Multilingual Turkish Dictionary

Turuz Dictionary

Turuz Dictionary
AÇMA : Turuz Dictionary

çəkim. çəkəm. çəkləm. çəkəl. çəkil. çəkiv. kəşif. kəşf. bulac. bulma. buluş. tapma. tapış. açış. çıxarma. çıxarış. çıxış

AÇMA : Turuz Dictionary

bəst.
durutma. safatma.
açıqlama. aytma. sərim. aydalama. əritmə. həll edmə.
təcziyə.
bir tapmacanın cəvabi, həlli. həll.
bunun açmasın kim bilir.
məşvərət.
bir açma verin.
tədbir.
bəylərin yığışıb açmalayıb, açmalar qıldılar.
heç kimdən açma bəkləmədən.
bəkləmədi açmasını bəylərin, yığdı başın götdü getdi ərlərin.
sərmə.
çıxal. çıxış yol. tədbir.
bizim bu işə bir açma qılın.
rəmz.
bu işin açması var.
rahi həll. nəcat.
bu işin açması kimdədir.
cəvab.
soruların açması..¶-açmat açması.¶-aldanma könül, açma için hər yetənə.¶
gözün yumub ağız açma, qulağ aç!. (qulağ aç: qulağ as) (gözün yumub açma ağız, aç qulağ).¶-oruc açma: ağız açma. tutaç. ifdar

AÇMAÇI : Turuz Dictionary

açışçı. çəkimçi. çəkəmçi. çəkləmçi. çəkəlçi. çəkilçi. çəkivçi. kəşifçi. kəşfçi. kaşif. bulaçı. bulmaçı. buluşçu. tapmaçı. tapışçı. çıxarmaçı. çıxarışçı. çıxışçı

AÇMADAN : Turuz Dictionary

-səhər açmadan: ertə bardan: ertə dardan: ertə zardan: ertə qardan: ertə yardan: dan yarmadan: dan atmadan. ertə tezdən. irtə ir. ertə ir

AÇMALAMAQ : Turuz Dictionary

tədbir, məşvərət qılmaq.
təcziyə, təhlil edmək

AÇMALI : Turuz Dictionary

təşrih, tovzih olmalı, edməli

AÇMAMIŞ : Turuz Dictionary


əsgi yollar yeni qapı açmamış

AÇMAMIŞTI : Turuz Dictionary


bildir açmamışdı güllər bu çağun, ürəklər qovuşuq dururdu yaxun, kim bileydi gələn il durmadan yetəcək, gülləri don vurub bayşatlığım bitəcək. (bayşatlığım: xoşvaxlığım)

AÇMAQ : Turuz Dictionary


bəlirtmək. aytmaq. aydalamaq. buyurmaq. bitdəmək. söyləmək. düşrütmək. izhar edmək. qeyd edmək.
bunuda söyləyəlim ki (qeyd edəimki). onu qabağdan tanımırdım.
çözmək. kəzmək. kərmək. kəsmək.
bu düğünü kəz bakalım.
gərmək. kərmək. genişlətmək. uzatmaq.
gərəm, gərən açmaq: gərənləmək. gərəmləmək. düzənli aralıqlar açmaqla yayılmaq, yaymaq.
qoyun gərən açdı.
yarım açmaq: qındırmaq. yarı örtülü qoymaq.
uşağı sütdən açmaq, ayırmaq: kəstirmək. kəsitmək.
ara açmaq: açılmaq. uzaqlaşmaq. genmək. genimək. genğimək. genğilmək. genğirmək. genğəlmək. gənimək. genğəmək. genğərmək.
sən hara genğərib gedirsin.
qonağlar genğərib gözdən geddilər.
bir yerdən nərsəni çıxartmaq (ocağdan od, kül), tıxanmış nərsəni açmaq (lülə), nərsəni qarıştırmaq (simit, malat) üçün işlənən uzun saplı dəmir arac: gəlbəri. gəlvəc.
döğüb açmaq: şilşüt eləmək. qırpalamaq. hırpalamaq. keşərtmək. keştərmək. keçərtmək. keçtərmək.
kəs, yarıq, qazanaq, kənğdək, kəndək (xəndək) açmaq: kəsik kəsmək.
qarın açmaq: gənəlmək genəlmək. yemək istəyi artmaq.
nərsənin çevrəsin açmaq: kərün vermək. boşaltmaq.
yol açmaq: gəvərmək. salığlamaq.
gədik açmaq: kətmək. kərtləmək. dəlmək

AÇMAQ : Turuz Dictionary

qayıştırmaq.
havalandırmaq. kavşaqlamaq. kavşatlamaq. kovşaqlamaq. kovşatlamaq. güşaqlamaq. güşatlamaq.
oğarmaq. oğarlamaq. paylamaq. əritmək. əritləmək > irdələmək. təcziyə təhlil edmək.
ortasın bulmaq. əritmək. həll edmək.
gizli bir nərsəni

AÇMAQ : Turuz Dictionary


boşamaq. boşutmaq. boşatmaq. qurtutmaq. açatmaq. azad edmək. mürəxəs edmək. ötürmək. bıraxmaq.
ipin boşut qoy sikdirsin, səfey oğlu səfeh.
xan elçiləri boşudu.
bu bulğadan kimdi məni boşadan.
səni bu alışqıdan kimsə boşadanmaz.
ağrıvı boşut, dörd nala qoşut.
arvadın boşayandan doğşana dönüb.
dartmaq.
dərik dartıb oturdular: süfrə açıb əyləşdilər.
kinin açmaq: öcalmaq. öcün tökmək. intiqam almaq

AÇMAQ : Turuz Dictionary


çevirmək. çöğürmək. çöğgürmək. içləmək.
topraq çöğürmək: belləyib açmaq.
aşmaq. əşmək.
çözmək. sərmək. uzatmaq.
gərmək. dartmaq. çözmək.
ikindidən sonra tükan açmaq: bir işdə gec qalmaq.
düz, uğurlu çağına vardırıb, düşürüb açmaq, çözmək, əritmək, həll edmək:
çalımına gətirmək. yerinə salmaq.
gözün yumub ağzın açmaq, söymək: ağzı açılmaq. ağzının sarığı qaçmaq.
birbirin açmaq: çıxrışmaq. birbirin ifşa edmək, lov vermək.
öz poxların çıxrışırlar.
çığır, yol açmaq: çığırlamaq. (cığır. tapdanmadan çıxan, doğan yol). (çığırtmaq: çığrıtmaq. çiğritmək. tıxrıtmaq. təpib, döğüb, işlədib, sınayıb bərkitmək).
nərsəni üzdən yarmaq, açmaq: çırtmaq. çıtmaq.
ağacı çırtıb aşılamaq.
tuxum, püstə kimi nərsələrin ağzın açmaq: çırtmaq. çıtmaq. çıtdamaq. çırtdamaq.
tuxum çıtmaqla günün sovmaq.
birinə için, könlün açmaq: könüldürmək. dərdi dil edmək.
bir kimsədə yoxdur onla biraz könüldürəm.
hər gələnlə könüldürmə

AÇMAQ : Turuz Dictionary

atmaq.
döşək atıb yatdı: döşək açıb yatdı.
yazmaq. həll edmək.
bu düğünü yazmadan qaçır başqasına.
çıxarmaq.
dil çıxarmaq: dil açmaq.
ayaq çıxarmaq: ayaq açmaq.
əritmək.
açıqlamaq. yarıtmaq. yartamaq. aydınlatmaq.
balığlamaq.
balığ balığmaq: şəhər açmaq, fəth edmək.
fəth edmək.
yırmaq. yarmaq. ırmaq. çözmək.
qayğı ırmaq: soru çözmək.
yaymaq. {laying (ingilis)}.
saçaq yaymaq: süfrə açmaq.
yarçmaq. yarmaq. cərrahlıq edmək.
qarnın açıb çıxartdılar.
yazmaq. yazıtmaq. uzatmaq. gərmək.
qıçıvı (bacaqlarıvı. buduvu) aç, açın: qıçlarıvı uzat dincəl, rahat ol.
xoşhal edmək. şad edmək.
başlamaq.
(bir əngəli, kiti)bər tərəf edmək.
yonmaq. tiraşlamaq.
qələm açan: qələm yonan: midadtiraş.
ayarmaq. ayırmaq. atmaq. atamaq. eləmək. sovmaq. çözmək. şeşmək.
yoldan eləmək: azdırmaq. (çaşdırmaq. aşdırmaq. baz daştən. mane' olmaq).
düzdən eləyən.
başdan elə.
başdan atmaq: münsərif olmaq. ¶atıtmaq. ötütmək. saxlamaq. qoymaq. münsərif, edmək. mane' olmaq.
neynədik işindən saxlayamadıq.
onu bu yoldan saxlayamaq olur.
fəth edmək. işqal edmək. bir yerin üzünə çıxmaq.
yazmaq. yozmaq.
atmaq.
güllə açdı: güllə atdı.
yün atmaq: yün açmaq.
boşumaq.
bizim bu düğünü boşaya bilsəydin.
küzənin ipi əlimdən boşudu düşdü.¶-baş açmaq: baş edmək. düşünmək..¶-dartaraq açmaq: gərmək..¶-tərs üzün açmaq: çulxasın çevirmək. ¶-çala açmaq: bir çıqqılı açmaq.
göz qapağın çala açdı.
qapını çala açıq qoydu. ¶-tərs üzün, için açmaq: çönün çıxartmaq. gizli nərsəni açığa vurmaq..¶-könül yazan sözlər..¶-avıc açmaq: fala baxmaq: avıca baxmaq.
yasaqurmaq.
qarlıqdan yol yasaqurmaq..¶-açıb göstərmək: dəritmək.
bu sözlə öfkəsin, kinin dəritdi: açığa vurdu..¶-açıb görsətmək: saytamaq. saytmaq..¶-ağız açmaq: xahiş edmək.
mən ona yardım üçün ağız açdım: mən ondan kömək eləməyi xahiş etdim.¶
bağın açmaq: boşlamaq. bıraxmaq. ötürmək. açnıtmaq. ( rəha, azad edmək).
tutuqları boşlamadan, dusdağıvı uçurtma.¶-arantay ağzın açmaq: doymaq bilməyən. (nəhəng kimi ağzın açmaq).¶-pırosə (prosə) qoymaq, açmaq: olayazmaq. bolayazmaq.¶-qoz açmaq: qoz qırmaq: fal açmaq, yormaq

AÇMAQ : Turuz Dictionary

çözmək. sökmək. (# çotmaq: tikmək).
yarmaq. faşlamaq

AÇMAQ : Turuz Dictionary

(saç yarıqı, fərqi). yarmaq.
saçı sola, sağa, önə yarmaq. saç yarığın, fərqin sola, sağa, önə açmaq.
yarmaq. ¶-əlin kəsib ayaq açmaq: qapıdan qoğub pəncərəden almaq

AÇMAQ : Turuz Dictionary

(ayırmaq). yarmaq. yazmaq. yormaq. yozmaq.
uşağı bələkdən yor.
bağlı yordu, hər nə töküldü.
yor sandığı, tök pambığı.
hava bürütdən, dumandan yordu.
dalamaq. qırmaq. parçalamaq.
sürmək. {(# dürmək. dürəmək. dürümək. düməkləmək. (tükmək: tüğmək: düğmək: tukmaq. tukramaq: bağlamaq)}.
tullamaq. boşaltmaq. şənlətmək. (#tutullamaq: tutdurmaq. oysalatmaq. qussələtmək. ).
yazlamaq. yaslamaq.
xalçaları yazladılar. yapmaq. < yaypamaq. yaymaq. yaprıtmaq. yapğıtmaq. sərmək. salmaq.
döşəklər yapın (yaypın) yatın: açın yatın.
yasmaq. uzatmaq.
yazmaq (yarmaq) ayırmaq. kəsmək.
uc açmaq: ucqurlamaq. ucurlamaq. ititmək. kəsgiritmək. sivritmək.
ara açmaq: sürüşmək. sürgəşmək. (nərsədən) zıvışmaq, qaçışmaq. salışmaq. alısmaq (alıs: uzaq). (üzüşmək).
onlar birbirindən sürüşürlər.
boşlu boşludan sürüşər.
iki nərsəni biribirində açmaq, ayırmaq: soymaq < sovmaq.
dəri, qabıq soymaq: savırmaq. ayırmaq.
paltarı soyun: savın. çıxart. at.
pırtlaşıq nərsəni dartıb darayıb açmaq, sərmək: sürmək. sürətmək. sürütmək. sürmütmək. uzunluğuna, boyuna çəkmək. uzatmaq. boysatmaq.
dil, yarıq, diləv açmaq: diditmək. dilditmək. diləmək.
diş açmaq: dişəmək. dişgəmək. (diş < > deş) dişlərin ititmək. kəskinlətmək.
bir yeni yorağ açmaq gərək.
yer açmaq: yer eləmək.
(yığılını, büzüyü, bağlını, düğünü, qatlağı açmaq). yazmaq. ipi uzatmaq, doğrutmaq. sərmək.
könül yazan sözlər.
sərmək. yatırmaq. yasırmaq. yasmaq.
yaşı yatır günə, qurusun.
yaşı yas (at) günə qurusun, qurqanı şehə çürüsün.
yasmaq. yazmaq. gəritmək. göndərmək. ezam edmək. pəxş edmək.
yasılmamış yasdan (yaydan. kamandan), ox atılmaz.
ölkələrə qoşun yasdı.
yaşın yasmaq: sirrin açmaq.
çadırlar yasıldı, saçaqlar açıldı, sürən şölən quruldu.
başın açmaq.
arvad yolundu: arvad başın yoldu. arvad kəbinin bıraxıb boşandı, canın qurtardı.
işdən yasılmaq: işdən qurtulmaq, boşalmaq.
yasılmış iş: boşlanmış, bıraxılmış, tərk olunmuş iş

AÇMAQA : Turuz Dictionary

-lavaş, incə çörək açmağa yarar arac: keşgən. çəkgən. axlov. axlova. oxlov. oxlova

AÇMAQA : Turuz Dictionary


gecə günüz qoyulsa, eyku kişi övgüsünü açmağa, mində biri aytılmaz. (eyku: eyi. iyi)

AÇMAQA : Turuz Dictionary


getdi sevgi onun ornun quru ağac almasın, söğüş qınaq ona almaş olmasın, boşsa könül kollar bitər yerində, küllük yerdə gül açmağa yer qalmaz. (ornun: yerin). (almaş: bədəl)

AÇMAQA : Turuz Dictionary

açmağa.
içimin nisgilini, tökməyə dildir, könülün sırlarını açmağa dildir

AÇMAQA : Turuz Dictionary

-açmağa çalışmaq: tapızmaq

AÇMAQLA : Turuz Dictionary

-düzənli aralıqlar açmaqla yayılmaq, yaymaq: gərəm, gərən açmaq. gərənləmək. gərəmləmək.
qoyun gərən açdı

AÇMASA : Turuz Dictionary


aytmasa kim bilər, açmasa kim görər. (aytmasa
söyləməsə)

AÇMASA : Turuz Dictionary

-kişi qılğı zor düşər, açmasa söz ağızdan. (düşər: düşünülər. açılar). (qılğı: qılığı: əməli)

AÇMASAN : Turuz Dictionary

aytmasan.
bildiyivi yaymasan, düşündüyün aytmasan, bacardığın yapmasan. varsan yoxsan bir poxsan, varlığında bir yoxsan. hindi düşün çalınqıl (kəndivə gəl).
bildiyivi yaygilən, düşündüyün aytgilən, bacardığın yapgilən. (aytgilən: açıqla)