Multilingual Turkish Dictionary Turuz Dictionary

BAŞTA : Turuz Dictionary

-baş var düşür dara, başda var çəkilir dara

aşda.
axırda. (baş: axır).
başatıda. əvvəldə.
başatıda demişkən.
ilkin. əvvəl.
başda, pisi ayır yaxcıdan, götün qalsın ıraq qamçıdan. (ayır: ayrıtla. anla. düşün).
bassa. birdən. iti. yeyin. tüt. (# yassa: yasda. asda. yasıca. yassıca. yavaşca).
bassa oturdu: birdən oturdu.
bassa yürən yorulmuş, yassa yürən yorulmaz.¶-başda dursa bir alçaq, dağar gedər, tozar pozar bir ölkə. (başda dursa: hakimiyyət edsə) (alçaq: əksik). (tozar: məhv olar).¶-gənckən işlət bilək, yığna bilik, gənclik keşni tapılmaz başda huş, əl qolda güc. (keşni: keçni) (keçni: keçmiş. keçəndən sonra. sonrası. keçəndən gerin). (yığna: topla).¶-bilən başda , bilməyən gorda.¶-ilk başda:qədim əyyamda

BAŞTA : Turuz Dictionary

-yoğuş könüldə yaşır, başda yok. ( yoğuş: sevi. rəhmət. məhbbət).¶-işlər başda keçir, gözə dürtülür, qol qorxsun. (qol: əl). (göz dağı (göz qorxusu) verməklə başda, beyində, könüldə gedən gediş gecikər, düzəlməz).¶-könül uçsun, başda beyin gərək. (könül tosun, odlu, həvəsli, istəkli olursada, baş duymalı, düşünməlidir). {tosun: tovsun (odlu). (< tov). sərkeş}.¶-başda yasa. (birinci qanun danışır).¶-özü başda, sözü daşqa

BAŞTA : Turuz Dictionary

başda.
aldıda. əvvəldə.
ağılda.
mutluq başda yox, könüldə doğur.
başda sevgi aranmaz, könül yoxsa anın izi yaranmaz.
baş olmasa yaşda dəğər nə gəzir, dəğər başda olur yaşda yok.
qazan başda əlin , topluluğda dilin saxla. (topluluğda: köpçülükdə. cəmiyyət içində).
kişigə gərək is könüldə , us başda. (is: duyarlıq. yiyə çıxmaqlıq gücü. üns. ülfət). (us: huş. ağıl).
başdan keçən başda qalır, ayaqlar öz yoluna varır. (yaşam olanla, odağla (vaqeiyyətlə) keçir, duşündüklə, keçmişlə yox).
lap başda: aldıbaş.
quru qola quş qonmaz, köhnə başda beyin olmaz.
dar ağacın yıxanlar, dar başına çıxmasın, başda gücün gəzənlər, el yazısın yazmasın.
başda düşün, iş başıva gəlmədən, gəldi başa düşünməyin bar verməz.
aldışların qarışar, onda başda şaşırar. (aldış: adәt). (adətlər kəndləri üçün gizli düzən yaradar).
əldə malın, qolda gücün, başda usun olursa, düşman dönüb gələr sənə dosd olar, yoxsul olsan qaçar səndәn dəh döşün, yaman çıxar yaxcı qılığ işlərin.
gerçəklə inancın tanışlığı yok. biri başda doğur, biri könüldə.
us başda, ut könüldə.
könül çəkər inama, unutsa baş usunu. usun başda yığılsa, könlü yular düz yola. (usunu: ağlın). (həvəsə qapılma). (könül istər istəməz güvən arar, inanmağa çəkilər, istərki inansın, dinc bulsun. ağlıvı yığ başıva, könül cilovun, noxdasın yığ, düz yola yönət). (ağılsız könül düz yolun bulanmaz).
başda bilik, qolda ilik varınsa, yaşa yaşat sevindir, ölüm gəlməz deyib gurrama, ölüm qorxmaz kimsədən, vaz keçməmiş heçnədən. (ilik: güc. bacarıq).
qızıqlı olsa uşaq dinləyə öğüd, işi başda, barmağı aşda. (qızıqlı: maraqlı. əlaqəli)

BAŞTA : Turuz Dictionary

aşda.
alğı (< al: ön). biriş. giriş. müqəddimə.
aşnu

BAŞTA : Turuz Dictionary

aşda.
başla.
sevgi daşı, təkin başda daşınmaz, iki könül çırpınmasa alınmaz. (təkin başda: təkin başla: bircə başla) (dənək, iki daşlı, sevgi, iki başlı). (hər nəyi dənəməyə dənək daşı, ölçüt, me'yar gərəkir. çin sevgidə iki yanlı, qarşıtlı, iki başlı olmalıdır..¶-dinclik, başda yaransın, könlə insin!..¶-sevgisiz başda, düşüncə yurd salmaz!

BAŞTA : Turuz Dictionary

aşda.
könül saysana (hesab kitab) bilməz, başda tutduğun verməz

BAŞTA : Turuz Dictionary

-izingə qoymasın başda olan kişi, əlindən gəlirsə, kəndi qılsın işi. (mirasa qoymasın, ağlı başında olan kişi,
). (izingi yeyər izingəni, qoymaz qala izingiyə: varis mirası yeyərdə, öz varisinə, nərsə qoymaz)

BAŞTA : Turuz Dictionary

-qocalıq yaşda olsun, başda olmasın

BAŞTA : Turuz Dictionary

-saçaq başda əl saxla, koranlıqda ayaq, yad qatında dil saxla. (saçaq: süfrə). (koranlıqda: qaranlıqda). (qatında: yayında)-sevgilər könlüdə yaranır, başda ona yular aranır. (yular: cilov)-ən başda: öncəlik. ən öncə

BAŞTA : Turuz Dictionary

aşda. ilkin.
ilkin sizə demişdim axı

BAŞTA : Turuz Dictionary

-qalağ kimi, təpədə, başda sarılan baş örtüsü: kəlayağı. qalağayı

BAŞTABKİ : Turuz Dictionary

aşdabki. başlabki. ilkin. birinci.
başlabki seviş: ilkin eşq

BAŞTAL : Turuz Dictionary

aşdal.baş sutun

BAŞTALIQ : Turuz Dictionary

aşdalıq. başlalıq.
> padşahlıq.
başçılıq.
başlalıq edən: qılavuzluq edən

BAŞTALIQ : Turuz Dictionary

aşdalıq. hakimiyyət. hikumət

BAŞTALIQ : Turuz Dictionary

aştağlıq. rəhbərlik. müdürlük

BAŞTAMAL : Turuz Dictionary

peştəmal. başörtüsü. çəktən. çəktin. çəkin. keştən. keştin. keşin. qaprı

BAŞTAMAL : Turuz Dictionary

aşdamal. başdağar. anamal. kapital

BAŞTAMAQ : Turuz Dictionary

aşdamaq (d l) başlamaq

BAŞTAMAQ : Turuz Dictionary

aşdamaq. başqadamaq. ayırmaq. (> baz (fars). baz kərdən (fars))

BAŞTAN : Turuz Dictionary

o başdan qoyundada var. (sənin başın qoyun baş)
baş başdan üstün: önər önərdən önər

BAŞTAN : Turuz Dictionary

başdan: ağıldan.
başdan keçməz, başa gəlməsin. (başdan: ağıldan). {başa gəlməz, başa gəlməsin!). (başa: ağla)}
başdan keçməz: ağla sığmaz
o başdan: obaşdan:
o yandan, tərəfdən.
gün çıxmadan

BAŞTAN : Turuz Dictionary

-yalğu başdan, yılxu yaşdan pozular. (yalğu: kişi) (yılxu: heyvan).¶-balıq başdan çürür. (balıq: ölkə. şəhər). (poyuz yozuq başçılarla ölkə durmaz).¶-yarda daşı qan çıxmaz, köhnə başdan yolbaşçı.¶-balanı yaşdan, qadını başdan. (yaşdan: kiçiliyindən). (başdan: ilk gündən)

BAŞTAN : Turuz Dictionary

başdan.
usdan.
vardan yoxsul keçərlik, usdan yoxsul ömürlük.
aldıdan. əvvəldən.
başdan edmək: burlamaq. qulağ ardı edmək.
bizim işi gündən günə burladı.
başdan sovmaq: savsaklamaq. savığ salamaq. buruşdurmaq. burbalamaq. < burmaq. işi sallamaq.
başdan atan qay görməz. (çox işlərə baş soxmayan bəla görməz)
başla könül tutanmaz, könül başdan utanmaz, istəklərin ölçülə, duraqları bilqilə.
özgə üçün kəndi özün qınama, ömür durmuş başdan dibə sınama.
uslu başın dənin dartar, ussuz başdan qəmin artar. (uslu: huşlu. ağıllı). (qəmin
dərdin)
yalan başdan , iş aşdan keçir.
nisgil dolur sənsiz ötən günlərə, könlüm gəlmir bağçalara bağlara, yas saxlayır qaragünlər ağlara, sənsiz usum başdan uçar gecələr. (təkin)
ağrı dilən töksün başdan sanasız, bir sevinci iğnə ilə arasan.
öküt başdan çıxar, qızıl daşdan. (öküt: ökdə. us. ağıl).
el başdan gücalar, quş qanatdan. (başdan: ağıldan. bilgidən).
başdan keçən başda qalır, ayaqlar öz yoluna varır. (yaşam olanla, odağla (vaqeiyyətlə) keçir, duşündüklə, keçmişlə yox).
bastan yerdə altın var, varsan paxır tapılmaz. (bastan: filan). (paxır
mis). (el ağzında çox söz gəzər, qulaq bəzər, boş olduğu ürək əzər).
birinci başdan: ilkibaşdan. başlaqıcdan. əvvəl başdan.
iş başdan, ağrıq aşdan. (kəlləvi sal işə, başla işə. baş olmasa iş olmaz, aşın, yediyin güdsən, ağrıq kəsəllik, xəstəlik üz verməz).
kişi ayaqdan yıxılar, başdan qalxar. (düşman ayaqa, dos başa baxar). (düşman ayaqa baxdıqda, sənin yıxılmağıvı özlər, güdər, dos başa baxmaqda sənin ucalmağıvı ölçər).
başdan çıxarı tüstüsü vurqun, bilməz nəyimiş eşqə tutulmuş.
bilgin olanın bilgisi var bilmədiyindən, bilmək nədi bilməz kəm olan başdan ağıldan.
iki başdan içmiş suyun sevən ürək.
aşq alar başdan başı, diş bıraxmaz külbaşı, dedilər başdan edər , başıdaşlı daşbaşı. (diş:dinc). (aşq: hər nəyə aşırı vurqunluq).
sevməyin başqa dili, qarlığa ya yaşlığa baxmazda gülüm, könlə hopsa, başı başdan, canı candan, təni təndən eylər. (qarlığa: qarılığa. qocalığa). (yaşlığa: gəncliyə. cavanlığa).
ilanı başdan vur, yağını qol qanatdan. (yağunu arsıllat, zərərsizlət). {ilan doğrulmaz, içözü çalmaqdır, bırak yağı itən deyil, qırmaqla bitən deyil, yağı ilə yollaşmalıyıq, vurduğu itgilərdən qaçınmalıyıq. (içözü: fitrəti)}.
kütük dedin dal qabağı bəllənməz, başdan oxu dibdən oxu dəğişməz. (kütük sözün başdan oxu dibdənsə anlamı heç dəğişməz). (kütük: kötük. kündə). (boşqanın dal qabağı bəllənməz) (boşqanın: boşqafanın).
qara sevda başa iş alasevda başdan iş