Multilingual Turkish Dictionary

Turuz Dictionary

Turuz Dictionary
ƏFSANƏVİ : Turuz Dictionary

uysunar

ƏFSANƏVİ : Turuz Dictionary

ovsanığ

ƏFSƏNMƏK : Turuz Dictionary

əvsənmək. titrəmək.
qoyunların quyruğu əfil əfil əvsənir.
ürəyi əvsənmiş: ürəyi titrəmiş.
əvsənib, yıxılmadı

ƏFSƏTMƏK : Turuz Dictionary

əvsətmək. titrətmək.
yel dəğdikcə, yapraları əvsətir.
ürəyi əvsətən salıq (xəbər)

ƏFSUN : Turuz Dictionary

ovsun. torbağ. avbağ > arbağ. arpağ

ƏFSUS : Turuz Dictionary

püsüş.püsün.
mədir bu püsüş

ƏFSUS : Turuz Dictionary

esiz

ƏFSUSLAMAQ : Turuz Dictionary

püsüşmək. püsünləmək.
gec olar sən dönəli, püsünləmən karsız olur

ƏFZAR (FARS) : Turuz Dictionary

əbzar. < ovzar avzar. (< av. ov). əl aracı. ərsənin tutma, dolandırma, baxma, onarma üçün gərəkli arac

ƏHƏNQTAŞI : Turuz Dictionary

əhəngdaşı. ahahdaşı. giliç. kirəcdaşı. kiricdaşı. kirişdaşı. gəcdaşı

ƏHİL : Turuz Dictionary

əhli. evil

ƏHVALLAŞMA : Turuz Dictionary

-əl qolla, üz gözlə, imgə simgələrlə kef əhvallaşma.: salıq. (salut. salü). səlamlaşma

ƏJTƏHA : Turuz Dictionary

əjdəha. bükə. ulu ilan.
yeddi başlı yəl bükə: yeddi başlı əjdəha

ƏL : Turuz Dictionary

-əl oxşasa könül dinər, dil oxşasa tinim dinər. (əl çəkmək könlü toxdadar, söz ruhu dindirər).¶-it bizdən əl çəkib biz ipdən yox.(yabancı dil. rus. ərəb).¶-özgədən yoxdu kömək, əl ver uzat yoldaşuva.¶-yanılmaz əl büdrəməz ayaq olmaz.¶-ötməz piçaq, əl yırtar. (kəsgin piçaq istənilən yeri kəsər, ütməz piçağı gücləsən, istənməz yerə keçər). (hər işin yaraqı var).¶-damdıran əl səndə olsun, damızlıq yer tapılar.¶-buynuzlu aldığ qoçu, əl attığ yoxdur qozu (qozu: daşşağı).¶-aslana əl uzatsan əlin, baş uzatsan başın gedər. (qarşıvı tanı danış).¶-əl boğunu: bilək.
əl boğunu tayıb (cayıb): biləyi çıxıb.¶-əl qolla, üz gözlə, imgə simgələrlə kef əhvallaşma.: salıq. (salut. salü). səlamlaşma

ƏL : Turuz Dictionary


ikinci əl olan, köhnə nərsə, mal: acar olmayan. nimdaş
göz görənə vergi yox, əl görəndən qaçan yox.
göz görəni əl görməz
əl bir olaq qol qola, arzuları çək yola
darlıqda, sıxlıqda umub əl atılan nərsə, gedilən yer: umluq. omca. umca. komca. tumca. pənahqah.
əl aracı:
yədək
əl dibək olmaq: mat qalmaq. (əl: dəsdə). (dibək: həvəng)
əl ayağ doşalmaq: əl ayağ itirmək. nə edib edmədiyin bilməmək. (doşalmaq: dolaşmaq. tovalaşmaq).
əl barmaqların birbirinə çalaraq səs çıxartmaq: fındıqca çalmaq. (fındıqca: çildik. çırdıq). çildik, çırdıq çalmaq.
yol uzanıb, əl üzülüb dəğşilməz. (dəğşilməz: irşilməz. ərşilməz. nayil olunmaz).
əl dəğilməz ola: sağqalı. amanda ola.
qurdun əli dəğişsə, qoymaz qoyun sağqalı. (dəğişsə: çatışsa)
dil görən işi əl görəməz.
dil olan yerdə əl işləməz.
əl ayağa düşmək: ətəyə düşmək. ətəklənmək. yalvarmaq. alçalmaq. iltimas, iltica' edmək.
əl budaq.
bəs bəlli. apaydın.
incələnib açıqlanmış olan nərsə.
elcarı. el içrə yayılmış, ağzına düşmüş giz, sirr.
əl çubuğu: dilmə > silmə. sırıq.
əl əli yuğar. {kişi kişə yoluğar. (kişə: kişiyə)}. (yoluğar: dərdinə dəgər)
əl oxu: çıpba. daş qoyub əldə atılan oxluq.
göz axdarsa görənməz, əl uzansa tutanmaz, dünya varı alanmaz, içdən uzaq tapılmaz. (tapmaca). (mutluluq)
əl gedirsə cibə, kitab gəlir göz açır, yumuq qalırsa ovuc, olar başa toxmağuc.
əl işləyər üz gülər.
göydən keçən yol səni, götürməmiş arzuların yerinə, əl çalışır ayaq yürür çatdırarmış armanların evinə. (göydən keçən yol: bulutlar salan yol)
əl verişlidir: sərfəlidi
əl işi: dalıc. incəliklə işlənən iş. sənət. peşə. təxəssüs.
yumuşaq dəmir üzə dalıc qolay işlənir.
əl tutma: qol tutma.
tutunmadan yol tutma, tanımazdan qol tutma. (tutunmadan: arxayınlıqsızın. müsəmməm olmadan)
tutuşmadan tutuzluqlar əl verməz. (tutuşmadan: çalışmadan. döğüşmədən). (tutuzluqlar: müvəffəqiyyətlər)

ƏL : Turuz Dictionary


əl dürtmək: əl sürtmək. əlləmək. əlində oynatmaq.
əl vermək: əlləşmək.
birbirinə əl edmək: əl edişmək: əlləşmək.
əl edişmək: əlləşmək. birbirinə əl edmə
hərnә istәsәn, çatırsa çağı, əl çatar ona.
bəxtin dalın kəndin ara.
itiyin yoxki onu sən tapasan, yetəcəkki əl uzaldıb qapını sən çalasan.
bul evrəndən əl üzən, olbirinə göz tikər.(bul: bu)
əl açıq.
qız gəzən oğlan ayağı uzun, əl açıq gərək, yar gəzən qız qapaçıq gərək (qapaçıq: qapısı açıq) (nərdə gəzdim yoxudun, çox qaldında qoxudun). (demək istirki. mıncıq (incik) deşik gərək, yolda gərək)
əl az olsa iş qalışar, baş çox olsa iş azışar
əl çox olsa iş qarışar, baş çox olsa iş azışar
quru yanar höl yanar, əl oğurlar üz yanar. (üz yanar: üz qızarar). (höl
yaş)
quru yanar höl yanar, əl oğurlar dil danar. (höl
yaş)
qutluluq axdarmasan tapılmaz, əl atmasan tutulmaz.
bərk durun bərkə dözün, cıdam gürəş aparar, əl çatmazı yaparar. (cıdam: muqavimət). (yaparar: uyqular. uzqurlar. işə keçirər).
başın üsdə yerin sal, yerdə qalandan əl tut. (əl tumaqdansa, od tut). (saxla yetimi siksin götüvü).
bir atlı qaçar, beşi qovar. (tapmaca).(iğnə. əl).
qonşuya əl uzatsan əlin qırılar, ayaq versən kökün, baş versən başın üzülər.
kəndivə güvən.
qorxusu var bıraxsın, tutursa əl əlindən, gileylidir qaynana güveyindən gəlindən. (güveyindən: kürəkəndən).
hər nəyə əl vurur altun olur, ayaq basdığı kana (kanğa, mə'dənə) dönür. (dəğsə əli altun olur tansuq nə, bassa ayağ kanğu olur tansuq yər). (tansuq: müqəddəs). (nə: nənğ. varlıq).
əl çatmazlığından: armanlığından. ərəməgindən.
darıxış, düğünlərin açılmazından, arzıların armanlığından doğur. (armanlığından: ərəməgindən. əl çatmazlığından).
çalışan əldir yaratır umut, çalışmasa əl yaşamı unut.
əl işə bas dişə. (gözləyən gözə ağ düşmüş , sərilən tora av). (ağ düşmüş: kor olmuş).
əl çalması göyərdər, dil yarası kök salar.
könül duysa, ürək sevsə, əl toxunsa, qulaq çınlar.
öylə bir taymaz gözəlsin kim sanın yoxdur tayın, səndən ey can əl üzülməz çıxmasa canım mənim. (taymaz: taysız).
baş daşa, ağıl başa, əl işə, ağız aşa.
bir qaydırın çox tanozlu aşından, əl uzatma aylanaver daşından (qaydırın: qaydarın. nakəsin. namərdin). (tanozlu: minnətli. minnətdar). (aylanaver: sayma. samamazlıqdan gəlmək. belə sayma). (daşından: dışından. qırağıından).
borc verən əl öz yiyəsin yandırar.
əl tutma, od tut. (od tutan odu atmış, əl tutan əli qopmuş).
istəklə sevincin ayı doğmaz, əl çalmaq ilə, torbava dolmaz.
keçər evrәn, sürər devrən, tüm tapdığın yaxılar, tüm yığdığın dağılar, keçən günlər dönər dərin batlağa, qol qırılar uzansa əl tutmağa.
kitoz doslar, yolara boşlar.
əl üz yuğuran, ayağ qaydıran sabın kimi doslar. (kitoz: iküzlü).
qoral işlər, əl öğünər, qılıc işlər, qol öğünər, kəllə işlər, el sevinər. (qoral: arac).
qorxan sevməkdən, gücsüz görünməkdən, əl götür əl götürməkdən, yazın böylə. (əl götür əl götürməkdən: tərk ed tərk edməyi, poxun ye, əl götür pox yedim deməkdən).
susdum unutmadım, yaşadım alışmadım, güvəndim aldınmadım, sevdimdə itirdim, sevməkdən əl götürmədim, yalnızlığı alqılamadım. (alqılamadım: qəbul edmədim).
yaxcıda əl sınınca, yamanda bel qırılsın.
yetənəyin, bacarığın bilmək, əl çatmaza ulanmaqdır. (yetənəyin: yetikliyin: səlahiyyətin). (bilmək: tapmaq. dərk edmək). (ulanmaqdır: yetişmək).
əl işdağı: əl sanatı. əl sənəti.
əl torbası, sakı, kifi: çarığ. yarığ

ƏL : Turuz Dictionary

pors.
bir əl yemək. bir pors yemək. alma aracı. alaqa.
burqa. set.
alvan.
alvan dola, qol yoxsul (əl dolar, qol yoxsul qalar) (qarın doyar, göz yoxsul)..¶-kiçik əl: kəpçə. kəfçə..¶-əl dəğirmanı: bulğur daşı..¶-əl altı: altuğ. (ziridəst)..¶-əl çatış: ulağu. dəstrəs.
ulağu deyil..¶-ələ keçmək: alqulanmaq..¶-bir əl əkər, iki əl biçər..¶-əl dəğirmanı: dartac..¶-əl üsdə tutmaq: çox dəğərləmək..¶-ələ almaq: yuvatmaq. yumşatmaq. oyalamaq..¶-ələ salmaq: alıqlamaq. alqılamaq. alaylamaq. nərsiyə gülmək. rişqand, məsxərə edmək. məsqərələmək.
alıqlama özgə başda qalağı: özgənin bəlasına gülmə..¶-əllə əlcək kimi: çox yaxın, tutsı ilişgidə olmaq..¶-(nərsə) kimsənin əlində olmaq: kimsənin başında, yükümündə, sorumluğunda olmaq..¶-bir əldən: bir yandan..¶-əl qoymaq: ələ keçirmək. yaxalamaq..¶-əl çantası: əlcik..¶-əl dəsmalı: ələti. qolatı.
yanıva ələti qoy..¶-əldən ağıza yaşam: qısqat keçiniş. qıt yaşayış..¶-əli qanlı: qatil. cani.
əli qanlı başı unlu.
əli qayalı gzü sayalı.
¶-əl dəğilməmiş: başaq. bikr. bikiz (< bük)..¶-əldə olan: endik..¶-əldən vermək: savqatmaq. savutmaq. itirmək..¶-əldən gedmək: savnamaq. itmək..¶-ələ salmaq: əldəmək..¶-qoyaç əl: qoyma, məsnovi əl..¶-əl çəkmək: bıraxmaq. salğaşmaq..¶-əl tutma: yarçalıq..¶-əl işləri: qılavuş. (sənayei dəsti)..¶-əl alqaş: manüel. əl ovzari. əl əsbabı..¶-sol əlli: solağ. çonaq. solağay..¶-sağ əlli: onağay. onağ..¶-əl üzün yumaq: yuğşunmaq..¶-əl daşırqası: daşqar. (< daşımaq). iki kişi kullandığı dört saplı ağac daşıt..¶-əl ayağı barmaqsız olan: kötəc..¶-əl açmaq: (döğmək üçun) qolaçmaq..¶-əl ələ vermək: əldəşmək. əlləşmək..¶-əlli ayaqlı: başarıqlı..¶-ələ, lova vermək: alsıtmaq. satmaq..¶-əldən çıxmaq. aldağınmaq..¶-əldən gedmək. aldağınmaq. tələf olmaq. batmaq. həram olmaq..¶-əldən çıxmış: əldən qaçırılmış. aldağul. tələf olmuş..¶-əldən vermək: aldınmaq.
ipucunu aldınma.
var yoxunu aldındı..¶-əl çatmaz: alınmaz..¶-ələ gətirmək: sağtanmaq. tə'min olunmaq..¶-əldən vermək: aldanmaq..¶-əl tutan: qol tutan. yardac. yardım açar. xeyrxah..¶-əlindən qaçırmamaq: alıqoymaq..¶-əl çəkmək: toxsunmaq..¶-əl çatmaq: ulatunmaq. müvəffəq olmaq..¶-əl ələ vermək: qol uşuşmaq.
qol uşlaşıb iş bitirdilər..¶-əl ələ vermək: qolduşmaq..¶-birbirinin əlin sıxmaq: qolduşmaq..¶-əl verişli qoltun. sərfəli..¶-əli ağır: qoltur..¶-əlin içi ilə döğmək, yapılatmaq, çap çap döğmək: çapatlamaq.
unu qalayıb, çapatladı..¶-onun əli çox yavatdır, bərəkətsizdir..¶-əl gəzdirmək: suvarlatmaq. virastarlıq edmək

ƏL : Turuz Dictionary

-əl bəğənər, göz dirənər. (dirənər: bəğənəkdən çəkinər).¶-əl işlər, ağız dişlər, qarın çevirər, dığır çevrənər. (dığır
dəgirman. fələk).¶-əl verənə, göz durmaz
(durmaz: razı olmaz)..¶-əl görsədər, göz görməz. (əl görsətir, göz dözməyir)..¶-əl tutanı, göz tutmaz..¶-əl verər, göz dartar..¶-yetməzə açılan əl dolar topraqıla. (yetməz: namərd)..¶-əl yozanı, göz pozar

ƏL : Turuz Dictionary

-əl çəkmək: daşınmaq.
özü özündən daşınmış: özü özündən əl çəkmiş..¶-əl zeyrək oli, göz ürkək. (zeyrək: zirək. çevik.) (ürkək: qorxaq.).¶-əl əldən ötgün: əl üstnünə əl var..¶-bir baş əlində qalmasın iki əl..¶-əl çəkmək: daşınmaq
özü özündən daşınmış: özü özündən əl çəkmiş..¶-əl salanı, göz talar (salmaq: yıxmaq)..¶-əl toxlar, göz yoxlar (güdər)..¶-əl bəğənər, göz dirənər. (dirənər: bəğənəkdən çəkinər)..¶-əl qısarsa, göz qırar (əl yumar, göz tikər). (əlin yumulduğu yerdə, göz sevincindən, yumuğu tikməyə başlar, ta açılmasın, gizli qalsın)..¶-əl verər, göz qorxar..¶-əl verməsə, göz dəğməz (əl görsətməsə, göz vurulmaz). {(əl: barmaq) barmaq göstərməsə, göz dəğməz)}.¶-əl yığanı, göz görər..¶-əl götürmə götürəllikdən, ağızlar dadıdır, kişiyə bircə qalan, yaxşılığın soy adıdır..¶-əl hən deyər, göz yox..¶-əl yumar, göz tikər. (əl qısarsa, göz qırar). (əlin yumulduğu yerdə, göz sevincindən, yumuğu tikməyə başlar, ta açılmasın, gizli qalsın)..¶-əl aşlı, göz yaşlı..¶-əl ayaqsız: əfəl. aciz

ƏL : Turuz Dictionary

-əl ürək: darqurcaq. dəğmə düşər..¶-ötməz pıçaq əl kəsir. (ötməz: küt). (sanmadığın iş olur). (sanmadığın: güman edmədiyin. ağla gəlməz).¶-əl dəğmə düşər: qırılqan. küsəgən..¶-əl üz arçalı: əl üz dəsmal.¶-əl uşlamaq: əl tutmaq. (tutub, yapışıb)köməklik edmək..¶-əl vurmaq: təşəbbüs edmək..¶-əl dəğmə düşərlik: qırılqanlıq. küsəgənlik.
qırılqanlıq edmə..¶-əl verəni, göz danar. (əl yiğit olur, göz çiğit). {(yiğit: əlaçıq. əlibol). (çiğit: çinis. əlaçıq, əlibol olmayan. bərk)}. (göz qorxaq olur, qol yılmaz!. (yılmaz: qorxmaz). (əl mərd olur, göz naməd). (ürək qısır, əl utanır). (ürək verməz, əl utanar)

ƏL : Turuz Dictionary

-əl verməz: yaxmaz-bu tutur mənə yaxmaz: bu qiymətmənə əl verməz..¶-könül üçünə güvən.-baş, əl, ayaq
.¶-yügürmək üçün əl ayağın yığmaq: qısırmaq. (quş). cummağa, yügürməyə toplanmaq (təyərlənmək. hazırlanmaq).
qartal qısırıb şığırdı..¶-əl olut, göz soyut
(olut: müsbət). (soyut: mənfi)..¶-əl alanı, göz danar..¶-əl ilə gözün yarışı:
biri alar, biri salar, biri qalar, biri dalar..¶-əl qıydı, göz qıymadı..¶-əl sınayar, göz qınayar..¶-əl tox olar, göz ac..¶-əl verəni, göz bilməsin

ƏL : Turuz Dictionary

-gənckən işlət bilək, yığna bilik, gənclik keşni tapılmaz başda huş, əl qolda güc. (keşni: keçni) (keçni: keçmiş. keçəndən sonra. sonrası. keçəndən gerin). (yığna: topla).¶-donduraçıda əl buz olsada, ürək sıcaq. ¶-əl avuşdurub, qol qavuşdurub. (qol qavuşdurub: qolların büküb). (yolsuz çarasız durmaq).¶-əl götürdüm bağlımazdan. (bağlımazdan: bəfasızdan).¶-əl özünün, cib qonşunun.¶-əkdim əl verməz əkdisizlik edənə, susmaq ən gözəl yanıt, əkdi əldən gedənə. (əki: əkdi: ədəb. tərbiyət).¶-çalışqan əl boş qalmaz, qanığan könül ac qalmaz. (qanığan: çox göydən gedməyən. alçaq könül. qane' olan).¶-demişlər.
oddan çıxarsan ilanı, əl qoluva dolaşar.¶-əl ortada, hər yana yaxın. (gündəlik yaşamda əlin önəmi).¶-söz biliyə yad deyil, əl biləyə

ƏL : Turuz Dictionary

-sağlığında əl barmasa berməyə, qıymazılar qalanlar qol gərməyə. (durmuşda dururkən əlin gəlmərsə verməyə, səndən sonrakılar necə qıyarlar əl uzatsınlar verməyə). ¶-əl verməz: yarmaz. ¶-əl ilən görülən çəpərlik, bacarıq: qolğat. sənət. sanat. ¶-əl vurmaz: alıymaz. götürməz.
artı olsa alıymaz, kəm olsa qoşar. (qoşar. artar. artırar). (artı: artıq. izafə. ziyadə)

ƏL : Turuz Dictionary

-əl ayaq göstərmək.
əl ayaq edmək.
əl ayaqdan düşmək.
əlin kəsib ayaq açmaq: qapıdan qoğub pəncərəden almaq¶-tən düşür tindən, tinin kəndi uçar yüksəklərə, çatmaz əl, yerdən ayaq üzmək gərək. ¶-əl çalmaq: çapış çalmaq: çapan çalmaq: çəpik çalmaq. ¶-əl verməz:yaraymaz. ¶əl verərmi: yaraymı

ƏL : Turuz Dictionary

(geyim, qab, nərsə). takım. qat. dəs. qapama. quşam. qapama. qapatma. qapıma. qapıtma. hər nəyin taxım, saya, dəs, set quran tikələrinin hammısı bir yerdəliyinə deyilir. nərsənin ayrıntılarıyla birlikdəsinə verilən ad.
bir qapama geyim paltar: üs baş