Multilingual Turkish Dictionary

Turuz Dictionary

Turuz Dictionary
AQACI : Turuz Dictionary

-ğan ağacı: qayınğ. qatın.
qatın qatınğa, söğüt sulunqa. (ğan ağacı qat yeri sevər, söğüt ağacı sulu yeri)

AQACI : Turuz Dictionary


bir ağacım var oniki şaxa, hər ağacı otuz yapraq, yapraqların yarısı qara yarısı ağ. (tapmaca). (il. oniki ay. otuz gün. onbeşi günüz, onbeşi gecə).
yemişi acı, əkmə ağacı.
vəlim ağacı nə gözyaşı diriltməmiş öləni, döndürməmiş köçəni, ayaq dirib gücünə , başın götür iləri.
qayluq, mutluq ağacı. (qayluq. qarabaxlıq)

AQACI : Turuz Dictionary


meşə ağacı çeşiti: kəsmə.
qol ağacı: cəğ. cağ. ciğ. çit. tik. kit. qabırqa. qapırqa. çatı, dam döşəməsi altına qoyulan yatayı (üfüqi) kiriş, ağac

AQACI : Turuz Dictionary

-bütün ağacı oymaqla yapılan qab: kavata. kovata.
kibrit, kağaz ağacı: kibrit, kağaz düzəltmədə işlənir. kavaf.
qarçav ağacı: daşqanı malqaranın boynuna çatdıran, bağlayan çatallı başaltı, boyunduruq.
qaymaq ağacı: çox süt, yaranc, qazanc verən mal

AQACIM : Turuz Dictionary


iki düyp ağacım var, biri öl, biri quru. (düyp: təməl. əsas. əsası). (öl: höl. ya). (tapmaca). (yaz. qış).
bir ağacım var oniki şaxa, hər ağacı otuz yapraq, yapraqların yarısı qara yarısı ağ. (tapmaca). (il. oniki ay. otuz gün. onbeşi günüz, onbeşi gecə)

AQACIN : Turuz Dictionary

-ağacın quruması: kəlləmək.
bu ağacın dadlı olan yemişi: geçibuynuzu. qarnub.
ağacın qurumuş çürümüş parçaları: gəvic. gəviş. gəvik. gəvinc. gəgək. gəvək

AQACIN : Turuz Dictionary

-kəsilən ağacın yerdə qalan bölümü: kəstək. kəslək. kəssək. kötmərək. kütmərək. kötük. iki arşında qıssa, bir qolluq kəsilmiş odun, çubuq.
ağacın, nərsənin təpəsi, ən yüksək yeri: qıqqılıq. qaqqılıq. satğal. savqal. çatğal

AQACIN : Turuz Dictionary

-çıxa bilməz başına bir ağacın, tırmadırsan bir ömürsə balığı. (içində olmasa çıxar, pox quyudan, pox çıxar)

AQACIN : Turuz Dictionary

-olursa uca ağacın dalı, yetişdikdə yerdədir barı

AQACIN : Turuz Dictionary


ağacın gördün yemişin atma. (ağacın görüb yemişin atma). (üzünə baxıb için daşlama).
yemişin gördün ağacın at. (itginin yarısından qayıt).
ağacın gördük yemişin yok. (ondan bizə elə kar dammadı).
malına baxıb iyəsin tanı, yemişin görüb ağacın.
çalışki bir dar ağacın yıxasan, çalışmaki dar başına çıxasan. (xoş armanlar uğrunda).
dar ağacın quranlar, nə vermişlər yaşama, bu yolda sən çalışsan, ölməyin yeğ yaşama!.
dar ağacın yıxanlar, dar başına çıxmasın, başda gücün gəzənlər, el yazısın yazmasın.
kişi olub dar ağacın yıxmağa, kişi olmur dar ağacın qurmağa.
gündüzün günәşә, gecənin aya, uşağın anaya, quşun yuvaya, ağacın torpağa, torpağın suya, yalğının yaluğa gərəksini var. (govgan). (yalğının yaluğa gərəksini var: insanın insana ehtiyacı var).
hər ağacın barı var, hər yaşıvın dadı var, hər iş yapdın çağı var.
kişi gərək dar ağacın yıxmağa, qadam gəlsin dar başına çıxmağa

AQACIN : Turuz Dictionary


işinə bax, ağacın tik. ( işinə: işivə. karıva. faydava. dərdivə)

AQACIN : Turuz Dictionary

-kəsilmiş ağacın yerdə qalan kündəsi: qaruq. kərük. dərük. qonuq

AQACINA : Turuz Dictionary

-çiti bağlamışdır ağacına, yetəyin yurd başına. (çiti: diləniş, dilək tutub ağaca bağlanan, düğünlənən parça tikəsi).(yetəyin: çatarıq) (yurd: mənzil)

AQACININ : Turuz Dictionary

-çırpılan yemiş ağacının altına tutulan çarşab: yelən. yelan.
söğüt ağacının lülələnmiş qabığına, qamış içi kiçik saçma doldurub, tüpərək (iticə, birdən püfləyək) atılan arac: tüfək. tüvək (divan). ( < tüpəmək: iticə, birdən püfləmək).
salmanın (mövün, üzüm ağacının) qoraya dolması: dolqalanmaq. dalqalanmaq. qoralanmaq.
üzüm ağacının: salmanın. mövün.
salmanın (mövün, üzüm ağacının) yeni bağlamış, dolmuş dənəsi: dolqa. dalqa. {tarqa (divan) }. qora.
dolqaları alarmış, süycü (şərab) çağı ilərmiş (irərmiş: yetimiş)

AQACININ : Turuz Dictionary


saqqız ağacının yemişi: çatdaquş

AQACININ : Turuz Dictionary

-ardıc ağacının qabığı: kavcar. kavçar. kavcır

AQACINTAN : Turuz Dictionary

-toyun ilk günü, kürəkənin, sağdıcın evindən asılan, üzəri yemişlə bəzəkli şam ağacından bayraq: gəlbərə

AQACIQ : Turuz Dictionary

axacıq. arxacıq. qıf

AQACLA : Turuz Dictionary

-itlə yoldaş, ağacla ulaş. (it ilə yoldaş ol, ağacı əlindən qoyma)

AQACLA : Turuz Dictionary


ağacla örtülü, bükülü yer: bük. meşə

AQACLAMAQ : Turuz Dictionary

-çatını, damı döşəmək üçün kirişləmək, ağaclamaq, taxdalamaq: qabırqalamaq. qapırqalamaq

AQACLAR : Turuz Dictionary

-yapı dirəklərinin araların çaxılıb dolduran tikə ağaclar: kəstək. bəstək. bərtək

AQACLAR : Turuz Dictionary

-bu bərk toprağla, susuzluğla ağaclar necə sürsün. (sürmək: sürgütmək. gövərmək. gəlişmək. böyümək)

AQACLAR : Turuz Dictionary


yapraq tökər güz ayda yaz yay üçün ağaclar

AQACLAR : Turuz Dictionary


kölgə salar ağaclar, yapraqilə dal ilə. (kötük gücü yaldızı, gövdə gücü qolları. (yaldızı: yıldızı: ildizi: kök sapları)