Multilingual Turkish Dictionary Azerbaijani Explanatory Dictionary

RANQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [fr.] Ferqlenme derecesi; kate-qoriya, rütbe.

RAPİRA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

[fr.] Dördüzlü uzun elastik tiyesi olan itiuclu silah (indi ancaq telim ve qılınc¬oynatma idmanında işledilir). Rapira üzrə dünya çempionatının qalibləri.

RAPIRAÇI : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. idm. Rapira ile çıxış eden idmançı.

RÄPORT : Azerbaijani Explanatory Dictionary

[fr.]
Herbi xidmetçinin öz böyüyüne verdiyi şifahi ve ya yazılı melu-mat, xeber. Hüseyn raport verib komandi-rinə; Yönəlir katiblə iclas yerinə. M.Rahim. [Aslan]
.kiçik komandirlərin raportlarını dinləyir, yeni əmrlər verirdi. S.Veliyev.
Yuxarı, rehber teşkilatlara verilen ya-zılı ve ya şifahi melumat.

RAPSÖDIYA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

[yun. rhapsodia]
Qedim yunan seyyar xanendelerinin (rapsodlarının) simli musiqi aletinin müşayieti ile ifa etdik-leri epik neğmeler.
Xalq mahnı ve reqsleri mövzusunda ya-zılmış instrumental ve ya vokal instrumen-tal eser. Müslüm Maqomayev "Azərbaycan çöllərində" və "Ceyran" rapsodiyalarını, bir sıra marşlar bəstələmişdir.

RASlON : Azerbaijani Explanatory Dictionary

[lat. rationis
ölçü] Müeyyen vaxt üçün yemek norması, müeyyen vaxt üçün yemek payı; cire. Əsgərin gündəlik rasionu. // Heyvanlara verilecek gündelik yemin miqdarı ve terkibi; yem norması. Normalara müvafiq olaraq heyvanın bütün ehtiyaclarını təmin edən yemlərin gündəlik yığımına yem payı (rasion) deyilir. "Umumi zootexniya".

RASIONÄL : Azerbaijani Explanatory Dictionary

[lat.] Ağıl ve mentiqe esas-lanan; ağıllı, meqsedeuyğun, meqsedemü-vafiq. Xammaldan rasional surətdə istifadə. Işin rasional təşkili.

RASIONALİST : Azerbaijani Explanatory Dictionary

[lat.]
Rasionalizm te-refdarı (bax rasionalizm
ci menada).
Heyatda ancaq mentiq ve ağlın teleb-lerine esaslanan adam.

RASIONALİZM : Azerbaijani Explanatory Dictionary

[lat.]
Ağlı idrakın ye-gane menşeyi hesab eden idealist felsefi cereyan.
Heyata şüurlu münasibet, hereketlerinde şüurluluq.

RAST : Azerbaijani Explanatory Dictionary

[fars.] sif. Düz, müsteqim. □ Rast gəlmək
bax rastlaşmaq. Miraxur küçədə köhnə xəzinədara rast gəlib, ona yoldaş olub soruşdu ki.. M.F.Axundzade. [Sultan:] Bu
gün bazardan keçərkən, Quluya rast gəlib, əhvalını sual etdim. N.Nerimanov. Nurəddin meşə ilə iki saata qədər yol gedəndən sonra bir çaya rast gəldi. S.S.Axundov. Rast gə-tirmək
müveffeq olmaq, düz getirmek. [Xaver Kerimxana:]
.Sən nə bacarırdın, onu eləmisən. Allaha min şükür edirəm ki, məni sənə rast gətirdi. Mən başqa bir həyat istəmirəm!.. M.İbrahimov. Rast olmaq
bax rast gəlmək. Lütfəli qapıdan içəriyə girəndə Qurban ona rast oldu. İ.Musabeyov. Süfrə başında əyləşəndə dərviş dedi:
Sən ağılda adam heç mənə rast olmayıb. (Nağıl). Ras-tına gəlmək (çıxmaq)
qabağına çıxmaq, rast gelmek. [Derviş:]
..Hər kəs rastıma gəlir, hamısını yavaş-yavaş dinə soyumuş görürəm. C.Memmedquluzade. [Mercan bey:] Bir göyçək arvaddır, rastıma çıxıbdır, alıram. U.Hacıbeyov.

RAST : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [fars.] mus. Azerbaycan klassik muğamlarından birinin adı. Cavad gözlərini yumdu, cavanlar tarı və kamançanı götürüb "Rast" dəstgahını başladılar. Ə.Haqverdiyev.

RASTA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [fars.] köhn. Dükanların yer-leşdiyi kiçik düz küçe; dükanlar sırası. Buzu aldım əlimə və sərin baqqal rastasından çıx-dım günün qabağına. C.Memmedquluzade.

RASTABAZAR : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [fars.] köhn. Düz sıra ile düzülmüş dükanlardan, mağazalardan ve s.-den ibaret bazar. Rastabazarda şirin alış-veriş vardı, alıcının çoxu tərəkəmə idi. çe-menzeminli. [Ağaqurbanın] Rastabazarda iki qapıdan ibarət böyük bəzzaz mağazası vardı. Ə.Haqverdiyev.

RASTLAŞMA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Rastlaşmaq"danf.is. Ağa-səfərlə rastlaşması heç də Nəcmiyə xoş gəl-mədi. Ə.Əbülhesen.

RASTLAŞMAQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

f. Tesadüf etmek, üz-üze gelmek, qarşısına çıxmaq, görmek. Maşın üç at qoşulmuş bir araba ilə rastlaşdı. H.Se-yidbeyli.

RATIFIKÄSİYA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [lat.] Dövletin ali ha-kimiyyet orqanının dövlet ve ya hökumet nümayendesi terefinden bağlanmış beynel-xalq senedleri tesdiq etmesi.

RATIN : Azerbaijani Explanatory Dictionary

[fr.] Uz terefinde burulmuş xov-ları olan üst paltarlıq yun parça. 5 metr ratin. // Hemin parçadan tikilmiş. Ratin pencək.

RATSİYA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Az güclü seyyar radiostansiya.

RÄUND : Azerbaijani Explanatory Dictionary

[ing.] Boksda: vuruşun bir hissesi-nin davam etdiyi iki ve ya üç deqiqelik müddet.

RAVİ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [ər.] klas. Revayet eden, hekaye eden, bir ehvalatı olduğu kimi danışan. Ravi belə rəvayət eyləyir ki, bu zənən Bağdad padşahının baş hərəmi imiş. (Nağıl).

RAVVİN : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [qədimi yəh. rabbi
menim müellimim] Yehudilerin dini-exlaqi heya-tına başçılıq eden din xadimi, ruhani.

RAY : Azerbaijani Explanatory Dictionary

[ing.] bax rels.

RAYİHƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [ər.] Xoş iy, gözel qoxu; etir. Gülün rayihəsi.
Arazın mehi kənddən köv-şənə xoş bir rayihə, gözəl bir qoxu gətirirdi. Ə.Veliyev. [Allahyar] Mələyin sinəsindən və saçından gələn mixək iyinə bənzər rayihəni hələ də unuda bilmirdi. I.Şıxlı.

RAYİHƏLİ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. Gözel iyli, xoş qoxulu; etirli. Rayihəli çiçək.
Göz işlədikcə uzanan düzləri əlvan çiçəklər, rayihəli otlar cənnətə döndərmişdi. M.Hüseyn.

RAYKOM : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. "Rayon komitesi"nin ixti-sarı (çox vaxt "rayon partiya komitesi" me-nasında işlenir). Raykom binası. Raykoma getmək.