Multilingual Turkish Dictionary Turuz Dictionary

TÜMÜ : Turuz Dictionary

olu biti. qalan qulan. qalan olan. olan qalan. cəmi tümi. cəmi cümi.
olu biti iki ağac qalmış

tamamı. barlığı bütünü. həpsi.
həpsi.barlığı. bütünü. tamamı.
hamısı. barı.
barı ağ.
barı qara.
gərəklərin tümü istəyə bağlı deyil, onları sağlamaq əldə deyil. (sağlamaq:tə'min edmək).
tümün istəyən, tümü itirər

TÜMÜ : Turuz Dictionary

-bir konuda, dalda, qolda, rişdədə yığılıb toplanmış bilgilərin, dartışların, bəhslərin topu, tümü: qapşıq.
qaza qadadan, toxudan üzükdən, qırışdan, zərərdən savınma, qorunma, sığınma, bunları qarşılama, önləmə işlərinin tümü:. qasqat. qasqa. qapsat (< q

TÜMÜ : Turuz Dictionary

-ortaqçıların, iştirakçıların tümü: qılavan

TÜMÜM : Turuz Dictionary

açdım gözüm gördüm səni, hər bir nərsə sənsin deyu, dünüm sənli, günüm sənli, tünüm sənli, tümüm sənli. (deyu: sandım)

TÜMÜMÜZ : Turuz Dictionary

tümmüz. hamımız. barımız. barınğmız

TÜMÜN : Turuz Dictionary

tümün açun: cümlə aləm.
tos toğalaq qızıl daş, tümün açun andən xoş. (tos toğalaq: gip girdə). (andən
ondan)(tapmaca). (gün).
tümün istəyən, tümü itirər.
yağsa yağış, bütün quşlar yuva arıb qaçarlar, bıraq qartal bulut tümün yenmiş olub üstələr. (bıraq: ama)

TÜMÜN : Turuz Dictionary

cəmi.
bunlar hamısı, tümün beş tümənə

TÜMÜNƏ : Turuz Dictionary

dibinə.
sevmə birin tümünə, ən sevdiyin, ən acıdan kimindir

TÜMÜQ : Turuz Dictionary

dümüğ. quyruq.
dümük. püstənək

TÜMÜŞ : Turuz Dictionary

çıxıntı. çıxaq. dütgə. şiş. qavdağ. vərəm. təhəddüb

TÜMÜŞ : Turuz Dictionary

dümüş < dürmüş. bəllə. yuvar tikə

TÜMÜŞQ : Turuz Dictionary

tümüşg. tümşək > təmeşg (fars). xamuş< qamuş. (qapuş). börütgən

TÜMÜYLƏ : Turuz Dictionary

durşuna. duruna. tutşuna. başdanbaşa. başdanaşağıya. teyxa. başdan sona. başdan dibə. büsbütün. bütünüylə. kökdən. əsasdan.
bu olaydan sonra durmuşu durşuna bulandı.
özüvü durşuna dəğişməlisin.
durşuna bələşib palçığ olduq.
düz. tamamən. kəsinit. durşuna. doğrus. dursun. dürüst. səhihən. eynən. əksiksiz. mükəmməl. bütün.
aldığımı düz verdim sizə.
nə eşitmişdim, düz ona çatıdırdım

TÜN : Turuz Dictionary

tom. kom. tığı. yığı. bükdə. toxu. hər nəyin bol, sıx olanı. (ənbuh).
yığı saçlı: tom saçlı.
yığı ağac: tom ağac.
yığı diş: birbirinə kipləşmiş dişlər.
yığ tikiş: incə, kip tikiş.
dün dünə qaldı, gün günün saldı, irt, gələn aldı. (irt: yarın)

TÜN : Turuz Dictionary

dün bu günü gələr gəlməz düşünməmiş, günüm bu gün yarın hələ bəllənəmiş.
demə qalsın yarın gələr yaparsan, yarın yetər dün işində qalarsan.
dün önğnün: dündən öncəki gün. dün yox sırağı gün.
dün yox sırağı gün: dün önğnün. dündən öncəki gün.
ertin çıxsa yoluna, qarşılayar gün onu, gecin girsə yoluna, qarşı tutar tün onu.
qaranuq tün gecəni yarmağa yarmışdı bilim. (qaranuq tün gecəni
qap qaranu gecəni) (yarmağa yarmışdı
açmağa yaramlşdı).
dün ötünmüş yoxa, gün batırma poxa, ertin gəlir? bəllənməz!. (ertin olur? bəllənməz!). (ertin: yarın. sabah).
tün düşürsə ağgünümuz qaralar, arman qalsa gənc könlüm yaralar, soyuq düşsə yağış dönüb qarolar, vırqın vırıb soldu ömür gülləri. (vırqın: bəla. fəlakət). (arman: çatılmamış, uzaq duran arzu).
dün bu gün olamaz, bu gün ertəyə qalamaz. (ertəyə: yarına).
dün itgi, gün yetgi, dan vergi.
dün savılmış, gün sevilmiş, dan umulmuş.
bu gün varsa, dün olduğun düşünmə, bu gün qılın, yarın gələr üşünmə. (üşünmək: qorxu qayğı ilə kəndinə bükülüb düşünmək).
dün boğanaq, bu gün doğanaq, yarın dolanaq. (dün ölmüş, bu gün olunuş, yarın dolanırsa olur, güman).
dün yapdığın, bu gün yaşısan.
dün gecəyə bitdi, ertin dana açılar. (ertin: yarın)
dün qayqusu keçibdi, bu gün üçün qıtca qayqun bolmasun. (qıtca
zərrəcə)
dün keçibdir gözlənməz, gün bu gündür bəklənməz, yarın gələr bəllənməz.
qışa edin, gəlsə qalı , qutlu yay, tün gün keçə ilgənür ötlük belə ay. (edin: yaraqlan). (qalı: əgər).(qutlu: bərəkətli). (keçə: keçir). (ilgənür: ilərlir. aylanur: dolanır). (ötlük: zaman)
dün keçib gedib, boşa ver gülüm, yoldadır yarın, budur çatacaq

TÜN : Turuz Dictionary

-dan bəzəyi içə yarar, gün bəzəyi elə yarar, tün bəzəyi ərə yarar. (dan: səhər) (gün: günüz) (tün: gecə)

TÜN : Turuz Dictionary

duman. tüstü.
tünlü tünün tininə düşdük: çox pisin pisinə düşdük.
tünün, tün çağın üç bölümü. {tünbaşı. tünorta. tünaltı)..
dünən. keçə (keçən gün). geyn gün.
keçə gəldi: dün gəldi.
tünüz. yatar. gecə.
atar yatar: gün tün. günüz tünüz.
dün. dünən. keçə.
keçəki işlər: dünənki işlər.
dün. keçin..¶-tün yoğar, gün doğar..¶-gün kimi ışıyan, tün kimi yaşuran, su kimi duru, topraq kimi yasağun, ölü kimi dincək. nə olursun ol, oldunğn kimi görkən (görsən), görkəzin (görsətin) kimi ol. (ışıyan: ışıq saçan) (yaşuran: payan. örtən) (yasağun: Mütəvaze') (dincək: aram.) (görkən: görsən) (görkəzin: görsətdiyin) (görsətin: görsətdiyin)..¶-öğrəşməyə, dün keçdi, yarın gecdir, bu gün yarıdır (yarıdır: düz uyqun çağudur)..¶-dünü günə bağlamar!, günü tünə, tün ertinlə yarınar!. (bağlamar!: bağlama!. bağlac qılma!).(ertinlə: sabahla). (yarınar: ışınar).¶-tünüz uğur: gecəz xeyrə..¶-tüş tün: gecə gündüz..¶-açılmaz tün yox, yenilməz güc..¶-çalatün: çalagec. gecə yarısı..¶-tün uğur: gecəz xeyir..¶-büt tün: tamam tün, gecə..¶-öntün: əvvəl axşam..¶-oğru tün aşınca, börü (qurd) don (aşınca).¶
duman durar axşamu, tüm tün bürər göylərü, göy açılar danlayu, uğur oynar dan atar..¶-dün keçmədən, gün gəlmədən, dan atmaz, yarınlarda yaranmaz. (çevrənin danılmaz evrənləri, kənd çərtovu, mədarı var)

TÜN : Turuz Dictionary

-qışın gün qısa, tün uzun. ¶-qısarmış gün, uzarmış tün

TÜN : Turuz Dictionary

dün.
keşə.
keşə gəldim yoxudun.
keşə gəldinmi?
dünən. keşə. (keçə).¶-gün işin gündə qoy, tün işin tündə. (dünün otuna bu gün qızınmaz, gün otuna yarın). (atan kimidir sənə nə, indi atasan, kimsən). (kimsən: neçədən birisən).¶-dün əkəcin, gün sənin, yarın balavın. (əkəc: (əkə + əçə). atana. valideyn).¶-tün qapısın tınq açar. (tınq: tınqa: danqa. qara pul).¶-tün tümü: gecə qaranlığı. (tüm. güm. qaranlıq)

TÜN : Turuz Dictionary

dan naxıra tün axıra.
olan günü dün eşqiylə yaşama, yarın üçün günlügün bulama.
yaşam yürür, hər nə dəğişir, dün qurduğun yarın devrişir. (devrişir: çönür. yıxılır)

TÜN : Turuz Dictionary

- könlüm için ortardı, yatmış başığ qartadı, keçmiş ötük irtədi, tün gün keçib ardılur. (ortardı: yandırdı). (başığ
yara). (qartadı
{dinmiş acım (yaram)} bətərləşdi, baş açdı). (ötük: keçmiş zamanları). (irtədi: istədi. arzuladı). (ardılur: durmadan dəv

TÜNALTI : Turuz Dictionary

gecə yarıda ötmüş. gecə yarıdan sonras.
gecə şifti.
tünaltı işləmək

TÜNAYLI : Turuz Dictionary

tünuğur. gecəniz xeyirli

TÜNAYLIN : Turuz Dictionary

aylı gecəz olsun.
tanaydın, günaydın, tünaylın (aylı gecəz olsun)