Multilingual Turkish Dictionary

Turuz Dictionary

Turuz Dictionary
BASVURMAQ : Turuz Dictionary

bacqurmaq. bacvurmaq. basqurmaq. gərikditmək. gəritmək. qıvratmaq. qıvrıtmaq. gücürrəmək. gücləmək. qıldırmaq. basdırmaq. soxmaq. çapdamaq. bağdamaq. döğətmək. dövətmək. məcbur edmək. icbara qoymaq. kirgitmək. kitgitmək. darıtmaq. gücətmək

BASVURMAQ : Turuz Dictionary

acqurmaq. bacvurmaq. basqurmaq. qatlatıdmaq. çəkdirmək. çəkdirtmək. tutulatmaq. qəbulatmaq. qısdırmaq. gücləmək. qıvratmaq. qıvrıtmaq. kirgitmək. kitgitmək. darıtmaq. gücətmək. gücləmək. gücürrəmək. qıldırmaq. təhmil, məcbur edmək

BASVURMAQ : Turuz Dictionary

acqurmaq. bacvurmaq. basqurmaq. qıcırlamaq. qıyırlamaq. qıycırlamaq. qıyırlamaq. qıyılamaq. güycləmək. gücləmək. güc, quvvət göstərmək. nərsənin üstünə yügürmək. itinmək. hızlanmaq.
yel ged gedə qıyıladı

BAŞ : Turuz Dictionary

-törül sevgi bürürsə könül , baş dəlirir. (törül: cinsi).¶-hər başa papağ tapılar, hər papağa baş yox.¶-arslana quyruğ olunca, itə baş ol.¶-baş olmasa, yel yığanı, yel dağar. (dağar: dağıdar).¶-baş olsa börk tapılar.¶-könül dedi ged, baş dedi düşün.¶-oy başın aratıb, baş atıb yatıb. (oy başın aratıb: fikir xiyalın təmizləyib, asudə xiyallıqla).¶-min öyçüdən bir oyçu baş gəlir. (min nəzər verəndən, bir baş verən (fikir verən) yeğ əlir).¶-göz yanılar, iç inanar, baş itər.¶-baş yoldaşı: əsən.¶-aş başlanır, baş daşlanır. (yemək görəndə özündən çıxır). (xoşboğaz. qarınpa. qarınqulu).¶-börkə baxıb baş seçmə, başa baxıb börkü tax.¶-durursa baş qınında, götdə bilər neyləsin. (baş dinc dursa, götün bir yerə qoyub düşünsə, işlərə yol tapılar). (götün tikib yerə, bir iş üzrə dərinləşmək).¶-orançılar baş işlədib yaşlanar. (orançı: ortançı: e'tidalçı. ölçümçü) (baş işlətmək: uçurluğa, ifrat təfritə yol verməmək).¶-baş əğmək: ələ baxım olmaq. tabe' olmaq. qəbul edmək.¶-ac sığıra baxarsın, ağzın dolu dad olur, azqın birin doyğursun, baş çanağın qan olur. {ağzın dolu dad olur. (yaxud) mal davarın bol olur}.¶-ağrıqlı baş yastığında yatanmaz. (başa gələn qada bala soxulduğun durumdandır).¶-çox baş olda çox ağız olma. (çox ağız çox gəpirər).¶-qorunmasa dil ağızda tənindəki baş əzilər.¶-dilsiz baş öküz başı, ölü başı.¶-dilsizlikdən gələn bəla, baş üzər.¶-dil olmasa, baş qabağ. (dil: söz).¶-sürünür qulağa söz, dara baş çəkillir (sürünmək: çalınmaq).¶-dili uca tutan baş əğrilməz. (dil: söz).¶-baş sağlığı, can sağlığı birgə gərək. (başın, beynin işləməzsə, can, tən sağlın olüsa qaramaldan nəyin artıq).¶-börkə görə baş , başa görə börk seçin. (börk: görəv göstəricisi).¶-baş aparıb yırtdı qulaq, boş idişin ciringi, boş kəllənin gəpingi. (idişin: qabın). (ciringi: cırınğ cırınğ) (gəpingi: danışması).¶-aş hara ayaq ora, baş hara könül ora. (bu bir seçimdir).¶-aşa baş gərək, başa aş. (aş (yemək) qazanmağa baş gərək, başlı olanada (ağıllı olanada) yemək gərək).¶-baş düşdüyündən, göz gördüyündən, qulaq duyduğundan, tən çəkdiyindən qorxar.¶-könül sevdiyin, baş çəkdiyin haylar.¶-könül yolun dartışar, baş işləsə yerində. (baş yerində olsa kişi könlündən keçəni edməz).¶-aslana əl uzatsan əlin, baş uzatsan başın gedər. (qarşıvı tanı danış).¶-börksüz baş, elsiz türk olmaz. (
hər başın bir buyruğu ola bilir, hər baş bir işə yarar, türk olan elgünsüz olmaz.
hər başa börk (iş) tapılar, elsiz (yadsız, tatsız.düşmansız) türk olmaz. çağında türkün gücünə gününə qısqanan çox olardı!!).¶-dil var ötər göt yeyər, dil var ötər baş yeyər.¶-göz görüb, könül sevib, baş neyləsin

BAŞ : Turuz Dictionary

başçı.
el atsa daş dağ aşar, baş olmasa el çaşar.
adamışam (nəzr edmişəm) ana səni gələn il,-baş açıq, ayaq yalın, cibi boş kərbəlaya yola salam.
baş boş olsa dil çaşar, baş baş olsa, dil yarar. (dil: söz)
baş olmasa yaşda dəğər nə gəzir, dəğər başda olur yaşda yok.
baş verməyən öğrəşməz.
necə uca olsa baş, günü gələr yerə düşər.{uca başlar enmiş olar ayağa, ağ günündə qara günün qarağa. (qarağa:
bax. önləm, tədbir qıl.
qara ağa: bax ağa)}.
başı baş edən dildir, başa qay salan söz. (qay salan
bəla gətirən)
bir kərəmin yaşırsan, baş könüllə olmasa, artığın. (bir kərəmin
bircə kərə)
omuza yaslama baş, gün acısı keçər gedər, min söz denə birin tutsa yetər gedər. (omuza yaslama baş: boynuvu ciğnivə qoyma).
hər qadına baş vuran, bir qadına nisgilli, bir qadınla olana, hər bir qadın nisgilli.
əğilən baş urulmuş, işləyən baş qutulmuş. (urulmuş: vurulmuş)
qara el ağlı baş pozar. (qara el
bayağı, sıradan olan)
əl az olsa iş qalışar, baş çox olsa iş azışar
əl çox olsa iş qarışar, baş çox olsa iş azışar
görən görər, könül yorar, baş qurar. (görən: göz)
günah mәnәm mәn günaham bilmirəm, ayaqlara büktün bir baş olmuşam. nisgillərin acı ipi boynumda, çəkha çəkə özüm qoldaş olmuşam. (büktün
məhkum)
könül dilər baş dələr. (könül
həvəs). (könül başa iş açar)
qorxulu baş sağlamsada, boş olar, bilikli baş qorunmuşsa sağ olar.
az heçdәn baş. (az heçdәn yeğ).
yastıqdan baş umutlu, baş yastıqda umuqlu. (dan duranda umutla, gecə yatsı umuqla)(umuq: yolda olan umut).
baş çönürsə daşa, könül susar, dil deməyə söz tapmaz.
baş olursa, könlün bulur. (kəllə olsa, könlün bulur).(könlün
huzurun. dincin)
başçı oldun baş gərək, yola çıxdın çus gərək. (çus
yarıq. bağlarla ayaq üsdə bərkidilmiş gön yarığı, tikəsi. ayaqqabı çeşiti)
baş qoymaz: toxdamaz.
baş qoya: toxdar. {-piçaq yarar baş qoyar, söz yarırsa baş qoymaz. (söz: dil). (baş qoymaq: baş bağlama. çözmək qoymaq. çözmək qoyan yara toxdamaq üzrə olur)}
baş olursa baylığın, dəğər bular sağlığın. (baş
ağıl)
başlı yaşlı öz elində baş olsa, yaşlar azmaz, öz elinə baş olar. (yaşlar
gənclər)
könül dəniz sevgi anın bulğani, yularlı baş çəkib yığandır anı. (yularlı: cilovlu)
könülsüz baş sevgi adın tanımaz
yalana baş qoy, ayaq bulur.
el sılayar aş verər, uluğ sılar baş verər. (sılayar
sılar: lütf edər ). (uluğ: tanrı).
könül sevər, ayaq təpər baş tələsər.
üz görgüsü gözlə qaş, qanmaz yoldaş yolda daş, qanan yoldaş işdə baş.(görgüsü
gözəlligi).
göz görəni baş yorar.
baş tutmaz: başlanmaz. başa dolmaz. ağıllanmaz.
başlı olan yaşlanar, yaşlı olan başlanmaz.
baş tapmamış yolunu , könül almış yurdunu. (baş
ağıl). (gerçək adlanan içik evrən. ürfan)
bilgəli baş dil tutar, gəvzəsə dil, baş uçar. (gəvzəsə: arıtıq gəpləyirsə). (ağıllı baş hər nə gələ danışmaz)
baş arayar bir yol sala könülə, can evində könül salmış yurdunu.
eylik qılsan danqaza, baş qaldırıb yan keçər. (danqaza: buruşa. tərsəğə. qanmaza).
sevən könül baş bilməz, soğur gözdən yaş çıxmaz. (soğur
patlamış göz)
dəğərlərin üstünü, sağlı əğin uslu baş. (əğin: tən)
hər gələn yar olamaz sevgi sənə, dolanan baş çatacaq sevgisinə.
baş uzağın görər könül yaxının, könül gülün dərər, baş təkənin. (baş
ağıl)
baş iş: başqurd. şah əsər. but iş. (butiş).
baş qorunsa, börk tapar.
börk qorundu, baş getdi.
baş başa qoymaq: başamaq (< baş). çatmaq. bir birinə dayamaq.
baş örtüyü: büktəmal. büktəbal. püştəmal. qordal.
başa börk qoyulmur, börkə baş soxulur. {börk: məqam}. {baş: ağıl}.
könül seçir sevgini,baş onayırsa oni, uçmuq olur çevrəniz. (uçmuq
cənnət)
min baş yığılar bir qazanı qaynada , baş ikisi bir qazanda qaynamaz

BAŞ : Turuz Dictionary


yalançıdan baş uçsun, dildə olan suç nədir, kişi uçar başiylə, dilsiz uçan baş nədir. (baş uçsun: baş vurulsun). (o başın ki dili yoxdur dəğər bulmaz).
yalançıdan baş uçsun, dildə olan suç nədir, kişi uçar başiylə, dilsiz uçan baş nədir. (baş uçsun: baş vurulsun). (o başın ki dili yoxdur dəğər bulmaz).
sonu boşa uğradı oğulda baş olmasa, ata yurdun tez danar anadilin unutsa. (boşa > puça).
boşqadan baş çıxaran, başaq bağlamaz. (başaq
önüm. hasıl). (usda görən usdə ular) (usda görməmiş usdə ərməmiş).
evlənib baş ağrıyınca, subay gəzib dadın çıxar.
heç bir kəzin yaman ilən yürüşman, yamanlama, yalan ilə barışman, asda yürən usda gedmiş yorulman, ağzıala köpçülüyə baş bolma. (yürüşman: yoldaşlıq edmə) ( ağzıala: sözü bir olmayan. müttəhid olmayan). (köpçülüyə: cəmiyyətə).
işi bilən yapar, qıraqdakı ya baş soxar, ya çöp uzadar, yada daş atar.
qulaq ağır, baş ağrıyar, söz dinləməz, çor anqırar. (qulaq sağır, baş ağrıyar) (çor anqırmaq: acınacaqlı səslənmək, haykırmaq, bağırmaq).
söz sözü çəkdi yol uzandı, verən olmadı, qol uzandı, ayaq getdi baş usandı, yalan dünya yalan dünya.
beş qardaşa beş qardaş , içində biri , baş qardaş , işləyirlər ağızbir, birbirinə xoş qardaş. (baş qardaş: baş barmaq). (tapmaca). (beş barmaq). {beş doğana beş doğan, içində biri , baş doğan, işləyirlər ağızbir, birbirindən xoş doğan. (doğan: qardaş) }.
baş olmasa umut sonun bıqtırar. (sonun: sonda).
ayağ sığmaz, baş soxar. (ayağı sığmır, başın soxur).
baş öğrəşsə övgüyə, qalmaz orun sevgiyə. (övüngə: övülməyə. tə'rifə. mədhə). (orun
yer).
baş enmək: baş əğmək.
dəyməginə dəğməgin, kimsəyə baş enməgin.
quru qayrat baş yarar. (quru
yersiz. boşuna. havayı). (qayrat: qeyrət. çaba).
yarma, baş yarmaz. (sərçə nədir, küfdəsi, yarma nədir, yarması).
başqa əldən yeyən doymaz, baş gedirsə ayaq durmaz. (ağıl çaşsa saxlamaq çətin, öz işivə kəndliyin yetin).
bilik azı azdırar, bilikli baş yazdırar.
dağ əriyər su ilə, baş ucalar dil ilə.
dil ağrısın baş çəkər. (ağrısın: yamanın. yükün) (ağız deyər baş ağrıyar).
kişi sılar aş verir, tanrı sılar baş verir.
ağız deyər baş ağrıyar. (dil ağrısın baş çəkər).
bala olsa, beşik tapılar, baş olursa, yol tapılar.
dil tutula bilməsə, baş dinəcə oturmaz. (dinəcə
huzurda. asayişdə) (dilin tuta bilməyən, tez başını uçurmuş).
eşiksiz qalan baş, işsiz qalmaz. (eşiksiz: (< eşmək). məşquliyyətsiz).
böyük qala daş ilə tikilir, böyük kəllə baş ilə.
artıq yanğı baş yarar. (yanğı: tamah). {yanğar baş yarıq (yanğar: tamahkar)}.
yanğar baş yarıq (yanğar: tamahkar). (artıq yanğı baş yarar. (yanğı: tamah).
bilim sovğa deyil, baş sındırıb, can qoyulmuş yol önümü. (sovğa
yelə alınmış. yoxuz. müfdə).
artıq yanğı baş yarar. (yanğı: tamah). {yanğarıq baş yarıq (yanğarıq: tamahkarlıq edən)}.
uzun dil, kəsik baş gətirir.
diribaş: dirican.
su axır nola dolur, dağ yıxılır dərə dolur, baş olursa işlər olur.
bilikli baş korgözlüyü sevməmiş, baxış özgərişin yerməmiş. (korgözlük: güdə beyinlik) (baxış özgərişin yerməmiş: nəzə dəğişikliyinə pis baxmamış).
ağız açdın daşatma, baş itirib daş atma. (ağız açdın daşatma: ağzıva gələni danışma).
başa gələni baş dansa, göz görməsə, yiyəsi mat olar. (başa gələni
başa gələni).
gördüklərindən danış, bilməyən bilsin, önə çıxan ey kötü baş uyar duşsün. (ey kötü
iyi kötünü). (baş uyar düşsün: kişi aqah olsun). (göz görəni dil desə, baş açar).
qulaq duyar dil öğrəşər, ayaq gəzər baş öğrəşər.
göz görəni dil desə, baş açar. (gördüklərindən danış, bilməyən bilsin, önə çıxan ey kötü baş uyar düşsün) (ey kötü
iyi kötünü). (baş uyar duşsün: kişi aqah olsun).
ac olan qarın, acıqlı baş diş (dinc) durmaz.
baş baş olsa kişi başına iş gəlməz. (kişi başına iş gələr!!!, demişlər).
qonşuya əl uzatsan əlin qırılar, ayaq versən kökün, baş versən başın üzülər.
kəndivə güvən.
aldış, bilinc altından baş gəlir. (aldış: adət). (baş gəlir: güc gəlir).(bilinc altından: şuur altından).
baş əğilər boyun vurular.
asmağa baş aranır, kəsmәyә dil, kəndivә güvәn, elindən öğrən.
baş gedmə. baş dönmə. gicəllənmə.
''niyə'' bilmək baş açar, ''nəyi'' bilmək yol açar. (baş açar: ağlı işlədər).
dilin danmış ana, yekə baş dana.
baş barmaq: başam-başamla küləmbik arası bir qarış edir. (küləmbik. çoçola barmaq).
ağsaqqalda baş olsa, keçi başa keçənməz.
öküzün baş buynuzu, qızın üzünün suyu.
sevgi ölənə dək, hər yaşda yaşır. ama yaşla baş ara, uyar olmayınca, işlər çaşır. (uyar: təvafüq. munasiblik).
baş sınsa börk içində, qol sınsa yenğ içində, söz deyilsə el içində.
qan ağlasan qarındaş, özgəsilə yağ yalamaq baş tutar. (qarındaş: özünkü).
ütünü özüvə bas, ötməsə özgəyə.
baş düşünər, qol qılınar, qulaq dinlər, gözdə görüb öğrənər.
söz atası könül baş. (baş: ağıl).
''götsüz'' baş olmaz, ‘‘götsüz’’baş olmaz. (göt göstərmədən, çalışmadan, çabasız, qayrat göstərmədən baş olmaz, hər bir başın götü var).
göt itirən çətin baş qorar. (qorar: qoruya bilir).
sevgi girər baş itər. (sevgi girdi baş itdi).
hər gələ götə baş uzatma. (yadağ: natanış).
baş seçdiyin bəğənsə könül , birinə güvən birinə qıvan. (qıvan: sevin).
artıq qıvanc baş ağrıdır, artıq güvənc göt. (qıvanc: sevinc).
aşq gəlcək baş dönür, günü batcaq qaş çönür. (qaş çönür: göy dəğişir. cəvv dəğişir).
baş baş olsa dilin qorar, dil yiyəsi baş olsa, başın qorar. (baş baş olsa: kəllədə us, ağıl olsa). (baş olsa: uslu, ağıllı olsa). (qorar: saxlar).
baş daşa, ağıl başa, əl işə, ağız aşa.
baş olursa sən varikən kənd için kölgən durar. (baş olursa: ağlın olsa. qansan).
baş sağlığı can sağlığından artıq. (baş sağlığı tən sağlığından artıq). (baş: beyin).
kiminə kəndi başı yük olur, kiminə özgə daşı baş olur. (kimisi kəndi axmaqlığına yanır, kimisi uyduğü kiminin). (uyduğü: mürüd olduğu).
yaş ötər, ölüm ötməz, dəmim gələr, dilək çatmaz, əlim yetər, dişim batmaz, ayaq qaçar baş saxlar, ayaq yürür, yol bitirir, söz acısı baş. yalan dünya, yaman dünya.
baş işləsə diş qolayından yeyər. (qolayından: rahatcana).
qulaqla baş öğrəşirsə övüngə, duymaz könül gərəkliyin sevingə.
yürgən ayaq , yol bitidər, çalışan baş, iş.
bir gün qalmaq yalquzaq, yaramamış kimsəyə, qaraçular yığnaşar, yalquz qalsa baş çevrəvə.
çaxır işsən baş oynadar, yel var əssə kök oynadar.
kişi üçün öndən cızılan yol yox, öndən yonulmuş qol , baş gələnin çəkir, baş görənə çəkilir.
kişi üçün öndən cızılan yol yox, öndən yonulmuş qol , baş gələnin çəkir, baş görənə çəkilir.
yardımlaşan yov qaytar, baş çalışdır yaşam qur. (köməyi olan düşmanı enər).
baş aldansa dadağa, tez tutular qadağa. (qadağa: bəliya).
dözümsüz baş tez yoluğar qadağa. (qadağa: bəliya).
baş şəhər: şarqışla. başkət. başkənd.
çaş baş yalağa qarşılı durma. (beyni pehin, sapıqları (səfehləri) yanıtma).
doğru yolda duran çinərlər, güdməz qarşın baş verər. (çinərlər: ariflər). (qarşın: mukafat).
dözümlüdə san çalışmaz, oy alışmaz, baş yerində soyuq kəssək, dəmir daşşaq bitərmiş.
igid yaşır qay qadanın içində, ağrıqmaz baş sində yatar dincinə. (qay: bəla).
könül çəkər inama, unutsa baş usunu. usun başda yığılsa, könlü yular düz yola. (usunu: ağlın). (həvəsə qapılma). (könül istər istəməz güvən arar, inanmağa çəkilər, istərki inansın, dinc bulsun. ağlıvı yığ başıva, könül cilovun, noxdasın yığ, düz yola yönət). (ağılsız könül düz yolun bulanmaz).
qulağ duysa baş işlər, çalışsa baş, diş dişlər. {doysa qulaqdan kişi yaş uzun. (kişi qulaqdan doyursa uzun yaşar). (doyursa: bəslənirsə).
ov balasın ürək göziylə süzür, ovçu ovu baş göziylə görür.
sevirəm deyən sözlərə deyil, ağlar qalan gözlərə deyil, könül bulduğun yapır, baş bildiyin.
yay günündə qızan baş, qışda qazan qaynadar.
baş vurmalısın: dəğişməlisin.
yaşam sürmədə çox yola dəğişməlisin, düz deyilsə yolun kəsin dəğişməlisin.
könül istər, baş ölçər. {xoşgörülük aldanmağın başlanqıcı, yıxılmağın özüdür (xoşgörülük: ağımsarlıq. yaramsarlıq. optimislik)}.
bilikli baş yanılmaz, yanılsada batınmaz. (batınmaz: çökünməz).
başa baxıb börkün qoy. {börk: məqam}. {baş: ağıl}.
başa börk qoyulmur, börkə baş soxulur. {börk: məqam}. {baş: ağıl}.
börksüz başa daş atılmaz. {börk: məqam}. {baş: ağıl}.
böyük başa börk tapılmır, yekə başa, gən gəlir.
böyük başa börk tapılmır, yekə başa, gən gəlir.
iş görməyən yanılmaz, başa gəlməz sanılmaz. (sanılmaz
güman olunmaz)
başa çatmaq: baramaq.barağımaq. (barağa, son nuxdəyə çatmaq).keçmək. sona ərmək. bitmək. keçərliliğini itirmək. bayatımaq. işlətmə sürəsi keçmək. vaxdı dolmaq. münqəzi olmaq. inqiza' tapmaq. sipəri olmaq.
baş başa qoymaq: başamaq (< baş). çatmaq. bir birinə dayamaq.
başa düşmək: başqanmaq. dalqınmaq. dalqışmaq. fərqinə varmaq. anlamaq. oylamaq.
başa gələnlər: yaşantılar.
yaşam bulğay, dolum olay, anlatılar, yaşantılar üstü üsdə düşməmiş. (anlatılar: eşitdiklər. rivayətlər)

BAŞ : Turuz Dictionary

ilik
bilik bilikdən üstün. (baş başdan üstün).
dağ görkü daş, baş görkü saç, göz görkü qaş. (görkü: gözəlliyi. bəzəyi. yarğaşı).¶-əldəkinə ürək onsa, baş bildiyin edər. (onsa: razı olsa).¶-hər nəyin ortası, baş yanı: sinə..¶-mən bu yola baş qoyaram, ayaq yox..¶-aylanan baş yönün bilməz. (aylanan: dönən. gicələn) (bilməz: tanımaz)..¶-baş başdan üstün. (bilik bilikdən üstün)..¶-baş boşludur daşa, birdə üstəlik..¶-başa gələni, göz görsün, baş duysun..¶-daş başı unutmuş, baş daşı yox..¶-diləgizə baş əyirəm..¶-duyduğun baş ağrıtmaz. (artıq eşitmən, itgi (zərər) verməz)..¶-duyduğuva baş qoşma..¶-hər nədən doyulur aşqdan başqa, könül baş çevrilir aşqdan aşqa..¶-açıq baş, daşa tuş
(açıq: gizlənməmiş). (tuş: yem).¶-baş bilməz: baş bilməyən. səfeh. axmaq..¶-baş daş ilə dənənməsin, daş baş ilə dənənsin!..¶-baş pozuq, başçı pozuq..¶-baş tanımırsa daşı, daş neyləsin..¶-bir başa bir göz yetər, baş olmasa, min göz belə nə edər..¶-çobansız sürü baş tutmaz, bakansız ölkə..¶-durursa baş qınında, çıxmaz qılıc qınından..¶-durursa baş qınında, götdə bilər neyləsin. (baş dinc dura, götün bir yerə qoyub düşnsə, işlərə yol tapılar). (götün tikib yerə, bir iş üzrə dərinləşmək).¶-könül üçünə güvən.-baş, əl, ayaq
.¶-dağ görkü daş, baş görkü saç

BAŞ : Turuz Dictionary

baş sözü bir sözə əkləndikdə ona çoxluq, böyüklük, üstünlük anlamı yüklür.
saç.
başın yağlamış.
başını yağlamış: birini toğlamış.
başın dara.
ovsar.
başın yığ: ovsarın çək.
axır.
başdan: axırdan.
başaq. uc.
şəxs.
bu başı tanırmısın: bu şəxsi tanırmısın.
bu başdan kişi çıxmaz.
bu başlar: bu şəxslər.
başlar gəlib gedib, genə dünya yerindədir. (başlar: çoxlar. çox şəxslər) (umud qırma evrəndən, köçürsəndə, əkdiyin yerindədir, yaşam sürür, kişi çağiylə yürür). ¶-baş sancağı: çalqıl.¶-işsiz baş, başına daş. (açıq başı qada diş qoymaz)¶-üst baş: çaqçur. taqtur. saqqur. saqtur. ¶-coğabaş: çavuş. sərdəsdə.¶-bilikli dos baş ulatır. (ulatır: ucatır)¶-birlik tapan baş olur. ¶-kitabsız baş daşı neylir!.¶-könül yaşın unutsa, baş qalmaz.¶-özbaş: boş.
boş at.¶-baş sağ olsa təlpək tapılar. (təlpək: papaq).¶-baş düz olursa, qoymaz ayaq caymağa.¶-börklülərdə baş yox, başlılarda börk.¶-dilsiz baş, başsız gövdə.¶-ər altun ilə ölçülməz, ərdəmli baş, dil gərək. (dil: söz. düşüncə).¶-qorumaq üçün topraqla daş, güclü istək, güvənli baş.¶-başağırlıq: başçəki: bir nərsədə ağrığın, vəznin ən yüksək dərcəsi.
başusda: usdaların ən bilgini.¶-başoda: başqonağ: bir yerin ən önəmli, böyük olan otağı.¶-könül hara baş ora. baş hara, ayaq ora. göz hara, qulaq ora.¶-otuz iki qalalı dil var olsun. iki qulaq arasında oturan yalançı baş yox olsun. (dilin suçu yox, dildə yalan yox). (otuz iki qalalı: otuz iki qapılı. hər diş bir qapı).¶-baş almaq: başlanmaq. üz tutmaq. bettəlmək. bet almaq.
isti düşmədən yaylağa başlanar obalar.¶-ay çevrəyə oyunçaq, könüldə baş doluncaq. (baş onmayıb, inanmayınca könül əsəcək). (onmayıb: hinməyib, razılaşmayıb)

BAŞ : Turuz Dictionary

başçı. iş aparan. işbaşçı.
dişə aş, işə baş gərək.
pay.
on paylıq: on başlıq.
pay pay: baş baş..¶-baş göz olmaq: göz qulaq olmaq..¶-bilikli baş, biləksiz qalmaz. (bilik: bilim. ilim). (bilək: güc). (işləyirsə baş, gərəyin tapar, bildiyin yapar)..¶-bir baş əlində qalmasın iki əl..¶-baş var düşür dara, başda var çəkilir dara..¶-işləyirsə baş, gərəyin tapar, bildiyin yapar..¶-baş məəllim: məəllim başı: sorata..¶-baş qaçırmaq. başdan eləmək. burcutmaq..¶-ikinci barmağın ucun, baş barmağa ilişdirərək vurulan vurqu: çirtmə vurmaq: çırtma vurmaq..¶-könül istəyincə, baş dönməməli, duyub, düşünməlidir..¶-qarşında baş əyirəm, əllərindən öpürəm..¶-baş qaçırmaq: başdan eləmək. burcutmaq
burcutmadan işə qol çəkdi.
burcutmağın nə anlamı var, diyeydin bir başa, istəməm artıq..¶-oy baş: fikir xiyal.
oy başın aratıb, baş atıb yatıb. (oy başın aratıb: fikir xiyalın təmizləyib, dincəldib)..¶-könül çəksə, baş durmaz!, könül çəksin, baş duysun! (durmaz: dayanamaz. muqavimət edəməz)..¶-adız tanış ürəkdə, anırsamır baş məndə. (anırsamır: yadına gətirmir)..¶-könül çəkər, baş ölçər. (könül istər, baş hesab verər)..¶-könül hara, baş ora, könül qara, baş qara. baş haradır, ayaqda!, göz haradır, qulaqda!..¶-könül tovğac, baş duyğac (olmalı). (tovğac. batur. cəsarətli). (duyğac. ehtiyatlı. düşüncəli). bu söz kişini könül sevər xoş olurluğa çağırıb, ardındanda, başı untmamağa yönəldir. könül saysana (hesab kitab) bilməz, başda tutduğun verməz.¶-Istədiyin söyləyən, istənməzi eşidər!, papağ altda baş yoxsa, eşitdiyin keşidər (uzadar)..¶-asılan qulaq, baş asdırmaz. (qulaq asanın, başı sağ qalar). (qulaq asmaq: söz eşitmək.). {eşidən qulağ (eşitdiyin doğruca açıqlamış, qavramış kişi), başın dardan qurtarar, başın dara verməz.}. (qulaq asmaz, asıtdı baş) (asmaz qulaq, asıdar baş)..¶-baş düşünər, könül inanar. (kişini iki yol ayratır. (ayrıdır, ayrı, aralı salır, fərqləndirir). düşünüb inanma, inanıb düşünmə.(
düşünürsən, inanma, inandınsa, düşünmə). (
düşünüb inanma, inanıb düşünmə). (düşünürsə inanmır, inanırsa, düşünmür). (düşüncənin sonu, inancdır!. (sonu: ölümü). (inancdır: inanmaqdır). (düşünəndə inanc qalmaz, inanmışsa, düşünc almaz.(düşünc almaz: oylanmaz. fikirləşməz). düşünən inanc almaz. (inanc almaz: inanmaz). düşünən kişi, inanmamış, inanclar, düşüncəyə qalmamış. (inanmağa (inanmaq üçün) düşünməyə gərək deyir.)..¶-eşidən qulağ, baş ağrıtmaz. (bu kişini, qulağı işə tutmağı, qulaqdan iş çəkməyi öğrədir.).¶-kişi, yaşamaqla dəğişir, baş, çəkə çəkə ərişir. {yaşamaq, durmuş, öz etgisin, istər istəməz kişi üzərinə bıraxır, baş gördükləri, taşrıvalar, təcrübələr ilə yetişir.(durmuş
həyat) (baş: ağıl) (ərişir: yetimləşir. pişir)}..¶-qorxmaz iyid, yaş almaz, ağrıyan baş, qocalmaz.(dəli qanlı qaya (bəliya) düşər, qada quda axdaran baş tez ölər). (yaş almaz: çox yaşamaz)..¶-ürək durur, baş unudur. (ürək durur: könül saxlır). (baş: ağıl). (ürək, könül: anılar ambarı). (acıq dadıq, könüldə yer salır, başda yox) (acıq dadıq: acılar dadlılar). (başa gələnləri baş unudurda, könül arar, unutmaz)

BAŞ : Turuz Dictionary

doluğ.
kişi doluğa on tümən: adam başına on tümən.
yara.
ürək töründəki baş açılmasın. (ürək başındakı yara açılmasın). ¶-başda baş. (başdı, daşdı, aşdır). (kişiyə ilkin baş, qoraq topraq, var yemək gərəkdir). ¶-başa baş doldurmaq: dolşqurmaq. doşqurmaq. ¶-bir ulcağın dincliyi, min alçağın baş ağrısı. (alçaq: əsgik. namət) (ulçaq: kişi. mət). ¶-çəkini bilmək ərdəmçilikdə baş söz. (həddini bilmək, adamçılıqda birinci yeri tutur). ¶-kəsilən baş geri bitməz, son ökünüş assı edməz. (son ökünüş: son peşmanlıq) (assı edməz: fayda verməz) (bitmək: yapışmaq. qaynaşmaq). ¶-papağa baş tap, çarığa ayaq. (hər dəğərə, görəvə, işə, yerə, məqama, uyqun uyqarın tap). ¶-yaz olmasa, yağ olmaz, dil olmasa, baş olmaz. (baş olmaz: düşünmək olmaz). ¶-aşsız baş dolanmaz. ¶-baş dildən, qoy boğazdan səmrər. (qoy
qoyun). (səmrər: becərər). ¶-daş qatı, baş qatı, baş daşdan qatı. ¶-könül başdan, baş könüldən su içsin. (sinik sanıq birbirinə yoluxsun. sinik say sana bir birində tam qopmasın, ayrılmasın. (sinik: atifə) (say sana: hesab kitab) (bir başa maddəçi olmamaq). ¶-görməz yarın, baş işləməz ac qarın. (başı işləməz ac qarının, yarını açmaz). ¶-bizlərdə soru 'baş' deyil, 'papaq'dır. ¶-yamanda yeğ aran, baş verib börk almış. (yeğ aran: iyilik gəzən) (kötüdən uman, götündə bulur). ¶-sorulsa söz baş şişər, sorulsa su, iç şişər. ¶-baş dartmaq:. danmaq. ¶-alcağlardan baş alan dursun, ulcağlardan daş alan. (dursun: gəlsin: yaşasın)

BAŞ : Turuz Dictionary

(# bat: dib).
başından girib batından çıxdı.
mənbə'. sərçeşmə.
dolqu (baş kimi girdə biçimli nərsə).
tərəf.
ağıl.
baş yetməz: baş ərməz. ağıl çatmaz.
uc. kəllə.
ucu əğri çivi.
dolqa.
təpə.
(# aş. as: alt). yuxari..¶-qoşunun, səfin başı: öngə. başsıra..¶-təpiyə, başa çırpma: təpətiş. (sərzəniş. sərkuft)..¶-uçurum başı: yar yaxa..¶-baş mürəbbi
ataxan. (bir yerdə, işdə böyüklük, yönətçilik edən). müdür..¶-baş bağıt: sər məqalə..¶-baş şalı: baş üsdə salınan geyim. çalma..¶-qarabaş: {
evlənməyib yaşam dura subay qalan kimsə. məsih din qulluqçularıda böylə yaparlar.
(başlıqı qara olan). papas. keşiş. (qara başlıqlı kəpəngli (ləbbadəli) olanməsih din qulluqçuları)}..¶-başı açıq: yalınbaş..¶-baş ağrısı: başavur..¶-başı soyuq: ayğal. (gəzib dolnşığında olan). səhlənkar..¶-iki baş: ikit.qoşqa..¶-başı ağzında: ağnağız. ağnağaz. həvərə.
ağnağız öğütmək: ağnağız basmaq: ağzına gələni söyləmək. çaxanlamaq. qozalamaq. koplamaq. laflamaq. boşuna danışmaq. gəzafə (< qozalağ) danışmaq. iğraq edmək..¶-başı bağlı: başaq..¶-baş olsun: şükr olsun..¶-adam başı: sayca. sayalı. sayılı..¶-altın baş. çox ərdəmli yordamlı olan..¶-atbaşı: çiğin çiğinə, yan yana oluşanlara, gəlişənlərə, duruşanlara söylənir. (.
atbaşı sana durdular.
atbaşı duran ağaclar.
atbaşı gəlib, atbaşı qayıtdılar)..¶-dərələr çatışarsada, iki dağ başı birbirinə çatmaz,.¶-topbaş: iyi buğda çeşiti..¶-baş hardadır, göt də orda. (baş: ağıl)..¶-başa girmək: başa düşmək. anlamaq..¶-başı boş olmaq: boynu boş olmaq: boş çağı olmaq..¶-dildir ağzın qalası, dildir başın qadası (bəlası)..¶-ağlı başında: anlı. tantıl..¶-başı dumanlı: əsrik..¶-başı yuvar, girdə olan: turmac. burnac..¶-başınla düşün, börkünlə qonuş..¶-başdan sona: əkin tökün. ilkin tükün..¶-başın qatmaq: (öz başın qatmaq). oyalanmaq. avalanmaq. məşqul olmaq..¶-(birinin) başın qatmaq: oyalatmaq. avalatmaq. məşqul edmək..¶-başı soyuq: savaq..¶-başı soyuq: uçurt..¶-irəklə başla: kəndi istəğiylə. canla başla..¶-baş açmaq: baş yarmaq. böyük istəklə bir işə, nəyə qaçmaq..¶-baş götürmək: baş kəsilmək..¶-gecə başı: axşam..¶-baş sancağı: saç qısqıç..¶-bu başa gəl.
o başdan tut..¶-baş qamandır: aldarqa. albaşçı. alyorqa. fəmandehi kull..¶-baş qatmaq: toxlaşmaq. məşqul olmaq..¶-baş müdür: atabay. atabəy..¶-başa salmaq: anığlatmaq..¶-qana qan, dişə diş, qola qol, başa baş demişlər?, deməmişlər?!..¶-qan qana, diş dişə, qol qola, baş başa çalmaq (canla könüldən birləşdilər)..¶-başdan eləmək: sovsalamaq..¶-sapbaş: başı, ucu sapıq, əğri..¶-tək başına: salıq..¶-ayrı baş çəkmək: ayırqaşmaq: topluluqdan ayrılıb kəndi başına iş yapmaq..¶-baş konu: çağıt.
başqa konuları bırax keç çağıta..¶-öz başına: ayrat..¶-ən baş: ən yuxarı. alqa.
alqa duran tanrım..¶-başı qaymaq: başı dönmək başı gedmək. başı aylanmaq. başı fırlanmaq..¶-subaşı: subay. subəyi. mirab..¶-bilgəli baş, yük olmamış ayağa(bilgəli
ağıllı).
bilgəsiz baş, ağır yükmüş ayağa..¶-atbaş: qurra. məğrur..¶-baş kəsmək: kəllə uçurmaq..¶-baş rəhbər: başqurğan. başöndər. böyük lider..¶-başı kovlu: başı bəlalı..¶-bibaşa: bir başa. bidilim. bidilimə..¶-hər nəyin başı baştın. başda olan

BAŞ : Turuz Dictionary

irinci. aldal. əvvəl.
başay: birinci ay. ¶-boydan baş: hammısı.
boydan baş birdir. altı üstü yoxdur. ¶-göz görəni, baş sezsə, könül çırpar, ayağ çapar, qol çalar.¶-göz görəni, baş sezsin. ¶-göz görər, ürək əsər, baş tələsər!..¶-baş çanağı boş qalmasın beyindən, qaraş olsa, güldə bitər peyindən. (qaraş: baxım. muvazibət. muraqibət). (peyin: pisgil). ¶-baş edmək: baş açmaq. düşünmək. ¶-baş qoymaq: uğraşmaq. məşqul olmaq. ¶-baş verməmək: saymamaq. ¶-bir ağrıdır ağardır baş, əridir daş!. ¶-ilk baş: ilk kərə. ¶-ilki baş. başlanqıc

BAŞ : Turuz Dictionary

kəllə.-yetənə, bir baş, yetməzə, bir daş

BAŞ : Turuz Dictionary

-könül susmaz, baş durmaz..¶-çaqqal baş qoparır qurdun adı yamandır, atıb birbirizi ayrılmayın amandır..¶-könül qalırsa qırqın, qaş oynamaz, ayağ gedməz, baş gedməz. (qırqın: küsük. küsgün). (dos kişilər ara, hər nədən öncə, könül alma ilkin önəm daşır. al dosduvun könlünü, düşman könlü partlasın)..¶-baş aşağı: enikbaş..¶-baş çıxartmaq: üz vermək. ariz olmaq. zahir olmaq..¶-baş götürmək: baş qaldırmaü..¶-salıq başı: xəbər başlıqları (sər xətləri)
sözbaşı: yazı, danışıq başlığı, titri..¶-başqa. şəxsi. xisusi.
başev: başqav: başqa ev: apartman olmayıb, şəxsi ev.
başyaraq: xisusi vəsayil.
başqab: bir kişiyə özəl, məxsus qab.
başoda: şəxsi otaq.
başqa soru: xisusi məsələ.
başqa sikorta: şəxsi bimə.
başqa işlər: xisusi, şəxsi işlər..¶-baş altı edmək. bastatmaq. başında, içində, ürəyində olanı, işlədiyində, davranışında göstərməmək, gizlətmək.
baş altı edmədən (bastatmadan) üzünə dedi..¶-qazıbaş. azıbaş: acı diş..¶-baş qaldırıb, tökmə təni, əli yarağa, ayağ dayağa, qayrat kanı, türk qadını!..¶-qara baş: qaravı. qul. kölə. nökər. çəkək. keşik. keşikçi. qulluqçu. arançı. yarançı. yançı. yarçı..¶-baş sərkərdə: bökəbuğ..¶-bəlalıbaş: qınbaş..¶-artıq baylıq, baş carpmaz. (çox sərvət qafa yarmaz, qırmaz. (artıq mal göz çıxarmaz)..¶-baş atmaq: onaymaq. təsdiq edmək..¶-baş aylamaq:baş dolandırmaq. aldatmaq. baş yozdurmaq. baş çaşdırmaq..¶-pisik kişi baş yumaz, bitdən görər. (pisik: kəsif. kifir). (kifir adam başını yıxamaz, biti suçlu çıxarır)..¶-göz görəni, baş sezsin!. (sezsin: anlasın)

BAŞ : Turuz Dictionary

öyük.
baş biçi: böyük hərf. ¶-baş ağrısna arnalğan darı. (arnalğan: məxsus).
sizə arnalğan sərgə (miz). (arnalğan: məxsus). ¶-qızılbaş: şiə'. ¶-baş yıkama: baş yuyğuş. baş yuma. baş yuğuş. ¶-danabaş: koramal. heçnə qanmayan. qanmaz. ¶-üst baş: üstbaş. geysi. qiyafət. ¶-gözlə qulaq qorsa baş, baş qoruyar hər kisin. (kisin: ikisin)¶-birlik sözdə isə baş kitirir, işdə isə iş bitirir. (baş kitirir: qafa qabardır, yozdurur.). ¶-üst baş: əğin eşik.¶-başa yazı yazılmır, qazılır. ¶-bir yerdə yuxarı baş: çat. köşəbaşı. tör. (# yat: aşağı baş.).
buyurun çata. ¶-salbaş: ucabaş. ¶-yat: aşağı baş. (# çat: köşəbaşı. tör. bir yerdə yuxarı baş).
buyurun çata

BAŞ : Turuz Dictionary


us. ağıl.
kişi sılar aş verər, tarı sılar baş verər. (kişi: adam). (sılar: saylar. silər).
ilkə. əkə. rəis.
el ilkələri.
qurum ilkə: təşgilat başı.
dalıt.
baş görəndə daşdır, aş görəndə başdır. (baş: adam)
təlpəng itirsə sağbaş,çox keçmədən tapılmış. yaman onda itsin baş, bir təlpəni qoranmaz. (təlpəng: təpələng. papaq) (sağbaş: əğli səlim). (təlpəni: təlpəngi. təpələngi. papağı). (qoranmaz: yiyələnənməz. saxlayanmaz).
yalnızlıq baş yazı deyil, bir seçim. {yalnızlıq baş yazı deyil, tutduğun yolun sonucu. (seçdiyin yolun sonucu)}
baş sağlığında deyilən deyim.
izi yarasın.
sağbaş: əğli səlim.
təlpəng itirsə sağbaş,çox keçmədən tapılmış. yaman onda itsin baş, bir təlpəni qoranmaz. (təlpəng: təpələng. papaq) (qoranmaz: yiyələnənməz. saxlayanmaz). (təlpəni: təlpəngi. təpələngi. papağı)
baş götü: ilkin son.
bu evrənin ilkin son, ağulu aşdır, altun tas.
ağır qulaq baş ağrıdar, sağır qulaq göt.
göz tikmə sən ötmüşə, ötmüş baxır keçmişə, yüz min çilə baş qaldırar qarşında, açmaz yarın, yarçıq qalar tüm işlərin həmişə. (yarçıq: naqis)
baş qaraluq: başkilisə. katedral
başkilisə: baş qaraluq. katedral
qadabaş: qadabaşı. bələdiyyə başı.
qadabaşa bir yasıt götürəcəyəm: bələdiyyə başına bir kağaz aparacağam.
ağabaş:
is. iyə.
isni ağırlayan itinə gəmik atar.
qocabaş: qocabaşı:
qağat. qağda. qındır. kovğa (köy ağa) > kətgüdə. kətxuda.
(eşqin tam çağı çalınmaz).
sevgi seviş çağ sürəsi, baş dibigi bəllənməz, bu bir oyun bəylər üçün, bu oyuna xan dəğməz. (bəylər: gənclər)
könül tosun, odlu, həvəsli, istəkli olursada, baş duymalı, düşünməlidir. {tosun: tovsun (odlu). (< tov). sərkeş}.
külbaş: korqafa. çorqafa. tutqafa. poxqafa. qarabaxan. qaraqaran. korbaxar. qurdlu. bədbin.
dilin yoxsa baş qalmaz, başın yoxsa el qalmaz
baş başdan üstün: önər önərdən önər.
sənin başın qoyun baş. (o başdan qoyundada var)
ipək üzlü,can üzücu ilanlar. sanma qıraq kəndivi. çoğunlayar iyilərin çevrəsin, torun qurar baş alıcı dən səpər. (çoğunlayar: çörəklənər. çəmbərləyər)
ata oğul dış bolmuş, doğma doğan yad olmuş, torqa başlar baş olmuş, şoraqlıqda göy çıxmaz, böylə eldən el çıxmaz. (dış bolmuş: yad olmuş). (doğma doğan: qohum tanış). (torqa: uşaq. axmaq). (şoraqlıqda: çoraqlıqda).
baş baş olsa, börk tapılıb baş qorar, başında baş yoxunsa, börklü olsun el savar. (savar: sovurar. dağıdar. bərbad edər)
baş çatdısa: ağlımız oldusa.
uşaqlıqdan böyüdük, böyüklərlə yürüdük, baş çatdısa uluduq, çatmaz başdıq çürüdüq. (uluduq: böyüdük). (başdıq: başıdıq)
toxmaq vardı daş yarar, toxmaq vardı baş oyar. (toxmaq: çırpma. tənqid). (oyar: oydurar. düşündürər)
baş ucatmaq: ərkiləmək. ərk eləmək. övündürmək. sevindirmək. iftixar vermək.
ərkiləyib bizədə buyurun.
dözməsər baş yoluğar tez qadağa. (dözməsər: dözməsər. dözümsüz). (qadağa: bəliya)
evrən sonsuz baş quyruğu yığılmaz, boş bir güdül tutmaqilə tıxılmaz. {yol yola çatır, yoluğ uzur. (yoluğ: səfər)}. (hər kim gəlmiş kәndi ömrün yaşamış). (kəndi başın kəndi yolun tutqılan, ömür bitər səndən qalan iz olur). (yolçular bitər, yolçuluq sürər)
anlamaz baş kişi üçün ölümü yaşadır.
asılan qulaq, baş asdırmaz. (söz eşidəni öldürməzlər)
asmaz qulaq,baş asdırar.
duyquçuluq artıq könül ağrıdar, duyqulu baş qalmasını arzular. (duyquçuluq: çox həssaslıq)
yerqurdu olub sürünmə, qurd olban dağudan,baş yoluban yağudan.
baş çəkmiş göyə, sıldırım dağ: çıpalan. çapalan. sobalan. sivələn.
bitginin cücərməsi, baş verməsi, sivrikməsi: çırtmaq. çıtmaq.
qunçələr cırtmamış soldu.
barlı ağac baş əğmiş, barsız olan dikəlmiş.
olumsuzlar gedirsə, olumluqlar baş açar. (olumsuz: mənfi). (olumluq: müsbətlik)
usullu baş: mə'qul olan.
dadımlı baş: yaşam dadın seçən kişi.
usullu baş yaşamında ən gözəli neyləyir, dadımlı baş yaşamına gözəlliklər ağdaranı axdarar. (ağdaranı: köçürdəni. gətirəni)
başa gəlməz, başa gəlməsin!. (başa: ağla). {başdan keçməz, başa gəlməsin. (başdan: ağıldan)}
baş olmasa yerində sevәn könül yaş bilmәz.
başaq başqa, baş başqa. (başaq: şəxs). (fikir, oyu, ağıl adamdan adama dəğişir).
bacarıqda ölçülər, başaq başqa, baş başqa. (başaq: şəxs). (fikir, oyu, ağıl adamdan adama dəğişir)
aşq birinciylə doğur, sevgi birinciylə gedir, baş seçimlə yaşır.
heç bir yazı yox sənə, çalış yazdır baş yazın.
baş al: başla.
yetər baş al yola sən, çatmaz başa tələsən.
sən bas yola ayağın, yol gərəkin baş çəkər. (baş çəkər: baş bilər)
susmaqın anlamı dili var, bilgə sözlü baş olan yerdə.
baş yazısı yazılmaz, yazılmamış okunmaz, qurqu yoxsa qurulmaz, yalançıdır döndürübən dondurarda evrənim.
baş olmasa, gövrə daş. (gövrə: tən. ləş). (baş daşisə, gövrə ləş).
bilgili baş ağrımaz.
lap böyük, baş: tap ilkə. tapılqa. baş müdür.
olmasa baş elimdə.
olar ağı aşımız, bələr işlər başımız.
pozuq köklü baş bolsa, ellər yamanlıq sürər, bilgə iyid baş bolsa, ellər amanlıq görər.
qoyar buyumuş olandan bəri, ağız çatdıqda aşa, baş toxlacaqmış daşa. (qoyar: təqdir. qərar)
könül sevsə, ayaq gedməz baş dansa

BAŞ : Turuz Dictionary

-dikinə gedmək: baş qaldırmaq. qılıq qaltırmaq.
baş paltar yumaq gili: gilağı.
qılbaş: kiçik açıq, çatdaq, yara.
ayağımın altı qılbaş qılbaş olub.
qocabaş: qocabaşı. qılımpaz. qıttı. çuğundur. pazı. ləbləbi.
anasından geyim baş, balasından yağlı aş. (tapmaca). (pambıq. pambığın kiçik dənəsidən olan yağlı yem. çiğit)
üs baş: qabur qupur. tür duruğ. qılıf qiyafət

BAŞ : Turuz Dictionary

kəllə. sər. rə's.
kədibaş: pişibaş: alma türü.
qara gürəşdə, qalça yardımıyla yapılan baş, qol oyunu: qıç dingili. qıç dınqılı.
quşbaş: quşbaş: kütbaş. qıtbaş. qıtsat. koğuz. kovuz. koğuz. qıtağıl. qıtanaqlı. qıtanlaqlı. kərsət. kərstə. (< kər. kəs).
dikbaş: yekəbaş. qotalaq. qozalaq. xozu. gənğiz. genğiz. geniz. qanqaz. qanqız. danqaz. danaz. danqız. lovğa. qovzad. qoğzad. qart. qadı. qazı.
baş örtüsü: kələyağlıq. kələyağı.
baş vermək: kəlləmək. ağac yaşıllanmaq. cücərmək. göycərmək. gövərmək. göğərmək. göyərmək. qurcunmaq. sürgünləmək.
baş vurmaq: girt vurmaq. gərtinmək. girtinmək. qırtınmaq. gəzinmək. dolanmaq. yoxlamaq. hərlənmək. hellənmək. kovalamaq.
qalmasın yeri gərtindim tapmadı.
iki uclu, iç içə geymiş baş yağmuluğu: geygənək. geyzənək. geygəvək. geyik.
qalağ kimi, təpədə, başda sarılan baş örtüsü: kəlayağı. qalağayı.
qarğıdalı (məkə) qoçanı, baş kökü: kəkəc. kəkəş. çəkəc. çəkəş. qaqac. qaqaş.
olqunlaşmamış sana, baş, ağıl: qavruq duyu
qocabaş: qocabaşı. kətgüdə. kitgüdə. kətxuda. qaqay. darqa. köybaşı. kəndin, köyün işlərinin güdəni, aparanı, götürəni. qındır.
qoyun, keçi kimi kiçik baş yılığlar, heyvanlar: qıcı. qıyı.
qıcılar qayıtdılar

BAŞ : Turuz Dictionary

dolqa. tulqa.
baş olmaz: kəllə işləməz.
acıqlıda baş olmaz.
didiksiz baş uzaq gedməz. (didik: titik. tetik. göz. güdücü. qılavuz).
baş başdan sürşükdü: ağıl ağıldan üstündü. (sürşük: süyşük. sivişik. sirşik. sırşıq. sürülü. üstün. kəsərli. gedərli).
ora bura, hər yana baş çəkən, baş soxan: sürsürük. sürsünük. > sümsük. ləğzəndə. ləğzan. sülügən. sülük. avara avara dolanan. vırnığan.
sobu baş: biz baş. başı girdə olmayıb, uzunsov olan). (sübi: sobi. sivi. uclu, uc uzun, iti, biz tiz nərsə).
baş sağlığı: soğut.
baş vermək: süvmək. süvcərmək. süycərmək. cüycərmək. cücərmək.
işin düşsə utanmaza, üzün çevir bas duvara.
baş barmağı iki barmağın arasına qoyub (soxub) vurulan düdmə, yumuruq: soxulma. soxrulma. (> soqolmə (fars)}.
bir baş dərin, yeddisi ondan derin.
harda aş, orda baş.
baş kasası: təpə (
təpmək.
töpə. tüpə < top: topuq. şişik). kəllə.
baş vurmaq: təkişmək. dəğişmək. çəkişmək. ucraşmaq. muraciət edmək.
işgilizi özünüz açanmadız, ağalığa təkişin.
yasıya təkşli: qanana uyqun. (qıyından: zulumdan).
birbirinə baş əğmək: tapışmaq. birbirinin sözünə baxmaq.
təbrizə təkinsəz, bizədə baş vurun. (təkinsəz: qatınsaz. təşrif gətirsəz).
baş sancağı: telbasan. tük sancağı.
baş qaldırmaq. tərsəkmək. qoğzanmaq. tuğyan, şuriş edmək.
baş bıqmaz: baş ağrıtmaz.
uzun közgü əl küyməz, varın çoxu, baş bıqmaz. (közgü: maşa). (baş bıqmaz: baş ağrıtmaz).
baş qatmaq: tutunmaq. keçirmək. məşqul olmaq.
keçən günləri nə ilə tutunduz.
harda aş, orda baş.
dəğirman öz işindedir, caxcax baş ağrıdır.
iç göz özü, baş göz üzü görür.
baş gözü gördügün qulu, iç gözü duydügün qulu. (qulu: əsiri).
doğru köşədə qalar, yalan baş alıb gedər.
baş vurmadan: uğralmadan. yoluğmaq. güzər edmək.
toxa baş: qanmaz.
baş götün bir yerə yığmaq: tutuzdurmaq. quraşdırmaq.
baş vermək: uclanmaq. içlənmək. başaqlanmaq.
baş vermək: düşünmək. sağınmaq. sağanmaq. ilgi göstərmək.
bu işləri mən düşünmərəm.
torba biçimində olan baş, əğin örtüyü: turban. torban. burqa. üz bölümü torla qapalı çadıra.
üstbaş: üzgöz. zahir. (# içalt. içat: batin).
bir yerdə aşağı baş: yör. yörə. sürə.
yörə əğləşməyin, buyurun törəyə). (bur: bir yerin ortancı bölümü) tör. törə. dur. sura. sədr. bir yerdə yuxarı baş.
baş yaraqın bulmaq: işinin çıxarın tapmaq. (yaraq: çarə).
dənsiz döşsüz aş olmaz, bilməz gəzməz baş olmaz.
baş qulağ edmək: yubatmaq. yupatmaq. yopatmaq. burbatmaq. dalı salmaq gecikdirtmək. girdələmək. curlamaq. başdan eləmək.
o işi yupatdi.
geyimin, nərsənin yaxa, boyun, baş tuşu bölümü: yelkə. yeltə. yalqa. yalta.
tökük yaltalı geyim: çiğni düşük paltar.
yatırkən baş altına qoyulan, otururkən söykəncək kimi işlənən yastıq, mitəkgə: yasıq. yastıq.
yası baş buruq: başı pəx piç. (yası: pəx).
baş sağlığı vermək: yasramaq. yosramaq.
yıxılmayar ev olmaz, başıqanlıda baş olmaz.
baş çəkmək: yandunmaq. (cantunmaq) yan keçmək. vaz keçmək. yaytunmaq. yaytuşmaq. qaytunmaq. qaytuşmaq. danğılmaq. dartunmaq. münsərif olmaq.
gedmək istirdi nədən yandurdu.
ağzın aşdı, ama deməkdən yandurdu.
sən bu işdən yaytun

BAŞ YUMALI : Turuz Dictionary

aş yuğalı. quslulu

BAŞA : Turuz Dictionary

paşa. əmir. vali.
(> piş). ön. qabağ. pıre.
. pıro.
. fıront.
ilk.
baş sevgidə dad olur, ötün ötür keçmişlərin yad olur, günlə doğul, günü yaşa gündəsi, bəlli deyil yarın gələ nə olacaq olası.
qarç. qaç. qaş. (soğanla deyilir). say. ədəd.

BAŞA : Turuz Dictionary

-börkə baxıb baş seçmə, başa baxıb börkü tax.¶-başa baxıb börk qoy.¶-börkə görə baş , başa görə börk seçin. (börk: görəv göstəricisi).¶-başa salmaq: salığlatmaq, salığlamaq. salğıtmaq..
sən onu göndər yanıma, salığlatma mənlə.¶-unutqanlıq bir başa bəla gətirir, bir elin yazısın batırır.¶-hər başa papağ tapılar, hər papağa baş yox.¶-karvan tərs dönüncə uyuz eşək başa düşər. (başa keçər).¶-başa baxıb börk qoyarlar. (ağlına görə suç yapırlar).¶-aşa baş gərək, başa aş. (aş (yemək) qazanmağa baş gərək, başlı olanada (ağıllı olanada) yemək gərək)

BAŞA : Turuz Dictionary

başa
ağla.
dığırlaq daş yosun yığmaz, mutluluq başa sığmaz.
başı baş edən dildir, başa qay salan söz. (qay salan
bəla gətirən)
könül başa iş açar. {-könül dilər baş dələr. (könül
həvəs)}.
daşa gedən daşa çıxar, başa gedən başa. (seçdiyin yolun barağı bəlli)
başa dolmaz: başlanmaz. baş tutmaz. ağıllanmaz.
başlı olan yaşlanar, yaşlı olan başlanmaz.
açıq gözlə görülən yuxu, başa oyun gətirir!.
alınyazısı deyə nərsə yox, başa gələn alna yazılır.
saçdan başa yük olmaz. (saçın başa yükü yox). (ağrıtmamış saç başı).
qoymaz dincə qala bir gün, yığsan usun başa dünya. (usun
huşun. ağlın).
sevimsiz daşa dönər, çevrəsin əzən başa.
sıxsa ayaq başmağın, dünya başa dar gələr.
yaşa yaşa gəlir başa.
başa gələni baş dansa, göz görməsə, yiyəsi mat olar. (başa gələni
başa gələni).
yaradırsa kişi kəndinə olası, könül çəkən başa sığmaz olası. (olası:
imkan.
ola bilər. uyqulaşası) (kişi oğlu yarqıdan, riskdən qorxmamalı).
başa düşməzin başı dərddən açılmaz!.
başa düşməz açamaz başını dərddən. ( başa düşməzin başı dərddən açılmaz!).
başa 'içinə görə' sayqı bəslənir, göyçəyə üzünə görә.
baha başa gəlir: ağırından ödənir.
könül başa yox deyər, ürək başilə vurar. {könlünü basan diləyin alar) (könül: həvəs)}.
bilməyən ayağa düşdü, bilən başa qalxdı.
ələ düşən əkilir, başa gələn çəkilir.
kəndi başın dil açar, iki başa dil haçar. (başın
ağlın)
ağsaqqalda baş olsa, keçi başa keçənməz.
yanlış seçim gəlir başa qınamam, yalnızlığın düzlüyünə inanmam. (seçimin doğrulmasa geri oturma, qır dəğiş). (yaşamda hər nə qaytanır (təkərlənir. tikrarlanır), yaşamdan sıvay).
gedən getdi verilsin boşa, qoşalıqla yaşa vur başa.
eyku könül yerdə qaldı, yavuzları başa saldı. (eyku könül: iyi ürək) (başa saldı: üstün tutdu).
düşman ayaqa, dos başa baxar. (kişi ayaqdan yıxılar, başdan qalxar). (düşman ayaqa baxdıqda, sənin yıxılmağıvı özlər, güdər, dos başa baxmaqda sənin ucalmağıvı ölçər).
başda düşün, iş başıva gəlmədən, gəldi başa düşünməyin bar verməz.
(yalan dünya qalan dünya).
dörd yaşada beş yaşa, barçıya gəlcək başa. (barçıya: hamı üçün)}. (açıq qıl tut göz qulağ , yüz qonan var yüz köçən , gedən gəlməz, gələn qalmaz).
baş daşa, ağıl başa, əl işə, ağız aşa.
ərdəmli ol sözün yoxa çıxmasın, yaxşılıqdan yalqu başa çıxmasın, bərk oturub boş yerə söz danışma, qulaq duydu ağzını yum çıxmasın. (yalqu: qanmaz , annamaz).
yol ilə düşsən yola, barcaq başa tez çatar, özgə yolla sürünsən, batar, çatar bәllәnmәz. (barcaq: amac. məqsəd. mənzil).
bəyə versən aşını, sılar sənin başını, itə versən aşını, başa salar daşını. (sılar: sayqılar. ikram edәr).
durmuşda yox düz buruq, oxunmaz kitabdur, başa gələn yazılar. (durmuşda: yaşamda).
köplənc, sözü keçən başa gələn olur. (köplənc: koplanç. çoxraq. əğləb). (qurd ağzasan quyruğu görünət). (adın çək qulağın bur).
qara sevda başa iş alasevda başdan iş.
yaxşı dilək, bütün ürək. (yaşam güdə, vur çıx başa)

BAŞA : Turuz Dictionary

(başı cığalı, taclı.).
paşa. tajlı. tacdar. başdaq. padşah.
qartal türlü quş

BAŞA : Turuz Dictionary

bir kərəlik. bir dəfəlik.
gəlirsiz başa gəlin.
sonuncu.
bu mənim başa evliliyim olmayacaq.¶-başa gürəşmək: birinclik yarışda olmaq.
o çox yarışlara qatıldı, ama başala (başa gürəşə) heç çağun çatmadı.¶-başa baş. başdan başa. başdan sona. başdan ayağa. boya boy. əvvəldən axıra. (baş: axır).¶-başa qadanı satın almaq. (kəlləsi üsdə bəliya gedmək).¶-toxun başına bol yağar, acın başına dol. (toxun başına yağ damar, acın başına dolu).¶-toxun başına bol yağar, acın başına dol. (toxun başına yağ damar, acın başına dolu).¶-başdan başa: (baş: axır). başdan sona: başdan ayağa: boya boy. başa baş. əvvəldən axıra.¶-başdan başa: başdan sona: başdan ayağa: boya boy. başa baş. əvvəldən axıra. (baş: axır).¶-başa düşməyən, başarmaz.¶-başa, üzə çırpanın: tanozlunun. minnətlinin. minnət qoyanın.
tanozlunun bir gün duzun dadsan, min il tosun çəkərsin (tosun: pozun. fosun).¶-ağızdan çıxan başa qada, ağızdan girən içə qada.¶-başa düşən işi başarmaq gərək, başarmadın daşarcaq (gərək). (yüklənirsə bir görəv sənə , başarıqla qılmalısın, yoxsa başından savmalısan). (bildiyin işə keç, bacaran yükə)¶-yaşamı satın almamısan, günü günün ölçürsən. başa gələn çəkilir!¶-bilən başa qalxdı, bilməyən yerdə qaldı (qalxdı: çatdı). ¶-bilməyib yerdə qalma, bildinsə başa qalxma.¶-baha başa gələr: çoxa baxar.¶-başa gürəş: başal. yarışın, yarışların sonuncu bölümü. birinclik yarış. final.
başala qatılmaq: baş gürəşə qatılmaq. finalda iştirak edmək.¶-quşqun olub quyruq altına keçincə, yüyən ol, başa keç