Multilingual Turkish Dictionary

Azerbaijani Explanatory Dictionary

Azerbaijani Explanatory Dictionary
EPİLÖQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

[yun.] Ədebi eserin son hissesi. // Operada son perde. Opera təntənəli epi-loqla bitir. // Son, netice, xatime. üsyanın epiloqu.

EPİSENTR : Azerbaijani Explanatory Dictionary

[yun. epi
üstünde, yanında ve lat. sentr
merkez] Zelzele merkezi; Yer sethinin bilavasite zelzele menbeyi üzerinde olan sahesi. Zəlzələnin episentri.

EPİSTOLYÄR : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif [lat.] ədəb.
Mektub şeklinde yazılmış. Epistolyar roman.
Bir yazıçının, şairin mektublar mec-musu. Puşkinin epistolyar irsi.

EPİTET : Azerbaijani Explanatory Dictionary

[yun.] ədəb. Mecazın növlerin-den biri olub, bir sözü qüvvetlendirmek ve zenginleşdirmek, xasse vermek üçün elave edilen söz (mes.: melek simalı, polad canlı).

EPİZÖD : Azerbaijani Explanatory Dictionary

[yun. epeisodion
elave]
Ha-dise, ehvalat, tesadüf, ittifaq, veqe. Əsgər-
lər yana-yana Qələndərdən danışırdılar və kim hansı epizodu nağıl edirdisə, sözünün axırını gətirib Qələndərlə bağlayırdı. Ə.Əbülhesen.
Bedii eserin bitmiş, müsteqil olan bir parçası. Romandan bir epizod danışdı. // kit. Hadiseler silsilesi içinde bir veqe. Əhvalatın ən romantik və dramatik epizodu. // Kino-şeklinin mezmunca bitmiş hissesi. Bu epizod filmin ən güclü parçasıdır. // Teatr ta-maşasında ehvalatın inkişafı ile bağlı olma-yan sehne, perde. Baletin dərin humanist ideyası öz ifadəsini həm kütləvi qəhrəman-lıq səhnələrində, həm lirik adajiolarda, həm də rəqs epizodlarında tapır. (Qezetlerden).

EPİZODİK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. [yun.]
Sistematik xa-rakter daşımayan, tesadüfden-tesadüfe olan. Epizodik kömək. Işin gedişinin epizodik yoxlanması.
Yalnız ayrı-ayrı sehnelerde, epizod-larda görünen, daimi olmayan. Epizodik su-rətlər. Epizodik rollar.

EPİZODİKLİK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Epizodik xasiyyet da-
şıma. Romanda hadisələrin epizodikliyi. Ta-maşada rolun epizodikliyi.

EPOLET : Azerbaijani Explanatory Dictionary

[fr.] Ferqlenme nişanları olan, qızıl ve ya gümüş bafta, saçaq ve s. ile be-zedilmiş, bir terefi girde, xüsusi formalı pa-qon;
ci iledek Rusiyada zabit rütbe-sinin nişanı.

EPOLETLİ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. çiyinlerinde epolet olan.
Epoletli zabit şineli.

EPÖNJ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

[fr.] Xüsusi formada eşilmiş sap-lardan diş-diş parça növü. Eponj
. fasonlu saplardan toxunduğu üçün çox bəzəkli toxunma hesab olunur.

EPOS : Azerbaijani Explanatory Dictionary

[yun.] Revayet seciyyevi edebiy-yat, dastan. Koroğlu eposu. Qəhrəmanlıq eposu. // Qehremannameler, dastanlar ve s. xalq yaradıcılığı eserlerinin mecmusu. Qır-ğızların "Manas" eposu.

ER : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"R" herfinin adı.

ERA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

[lat.]
İl hesabmın başlandığı za-man, tarix başlanğıcı. Yeni era (İsanın do-ğulduğu zenn edilen günden başlanan tarix).
Ellips, parabola kimi həndəsi ob-razlar 2000 il eramızdan əvvəl yunan riya-ziyyatçılarına məlum idi. Z.Xelilov.
kit. Böyük tarixi ehemiyyeti olan dövr. Islam mədəniyyətinin meydana gəlməsi ilə bəşəriyyət mənəviyyatı tarixində yeni bir era açıldı.
geol. Yer tarixinin en böyük xronoloji bölgüsü. Yerin Günəşdən ayrıldığı vaxtdan etibarən keçirdiyi tarix müxtəlif era və dövrlərə ayrılır. M.Qaşqay.

ER-GEC : Azerbaijani Explanatory Dictionary

zərf Tez-gec. [Ağsaçlı qadın Se-yavuşa:] Quzum! Er-gec parlar adın ca-handa; Diz çökərlər sana qarşı hər yanda.
H.Cavid.

ERİŞMƏK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

ax ermək. [Resul:] Cümə axşamında, cümə günündə; Ərənlər erişdi nəzərgah mənim. "Aşıq Qerib". Ahü zar kə-sibdir səbrü qərarım; Erişir fələyə naləvü zarım. Aşıq Paşa.

ERİTROSİTLƏR : Azerbaijani Explanatory Dictionary

cəm [yun. erythros
qır-mızı ve kytos
hüceyre] fiziol. Qırmızı qan cisimcikleri.

ERKER : Azerbaijani Explanatory Dictionary

[alm.] arxit. Binanın daxilini genişlendiren ve bir neçe mertebeden ke-çen divarında pencereleri olan yarımdaire ve ya tin-tin şeklinde çıxıntı.

ERKƏC : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Erkek keçi, teke. Sürünün qabağında uzunqəzilli, dik burmabuynuzlu, ala erkəc başını yerə əyir(di). S.Rehimov. Qoyunlar güneylərdə gərnəşir, keçilər hə-mərsin kollarının başını dişləyir, boynu qum-rovlu erkəclər arabir səs eləyir. Ə.Veliyev.

ERKƏK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif.
Kişi cinsine mensub ferd. Erkək at. Erkək arı.
Aslanın erkəyi, dişisi olmaz. (Ata. sözü). Ağacların arasından qəfildən oldu əyan; Yaraqlı erkək at üstündə bir neçə oğlan. A.Sehhet. Rəhmətlik atam Güloğlan anamı o qədər qısqanırdı ki, evdə nə erkək qoyun, nə də xoruz saxlardı. M.S.Ordubadi. Dəstənin üç baş inəyi, beş-altı erkək danası, səkkizə qədər də atı vardı. M.Hüseyn. // is. Erkek qoyun, qoç. Erkək kəsib, ağır məclis qururdu; Şülən çəkilirdi malların, dağlar! Aşıq Əlesger. Cəmisi bir neçə gün əvvəl birinci dəfə Qarabağdan Ba-kıya gələn Gəray ağa, Cavanşirin mətbəxi üçün təzə erkək əti, şit yağ, əla düyü gətir-mişdi. S.Rehimov.
is. Kişi menasında. Fisqü-fücur həd-dən aşıb Şişədə; Erkəyi, dişisi yaman peşə-də. Q.Zakir. Şən balalar, dağ gövdəli erkək-
lər; Gözəl qızlar, qara tellər bizimdir. A.Şaiq.
.Qadın və erkəklər məhkəmə salonunda de-yil, məhkəmə binası qarşısında durmaq məc-buriyyətində qalmışlardı. T.Ş.Simurq.
məc. sif. Kişi kimi möhkem, güclü. [Ceyran] istehsalatda çalışan erkək ruhlu, gülərüzlü bir yoldaş idi. S.Hüseyn.
məc. Qaba, kobud, nezaketsiz mena-sında. Erkək zarafatı eləmək.
◊ Erkək Tükəzban
kişi tebietli, özünü kişi kimi aparan, kişi edalı, bir qeder qaba qadın haqqında.

ERKƏKCƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. ve zərf Kişi kimi, merd-cesine, cesurane. [
ci mürettib:]
.Yalnız erkəkcə mətanət lazım... Yoxsa, həşərat kimi üzü üstə süründükcə əsla ağ gün görməyə-cəyik. H.Cavid.

ERKƏKCİK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. bot. Bitki çiçeklerinin er-kek döllüyünün adı. Biz botanika kursundan bilirik ki, armudun çiçəklərində həm erkək-ciklər, həm də dişiciklər olur. M.Axundov.

ERKƏKLƏMƏK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

f. məh.
Heddi-büluğa
çataraq sesi yoğunlaşmaq, qabalaşmaq (oğ-lan uşağı haqqında).
məh. Vaxtında derilmediyinden ötmek, kobudlaşmaq, berk olmaq (bitkiler haqqında).

ERKƏKLƏNMƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Erkeklenmek"denf.is.

ERKƏKLƏNMƏK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

Bax erkəkləşmək.
Kişilenmek, yekelenmek.

ERKƏKLƏŞMƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Erkekleşmek"den f.is.