Multilingual Turkish Dictionary

Turuz Dictionary

Turuz Dictionary
QAN : Turuz Dictionary

{kan kanğ kenğ ken (# kəm kem)}. oyum. tut. həcm.
tutuna görə. qanıba görə. oymun görə. ¶-qan toplantısı: qanqonuğ. konjesyon. ¶-ağlamam, toplayaram yaşlarımı, toxlataram damarıma, qan edərəm. (toxlataram: doldoraram). ¶-kan edim: qandem. nə edim. nə yapım.
qandem siləri: nə edim sizləri

QAN : Turuz Dictionary

kan. kən. hər nəyin aşırı zənginliyinə, var bolluğuna deyilir.
kən kişi: kan kişi: zəngin kişi. türkün söz varlığı kandır.
kən ölkə.
kən yazıçı.
kan. bolağ hər nəyin bol olan yeri, durumu. mə'dən

QAN : Turuz Dictionary

kan. baylağ. varkan. varlıq, dövlət yeri. mə'dən.
balyağlı, baylağlı yurt: ballı kərəli, kanlı yurd, vətən.
kan. nə.
kandem: kan deyim: nə deyim.
kanqılem: nə edim. nə edəyim. nə qılayım.
qızıl.
üzünə qızıl köçdü: üzünə qan köçdü..¶-bir var qan içmədə, varda biri qan ağlayır

QAN : Turuz Dictionary

-damara qarar, qan dolanar. {qarar: (< qaramaq) görə}..¶-gözü qan olmuş kəsir kəsgin..¶-qan sudan ağır basar. (qanla su ölçüştürüləməz)..¶-bayraqları ağdıran, düşüklərdən axan qan. (ağdıran: qalxılzan). (düşük: şəhid)

QAN : Turuz Dictionary

gən. ək. qaraqan: qarır. baxır. (.
bizim otaq çölə qaraqan).
baraqan: barır. gedir. (axşam sizə baraqan kimsə yox: gələn, gəlir kimsə yox).
girəgən: girir. girin. (hammısı tutuldu: girənlərin)..¶-altın qan: qızıl qan:
al qırmızı qan.
qızıl ilə qan..¶-qan tökmə: salağlıq. sallağlıq. qırmaş. öldürüş..¶-qana qoymaq: qanmaq. rizayət vermək..¶-qana qan, dişə diş, qola qol, başa baş demişlər?, deməmişlər?!..¶-qan qana, diş dişə, qol qola, baş başa çalmaq (canla könüldən birləşdilər)

QAN : Turuz Dictionary

kan. basun. sanğ..¶-süycü dil bir kan, vermək bilən tükənməz. (süycü: dadlı) (bilən: ilə)

QAN : Turuz Dictionary

kan. bol. bay. mə'dən. (# kəm: az. yüngül)

QAN : Turuz Dictionary

-qan güdülmək: öcalınmaq. intiqam çəkilmək.
haylar qanı içiləcək, ondaki qan güdüləcək.¶-qan axmanın: qanbarın.¶-o balığdan çox qan barındı. (balığdan: yaralıdan). (barındı: axdı).¶-könlümə qan dammış.¶-qan axma: qanbar.¶-al gördün, qan demə. (işin için bil danış).¶-qan içində bok tapılsa öldürər, bok içində qan tapılsa ölümcül elər. (bok: pox).¶-qapım qandan uzaqdır, qan qapıma düşməsə

QAN : Turuz Dictionary

-qarabağrı qan ağlar. (qarabağrı
qaraciyəri). ¶-görəndə uçdu əldən hər nə var barım, us başımda, qan damarda, təndə can durmaz. (uçdu: məhv oldu). ¶-qan endikləri ilə işin üzü açılmışdı. (endik: iz. nişan). ¶-o adların ki sonunda {-zadə.
bur.
pur.
nak.
kan}. var, hamısı türkdür. ¶-kan edim: nə edim. qay edim. kantım

QAN : Turuz Dictionary

-qan ocağına çevrilən taxlar. ¶-qan qısımı.(fişari xun). ¶-az kan. az çox. ¶-qan basıq: qan fişarı. ¶-kan dəmirgil: məadin və filizzat. mə'dən metalurji.
kan dəmirgil bakanlığı: vəzirliyi. mə'dən metalurji ministiri

QAN : Turuz Dictionary


kan. çox. lap.
kan tutarlı varsa bir nə tapmasan içdən qıraq. (içdən: içində olandan. mə'nəviyyatdan).
xan.
özgə yurda xan olda, öz yurduva qulluqçu. (dünyayada ağalıq edsən, öz elivin qulluqçusu ol).
arzulara tutuşduq, sevib aldıq utuşduq, gizli saklı öpüşdük, yaram sürər qan verər.
hər bir sözü qoşqarın ox yalıdır yayında, qan yalıdır ürəkdə.(qoşqarın: qoşarın
şairin)
qan sudan ağır.
korlar içrə bir gözlü kor xan olar.
qırıq ürək basıldısa qan verir, qırıq bardaq basıldısa qanatır.
gəzmişəm onca olan ölkələri görməmişəm, nazlı təbriz kimi olsun, duza kan urma təkin.
topallamaz axsaq yox, qan görməmiş sallax yox.
ayrılıq yarar, yarıq düzəlməz, qan verməsin deyə, yamaq vurulur.
bayraqları, bayraq yapan, üstündəki qan durur, işlərivi onqat yapan alnındaki tər durur. (onqat: başarlı. güclü).
qan axırsa dünyalar görər, kim bilər ağrısa ürək.
az kan: az çox.
qan ürəkdən atar, su bulaqdan!.
yara qan verməsə yaşarmaz. (yaşarmaz: təzələnməz).
bilməzin başlar görüb çəkər kan qayğı. (qafil kişilər, qəflətdə yatanların başından mun bəla az olmaz).
qan ağlasan qarındaş, özgəsilə yağ yalamaq baş tutar. (qarındaş: özünkü).
bütün bodun bu gün ayağa qalxdı, xan qıynacı götdü ayağa saldı. (qıynac: zalim).
qan gəzsə damarda huş başında gücü qolda tavan əldə, verməklə dәnәr əldə edinmiş dəğərin mal. (qan damarda gəzmək: qayratlı (qeyrətli) olmaq). (varın işlətməyi bilən sağ başlı olur).
ertələb gecə ağlayu, yırtalab bağır dağlayu, qalmazda yağ ürəkdə, qan damarda çağlayu.
dos dosda ulaşsın, qan qana bulaşmasın.
qan ilən girən can ilən çıxar. (qanla girən canla çıxar).
qanilə qan yuğulmaz, barış yağış qurulmaz. (barış yağış: sülh rəhmət).
saldı salıq keçmiş ötən.
bulaqlarız bulanmasın, qanilə qan yuğulmasın. (saldı salıq: carladılar. xəbərdar etdilər).
qan quruyar unutulmaz. (qan qurumuş unutulmamış).
qan yerinə danşıq, qanlı içə barşıq (gətrir).
bal olda sınıq qabda, qan olma qızıl qabda.
ölkə boşuna qalmır, durmağına alır qan, ölkə qoruyan qorçuya olsun igidlər qurban. (bax uyqura öğüclən , boyun qoydu yazıya, doğma olan yurdunda, itlə doyan çinliyə, əğdi boyun, doğma yurtda yad qaldı). (öğüclən: ibrət vermək).
yoxdur mənə yar, oldu bu gündə gecə yarı, açdıca səhər qan oluri gözdəki yaşi.
qolun yuğar kişioğlun qanına, qan içib qanmaz durar bu evrən, mal yığnasan kəsit yoxsa işində, malın bilən yergə utar bu evrən. (kəsit: zəkat). (işlənmiş. maxtumqulu).
acığan börü qan seçməz!. (acığan börü qan görməz).
igid başı çanağ qan, damar dolu tamır qan. (tamır: qayrat. qeyrət). (gəncləri, dəliqanlıları başa düşməli, anlamalıyıq. təki onlarda coşan ürək, çırpan damar olur, böyüklərə doğru yol göstərmək düşür).
igid başı çanağ qan, damar dolu tamır qan. (tamır: qayrat. qeyrət). (gəncləri, dəliqanlıları başa düşməli, anlamalıyıq. təki onlarda coşan ürək, çırpan damar olur, böyüklərə doğru yol göstərmək düşür).
qan suyu bular, su qanı yuğar. (yuğarsa qanı su, qan suyu bular).
içgi yara gizli qalsa qan verər. (içgi: için. içəridə olan).
qan örtülsə qan ilə, qan qoxusu kəsilməz, qan yuğulsa su ilə, qandan bir iz tapılmaz

QAN : Turuz Dictionary


xan daynuğ: xanın güvəni, muridi e'timadı.
qan duruqdu: qan laxdandı: qan dolmandı, dolamıtdı. (duruqmaq: tuqurmaq. durub qalmaq).
qan almaq üçün çaqqı ilə gövdəni cızmaq: çıtmaq. həcəmət almaq.
qan sorub almaq üçün üzdən yarmaq: çırtmaq.
yaşam varkən göz qurumaz, qan durmaz

QAN : Turuz Dictionary

xan. (eşqin tam çağı çalınmaz).
sevgi seviş çağ sürəsi, baş dibigi bəllənməz, bu bir oyun bəylər üçün, bu oyuna xan dəğməz. (bəylər: gənclər)

QAN : Turuz Dictionary

-damarda qan oynamaz, heç nə yerin tapmadı.(hər nəyə çaba gərək)

QAN : Turuz Dictionary

-ac sığıra baxarsın, ağzın dolu dad olur, azqın birin doyğursun, baş çanağın qan olur. {ağzın dolu dad olur. (yaxud) mal davarın bol olur}.¶-daşdan qan çıxmaz. (dışarda aradığın içindədir. kəndivə güvən).¶-yarsan daşı qan çıxmaz, köhnə başdan yolbaşçı.¶-qan basığı aşıb getdi. (qan təzyiqi (fişar xunu) qalxdı).¶-ğan ağacı: qayınğ. qatın.
qatın qatınğa, söğüt sulunqa. (ğan ağacı qat yeri sevər, söğüt ağacı sulu yeri).¶-donuq, ləxdələnmiş qan: gilqam. gilgəm.¶-əlli arxan ola xaqan, sənə yox payı belə qan. (əlli arxan olsada xan, sənə yox payı belə qan). (keçmişlərin şahısan, indi parça çörək acısan)

QANA : Turuz Dictionary


kəsim. götürü. kəsilmiş. məqtu' tutar. qiymət. dəğər.
qıldır. qıldıra. qıldıraq. qaldır. qaldıra. qaldıraq. tutar. dəğər. götrü. götürü. qırad. qırat. qırıt. qırıdat. qıradat. qırado. qıradu. qıyıt. qıyım. qıyat. qıyam. qiymət. dəğin. dəğiş. yuxaş. yuxac. bağat. barac. ərəc. satrı. satı. baha. bəha'.
ucuz satrılı olsa, tez satılır.
bu bağatda nəsə satılamaz.
oran. orantı. dəğiş. dəğin. ərcə. qiymət. qırad. qırat. qırıt. qırıdat. qıradat. qırado. qıradu. qıyıt. qıyım. qıyat. qıyam. kəsmət. dəğər. götrü. götürü.
malı ortaya qoyub kəsmət biçdilər.
qana dirəyi: kəlpə. qalba. çardaq. quraq. darbəst.
qat qat, kət kət, sək sək, səd səd, qana qana tarlalar arasına çəkilən duvar: kədnə. kətinə. kərnə. kərən

QANA : Turuz Dictionary

-çarxana: damdama. xişti

QANA : Turuz Dictionary

kana. şırıq. topraqda, uzuna açılan yarıq.
qana susamış: qanlı. qan tökücü.
qana qana: qanaraq. qapsan. qapsa. qasbanaq. qapsanaq. kəsənək. kəsərək. biçənək. biçərək. biləcək. bilərək. bilə bilə. biçə biçə. kəsə kəsə. qısıqına. istiyərək. məxsusən. görü

QANA : Turuz Dictionary

kana.
kanakadıq: bilinmədik. kanaka nə: bu nə.
bu kanaka ağac: bu nə ağacıdır.
ğana.
bir ğana gün: bir gün belə

QANA : Turuz Dictionary

xana. qala. ev. ocağ.
qala öz qalamdır: nərsəni özünə çıxıb, istəyi tək qılınmaq.
öz qalaz kimi: öz eviz kimi. ¶-ana dansa anadilin, uşaq necə qana dilin?. ¶-qana sındı: qana sindi: qana işlədi

QANA : Turuz Dictionary

-qana qalmaq: öldürücü olmaq

QANA : Turuz Dictionary

kana. kanğa. mə'dənə.
hər nəyə əl vurur altun olur, ayaq basdığı kana (kanğa, mə’dənə) dönür. (dəğsə əli altun olur tansuq nə, bassa ayağ kanğu olur tansuq yər). (kanğu: kan. mə’dən). (tansuq: müqəddəs). (nə: nənğ. varlıq).
dos dosda ulaşsın, qan qana bulaşmasın.
bas qana girsin cana. (deyim)
gözəlliyi qana bilsə, göz gördüyün dana bilməz.
güvənməyin gəncə qana, inana, örsəv dənək, aştal gərək görgəvük. (örsəv. dənək. aştal): təcrübə) (görgəvük: təcrübə edmə. əməli iş). (gənc qulaq salmaqla öğrəşməz).
gözlərim ulduzu ana, and ola damarda qana.
bir qol istəyim tuta, bir qulaq istəyim duya, bir könül istəyim qana. (könül qana,qulaq duya, qol tuta)

QANA : Turuz Dictionary

-yaşırqa gedsin yana, sırlar olsun aşikar, kimi uma, kim qana? göz, gördüğün inanar

QANA : Turuz Dictionary

-doya qana: doya doya. doyuncaya dək

QANA : Turuz Dictionary

çatırtma. asma çardağı.¶-yolağıyam ol kişiki söz qana. (yolağıyam: qurbanıyam)