Multilingual Turkish Dictionary Azerbaijani Explanatory Dictionary

İŞARƏLƏNMƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"İşarelenmek"den f.is.

İŞARƏLƏNMƏK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

məch. İşare qoyulmaq (vurulmaq). // Nişan qoyulmaq (vurulmaq).

İŞARƏLİ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif.
Başqalarından ayrılmaq üçün işare (nişan) qoyulmuş, işaresi olan. Işarəli səhifə. Işarəli qab.

məc. üstüörtülü, kinayeli, eyhamlı. Işarəli söz. Işarəli danışıq.
O vaxtdan sonra Leylək Ələmdar Müqim bəy Cavan-şirlə az görüşməmiş, onların arasında işa-rəli danışıqlar az olmamışdı.. S.Rehimov.

İŞARƏSİZ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. İşaresi olmayan, işare (ni-şan) qoyulmamış.

İŞARƏT : Azerbaijani Explanatory Dictionary

ax işarə. Bir yar ki dərd bilər olsa; Göz-qaş işarəti neylər? Aşıq Abas. Işarət elədim, dərdimi bildi; Gördüm həm gözəldi, həm əhli-dildi. Aşıq Əlesger. Qonaq çadranın altından başını bulayıb, əli ilə işa-rət elədi ki, yox belə iş olmaz. E.Sultanov.

İŞARMA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"İşarmaq"dan f.is.

İŞARMAQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

f. Xefifce işıldamaq, işıq ver-mek. [Xudayar beyin] papağının altdan gözləri elə işarır ki, adamın canına vahimə oturur. C.Memmedquluzade.
.Bağın qapı-sında yanan lampa
. işarırdı. M.S.Orduba-di. Hisli dirəkdən asılmış neft çırağı tövlə-nin dibində tüstülənə-tüstülənə işarırdı. Ə.Abasov. // Parlamaq, işıldamaq. Sarmaşıq zoğutək qıvrım sallanan; Buruq saçlarında işarıryağış. B.Vahabzade.

İŞARTI : Azerbaijani Explanatory Dictionary

ax işarantı.

İŞARTMA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"İşartmaq"dan f.is.

İŞARTMAQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

ax işıqlandırmaq. O, sanki ümidlərini işardan bir qüvvə ardınca getdi. Mir Celal.

İŞBACARAN : Azerbaijani Explanatory Dictionary

İŞBİLƏN sif. Bacarıqlı, tecrübeli, qabiliyyetli, elinden iş gelen. [Ketxuda] bilirdi ki, Inmirə camaatının şə-hərdə yaxşı işbilən, oxumuş adamları var-dır. N.Nerimanov. [Mecid:] Mənə də bir dənə işbilən arvad lazım idi.. B.Talıblı. [Böyük oğul:] Qonşumuz Kəblə Hüseynqulu da işbilən adamdır. Qantemir. // İs. mena-sında. [Müellim:] Nə qədər olsa, işbilənlə-rin çoxusu: alimlər, incinerlər hamısı şə-hərdə yaşayırlar. Ə.Haqverdiyev. Naznaz bu fikirdə idi ki, Qaraşın yaxşı gələcəyi var, ağıllıdır, ağırdır, işbiləndir, sağlam və gəncdir. M.İbrahimov.

İŞBAZ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. özünü yalandan işgüzar göste-ren adam.

İŞBAZLIQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. İşin prinsipial, ictimai-siyasi cehetini nezere almayan, zahiri işgüzarlıq.

İŞCİL : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. İşlemeyi seven; zehmetseven, işgüzar, çalışqan, işlek.
Pah! Insan da belə işcil olar? Əjdaha kimidir! Mir Celal. [Kerim:] Işcil olmasına söz yoxdur. İ.Əfendiyev. // İs. menasında. Hər sahədə bir dalğa və hər daş; Işcilə qurur bir yeni aləm. M.Müşfiq.

İŞCİLLİK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Zehmeti, işi sevme; çalış-qanlıq, işgüzarlıq.

İŞÇİ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is.
Zehni ve fiziki emeyin her hansı bir sahesinde çalışan adam. Fəal işçi. Qabaqcıl işçilər.
Mirzağa onu istirahət evinin bir xidmətçisi və ya məsul bir işçisi zənn etdi. S.Hüseyn. // Her hansı bir mües-sisede, idarede xidmet eden, çalışan adam. Ticarət işçisi. Poçt işçisi. Elmi işçi.
Qoçu-larla əlbir olan polis işçiləri özlərini gör-məməzliyə vururdular. A.Şaiq. Milis işçisi də qayğı göstərib onu ötürmək qərarına gəlmişdi. H.Seyidbeyli.
Fehle. Işçilərlə kəndlilərin ittifaqı. [Eyvaz:] Mənim həqiqət sandığım kitabda
. işçi var, fabrikant var. C.Cabbarlı. Mən işçi firqəsi nümayəndəsiyəm. H.Nezerli.
◊ İşçi qüvvəsi
fehleler, işçiler. Bu işi görmək üçün işçi qüvvəsi lazımdır. Işçi qüv-vəsi çatışmır. Mexaniki qüvvə ilə görülməsi mümkün olmayan işlər üçün
. əlavə işçi qüvvəsi verilmişdi.

İŞÇİ-KƏNDLİ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

top. Fehle ve kendli, zeh-
metkeş, emekçi. [Mirze Hesen:] Indi təzə hökumət gözlənir, zəhmətkeşlər hökuməti, işçi-kəndli hökuməti. Ə.Haqverdiyev. [Hadı lele:] Onların fikri işçi-kəndli sinfini azad etməkdir. S.S.Axundov. Bu hadisədən iki gün sonra
. işçi-kəndli qadınlar qurultayı açıldığından Məsmənin o axşam məruzəsi var imiş. S.Hüseyn.

İŞDƏK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. dan. İş, emel, gizli iş, kelek. [Namaz:] Mənim əlimin altında çox adam-ların işdəkləri var. Ə.Haqverdiyev. [Der-viş:] Dünyanın
. işdəkləri çarpaz şəkillidir. A.Divanbeyoğlu.

İŞEMİYA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [yun.] tib. Yerli qan azlığı; toxumalara lazımı qeder qanın çatmaması. Mərkəzi sinir sistemi və ürək əzələsi işemi-yaya daha tez tutulur.

İŞƏGƏLƏN : Azerbaijani Explanatory Dictionary

ax işəyarayan.

İŞƏMUZD : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. iqt. Fehleye gördüyü işin (istehsal etdiyi memulatın) miqdarına göre verilen emek haqqı. Işəmuzd əmək haqqı.

İŞƏMUZDÇULUQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. iqt. Müessiselerde işemuzd emek haqqının tetbiqi.

İŞƏYARARLILIQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. İşeyarar şeyin hal ve keyfiyyeti.

İŞƏYARAYAN : Azerbaijani Explanatory Dictionary

İŞƏYARAR(LI) sif. Ya-
rarlı, lazımlı, gerekli; fayda vere bilen. Işə-yarar şey.

İŞGƏNCƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [fars.] Vehşi ve amansız üsullarla verilen cismani ezab. [Qetibe:] [Hüsameddin] azacıq bir işgəncə nəticəsin-də bizim bütün sirlərimizi Qızıl Arslana ve-rəcəkdir. M.S.Ordubadi. Gör necə vermiş rəiyyət bəylə pəncə-pəncəyə; Kəndliyə, rənc-bərlərə bax, bir olan işgəncəyə. Ə.Qemkü-sar. [Qaragün:] [Şübheli adamı] sabaha qə-dər işgəncələrlə dindirdim. M.Rzaquluzade. // ümumiyyetle, ezab, eziyyet, zülm. Bur-dan uzaq Gəncədir; Zülfün pəncə-pəncədir; Olüm bir dəfəlikdir; Ayrılıq işgəncədir. (Bayatı). Nəyə gərək bahar,
dedim,
nəyə gərək əyləncə; Qan qardaşım zalımlardan görürkən min işgəncə. S.Rüstem. Gülnaz və Səriyyə xala gecə yarısı, ayyarımlıq dözül-məz əzab və işgəncədən sonra ilk dəfə rahat yataraq yuxuya getdiyi zaman [Seadet] hələ gəlməmişdi. M.İbrahimov. □ İşgəncə et-mək (vermək)
ezab vermek, eziyyet ver-mek, çox incitmek. [Xace Nizam:] Mən də bir xeyli üzüldüm o gecə; Etdilər öncə bir az işgəncə. H.Cavid. Necə ola bilər ki, ata-ana öz yeganə övladına bu qədər işgəncə ver-sin?! İ.Hüseynov.