Multilingual Turkish Dictionary

Turuz Dictionary

Turuz Dictionary
AQZIYLA : Turuz Dictionary

-qadın diliylə, qadın ağzıyla söyləmə, demə: gəlin dəğənəyi

AQZIZ : Turuz Dictionary

ağzız.
əliz işli, ağzız dişli, baxtız güclü

AQZİYLƏ : Turuz Dictionary


otur durmaq el ağziylə uyuşmaz, ini böyük şakaları tutuşmaz!!. (ini
kiçik)

AQZU : Turuz Dictionary


keşikçisiz, açıq qapı nə girməz, əsrük başlu ağzu açuq nə dərməz. (dərməz: deməz)

AQZUN : Turuz Dictionary

ağzun.
ağzun açmadan, gözün aç

AQZUNTA : Turuz Dictionary

-sözün ağzunda: 'sözüzü unutmayın'. birinin sözün kəsərək bu anlamı verir

AQZUVA : Turuz Dictionary

ağzuva. əğzuva.
nə fab qaldı nə rika, əğzuva soxum əmrika!

AQZUVATA : Turuz Dictionary


aldış budur, ensə boyun minən çox, dinməz dilə çörək yox, bir vurursa hən desən, ağzuvada qoyan çox. (qoyan.
soxar)

AQZUVU : Turuz Dictionary


qansanki dilin vardı, böyük yer yiyəsi dillər içində, yadlar dili baldursa gülüm, ağzuvu sancar, öz doğma dilindirki şirindir sənə baldan

AQZUVU : Turuz Dictionary

ağzuvu.-ağzuvu uğra aç: ağzuvu xeyrə aç

AR : Turuz Dictionary

arığ. uyut. utanc. həya.
arığın utmuş, suyun içmiş: utanmağ bilməyən kimsə.
arunğ. ağ. ağunq.
dırnaq ağunqu.
namus.
kimsənin arın ardalamaq: namusun qorumaq.
uy.ut.
dum. orta.
lay.
layına girmək: arasına girmək.
onların layına girmə: onların arasına girmə.
savaş layında: savaş arasında.
qışlarının layından keçdi.
çat. fasilə.
əsr. qərn.
çağ. sürə. zaman.
bu arada: bu sürədə.
o aradan çox keçmiş.
meydan.
aradan çıxmaq: (
meydandan qaçmaq.
canın qurtarmaq.
bu arada, aradan çıxdıq.
aran. aça. fasilə.
arlağ. mabeyn.
iki nərsənin arası, arlağı: arğu. yarğu.
çövə (< kov: boş. qazıq). boş çağ.
çatıq. çat. daşuq. fasilə.
ıra. uza.
mərkəz.
qalara: qala ara. şəhər mərkəzi.
çağım. müddət.
bir çağım: bir müddət.
çox çağımdır görməmişəm: çox müddətdir görməmişəm.
ıraq. açıq.
dəmir yol bizdən açıq durur..¶-ara qızışdırmaq: tov tovlamaq..¶-ara sıra: ara tirə. yer yer. bə’zən..¶-ara dura: ara sıra. ¶ara sıra: dura sala.
iki bala ayaqlaşıb yatır, dura sala dayaqlaşıb atır. (dura sala: ara sıra) (bilməcə). (kirpik)..¶-ara vermə: çatış (< çat). fasilə vermə..¶-ara vermədən: arman. həmən.
arman gəldim..¶-bir ara: bir kəz. bir zaman..¶-ara çaqmaq: ara çalmaq, vurmaq.
sizin arazı kim çağdı..¶-lap ara: alaran.
işin alaranında gəlib çıxdı..¶-araya qatışan: arqatışçı. engirən. mudaxiləçi..¶-araya qatışmaq: arqatışmaq. engirmək. mudaxilə edmək..¶-ara pozmaq: qalqatmaq.
qolqatanda var, qalqatanda..¶-ara pozan: qalqatan. (# qolqatan: ara düzən).
qolqatanda var, qalqatanda..¶-ara düzən: qolqatan. (# qalqatan: ara pozan).
qolqatanda var, qalqatanda

AR : Turuz Dictionary

man.
yevriyə alan dar gəlməz, utsuza yalan man gəlməz. (yevriyə: yüvrüyə. yürügə: çevik. zirəngə). (utsuza: hayasıza)

AR : Turuz Dictionary

ar olsun mənə: mənə uyat: ayıb olsun mənə

AR : Turuz Dictionary

töküz. tökəz. nəng. nəngin. nənğgin. şərm. azərm

ARA : Turuz Dictionary

orta. yarı. nisf.
kavaq. kovaq. oyuq. aça. kavuq qavqu avuq avqu ovuq ovqu oğuq oğqu. dərz.
qollama. moqe'. yola. çağ. vaxt. sıra. tutul. zaman. imkan. oyqun. qıysab. tav. tab. tan. tanğ. uğur. fürsət. burça. murça. fürçə. ba

ARA : Turuz Dictionary


oğruq. (oğuq). (ovruq. ovuq). (oğulmaq: sınmaq. qırılmaq. kəsilmək). fasilə. aravermə. arakəsmə. dayanma. durma. kəsmə. kəsilmə. tənəfüs. məks. səktə. sikut. təvəqqüf. rahət.
iç. bir çeşitin, türün arıya gətirən topluluq.
içi içə qatmaq: dəğişik nərəsələri birbirinə qarıştırmaq.
iç içə: çorman. korman. qarışıq. burqaşıq. qatlağ. qıncı. qınıc. qıvıc. qıvrıq. burçuq. buğçuq. buçuq. təptik. pırtlaşıq. qıvranıqlı. qırınc. qıvınc. qıvrınc.
içlərin ayır: çeşitlə.
ara vermək: sərinmək. dinlənmək. istirahət edmək.
yavaşlayıb durmaq, ara vermək: öləzimək. alazımaq.
benzin qutarıb, araba öləzidi.
çox ara açmış: çox keçmiş.
mən sevən sevgilərim dustağımış sözlər ara. (sevən: aran. aradığım)
ara vermədi: macal vermədi
ara verməmək: bolca verməməkş göz açdırmamaq. fürsət verməmək.
ara düşmüşkən:
fürsət düşmüşkən
ellər ara il bolsun. (il: yil. ilik. yilik. (rabitə). barış)
ara vermək: cola vermək.
bir iş sırasında verilən uzunca ara, dinlənmə, qoyuc, istirahət: cola
cola daşı.
iş çətinliyə, son dərcəyə, dar yerə yetişmədən, kişilər ara, dalaş çətin çıxar:
dəğişmədən köprüyə, çıxmaz sözü ərənin.
qalısa nisgili eşqin ürəyim parçalayar, buna dərman aradım söylədilər yengə ara. (yengə: yengisin. yenisin. tayın)
sevdiyin yoxsa!, sevənin ara. ( sevdiyin: sevdiyivi)
ara tə'til: oğruq. (oğuq). (ovruq. ovuq). (oğulmaq: sınmaq. qırılmaq. kəsilmək)

ARA : Turuz Dictionary

-ara pozmaq, vurmaq: çaxdurmaq.
iki sevgili çaxdırıb qoydu. ¶-ara cızıq > aracıq. aramcıq. ayrac. (xətti fasil).¶-yaxışa dartıq ara. (yaxşılıq edməyə layiqin axdar) (yaxşılıq etdiyivə layiqin ara).¶-boldaçı bizov, öküz ara bəlgülü. (boldaçı: olcası. dolcası. gəlişən).¶-ara yolda malın qalmasın, orta yolda atın ölməsin.¶-əşlər ara dil dursa, könülləri dinc alır. (dil: söz) (sevgilər (ər arvad, qız oğlan) arsında söğüş dalaş yerinə ökdəlik (mə'qulluq) dil, söz üstəlik sürsə, iş sonu gəlirsədə könülləri dinclikdən qalmaz).¶-bilik kişi ara bölünmüş

ARA : Turuz Dictionary

-başlı ara, söz dinlə, dibsiz bulsan, söy dinlə! (söy: söyüş)..¶-yalanlara alışıq, boşuboşuna danışıq, küsüb küsməz barışıq, ara yaman qarışıq

ARA : Turuz Dictionary

-boşara:. boşalan. boş ərsə

ARA : Turuz Dictionary

gərən. müddət.
bir gərən: bir müddət..¶-ara duvarı: çatı. duvağ..¶-aradan gedmək: yoxanmaq. tələf olmaq

ARA : Turuz Dictionary

gəz!.
gəz bul: ara tap..¶-ara qızışdırmaq: qaynadanlıq eləmək.¶-göz bir yaşqa durur, başla könül ara. (yaşqa: tutu. pərdə)..¶-bu gizək gedir hara, buruqlu çöllər ara, çiğdəmə buldum çara, ayrıq bitdi, salın yara. (gizək: yolça. cığır). {çiğdəm: qarçiçəyi. həsrət, məxmur çiçəyi). burda (həsrət həsrət dərdi)}. (ayrıq: ayrılıq. hicran) (salın: xəbər verin)

ARA : Turuz Dictionary

salım. macal.
salımsız: arasız.
salım vermədi: macal vermədi.
tutdu, salım vermədən çaldı: macal. ¶-axşamara: axşam çağı. ¶-keşara: neçə keşi, arxı suvarmaq üçün, başabaş əninə çəkiən (keşilən) ana keş, baş arx. {keş (< çəkmək). əkin ara çəkilən (keşilən) uzun uzanan, incə dar su yolu. yuv. (bax > yuvcağız)}

ARA : Turuz Dictionary

-sırlar haçarı söz durur, bilmək için dil ara. (dilivə dərək dəğər biç). (başlaq söz, bitlək sözdür. dildə söz üçün. dilsiz, sözsüz. dilsiz ellər, ölməyə büktüm.). (büktüm: məhkum)

ARA : Turuz Dictionary

-ara ayrı olsa, aradakı alınır. (ara pozuq olursa, aradaki əldən gedər). ¶-ara bəkitmək: ortanı, ilişgiləri gücləndirmək. ¶-qısa ara: qısara. qısa çağ. qısa müddət. ¶-uzun ara: uzara. uzun çağ. uzun müddət. ¶-ara vermək: kovuzlamaq. kovuz yapmaq

ARA : Turuz Dictionary


evdə ara sırdaşın, yola çıqsan yoldaşın.
nə gözəldə gerçək ara, nə gerçəkdə gözəl.
gül kimi biz keçinib gedirdik, nə oldu yandı ara, sındı körpülər, umub bəkləməzdin, düşə bizədə qayğı ilə qussələr, öksüz qala körpələr.
bəxtin dalın kəndin ara.
itiyin yoxki onu sən tapasan, yetəcəkki əl uzaldıb qapını sən çalasan.
ara açış: arayış.ara açma işi.
ara olsa: imkan yaransa. şərayit uyğun olsa.
ara olsa,içdə çıxar, üzə çıxar.
tüstü görsən, od ara.
ara daşlaşmaq: ara kəsişmək. ara üzüşmək. ara yoluşmaq. qəti' rabitə olmaq.
nədən araları daşlaşmış.
daşlaşmasın araları, quruca bir söz üsdə.
daşlaşdı ara, hər biri tək düşdü yana.
gecə qara cücə qara, ara ha ara.
ara vermədən: durman arman. durmadan.
nə keçmiş ara, nə keçmişə dal, indivi yaşa. (çağıvı yaşa).
sevgi ölənə dək, hər yaşda yaşır. ama yaşla baş ara, uyar olmayınca, işlər çaşır. (uyar: təvafüq. munasiblik).
nisgilə söylədilər dərdlər ara ən kötüsü hançı olur, ol ayıtmış darıxışdur, darıxışdur, darıxış.
on kişi bir ara gəli, arada var biri dəli. (dəlisiz el olmaz, bəlisiz toy).
ara açma işi: ara açış. arayış.
dil imit, bayraq durur ellər ara. ( imit: təmsil).
tanıyıb sevseydin, düşməzdi ara ayrılıq