Multilingual Turkish Dictionary

Turuz Dictionary

Turuz Dictionary
QUŞ : Turuz Dictionary


(tülkü gecəni sınğırar (gizlənər), dan (səhər) saççaq, kətə (nin) aççaq quş, toyuq, xoruzu qapıb alar).
pusquda yatar, dan atar çalar. (tapmaca). (tülkü).
quş qanatla uçar, ağac kök üsdə durar.
quş qorxmayıb qonduğu dal qırılsın, quş öğrənib öz qoluna güvənsin.
quş qorxmayıb qonduğu dal qırılsın, quş öğrənib öz qoluna güvənsin.
quş qonağın bəyənər. (qonağın
kəndi yuvasın)
mutluq bir quş öz ayaqilə gəlməz, yem səpəsən, tor qurasan tutarsan.
dən səpilir duzağa, quş gedməsin uzağa. (çin: dən. dənə).
çin çilənir duzağa, quş ilənir kozağa. (çin: dən. dənə). (ilənir: ilişir). (kozağa: tələyə).
çaxan quş: şığar quş: ovun üstünə cuman quş. (çaxar: çaxan. şığar). {çaxan. çaxar. > çərx (fars) }.
quruq qola quş qonmaz. (qola
ələ).
quş dənə, çivin şirəyə yığılar. (çivin
milçək).
quru qola quş qonmaz, köhnə başda beyin olmaz.
el başdan gücalar, quş qanatdan. (başdan: ağıldan. bilgidən).
qanatlı pişik quş qoymaz, qanatlı qurd qoyun.
ol ki yaşamla ötüşər, yaşamda quş kimi ötər. (qutluq qapısın açmaq gərək).
ötgən çağun uçmuş quş, qayrılıb gəlməz ünləsən. (geçmiş ömür qaçğan quş , çağırsanda dönməmiş). (keçəni boşla, qalanı xoşla).
keflənir, qızır quş kimi kişilər: əsirir ərquşlar.
içərikən əsirir ərquşlar, olduğundan oluru us huşlar.
alıcı, ovçu quş türü: alatoğnaq. aladoğan. alqır.
quş qanatla, kişi biliklə, könül diləklə uçar.
bizdən yedi dənin quş, yumurtladı qonşuda, soxlatdılar özgələr, onlar yedi iyi düşdü bizlərə. ( soxlatdılar: şişlətdilər. kabablatdılar).
quş kimi ölmәk. uçaraq bir oxa çarpmış, günlərin bir çağında, yalınlıq qucağında, tumuxub gərişmiş, can ötərmiş.
quş kəndi yuvasın yapır, kişi kəndi kimliyin qazanır.
çöp çöpə gələr, quş yuva qurar.
yuvanı dişi quş yapar. (erkək ev yapır, qadın oda)
yoxsul oldun varın yoxun bir bolar, heçkim sözən işən qılmaz, kar bolar, uğur deyib tutan işin, qay bolar, qoldan uçub, umay adlı quş gedsə. (varın yoxun: varlığın yoxluğun ). (sözən: sözüvə). (uğur
xeyir). (qay
şərr). (umay
devlət. dövlət. baxt. bəxt). (misgin qılıc)

QUŞ : Turuz Dictionary

-bir quş adı: məzək (< bəzək. bəzgək). ¶-ördək değil, qarqaya belə oxşamır, axı bu quş deyil. ¶-quş qanatla uçar, kişi diləklə. ¶-quş tüfəngi: rezindaşı. rezinlə atılan daş. quşvuran. quşatan. ox. haça oxu. sindiqayış. (qayçıqeyiş)

QUŞ : Turuz Dictionary

-dəni görmüş, quş olan, yox duzağı. (quş beyinli, sadə, dəni görür)..¶-iti, sarp, şığıcı quş çeşiti: yalçın. laçın..¶-əkin bağda, quş yılxı qorxuzan kişicik, qaraltı: quyğun
qaracığ..¶-quş var ət verməli, quş var ətin yeməli..¶-havan, söz açışından bəlli, quş uçuşundan
(havan:hovan: axmaq). (axmaq, sözləsə, söyləsə, sözündən tanınar)

QUŞ : Turuz Dictionary

-dügüylə ovlanan quş olur, pulla ovlanan öküz. (dügüylə
dənlə)

QUŞ : Turuz Dictionary

-kişi sözləməsə, quş uçmasa tutulmaz.¶-öz tuşunla düş gilən, quş oldunsa quşlarınan uç gilən. (tuşunla: babınla).¶-qurd arxansından quş doymaz. (yem qalığı güdər).¶-quş dilin quş bilir dedilər, doğma dilim yedilər. (eşəklə eşək gərək. (eşək: (< eşmək). eşici. tovlaq. kələkçi. hoqqaçı). kopoyoğlu ilə kopyoğluluq gərək).¶-quş qanadından, at dırağından uçutlamaz. (uçutlamaz: uçut almaz. kira almaz).¶-ayrılmasın quş qanatdan ər atdan.¶-quş dilin quş düşər, lal dilin anası. (düşər: düşünər).¶-quş qanatla uçar, quyruqun qonar

QUŞ : Turuz Dictionary

-qu quşu: ərsin boğaz..¶-quş dilini bilənim, səkir səkə yürənim, alda başın qıl çara..¶-kəndivə güvən!.güvənc bir quş durur, içində yatır. (birinə güvənən, kəndin aldatır, güvəndirən, dosdun)

QUŞ : Turuz Dictionary

-quş ürək: qorxaq..¶-quş balası: qartal balası. balaquş..¶-ət yeməgən quş, olmaz. (yırtıcı quşun yemi ətdir). (oldağ (vaqeiyyət) danılamaz. kəndidivi aldatma. hər nəyi adı ilə, dadı ilə)

QUŞ : Turuz Dictionary

-quş adı: qızılbaş. ¶-quş endirənindir, enənin yok!¶-quş qanatsız, qapı daraqsız durmaz. ¶-quş olub qanat gəzmək

QUŞ : Turuz Dictionary

-abağudan qorxan quş ac qalar. (abağudan: quyğundan. mətərsək).¶-umay bir quş durur seçimsiz, dili yox deyə, ərki yox seçə. tapdın dilin yapın, odur sənin umayun.(umay: baxt. şans). ( ərki: ixtiyarı).¶-quş adı: arıqapan.¶-kişi sözlə, quş uçuşla, nə olduğun bəllədər. (kişi söz açsa, quş uçsa, nə olduğu bəllənər).¶-kafdarquş: ləşçiquş. ləş yeyən quş.¶-qanday quş: nə quşu.¶-quş azışsa duzağa düşər, kişi azışsa ərkin itirər. (ərkin: ixtiyar. özgürlük)

QUŞ : Turuz Dictionary

-quş çeşiti: kəndir quşu.
at qılından yapılmış quş duzağı: qılcan. qılıcan.
quş adı: qilənşa
uzun bacaqlı, uzun ayaqlı, əğri qaqalı quş çeşiti: kərvan çulluğu.
qarqaya oxşar, əncirçil, boz quş çeşiti: gəmalac.
uzun bacaqlı, uzun ayaqlı, əğri qaqalı quş çeşiti: qərvan çulluğu
quş tük dəğişmək: keşətmək. keçətmək.
qılınquş: qılağız. yekə bayquş, puhuquşu türü.
quş çəkinə (oxuna. həddinə), uyqun, əlverişli quruma yaxınlaştırmaq: kərtəsinə gətirmək.
attmacaya oxşar quş: keçəlkqərqəs.
əsmər tüklü, uzunquyruqlu, yırtıcı quş: kərkənəs.
iri, alaca, ağ qaralı yırtıcı quş: kərkənəz. kəlkənəz. kəlkərəz. kəlkərkəs. çalqanaz. kərkəsən. kərkəs

QUŞ : Turuz Dictionary

-bildirçinə oxşar bir quş: qılqıvrıq
ördəksi bir quş: qılquş
qılquş: qılquyruq.
qılquş: ördəksi bir quş.
incə, uzun, sivri quyruq, ağ yaşıl tüklü, göy ayaqlı, qaqalı quş, yaban ördəyi türü: qılquyruq

QUŞA : Turuz Dictionary

-sevən könül unutmaz, sevən sevincin atmaz, sevən quşa sevgi dal, sınıq dala quş qonmaz

QUŞA : Turuz Dictionary

-toyuğa, quşa dadanan ''gəlincik'' heyvanı: qılçan. qılçal

QUŞAM : Turuz Dictionary

quşaq. qolan. kolan. töz. döz. tüz. düz. öz. təməl. timəl. qur. qor. xım. him. özül. kök. kömənc. kötənc. kökənc. köməc. kötəc. kökəc. köməş. kötəş. kökəş. soy. basnaq. oba. tayfa. oğul. döl. öğə. ilkə. ilkəc. ilkəş. dayanaq. qıvam. qıtam. cıtam. cıdam. tıxam. qıvan. qıtan. cıtan. cıdan. tıxan. qıvanc. qıtanc. cıtanc. tıxanc. daban. göt. götlük. kötük. doğu. damar. us. əsas. əsl. covhər. sübstans.
arıdur artığu, əksik tözündən, bəridur azlığu, çoxluq sözündən

QUŞAM : Turuz Dictionary

(geyim, qab, nərsə). takım. qat. əl. dəs. qapama. qapama. qapatma. qapıma. qapıtma. hər nəyin taxım, saya, dəs, set quran tikələrinin hammısı bir yerdəliyinə deyilir. nərsənin ayrıntılarıyla birlikdəsinə verilən ad.
bir qapama geyim paltar: üs baş.

QUŞAM : Turuz Dictionary


məndə kövrək bir quşam, ələ tez alışan, küsməmiş barışan, bir diləklə yarışan. (yarışan: yarlışan: yoldaşlaşan)

QUŞAM : Turuz Dictionary

-geyim quşam: geyim salım

QUŞAM : Turuz Dictionary


geyqıs. quşaq. qolan. kolan. kəmər.
gedgedə geyqıslar sıxılır.
gəmə. kəmər. tağ. beşik. kulaş. kuvaş. kovaş. çönüz. könüz. tönüz. dönüz. çönbüz. könbüz. tönbüz. dönbüz. günbəz. çörtü. çevirti. köpürgə.
doqquz gəməli köprü.
gəməli otaq.
gəməli yerdə səs burulur.
gəmə açıqlığı: kəmər açıqlığı: köpürgənin mindiyi iki ayaq arasındaki aralıq, məsafə.
gəmə ayağı: kəmər ayağı: köpürgənin mindiyi ayaq, dayaq.
gəmə burun: kəmər burun: tümsəkli burun.
gəmə gözü: kəmər gözü: köpürgənin içində olan boşluq.
gəmə kilidi: kəmər kilidi: köpürgənin ortasında olan böyük, dayaqlı daş.
gəmə badımcanı: kəmər badımcanı: incə, uzun badımcan.
gəmə qısmaq: kəmər qısmaq: gedəri, sərpəni, sərfi, məsrəfi, xərci sıxmaq, qısmaq.
gəmə daşı: kəmər daşı: köpürgəni quran daşların hər biri.
gəmə. qolan. kolan. kəmər.
gəmə. gəmrə. gəmrək. kəmər. yay biçimli olan.
gəməli. kəmərli. qolan. kolan. qulan. birinin, birnəyin qulluğuna bağlı kimsə.
kəmər. çəmər. çəpər. çəvər. təvər. arğac. arğaş. ərğəş. qolan. kolan. günbəzin oturduğu, yükləndiyi yuvarlaq bölüm.
qoşqu. gərəç. gərəççə. qatıl. kitil. kəsənik. kəsənək. gərəkli olan. gərəkən. nərsə üçün qaçınılmaz olan nərsə. iməsalaq. əməsalaq. yamasalaq. yarac. yaraq. sürsat. saçağ. çapdığ. yapdığ. səp. sapsat. boyuq. ədəvat. ləvazim. məsalih. vəsayil. vəsilə. lazimə. məlzəmə. əfzar.
ev çapdığları.
çapduğ sapurmaq: atı, nərsəni yaraqlamaq.
qoşuq. qoşqu. saçağ. yarac. yaraq. boyuq. vəsayil.
özgük qoşuq: şəxsi qoşqu, saçağ, quşam, yarac, yaraq, boyuq, vəsayil

QUŞAMAQ : Turuz Dictionary

quralamaq. quşatmaq. yerləşdirmək. yığmaq. dərləmək. salıtmaq. toplamaq. quşamaq. quralamaq. quşatmaq. qablamaq. qablatmaq. qabqarıqlamaq. qabqarlamaq. qabqarmaq.
hər nə varızdı qabqarmaq ki geddik.
gərəklərin qabqarıb yola düşdülər.
hər keçdi əlinə

QUŞAMAQ : Turuz Dictionary

iayət edmək

QUŞAMAYLIQ : Turuz Dictionary

iayət edməmə. ədəmi riayət

QUŞAMLAMAQ : Turuz Dictionary

qavramaq. sarmaq. içinə almaq. çevirmək. çəmbərmək. çəmbərəmək. çəmərləmək. qolanlamaq. kəmərləmək. qamarlamaq. möhtəvi olmaq. ehatə edmək

QUŞAMLI : Turuz Dictionary

-pinti, pis geyimli, quşamlı olan: qıçtır. sələntər. sələyəntə.
bir qıçtır ev.
bir qıçtır qodux (cocux) gördüm

QUŞAN : Turuz Dictionary

taxın.
uğraq uzaq, saxla (taxın) yaraq. ( uğraq: qəsd. məqsəd. mənzil)

QUŞAN : Turuz Dictionary

qurşan (qurşanlıq).
vurqun. düşgün. məftun.
içgi quşanı: içgi vurqunu.
həvəsli. həvəskar.
iş quşanı:
yuxu quşanı: yuxu düşgünü