlanmış xörek. Makaron süzmək.
[Mehribamn] evdə bir az makaronu, bir az da yağı qalmışdı. H.Seyidbeyli.

MAKEDONİYALILAR : Azerbaijani Explanatory Dictionary

cəm Yuqoslaviya ve Yunanıstan Makedoniyasının, habele Bol-qarıstanın bezi rayonlarının esas ehalisini teş-kil eden cenubi slavyan xalqı.

MAKET : Azerbaijani Explanatory Dictionary

[fr.] Bir şeyin (bezen ewelceden düzeldilmiş) kiçik nümunesi; model. [Rey-han:] Cahangir gedək. Mehribanın düzəlt-diyi yeni maketi sənə göstərmək istəyirəm. I.Əfendiyev. Ən qabaqda gələn birisi əlində maşın maketi tutmuşdu. Q.Ilkin. // mətb. Ki-tab, qezet, jurnal ve s.-nin nümune üçün ha-zırlanmış nüsxesi. Ensiklopediyanın maketi.

MAKETÇİ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Maket ustası; modelçi.

MAKETÇİLİK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Maketçinin işi, peşesi; modelçilik. Rəssamlıqda maketçilik xüsusi bir yer tutur.

MAKİ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [fr.]
Meşenin sıx yeri.
Ikinci dünya müharibesi zamanı fransız partizan destesinin adı.

MAKİAVELLİZM : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [xüs. is.-den] Qar-şıya qoyulan meqsedler namine exlaq qa-nunlarına mehel qoymamağı ve istenilen va-sitelerden istifade etmeyi mümkün sayan, hakimiyyet uğrunda mübarizede hakimlerin qeddarlığına ve xainliyine beraet qazandıran siyaset.

MAKİNA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

[lat.]
Bax maşın
ci me-
nada. Avtomobillərin, tramvayların, adam basmasın deyə, motorlarına bir makina
qoyulmuş(dur). çemenzeminli. Dəmir maki-nalar hey çoxaldıqca; Qaldıq illər boyu ac da, işsiz də. S.Vurğun. Bir möhtəşəm makinə; Gur çayların zülfünə; çəkməzmi darağını? M.Müşfiq.
köhn. Yazı maşını, maşınka. Makinada yazmaq. Məqaləni makinada çap etdirmək.
Saatlarla oturub makinanın dalında; Dü-zürsən vərəqlərə gələcək kitabları. S.Rüstem. [Vahid:] Anam ağ, zərif barmaqlarını maki-nadan çəkdi. B.Bayramov.

MAKİNAÇI : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Yazı maşınında yazan (qa-dın). Sərvərov əmri qaraladı, özü aparıb ma-kinaçıya verdi. Mir Celal.

MAKİNAÇILIQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Makinaçının işi, peşesi, yazı maşımnda çapetme seneti. Makinaçılıq kursu.

MAKKARTİZM : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [xüs. is.-den]
ci illerde ABŞ-da ifrat mürtece siyasi cereyan.

MAKREL : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [rus.] Balıq növü.

MAKSİM : Azerbaijani Explanatory Dictionary

[xüs. is.-den] Xüsusi sistemli dezgahlı pulemyot.

MAKSİMALİST : Azerbaijani Explanatory Dictionary

[yun.]
Maksimalizm terefdarı (bax maksimalizm
ci menada).
tar. Sui-qesdçi eser qrupunun üzvü.

MAKSİMALİZM : Azerbaijani Explanatory Dictionary

[lat. maximum
daha artıq]
Her hansı bir telebde ifrata varma.
tar. Eserler arasında ifrat sol sui-qesdçi cereyan.

MAKSİMUM : Azerbaijani Explanatory Dictionary

[lat.] Ən böyük miqdar, en çox miqdar; en çox, en böyük (minimum eksi). Maksimum qüvvə sərf etmək.

MAKULATURA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

[alm. makulatur, lat. maculare
korlamaq]
mətb. çap zamanı xarab olduğundan ve ya istifade olunub qur-tardığından tezeden kağız istehsal etmek üçün işlenilen çap kağızı vereqeleri.
məc. Yararsız, qiymetsiz, zeif edebi eser haqqında.

MAQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [yun. esli fars.] Qedim farslarda, midiyalılarda ve bezi başqa xalqlarda kahin, habele nücum ile meşğul olan adam. // Sehr-baz, ovsunçu, caduger, qeybden xeber veren adam.