Multilingual Turkish Dictionary

Azerbaijani Explanatory Dictionary

Azerbaijani Explanatory Dictionary
SIGƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [ər.] Köhne meişetde: müveqqeti nikah, evlenme (çoxarvadlılığın bir növü). Qazı nikah siğəsini oxudu. M.S.Ordubadi. □ Siğə etmək (eləmək)
köhne meişetde: mollaya kebin kesdirerek müveqqeti ev-lenmek. [Qadın:] Ağa, qulluq deyil, şəriəti-peyğəmbərdir. Məni özünə siğə etməni xahiş edirəm. çemenzeminli. Seyid Səmədə təklik əl verməyib, on altı-on yeddi yaşında bir qız siğə eləyib ocağın qırağında əyləşdi. Ə.Haq-verdiyev. // Siğə qardaş, siğə bacı
köhne meişetde: eslinde qardaş ve ya bacı olmayıb müeyyen dini merasimle ehd-peyman bağ-lama neticesinde qardaş, ya bacı olmuş oğlan, ya qız. Qərvənddə Zaman xan oğlu Qaray-nan Aşıq Ələsgər siğə qardaşıydılar. "Aşıq Əlesger". Deyilməyə görə, Usta Ağabala Ələsgər Ağa ilə siğə qardaş imiş və ağa usta-nın xatirini belə istəyirmiş ki, onu özü ilə cən-nətə aparmağı da vəd etmiş imiş. çemen-zeminli. □ Siğə oxutdurmaq
siğeleşme ayini icra etmek. [Dursun:] Sabah şəhərə get, bir axunda bacı-qardaşlıq siğəsi oxutdur..
C.Cabbarlı.

SIKKƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [ər.]
Metal pul üzerine vuru-lan damğa, naxış, yazı. Sikkə vurmaq.
Də-mirçioğlu bu dəfəpulları iki baş barmağının arasında sürtüb sikkələrini pozdu. "Koroğlu".
Kesilmiş, zerb olunmuş pul. Sikkə kəs-mək.
Kasıb deyiliz, sikkeyi-pulu tanırız biz. M.Ə.Sabir. Tahirin əlinə Iran sikkəsi düşəndə, dağıtmadan cibində saxlayırdı. S.Rehimov. [Tebriz inqilabçıları]
.Azərbaycanı bir müs-təqil ölkə kimi idarə etmək istəyirlər. Bu gün-sabah yəqin onlar adlarına sikkə də kəsdirə-cəklər. P.Makulu.

SIKKƏXANA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [ər. sikke ve fars.
..xane] Pul kesilen yer, müessise.

SIKKƏLI : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. Sikkesi olan, sikke vurulmuş. [Hacı Kerim zerger:] Şeyx Salah öz gözü ilə görübdür ki, Əylis erməniləri iyirmi beş min manat sikkəli pul gətirib, Molla Ibrahim Xə-lildən əlli pud xalis gümüş alıb aparıblar. M.F.Axundzade.

SIKKƏSIZ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. Sikkesi olmayan. [Şeyx Salah:]
.Mən gözümlə gördüm ki, Molla Ibrahim Xəlilə hər kəs sikkəli pul gətirdisə, iki çəkisi sikkəsiz xalis gümüş aldı, apardı. M.F.Axundzade.

SIKL : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [yun.] Dövr, dövre, silsile.

SIKLÖN : Azerbaijani Explanatory Dictionary

[yun. kyklon
fırlanan]
Sıx buludlu ve yağmurlu havada atmosferin qa-sırğalı, burağanlı hereketi.
Qasırğa, boran.

SIQÄR : Azerbaijani Explanatory Dictionary

[fr. cigare] çekmek üçün lüle şe-kilde sıx bükülmüş tütün yarpaqları. Siqar çəkmək. Siqar fabriki.
çarşabın içindən gə-lin əvəzinə Sərvər çıxıb, əlindəki siqarı tapan-ça kimi uzadır Məşədi Ibada tərəf. U.Hacı-beyov. Mayor masa üstündən iki siqar aldı, birini Kurta verib, birini özü yandırdı. Ə.Əbülhesen. General da şəst ilə damağında siqarı; Dayanmış qərargahın o hündür eyva-nında. B.Vahabzade.

SIQARABƏNZƏR : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. Siqara oxşayan, si-qar şeklinde olan.

SIQARET : Azerbaijani Explanatory Dictionary

[fr.]
Kiçik, nazik siqar. [Fer-rux]
.siqareti ağ sümük müştüyə keçirib yan-dırdı və tüstülətməyə başladı. B.Bayramov.
Müştüksüz papiros. Külqabı siqaret kö-tükləri ilə dolmuşdu. İ.Hüseynov.

SIQLƏT : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [ər.] Ağırlıq. Havanı görmək olmur, amma onun varlığına şəkk yoxdur, hətta onun siqlətini, yəni vəznini belə bilmək mümkündür. H.Zerdabi. Qız tutulub, heç bil-məyir nə eləsin, nə? Sanki əzmiş siqlətilə güclü dağ onu. N.Xezri. // Mec. menada. Gə-lin qurşunlardan tökək şeri biz; Hər sözün siqləti dönsün bir tona. S.Vurğun. Kim deyər ki, bu dərdin siqlətinə qədərdir? R.Rza.

SIQNÄL : Azerbaijani Explanatory Dictionary

[alm. Signal]
Her hansı bir me-lumatı, xeberi, komandanı ve s.-ni uzaqlara vermek üçün şerti ses ve ya işıq işaresi. Işıq siqnalı. Siqnal vermək. Hava siqnalı.
[Ta-hir] uzaqdan siqnal verdi. M.Hüseyn. Hava təhlükəsi siqnalı arasıkəsilmədən eşidilirdi. Ə.Veliyev. Mehriban bütün gücünü toplayıb siqnallara cavab verməyə çalışır, lakin ba-carmırdı. H.Seyidbeyli. // məc. İşare. Fikri-miz və yolumuz sinifsiz gələcəyə siqnaldır. S.Vurğun.
məc. Arzuedilmez bir işin baş verdiyi ve ya baş vere bileceyi haqqında xeberdar-lıq, melumat. [Əlyarov Ərknaza:]
.Sənin ba-rəndə siqnal var, Riqadan hökumət mağaza-sının qiymətli şeylərini götürüb qaçmısan. M.Hüseyn.

SIQNALÇI : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Siqnal veren (adam).

SIQNALIZÄSIYA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

[rus., esli alm.
Signal-dan]
tex. Bir yerde tetbiq edilen siqnallar sistemi. Dəmiryolu siqnalizasiyası. Dəniz siq-nalizasiyası.
tex. Siqnal vermek üçün xüsusi qurğu, cihaz. Siqnalizasiya xarab olmuşdu. Siqnali-zasiya yaxşı işləmir.

SILAH : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [ər.]
Hücum ve ya müdafie üçün alet; yaraq.
.Silahlarını yanlarına atıb oturmuş üç əsgər
. söhbət edirdi. Ə.Əbül-hesen. Əlinə silah alanlar
. düşmən üstünə yüyürdü. Mir Celal. Isi dayı silahı çarpayıya söykədi. B.Bayramov.
məc. Bir şeyi elde etmek üçün vasite, üsul, yol. Qələm silahımız, səngər sıramız;Yarasa düşməni basmış qaramız. M.Müşfiq. [Ovçu anasına:] İndi bu kitablardır mənim silahım, indi işıqsaçan bu silahla mən əbədi olaraq qaranlığa qarşı vuruşacağam. Ə.Memmedxanlı. □ Silah oynatmaq
mü-haribe ile hedelemek, qorxutmaq. Silaha sa-rılmaq
silahlanmaq, silaha el atmaq. [Qoca:] Pars sarayında əsas təşkil edən yeddi əsil ailə nümayəndələri muğlara boyun əyməyərək si-laha sarılıb Smerdisi devirdilər. çemenze-minli. Həqiqət qılıncla durur üz-üzə; Silaha sarılaq, ummayaq artıq; İlandan dostluq, qurddan aşnalıq. S.Vurğun. Soyuq silah
kesici, ya batıcı silah (xencer, qılınc, süngü ve s.).

SILAHDAR : Azerbaijani Explanatory Dictionary

[ər. silah ve fars.
..dar] bax silahdaşıyan.

SILAHDAŞ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Döyüş yoldaşı, mübarize yoldaşı, birlikde vuruşan adamlardan her biri. Sərkərdənin silahdaşları. // Her hansı fea-liyyet sahesinde yoldaş, terefdar, arxadaş. [Mehbube:] Təzə silahdaşımıza eşq olsun!
deyə, ucadan səsləndi. H.Seyidbeyli.

SILAHDAŞIYAN : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Orta esrlerde: rıtsarın
silahlarına baxan, onları yanınca gezdiren genc esger. [Ovçular] yan-yana durduqda, Don Kixot ilə onun silahdaşıyanı Sanço kimi qəribə və gülünc görünürdülər. M.Rzaqulu-zade.

SILAHXANA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [ər. silah ve fars.] Silah, herbi sursat anbarı.
SILAHQAYIRANsif. ve is. Cürbecür silah-
lar qayıran usta, senetkar.

SILAHLANDIRILMA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Silahlandırılmaq"-
dan f.is.

SILAHLANDIRILMAQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

məch. Silahla tec-
hiz edilmek, yaraqlandırılmaq, eline silah verilmek.

SILAHLANDIRMA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Silahlandırmaq"dan
f.is.

SILAHLANDIRMAQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

f.
Silahla techiz etmek, eline silah vermek.
Her hansı bir iş üçün lazımi vasitelerle temin etmek. Sənaye sahələrini müasir tex-nika ilə silahlandırmaq. // məc. Melumat, bi-lik vermek, nezeri cehetden hazırlamaq.

SILAHLANMA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Silahlanmaq"dan f.is.

SILAHLANMAQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

f.
özünü silahla temin etmek, özü üçün silah tedarük etmek, silahlı hala gelmek; yaraqlanmaq. [Kendli Sultan ağaya:]
.Əgər bizə mərhəmət eyləsən və izin versən, bu saat atlara minib, silahlanıb kar-vanın qabağını kəsərik. C.Memmedquluzade. Onun mübarizə apardığı düşmən, təpəsindən dırnağına qədər silahlanmışdır. M.S.Ordu-badi. Geyib əsgər paltarını, silahlandı qəh-rəman. S.Vurğun.
Her hansı bir iş üçün lazımi vasiteler, materiallar ve s. ile özünü temin etmek. Neft sənayesi qabaqcıl texnika ilə silahlanmışdır. // məc. Her hansı bir iş üçün lazım olan bilik-leri, melumatı ve s. elde etmek. Qabaqcıl nəzəriyyə ilə silahlanmaq.