Multilingual Turkish Dictionary Azerbaijani Explanatory Dictionary

ÖZÜYERİYƏN : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. öz dartr qüvvesi ile
hereket eden. özüyeriyən kombayn.

P : Azerbaijani Explanatory Dictionary

Azerbaycan elifbasımn iyrrmi üçüncü herfi. b ax pe.

PAÇA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [fars. paçe
kiçik ayaqj
Be-denin, iki qıçın arasrndakı hissesi. ördək qaz yerişiyeriyəndəpaçası aralı qalar. (Ata. sözü). Teynıur ağa təngə gəlib, bir əlilə yapışıb onun boynunun ardından, bir əlilə paçasından qal-dırıb tullayır. M.F.Axundzade. Bir qədəryol gedəndən sonra görürsən yabı öz yabılığını bildirdi: qulaqlar sallandı, paçanın arası kö-pükləndi, boyun düşdü, yabı yoruldu. Ə.Haq-verdiyev. Idrisov oturduğu yerdə əllərini pa-çasının arasında qoşalaşdırdı. I.Melikzade. // Baldır; ayağrn dizden aşağı hissesi. [Qız] iki-üç yaşlı, paçası açıq bir oğlan uşağının lap böyründə durmuşdu. M.Ibrahimov.
Qoyun, keçi ve malın ayrıca satılan diz-den aşağı hissesi (ayaq ve baldırları). // Bun-lardan hazırlanan yemek.

PAÇABƏND : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [fars.]: paçabənd etmək (eləmək)
bax paçalamaq. [Mirze Settar:] Xux, yeyərsiz məni, çox böyük adamlar gəlir, onları paçabənd eyləyib qoyaran altına. M.Əliyev.

PAÇALAMA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Paçalamaq"dan f.is.
PAçALAMAQf. Paçasından tutmaq; yapış-maq, paçabend etmek. Nuşapəri xanım səbir eləyə bilməyib tez yorğan-döşəkdən durdu, qarını paçalayıb, qoydu dizinin altına. (Na-ğıl). [Feyzi] cəsarətlə sürünün içinə yeriyib, ala əmliyi paçaladı.. B.Bayramov.

PADAR : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Türk tayfalarından ^^^1^1 adı ve hemin tayfaya mensub olan adam.

PADŞAH : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [fars.]
Hökmdar, impera-tor, şah, sultan. Qoy səndən kiçiklər çapsın-lar, sən çapma. Yalnız böyük padşahların qarşısında ad qazanmaq və ya özünü gös-tərmək üçün çapmağına dəyər. "Qabusname".
məc. dan. Yarışda, oyunda, meclisde ve s.-de başçılıq eden adama verilen ad. Yat, yat, Imamqulu!
deyə birdənpadşah çığırdı,
yat, yat! çemenzeminli. Toy məclisidir. Qoçu Əsgərpadşah olub, yuxarı başda əyləşibdir. ü.Hacıbeyov.

PADŞAHLIQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. köhn.
Padşah vezifesi; şahlıq. Məlik çoban çox ədalətlə padşahlıq etməyə, camaatla yaxşı rəftar etməyə başladı.
(Nağıl).
Padşah terefinden idare olunan dövlet quruluşu; şahlıq, imperatorluq. Padşahlığı yıxmaq.
Xəlifədən gələn nümayəndələr də Qızıl Arslanın padşahlığı qəbul etməsini tək-lif edirdilər. M.S.Ordubadi.
Bir padşahın hakimiyyeti altında olan erazi, ölke, memleket. Padşahlığı idarə etmək.
Padşaha mensub, padşah hökumetine mexsus; dövleti. [Veli bey:] Padşahlıq duma-sının vəkili olmaq xatalı işdir. S.S.Axundov. [Ağa Mehemmed şah Qacar:] Rəiyyət mə-həbbəti qazanmaq padşahlığın ilk vəzifəsidir. Ə.Haqverdiyev.

PADŞAHPƏRƏST : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [fars.] Padşah teref-darı, padşahlıq üsuli-idaresi terefdarı; mo-narxist.

PADŞAHPƏRƏSTLİK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Padşah üsuli-idaresine terefdar olma, onu yegane dövlet üsulu kimi qebul etmekden ibaret mürtece siyasi cereyan.

PADŞAHYANA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. köhn. Padşaha layiq, padşahlarda olduğu kimi; şahane. Kişi gedib bazardan bir dəst padşahyana libas aldı..
(Nağıl).

PADZƏHƏR : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [fars.] Zehere qarşı mad-de, derman. Ibn-Sina "Həkimlik sənətinin qanunu" adlı kitabda
. padzəhərlər haqqında ətraflı məlumat vermişdir. R.Əliyev.

PÄFOS : Azerbaijani Explanatory Dictionary

[yun. pathos
ehtiras]
Ehtiraslı ruh yüksekliyi; temteraq. Pafosla danışmaq. Yalançı pafos.
Direktor
. saçlarını əsdi-rərək, tragik aktyor pafosu ilə ağlamsındı. M.Hüseyn.
Her hansı bir yüksek ideyanın doğur-duğu şövq, ilham, vecd, ruh yüksekliyi, coş-qunluq, ehtiras. Romantika Almazın enerji-sində, yaradıcılıq pafosunda, onun cəsarət və fədakarlığında, onun nikbinliyində, gələcək gözəl həyata olan inam və ümidindədir.
M.Arif.

PAFOSLU : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. Ehtiraslı, coşqun, temte-raqlı. Pafoslu nitq. Pafoslu çıxış.

PAH : Azerbaijani Explanatory Dictionary

nida. Teeccüb, teessüf, keder kimi hissleri ifade edir. Pah, nə pis oldu. Pah, nə çox kitabın var. Pah, yaman işə düşdük.
□ Pah atonnan dan.
cümlenin evvelinde işlenerek teeccüb bildirir. Pah atonnan, nə ağıryatdı bu oğlan, ölübə! Nə də tərpənnıə-yir üstündəki yorğan, ölübə!.. M.Ə.Sabir.

PAHO : Azerbaijani Explanatory Dictionary

ax pah. [Hamı:] Paho!Bu nə iş-dir,
. belədəadanı aldatmaqolarmı?U.Hacı-beyov. Paho, strajnik gəlib ki, xoş gördük!
deyə Əhməd irəli gəlib Fərmanla görüşdü. Ə.Abasov.

PAXAR : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Uzaq Şerqde yaşayan etnik azlıqlar qrupu ve hemin qrupa mensub olan adam.

PAXIL : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. [ər. bexil] Başqasının üstünlü-yüne, xoşbextliyine, rifahına, müveffeqiy-yetine, qabağa getmesine dözmeyen, bundan dilxor olan, bunu gözü götürmeyen; dargöz. Paxıl adam.
Bir adampaxıl olsa; Omrü boyu dərd çəkər. (Bayatı). // İs. menasında. Paxı-lın biridir.
Urək sındırmadım, qəlb incit-mədim; Paxıllaryüzyerdən çəkdi dağ mənə. B.Vahabzade.

PAXILLIQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Başqasımn rifahına, üstün-lüyüne, müveffeqiyyetine, xoşbextliyine, qabağa getmesine dözmeme, bundan dilxor olma, acıqlanma; gözügötürmezlik, dargöz-lük. [Hacı Ferec:]
.Hər nə danışırlar qoy danışsınlar,
. hamısıpaxıllıqdır. N.Vezirov. Uzümə dost kimi bəzən gülürsən; Dalda paxıl-lıqdan yanıb ölürsən. S.Vurğun. □ Paxıllıq etmək
dargözlük etmek, gözügötürmezlik etmek. Mahmuda xarici görünüşünə görə paxıllıq edənlər də olurdu. S.Veliyev. Paxıl-lığı tutmaq
bax paxıllıq etmək. Səfa elə baxır, elə bil ölümə məhkum olunmuş Hüsnü-bəyimə paxıllığı tutur, qibtə eləyir... İ.Melik-zade. Paxıllığını çəkmək
bax paxıllıq et-mək. [Demir:] Sizin Qarabağ bəyləri həmişə bir-birininpaxıllığını çəkirlər.. Ə.Veliyev.

PAXIR : Azerbaijani Explanatory Dictionary

ax pas. Baxıb saxta gözümüzlə; Hamar gördük çuxuru biz; Saray bildik axuru biz; Görəmmədik qat bağlayan paxırı biz. B.Vahabzade.

PAXIRLANMA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Paxrrlanmaq"dan f.is.

PAXIRLANMAQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

ax paslanmaq.

PAXIRLI : Azerbaijani Explanatory Dictionary

ax paslı. Qumru qalayı getmiş, paxırlı tiyançanı gətirib küncə qoydu. Mir Celal. [İlyas:] Yanımdakı kolların paxırlı yar-paqlarında bir-iki iri yağış damlası tappıl-dadı. Ə.Memmedxanlı.

PAXLA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. İçinde iri deneleri olan bostan bitkisi. Paxlanı becərmək. // Hemin bitkinin plova qatılan iri toxumu.

PAXLALI : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. İçinde paxla olan, paxla ile bişirilmiş. Paxlalı aş. □ Paxlalı bitkilər
bax paxlalılar. Paxlalı bitkilər əkilən sahə-lərin torpağı azot birləşmələrilə zənginləşir və münbit olur. H.Qedirov.