Multilingual Turkish Dictionary Turuz Dictionary

AQA : Turuz Dictionary

ağa.
ədə. yiyə. iyə. isi. sahab.
ev ədəsi.
ədə tanrı: böyük tanrı.
iyi. iyə. iği. (idi. isi).
iyim nə dər: ağam nə istir.
kimisinə ağa dedim, qul kimi aldı məni

-qaya qaya, axa axa, ağnaya ağnaya, ağına ağına yeriyən, təprəşən:qaydır. qaydur. qayqır. qayqur. topal. axsaq.
qayınağa: (indilik yalnız ''qayın. qeyin'' deyilir). (qayın: qatın. qata. quda).
qadaşağa: qardaşağa. dadaşağa. qağaş. andqardaş. atqardaş. s

AQABACI : Turuz Dictionary

ağabacı. apa. böyük bacı. yaşlı qadın

AQABACI : Turuz Dictionary

(kök bakımından.
bacı sözü ablac, abla, abci ağabacı, böyük qız qardaş olur)

AQABAŞ : Turuz Dictionary

ağabaş. is. iyə.
isni ağırlayan itinə gəmik atar

AQABAŞI : Turuz Dictionary

ağabaşı. başağa. ağası. ağalar ağası.
ağası ağanın qulu quduz. (başağa bəyin nökəri qudurqan olur)

AQABAY : Turuz Dictionary

ağabay. ağadadaş. böyük qardaş

AQABBAQ : Turuz Dictionary

ağabbağ. çumağ

AQABƏY : Turuz Dictionary

ağabəy. batur

AQABƏY : Turuz Dictionary

ağabəy. qağa

AQAC : Turuz Dictionary

-suyun dağılmaması üçün, su yollarına çəkilən, salınan, uzadılan saxsı, ağac: gərmə. gəmrə. qubur. qoğur. qovur.
tarlanı düzəltmədə, hamatmada işlənən böyük ağac parçası: gərrəf. gərləv. gərəv. gərəç.
bir yeri tutmaq, qapamaq üçün qoyulan ip, ağac, əngəl, taxul: gərgicək. gərmə. gərgi.
bir bölümlərə bölmə üçün qoyulan duvarcıq, ağac. ayrıq. gərgicək. gərmə. gərgi.
üstünə yük alan kiriş, ağac: hamil dirək, tir. gərnəc. gərnə.
bir yanı açıq, tam həlqə olmayan əğri ağac: gənduruq. genduruq. boyunduruq. geyv. geyəv. ciğ. cik. yuğ.
kəsilib, biçilmiş ağac: kərəstə. kərsət. kərsit. təxdə. taxda.
bir yerə (dam. ocağ. təndir) atılan kiriş, ağac: gərnəc. gərnə.
kərmə boyalı (qəhveyi), yumuşaq qabıqlı ağac: gərməşoy. gəmrəşoy.
gərməşoydan yaxcı əl ağacı olur.
kəsilmiş odun parçası, ağac: kəsmənti.
qap pəncərə başına qoyulan daş, ağac: gərməç.
ağac küfü: göbələk çeşiti.
ağac atmaqla qurulan köprü: gəmirü. gəmiri. quramba. qurumba. qurunba. quruntu. köprü. atma köprü.
ağac yaşıllanmaq: kəlləmək. baş vermək. cücərmək. göycərmək. gövərmək. göğərmək. göyərmək. qurcunmaq. sürgünləmək.
çör çöp, çıpıq, ağac dal: qırıq quruq. kəsələk. kəsilək. kösələk. kosalaq. qocalaq.
kiçik ağac köprü: geçək.
yapılarda sutun altlarına qoyulan tomruq, ağac kündəsi: kən. gən. ken. gen.
dörd bucaq kəsilmiş ağac: kən. gən. ken. gen.
gilasa oxşar, kiçik yemişli ağac türü: geçi kirazı (gilası).
keçər ağac: qayıq.
ağac dalların əğməyə yarar: kəkə. kəkəy. kəvkə. gərəvə. gərəvi. gəgəy. əğəc. gəğməc. əğməc. qolçanğ. qolçan. gəloc. gəroc. gərü. gərüğ. girvə. girvə. gəlbəri. koğa. kovğa. gəğər. gərə. gərəvi. gələvi. kəvük. kəğə. gir.
kəsilib, biçilmiş ağac, odun: təxdə. taxda. kərsət. kərstə. (< kər. kəs).
qoşa nərsəni sürmə, daşıma üçün altına uzadılan yuvarlaq ağac, dəmir: qəltək.
ağacı dülgərlikdə, qabığı tabaxlıqda işlənən ağac: geçibuynuzu.
anasın əmməmək üçün, oğlaqlara əmməyə verilən, iki ucuna ip bağlanmış ağac: kəm. aldatma.
dalsız, budaqsız, yapraqsız ağac: gəmcik. kəmcik. kəmdik. kəmik.
dəlikli nərsəni uzatma, qısatma üçün, dəliklərinə soxulan qəmə, çivi, ağac: gərdələc. girdələc. gərdəvul. girdəvul. gərdəc. girdəc. kərzəvil.
dörd ucaq yonulmuş ağac: çalava. çalva. kələvə. kərəvə.
evin eşik qapısı üstündə qoyulan qoruqluq daş, ağac: kəlləlik.
ucu əğri ağac: gəlbərən. gəlbərə. gəlbəri. gəlvəc. gir. kovuq. koğuq. ağacdan yemiş dəğməyə, dərindən nərsəni çəkib çıxarmaq üçün ucu əğri, çəngəlli, qapcaqlı sırıq.
nərsəni asmaq üçün ucu çəngəlli dəmir, ağac: gərüc. asma.
xəzəlağac. qızal ağac. qızıl ağac.
yuvarın, yuvağın, qəltəyin iki yanına iyicə, kipinə taxılan ağac, qulp, qol, ələk, dəsdə: qıcırqa. qıycırqa. qaycırqa. qıcırıq. qıycırıq. qaycırıq. qıcın. qıyın. qıycın. qıcır. qıyır. qıycır.
sabanı boyunduğa bağlayan qalın, çivili qayış, bükülü ağac: qıcıva. qıycıva.
bir ağac var gümüş çalar yaprağı, altun çalar yemişi. (tapmaca). (iğdə)
gömütlərin, qəbirlərin başına tikilən ağac, incə yassı yayıq daş: qılavan.
kirişdən daha kiçik, incə, qıssa ağac, çubuq: qılamıq. cılamıq. cığamıq. qılan. qıtan. cılan. cıdan.
elin gözündəki çöpü görür də, öz gözündəki qılanı görməc.
duvarda, çatıda iki dirəyin arasına vurulan bir arşın uzunluğunda olan təxdə, ağac: qılapa. pərti. pərdi.
odu qarışdırmağa yarar soba, ağac, qarsaq, maşa: qıldavuc. qıldavıc. qordavuc. qordavıc.
güdək, gödək kəsilmiş yoğun ağac: giltik. giltir.
giltik güc yanar ama uzun yanar.
uzun, incə ağac: qıldavuc. qıldavıc. sırıq. qoğaca. qovaca.
(tapmaca).
qışda yuxlar yalınqaç, yazda qoyar yaşıl saç.
arxacı sırmaq üçün arasına vurulan ağac: qılınc.
dərə qıyılarında bitən, incə yapraqlı, özəl qoxulu, tozlu, sərvə oxşar ağac: qıldıc. qıldış. qılqın

AQAC : Turuz Dictionary

ağac.
(yayvan, yassı ağac). çörək yoğuru yayma taxdası. yasac. yasğac.
yarqış. yarqıc. yol ölçüsü.
dal. (.
dalbudaq: (şax o bərg).
yarılmış odun, ağac: yarmaca. yarmaça. odun parçası.
barmaq biçimində, ardı sıra, yassı yaxud dikə taxılan ağac, dəmir çubuğların, tellərin, millərin hər biri: tərcə. dəric. dərim. darıc. tarıc. tarım. dərcə. ərcə. ərdə.
sal, düz, dik qalıb əğilməyən ağac: salv. salva. səlvi > sürpü. sürvi. sərvi. səlfi. sivi.
yoxuşdan yenən daşqanın sürətin, irtin almağ üçün, ardına bağlanan qollu budağlı ağac: sürgü. sürgə. irtıq. sürətgir.
sürgü tökünüyü: bu ağac sürünməsindən arda qalan süpürülmüş iz.
yaz qış sürəli yaşıl qalıb, güzün yaprağın tölkməyən ağac: sərüv. sərv. < sürpü. sürvi. sərvi. səlfi. sivi.
ağac dibdən su içər, kişi başdan.
yəhərin oturduğu ağac otraq: yəhərlik. əkərlik. yəhərduruq.
yığı ağac: tom ağac. (yığı: tığı. tom. tün. kom. bükdə. toxu. hər nəyin bol, sıx olanı).
ağac, dəmir kimi sərt nərsələrə sürtərək kəsməkdə işlənən uzun, sivri dişli, çəlik arac: dişdara. dişdaraq. dişdərə. dişdərək. kəstərə. kəstərək. təstərə. əğə. ərə. torpu.
ağac, təxdə parçası, tikəsi: yığac.
kəsiləcək, qurumuş, odunluq ağac: yatır.
bu bağda yatırlıq ağac yoxdu

AQAC : Turuz Dictionary

-ağac olursa gərək, olur ağacan. ¶-kişi yoxsa, ağac börklə gəngəş bir. (börkü tax dayağa, onla danış). (gənəşmədən, danışmadan, məsləhət edmədəm ulu önəmli bir iş görmə. (-örnəyin, boydaşma, evlənmə). ¶-çəlik ağac: çəlik çomaq. pil dəsdə

AQAC : Turuz Dictionary

ağac. (
< yaxac. yaxıc. yanacağa yarar öznə). (yaxac: < yaxmaq).
< arac. (< ara: fasilə). bəlli bir aralıq (yol) ölçüsü. fərsəng..¶-alaçala, az yaxılmış ağac: yaxal..¶-qayın ağacı: (qızıl ağac. qırmızımtıl təxdəli ağac. fıstıq (boyalı) ağacı). alış. ağkürən..¶-ağac əkmək: tikmə basırmaq. kökərtmək. tikmə basırmaq. (tikmə: başqa bir yerə tikilmək üçün, bulunduğu yerdən çıxarılan taza ağac)..¶-ilan öldürənə ağac vermirlər.. ¶-ağac qatısı soxu, kişi qatısı çomuq olur. (soxu: six. şiş. biz). (çomuq: çomaq).¶-barlı ağac çırpılır.¶-bir ağac kölgəsin danan, minində danar.¶-kiçik ağac: ağaşcıq..¶-sallağ (sallağ) ağac: asağac..¶-yeni yetmə ağac: çətil. qələmə..¶-quru ağac əğilməz.¶-çığar çağa gec qanar, çığar ağac, gec yanar. (çığar (< çiğ). ısğar. yaş. tər). ¶-ağac aymaz kölgəsini baltadan. (aymaz: qısmaz. əsir gəməz).¶-yaşlı ağac: qaranqaz..¶-ağ ürəkdən: çin ürəkdən: səmimi qəlbdən. xilusi qəlbdən. təmiz qəlblə. tüm ruhuyla.
ağ ürək bilən çalışan..¶-ağ, yumşaq ağac çeşiti: tosqa..¶-böyük daş, ağac içində oluşan boşluq: qırın. sovağ. savağ. kovuq. boşluq..¶-körpə ağac: tingə..¶-bir yerin üstünə gələn kiriş, tir, ağac: gərtil: xətil. kitəl. kətil. kərtil.
ambarın kətillərin dəğişməliyik.¶-hər ağac kökündən qurur! (bir topluluğun dayandığı təməl pozulursa o topluluq yıxılır)..¶-ağac yemişindən, kişi qılmışından..¶-yetişsə yerə ağac budağı, demək ki yetirmiş bollu barı..¶-kök axmadan, ağac axmaz..¶-ağac dibindən su içər..¶-ağac yıxılsa, kölgəsi qalmaz.¶-ulu ağac, boş toprağı, ulu amac, boş ürəyi bəğənməz. (boş urək: ölü ürək). (ulu ağac, uca ağac, dayanmağa bərk topraq arar, böyük sevinc, istəklər, tovuc (odlu), coşqun ürəklərdə yurd salar)..¶-quru ağac əğrilməz, qoca öküz öğrəşməz

AQAC : Turuz Dictionary

-ağac yemişindən, kişi qılışından.¶-kökün itirsə ağac yerə sürünər.¶-ağac çəkiri: neyzə tullanış. süngür tullanış.¶-dəmir qapı ağac qapıya diləyi düşər.(diləyi düşmək: işi düşmək)

AQAC : Turuz Dictionary

ağac olub yad ölkədə, kölgə salırsa bəlkədə, doğma eliqə kol olub, doğanda batsa yaxşıdır. (eliqə: elinə. millətinə)
quru ağac əğrilməz, köhnə aldış dəğişməz.
ağac istəməzsə, yapraq düşürməz, bir nədən olmazsa, yaluğ ölürməz, sən köçüb içə yandırıb yaxdın, tanrım sənin içqayın versin. (yaluğ: adam). (içqayın
nədəni bəlli olmaz içə düşən, içdən yıxan bəla)
quru ağac əğilməz, soyuq dəmir döğülməz.
quş qanatla uçar, ağac kök üsdə durar.
keçmişiylə yaşayan, quru ağac suvaran.
yapraqlıdır ağac deyil , tikilidir köynək deyil , kişi ilə dartışar, yeri gəlsə dərd açar. (tapmaca). (pitik).
qaya üstünə , ağac üstünə yuva qurulur , acı üzünə balta vurulur.
ağac kündəsi: omça. tomça. kütük.
odunçu gözü omçada.
ağac içmiş kökündən su, umut içdən.
quru ağac doğrulmaz!.
ağac quru doğrulmur, kotan beyin yoğrulmur!.
çırpılmış kəsilmiş, bölünmüş ağac: çub (çöp). < (çırp). təxdə.
ağac qança ösürsə göy üzünə, barıbir yapraqları düşür dibinə. (ösür: ötür. ucalır. rüşd edir). (barıbir: sonunda).
ağac quru əğilməz, su olmasa əkilməz. (hərnə yaşlıqda, gənclikdə oluşur, əkində susuz olamaz).
ağac quru əğməqin, sözün yokdur dinləqin, başın çıxmır soxməgin, qarnın toxdur yeyməqin, axmaq ilə oturdun, duyduğuva dinməqin. (məqin: olumsuz yapan ''mə. ma'' əki).
üzüm ağac: bağ. asma. möv.
çökən ayran , qabarmaz. (hər nə olsun çağında, bağ salınsın bağında, (bağ: asma. möv. üzüm ağac).
elsiz qalan uca dağlar başından, ağac itər, yollar gedər iz qalmaz. (hər yurdun dəyərin yaşaycıları verir)

AQAC : Turuz Dictionary

ağac dallarındandan yasanan yekə, uzun süpürgə: çalğı. çalqu.
çalğı çalmaq: süpürmək.
xəzəli çalğı çalıb süpür

AQAC : Turuz Dictionary

qayıq, gəmi düzəltmədə işlənən sağlam, əsnək ağac çeşiti.: çandal. çandıl. sandal. sandıl. qurt. gürt

AQAC : Turuz Dictionary

ağac çivi, mıx: qaqar. qarqa.
ağac kimi uzun uzanan nəsə: sırıq. sərək. sürük.
qurmuş kiriş düğülməz, quruğ ağac əğilməz, hörgənlə dağ bükülməz. (düğülməz: düğünlənməz. hörülməz. tovlanmaz. tavılmaz).
barlı ağac baş əğmiş, barsız olan dikəlmiş.
ağac yonmaq: çıpdamaq. ağacdan taxda yapmaq.
çatı, dam döşəməsi altına qoyulan yatayı (üfüqi) kiriş, ağac: cəğ. cağ. ciğ. çit. tik. kit. qabırqa. qapırqa. qol ağacı.
çırpılmış, çıpılmış ağac tikəsi: çıp. çıpıq. (> çub (fars). təxdə.
çıpqıran: iş daşlayan. iş pozan. (kar şikən).
çıp (> çob), taxda yapmağa əl verişli ağac: çıpla. sıpla.
incə, quru ağac: çıp. çap.
yontulmuş ağac: çıp. taxda. təxdə. (> çub (fars)).
getdi sevgi onun ornun quru ağac almasın, söğüş qınaq ona almaş olmasın, boşsa könül kollar bitər yerində, küllük yerdə gül açmağa yer qalmaz. (ornun: yerin). (almaş: bədəl)
əğri bitirsə ağac, çətin düzəlmiş ola.
çubuq, ağac, nərsə parçaları: kəsmə.
qatta ağac sərt yelləri sevərmiş, incə güllər bir əsiylə gülərmiş.
oldağ buki, əğri yerdə doğru ağac bitərmiş, sapıq yolla doğru yollar itərmiş. (oldağ: vaqeiyyət)
köksüz ağac dayanmaz. (köksüz ağac dikəlməz)
yüz iligin umursun adam deyə əkdirsin, on iligin umursun ağac yalım tikirsin, bir iligin umursun buğda əkib biçirsin. (əkdirsin: əkidirsin. becərirsin. tərbiyət edirsin)
qurru ağac əkərsən, qozlarımı dərərsən. (qozlarımı: daşşaqlarım)

AQAC : Turuz Dictionary

ağac. qavuş. taxda.
qabağ. qabağ.
ağac parçası: qayıntı. yonqa. qopaq. qırışqa.
qayığın altına qoyulan əğri dayaqlı ağac: qayıq yanı.
barı, yükü (yemişi) çox olan ağac dalının, gövdədən ayrılmaq, qırılmaq: qayrılmaq. qayrıqmaq.
barı, yükü (yemiş)

AQACA : Turuz Dictionary

-ağaca vurulan dayaq, dəstək: dəğənək. dəğnək. dəğəng. dəgəng. herək. kərək. hərək (< kərmək. kəsmək). dalba. qalba

AQACA : Turuz Dictionary

-daş atılmamış, yemişsiz ağaca

AQACA : Turuz Dictionary

-ağaca dayan çürür, özgəyə güvən gövür, kəndivə güvən, iki evrənin görür.(gövür: cumur. şumlur. puç olur)

AQACA : Turuz Dictionary

it yügürsə pişik çıxar ağaca, amac itsə arac çönər amaca.
min budaq bağlı durur bir ağaca, min yamacdan çıxırıq bir amaca.
barlı gözəl qoz ağaca, daş gələr

AQACA : Turuz Dictionary

ağaca. dara.
olma qul araca, çəkər səni ağaca