Multilingual Turkish Dictionary Turuz Dictionary

ƏL : Turuz Dictionary

əl dürtmək: əl sürtmək. əlləmək. əlində oynatmaq.
əl vermək: əlləşmək.
birbirinə əl edmək: əl edişmək: əlləşmək.
əl edişmək: əlləşmək. birbirinə əl edmə
hərnә istәsәn, çatırsa çağı, əl çatar ona.
bəxtin dalın kəndin ara.
itiyin yoxki onu sən tapasan, yetəcəkki əl uzaldıb qapını sən çalasan.
bul evrəndən əl üzən, olbirinə göz tikər.(bul: bu)
əl açıq.
qız gəzən oğlan ayağı uzun, əl açıq gərək, yar gəzən qız qapaçıq gərək (qapaçıq: qapısı açıq) (nərdə gəzdim yoxudun, çox qaldında qoxudun). (demək istirki. mıncıq (incik) deşik gərək, yolda gərək)
əl az olsa iş qalışar, baş çox olsa iş azışar
əl çox olsa iş qarışar, baş çox olsa iş azışar
quru yanar höl yanar, əl oğurlar üz yanar. (üz yanar: üz qızarar). (höl
yaş)
quru yanar höl yanar, əl oğurlar dil danar. (höl
yaş)
qutluluq axdarmasan tapılmaz, əl atmasan tutulmaz.
bərk durun bərkə dözün, cıdam gürəş aparar, əl çatmazı yaparar. (cıdam: muqavimət). (yaparar: uyqular. uzqurlar. işə keçirər).
başın üsdə yerin sal, yerdə qalandan əl tut. (əl tumaqdansa, od tut). (saxla yetimi siksin götüvü).
bir atlı qaçar, beşi qovar. (tapmaca).(iğnə. əl).
qonşuya əl uzatsan əlin qırılar, ayaq versən kökün, baş versən başın üzülər.
kəndivə güvən.
qorxusu var bıraxsın, tutursa əl əlindən, gileylidir qaynana güveyindən gəlindən. (güveyindən: kürəkəndən).
hər nəyə əl vurur altun olur, ayaq basdığı kana (kanğa, mə'dənə) dönür. (dəğsə əli altun olur tansuq nə, bassa ayağ kanğu olur tansuq yər). (tansuq: müqəddəs). (nə: nənğ. varlıq).
əl çatmazlığından: armanlığından. ərəməgindən.
darıxış, düğünlərin açılmazından, arzıların armanlığından doğur. (armanlığından: ərəməgindən. əl çatmazlığından).
çalışan əldir yaratır umut, çalışmasa əl yaşamı unut.
əl işə bas dişə. (gözləyən gözə ağ düşmüş , sərilən tora av). (ağ düşmüş: kor olmuş).
əl çalması göyərdər, dil yarası kök salar.
könül duysa, ürək sevsə, əl toxunsa, qulaq çınlar.
öylə bir taymaz gözəlsin kim sanın yoxdur tayın, səndən ey can əl üzülməz çıxmasa canım mənim. (taymaz: taysız).
baş daşa, ağıl başa, əl işə, ağız aşa.
bir qaydırın çox tanozlu aşından, əl uzatma aylanaver daşından (qaydırın: qaydarın. nakəsin. namərdin). (tanozlu: minnətli. minnətdar). (aylanaver: sayma. samamazlıqdan gəlmək. belə sayma). (daşından: dışından. qırağıından).
borc verən əl öz yiyəsin yandırar.
əl tutma, od tut. (od tutan odu atmış, əl tutan əli qopmuş).
istəklə sevincin ayı doğmaz, əl çalmaq ilə, torbava dolmaz.
keçər evrәn, sürər devrən, tüm tapdığın yaxılar, tüm yığdığın dağılar, keçən günlər dönər dərin batlağa, qol qırılar uzansa əl tutmağa.
kitoz doslar, yolara boşlar.
əl üz yuğuran, ayağ qaydıran sabın kimi doslar. (kitoz: iküzlü).
qoral işlər, əl öğünər, qılıc işlər, qol öğünər, kəllə işlər, el sevinər. (qoral: arac).
qorxan sevməkdən, gücsüz görünməkdən, əl götür əl götürməkdən, yazın böylə. (əl götür əl götürməkdən: tərk ed tərk edməyi, poxun ye, əl götür pox yedim deməkdən).
susdum unutmadım, yaşadım alışmadım, güvəndim aldınmadım, sevdimdə itirdim, sevməkdən əl götürmədim, yalnızlığı alqılamadım. (alqılamadım: qəbul edmədim).
yaxcıda əl sınınca, yamanda bel qırılsın.
yetənəyin, bacarığın bilmək, əl çatmaza ulanmaqdır. (yetənəyin: yetikliyin: səlahiyyətin). (bilmək: tapmaq. dərk edmək). (ulanmaqdır: yetişmək).
əl işdağı: əl sanatı. əl sənəti.
əl torbası, sakı, kifi: çarığ. yarığ

ƏL : Turuz Dictionary

pors.
bir əl yemək. bir pors yemək. alma aracı. alaqa.
burqa. set.
alvan.
alvan dola, qol yoxsul (əl dolar, qol yoxsul qalar) (qarın doyar, göz yoxsul)..¶-kiçik əl: kəpçə. kəfçə..¶-əl dəğirmanı: bulğur daşı..¶-əl altı: altuğ. (ziridəst)..¶-əl çatış: ulağu. dəstrəs.
ulağu deyil..¶-ələ keçmək: alqulanmaq..¶-bir əl əkər, iki əl biçər..¶-əl dəğirmanı: dartac..¶-əl üsdə tutmaq: çox dəğərləmək..¶-ələ almaq: yuvatmaq. yumşatmaq. oyalamaq..¶-ələ salmaq: alıqlamaq. alqılamaq. alaylamaq. nərsiyə gülmək. rişqand, məsxərə edmək. məsqərələmək.
alıqlama özgə başda qalağı: özgənin bəlasına gülmə..¶-əllə əlcək kimi: çox yaxın, tutsı ilişgidə olmaq..¶-(nərsə) kimsənin əlində olmaq: kimsənin başında, yükümündə, sorumluğunda olmaq..¶-bir əldən: bir yandan..¶-əl qoymaq: ələ keçirmək. yaxalamaq..¶-əl çantası: əlcik..¶-əl dəsmalı: ələti. qolatı.
yanıva ələti qoy..¶-əldən ağıza yaşam: qısqat keçiniş. qıt yaşayış..¶-əli qanlı: qatil. cani.
əli qanlı başı unlu.
əli qayalı gzü sayalı.
¶-əl dəğilməmiş: başaq. bikr. bikiz (< bük)..¶-əldə olan: endik..¶-əldən vermək: savqatmaq. savutmaq. itirmək..¶-əldən gedmək: savnamaq. itmək..¶-ələ salmaq: əldəmək..¶-qoyaç əl: qoyma, məsnovi əl..¶-əl çəkmək: bıraxmaq. salğaşmaq..¶-əl tutma: yarçalıq..¶-əl işləri: qılavuş. (sənayei dəsti)..¶-əl alqaş: manüel. əl ovzari. əl əsbabı..¶-sol əlli: solağ. çonaq. solağay..¶-sağ əlli: onağay. onağ..¶-əl üzün yumaq: yuğşunmaq..¶-əl daşırqası: daşqar. (< daşımaq). iki kişi kullandığı dört saplı ağac daşıt..¶-əl ayağı barmaqsız olan: kötəc..¶-əl açmaq: (döğmək üçun) qolaçmaq..¶-əl ələ vermək: əldəşmək. əlləşmək..¶-əlli ayaqlı: başarıqlı..¶-ələ, lova vermək: alsıtmaq. satmaq..¶-əldən çıxmaq. aldağınmaq..¶-əldən gedmək. aldağınmaq. tələf olmaq. batmaq. həram olmaq..¶-əldən çıxmış: əldən qaçırılmış. aldağul. tələf olmuş..¶-əldən vermək: aldınmaq.
ipucunu aldınma.
var yoxunu aldındı..¶-əl çatmaz: alınmaz..¶-ələ gətirmək: sağtanmaq. tə'min olunmaq..¶-əldən vermək: aldanmaq..¶-əl tutan: qol tutan. yardac. yardım açar. xeyrxah..¶-əlindən qaçırmamaq: alıqoymaq..¶-əl çəkmək: toxsunmaq..¶-əl çatmaq: ulatunmaq. müvəffəq olmaq..¶-əl ələ vermək: qol uşuşmaq.
qol uşlaşıb iş bitirdilər..¶-əl ələ vermək: qolduşmaq..¶-birbirinin əlin sıxmaq: qolduşmaq..¶-əl verişli qoltun. sərfəli..¶-əli ağır: qoltur..¶-əlin içi ilə döğmək, yapılatmaq, çap çap döğmək: çapatlamaq.
unu qalayıb, çapatladı..¶-onun əli çox yavatdır, bərəkətsizdir..¶-əl gəzdirmək: suvarlatmaq. virastarlıq edmək

ƏL : Turuz Dictionary

-əl bəğənər, göz dirənər. (dirənər: bəğənəkdən çəkinər).¶-əl işlər, ağız dişlər, qarın çevirər, dığır çevrənər. (dığır
dəgirman. fələk).¶-əl verənə, göz durmaz
(durmaz: razı olmaz)..¶-əl görsədər, göz görməz. (əl görsətir, göz dözməyir)..¶-əl tutanı, göz tutmaz..¶-əl verər, göz dartar..¶-yetməzə açılan əl dolar topraqıla. (yetməz: namərd)..¶-əl yozanı, göz pozar

ƏL : Turuz Dictionary

-əl çəkmək: daşınmaq.
özü özündən daşınmış: özü özündən əl çəkmiş..¶-əl zeyrək oli, göz ürkək. (zeyrək: zirək. çevik.) (ürkək: qorxaq.).¶-əl əldən ötgün: əl üstnünə əl var..¶-bir baş əlində qalmasın iki əl..¶-əl çəkmək: daşınmaq
özü özündən daşınmış: özü özündən əl çəkmiş..¶-əl salanı, göz talar (salmaq: yıxmaq)..¶-əl toxlar, göz yoxlar (güdər)..¶-əl bəğənər, göz dirənər. (dirənər: bəğənəkdən çəkinər)..¶-əl qısarsa, göz qırar (əl yumar, göz tikər). (əlin yumulduğu yerdə, göz sevincindən, yumuğu tikməyə başlar, ta açılmasın, gizli qalsın)..¶-əl verər, göz qorxar..¶-əl verməsə, göz dəğməz (əl görsətməsə, göz vurulmaz). {(əl: barmaq) barmaq göstərməsə, göz dəğməz)}.¶-əl yığanı, göz görər..¶-əl götürmə götürəllikdən, ağızlar dadıdır, kişiyə bircə qalan, yaxşılığın soy adıdır..¶-əl hən deyər, göz yox..¶-əl yumar, göz tikər. (əl qısarsa, göz qırar). (əlin yumulduğu yerdə, göz sevincindən, yumuğu tikməyə başlar, ta açılmasın, gizli qalsın)..¶-əl aşlı, göz yaşlı..¶-əl ayaqsız: əfəl. aciz

ƏL : Turuz Dictionary

-əl ürək: darqurcaq. dəğmə düşər..¶-ötməz pıçaq əl kəsir. (ötməz: küt). (sanmadığın iş olur). (sanmadığın: güman edmədiyin. ağla gəlməz).¶-əl dəğmə düşər: qırılqan. küsəgən..¶-əl üz arçalı: əl üz dəsmal.¶-əl uşlamaq: əl tutmaq. (tutub, yapışıb)köməklik edmək..¶-əl vurmaq: təşəbbüs edmək..¶-əl dəğmə düşərlik: qırılqanlıq. küsəgənlik.
qırılqanlıq edmə..¶-əl verəni, göz danar. (əl yiğit olur, göz çiğit). {(yiğit: əlaçıq. əlibol). (çiğit: çinis. əlaçıq, əlibol olmayan. bərk)}. (göz qorxaq olur, qol yılmaz!. (yılmaz: qorxmaz). (əl mərd olur, göz naməd). (ürək qısır, əl utanır). (ürək verməz, əl utanar)

ƏL : Turuz Dictionary

-əl verməz: yaxmaz-bu tutur mənə yaxmaz: bu qiymətmənə əl verməz..¶-könül üçünə güvən.-baş, əl, ayaq
.¶-yügürmək üçün əl ayağın yığmaq: qısırmaq. (quş). cummağa, yügürməyə toplanmaq (təyərlənmək. hazırlanmaq).
qartal qısırıb şığırdı..¶-əl olut, göz soyut
(olut: müsbət). (soyut: mənfi)..¶-əl alanı, göz danar..¶-əl ilə gözün yarışı:
biri alar, biri salar, biri qalar, biri dalar..¶-əl qıydı, göz qıymadı..¶-əl sınayar, göz qınayar..¶-əl tox olar, göz ac..¶-əl verəni, göz bilməsin

ƏL : Turuz Dictionary

-gənckən işlət bilək, yığna bilik, gənclik keşni tapılmaz başda huş, əl qolda güc. (keşni: keçni) (keçni: keçmiş. keçəndən sonra. sonrası. keçəndən gerin). (yığna: topla).¶-donduraçıda əl buz olsada, ürək sıcaq. ¶-əl avuşdurub, qol qavuşdurub. (qol qavuşdurub: qolların büküb). (yolsuz çarasız durmaq).¶-əl götürdüm bağlımazdan. (bağlımazdan: bəfasızdan).¶-əl özünün, cib qonşunun.¶-əkdim əl verməz əkdisizlik edənə, susmaq ən gözəl yanıt, əkdi əldən gedənə. (əki: əkdi: ədəb. tərbiyət).¶-çalışqan əl boş qalmaz, qanığan könül ac qalmaz. (qanığan: çox göydən gedməyən. alçaq könül. qane' olan).¶-demişlər.
oddan çıxarsan ilanı, əl qoluva dolaşar.¶-əl ortada, hər yana yaxın. (gündəlik yaşamda əlin önəmi).¶-söz biliyə yad deyil, əl biləyə

ƏL : Turuz Dictionary

-sağlığında əl barmasa berməyə, qıymazılar qalanlar qol gərməyə. (durmuşda dururkən əlin gəlmərsə verməyə, səndən sonrakılar necə qıyarlar əl uzatsınlar verməyə). ¶-əl verməz: yarmaz. ¶-əl ilən görülən çəpərlik, bacarıq: qolğat. sənət. sanat. ¶-əl vurmaz: alıymaz. götürməz.
artı olsa alıymaz, kəm olsa qoşar. (qoşar. artar. artırar). (artı: artıq. izafə. ziyadə)

ƏL : Turuz Dictionary

-əl ayaq göstərmək.
əl ayaq edmək.
əl ayaqdan düşmək.
əlin kəsib ayaq açmaq: qapıdan qoğub pəncərəden almaq¶-tən düşür tindən, tinin kəndi uçar yüksəklərə, çatmaz əl, yerdən ayaq üzmək gərək. ¶-əl çalmaq: çapış çalmaq: çapan çalmaq: çəpik çalmaq. ¶-əl verməz:yaraymaz. ¶əl verərmi: yaraymı

ƏL : Turuz Dictionary

(geyim, qab, nərsə). takım. qat. dəs. qapama. quşam. qapama. qapatma. qapıma. qapıtma. hər nəyin taxım, saya, dəs, set quran tikələrinin hammısı bir yerdəliyinə deyilir. nərsənin ayrıntılarıyla birlikdəsinə verilən ad.
bir qapama geyim paltar: üs baş

ƏL : Turuz Dictionary

dönəm. bir nəsənin bütünü, tamı, seti.
bir dönəm paltar.
bir dönəm boşqaq: bir əl, dəs, set boşqaq.
iki dönəm yemək: iki əl, pors yemək.
əl atında olma: yarar. yaraq. dəst rəsdə olma.
əl ayağ, qol qanat çalmaq: talbınmaq. talbışmaq. tovdanmaq. çalbanmaq. çönüb çevrilmək. çönüb coşmaq. çönbüşmək. cönvüşmək {> conbeş. conbidən (fars) }. təprəşmək. təkan yemək.
əl verişli: yarar. yaraq.
indiyə yarar nəyiz var.
əl sürcü. (sürcü: sürücü. səkə. xəta).
başqa, özgə əl: yanəl. yad əl.
əl qol salışmaq, sallamaq: yenğ salışmaq. ətək sallamaq.
bir işdən əl çəkmək.
birbirinə işarə edmək.
arac işlər, əl öyünər, qılıc işlər ər öyünər.
ölkə nədir.
əl çatılmaz arzuların, gözkəmdəki özləmlərin yatan yeri. (gözgəm: üfüq).
bir işdən əl çəkmək: yenğ salışmaq. ətək sallamaq. əl qol salışmaq, sallamaq.
əl qoymaq: tutmaq. musdirə edmək.
uzun közgü əl küyməz, varın çoxu, baş bıqmaz. (közgü: maşa). (baş bıqmaz: baş ağrıtmaz).
əl uzanar, ağız yeyər göz utanar.
əl üz yuma üçün dəlikli daş, kaşı qab: dəsşuyi. yalağ. çanağı. govun. kovun. kövün. oysar.
əl yazıma: əl uzatma, qarışma, iqdam edmə.
əl uzatma, qarışma, iqdam edmə: əl yazıma.
əl çək görək: yaxşı görək.
yaxşı görək sənki toxsun, nə bilirsin çəkdiyin yoxsun

ƏL : Turuz Dictionary

-çaxır, pəkməz, doşab düzəltməyə əl verişli üzüm çeşiti: geçəmcək. geçiəmcəyi. geçiməməsi. geçimöməsi.
əl çək məndən: ged başımdan.
əl itiliyi: geçiş.
işdə geçişi necədir.
əl ağacı, çubuğu: kət. kit. küt. dəğənək. dəğnək. dəğəng. dəgəng.
nərsəni qaşımaq, sürtmək üçün iti, ənli, əl boyunda yassı piçaq: kəsüc. kartək.
əl ilə, nərsə ilə çalacaq, vuracaqsı (vuracaq kimi) davranmaq: kəsgənmək. kəsmənmək.
kəsgənib durma, vuracaqsan vur.
qol bacağın, əl ayağın iriliyi: gərim.
görax kim gərimlidir.
sap əğirməyə əl: gərmənə. kirmən. cəhrə. yoğurcaq. əğircək. əğrəc. bükəc

ƏL : Turuz Dictionary

-əl oğuşturmaq: yağlamaq. yalınmaq. yaltaqlanmaq. yalanmaq. yardıqlanmaq. yardıclanmaq. yağçılanmaq. qığıllamaq. qığıldamaq. qollamaq. qoldamaq. qıllan yallan edmək. qığıl qığıl edmək.
genə nə yalanırsın.
bala yalanmadan nə çıxar, ged özüvə bir iş tap.
görnüşü yoğun çatı, əl ayaqsız çapı çalı. (tapmaca). (ilan)
əl dəğirmanı: qıldır. qırdır. gilgilə. girgirə. qırqıra