Multilingual Turkish Dictionary Turuz Dictionary

İQİT : Turuz Dictionary

iğid. iğit. iyid.
ürəkli. qurcaq. qucaq. qoçağ. qoç. qıyqaç. gözübərk. qoçqarqonur. laçın. yalçın. osman. ütmən. ötmən. ötəmən. cəsur. qasbağ. qarsabağ. qatsabağ. qarabağ. qarbağ. mərd.
qazılı. azılı. acılı. qaznavur. aznavur. qazqın. azqın. quduruq

İQİT : Turuz Dictionary

igid. iğid. yigit. totuq..¶
başlı igid elə yetirir, başsız igid, elin itirir..¶-igit igitdən umar. (kişi kişidən gözlər.kişi kişidən söz edər. kişi kişiyə əl uzar, yağunun belin qırar)..¶-işi başa düşüncə, at suyu gəməli içmiş, iğit suyu çizməli keçmiş. (işi başa düşüncə: iş gərəkdiyində).¶-qərəçidən igid törəsə, öz çadırın çapar..¶-düşmanı vurmağa biləği pişgin igit¶
Igid, Könül (Dilin, Dinin) Danmaz.¶-yaxşı iğit: yaxşı oğlan: gözəl oğlan. bir gənc ərkəyi çağırma sözü. ¶-yaşkən əkit, ulasun igid. (uşaqkən becət, böyüyüncə qorxmaz, yərdəcər gənc olsun). (yərdəcər: yararlı. başarcanğ) (qundaqçı gücü, taxt yiyəsinkin basar).¶-igid qoyun qoç adlanar.¶-igit olsun, erkək dişi dərk edməz. (dərk edməz: fərq edməz).¶-bu topraqda dəmir salmış atalar, igid qalmaz, qanı durmaz bizi burdan atalar. (dəmir salmaq: dəmir atmaq. ləngər salmaq: ləngər atmaq. yerləşmək).¶-hər işə könül gərək, igid xoşu at yaraq. (könül: maraq. əlaqə) ¶-qoxmaz igid: qocur. qacar. qərur. qeyrətli

İQİT : Turuz Dictionary

ikit.
mütəfərriq.
qoşa. cüt.
iki qat. dulay. muzaəf. muzaf.
iki baş. qoşqa.
əlmüsənna. dublika.
iki bərabər

İQİT : Turuz Dictionary

-igid işdə, dos darda, uka qızqanda bəlgirür. (uka: ağıllı).¶-bilim igit yasarı. (yasarı: bəzəyi. zinəti).¶-kitos yavqa yalınar, igit elgə sarınar. (namət düşmana yalvarar).¶-igid igidin aynası, igidi tanıdan yoldaşı

İQİT : Turuz Dictionary

igit. gənc. güclü.
igit gürəşdə, dos darlıqda, aşqın acrıqda. (darlıqda: darıtlıqda: giriftarlıqda). (aşqın: pişmiş. təcrübəli). (acrıqda: acrqlananda. qəzəbdə).
ikit. təfrəqə sal.
ikit, buyur. {ayır buyur. (ayrat buyrat). (ayrat: ayır: təfrəqə sal). (buyrat: buyur. buyruq sür. hikumət ed)}. {bulat, durut. (bulandır, istədiyini qalxıt). (aranı qarışdır sözüvü yerit)}. {bölüt burut). (burut: hükm ed)}.
qızıl olan pas qapmaz, igit olan söz satmaz. (söz satmaz: sır verməz). {qızıl olan pas qapmaz, igit olan söz atmaz. (söz atmaz: sözünə yiyə çıxar)}
yaş igid: yeni yetmə gənc
at ölür taxa qalır, igit ölür yada qalır. (taxa: nal) (yada
xatirə).
at uçub alan qaldı, igit köçüb san qaldı, gəlcəklərə öğüc qaldı. (öğüc: ibrət).
igit savaşda, qarrı gəngəşdə. (qarrı
yaşlı). (gəngəşdə: danışıb məsləhət almaqda).
bacarçıdan iş qalar, sözərindən söz qalar, igid ölər iz qalar, odu sönər köz qalar, karvan köçər yurt qalar. (bacarçıdan: ustaçı. peşəkardan). (sözərindən: bilgədən. çeçendən. xətibdən. ədibdən).
igidin iyisi dəli olmaz, dəli olan iyid olmaz. (süm iyitligə iyi bilik, iyi bilək, eyku ürək gərərk). (süm
bütün).
başsız qaplan, başsız igid qolay soyular.
bir çivi düşəli taxa düşdü, taxa düşəli , bir at düşdü, at düşəli , bir igid düşdü, igid düşəli , bir döğüş batdı, döğüş batalı, bir ölkə batdı, həpsinə ucub tosun çiviçi. (tosun: naşı. iş bilməz). (ucub: nədən. bais).
olsa açıq göz igid, gözü qalmaz diləkdə, yaşın aşsa altmışı, tovaş qalmaz biləkdə. (tovaş: tovan. güc).
tox qarın hər nə deyər, ac olan hər nə yeyər, bağın salan barın yeyər, igit varlı varın verәr.
dilivi arıt qoru, işivi yarıt qoru, igidi bilit qoru.
başlı igid görən işlə adlanar, alçaq kişi hovanlarla atlanar. (hovan: budala. axmaq).
ölüm dovu gəlincə igit qarı bəllənməz, dan tez atar axşam düşər gün batar, qaranlıqda itən batan bəllənməz. (dovu: kəzi. sırası. novbəti).
çağ ötmədən gör işin, igit ikən yaraqlan, var gücünlə, tam ərdəmlə işlə qıl, ağız əğrər, dişlər düşər, dil gedər, huşda çaşar, başın titrər diz əsər.
igid başı çanağ qan, damar dolu tamır qan. (tamır: qayrat. qeyrət). (gəncləri, dəliqanlıları başa düşməli, anlamalıyıq. təki onlarda coşan ürək, çırpan damar olur, böyüklərə doğru yol göstərmək düşür).
igid yaşır qay qadanın içində, ağrıqmaz baş sində yatar dincinə. (qay: bəla)

İQİT : Turuz Dictionary

iğit. iğdik. iyit. iğid. yiğit.
gənc oğlan. gəncin. qonur. iyuq. özbaşdaq. çörəkli. oğlan. olğan. ulğan. uğlan. ulan. yaraş. ağıdar. axıdar. sıypa. əsirgəməz. asırqamaz. yasırqamaz. acırqamaz. onğlu. uğruq. uluğ. bolcum. boldamaçı. əlibol. əlisaçığ. saçəlli. saçal. verəlli. berəlli. bərəlli. əlaçıq. əli açıq. qıyımlı. qıymal. əricən. ərigən. ərkinli. verimçi. vergili. verimli. yarğın. yarğan. onqun. bağışlı. yenğ. yenik. yoşa könül. alçaq könül. alçaq ürək. engin ürək > enginrək. yenik könül > yenikönül. enik könül. enikürək. ürəyi alçaq. qusqa. qozqa. qoyac. qoytac. quyac. quytac. cəvanmərd. covmərd. comərd. səxi. xeyrxah. firutən. kərim.
kişi. ərkək. erkək. örkək. öğkək. ərən. ər. qəhrəman. çapar. çapaz. çabbaz > şabaz (> şahbaz). batur. bahadır. qızıq. qızıl. kökcək. köksək. köksük. qopar. qopur. kötəl. kötəlli. canlı. qurt. gürt. sağlam. qapla. qaplu. acar. çağal. çağqal. sağlı. sağal. sağqal. güclü. güctük. güjtük. güjtüc. güjlü. gürəli. gürə. gürək. gürəc. gürəvin. gürəcin. guralı. gura. guraq. gurac. guravin. guracin. qusqa. qozqa. qoyac. qoytac. quyac. quytac. qolçomaq. sıx. quvvəli. (təvangər. nirumənd. zorlu. muqəvvi. tənavər)
kötü günlər güdülmədən çatarmış, igid oğlan qorxmaz ondan aşarmış. yarınların armanların kəndi başda bəsləyən, işə keçib doğru oxun atarmış. ( güdülmədən: gözlənmədən)
qayası daşı dağ yaraşıqı, igid oğullar el yarşığı.
gənc, igid çağında: yaşınlıqda.
gələn keçər kimsə burda qalanmaz, yaşınlıqda verənin yaşlılıqda alanmaz. ( yaşınlıqda: gənc, igid çağında)

İQİT : Turuz Dictionary

iğit. iğid. iğdik. gənc oğlan. gəncin. qonur. iyuq. özbaşdaq. çörəkli. oğlan. olğan. ulğan. uğlan. ulan. yaraş. ağıdar. axıdar. sıypa. əsirgəməz. asırqamaz. yasırqamaz. acırqamaz. onğlu. uğruq. uluğ. bolcum. boldamaçı. əlibol. əlisaçığ. saçəlli. saçal. verəlli. berəlli. bərəlli. əlaçıq. əli açıq. qıyımlı. qıymal. əricən. ərigən. ərkinli. verimçi. vergili. verimli. yarğın. yarğan. onqun. bağışlı. yenğ. yenik. yoşa könül. alçaq könül. alçaq ürək. engin ürək > enginrək. yenik könül > yenikönül. enik könül. enikürək. ürəyi alçaq. qusqa. qozqa. qoyac. qoytac. quyac. quytac. cəvanmərd. covmərd. comərd. səxi. xeyrxah. firutən. kərim

İQİT : Turuz Dictionary

iyid. kür. gur. gür. güc. gürbət. gürmət. gurmat. gurbat. ürəkli. bağırlı. bağlavan. pəhləvan.
kür ər: iyid kişi.
kür ol, küpür (məğrur) yox.
kür olsa kişi, küplükdür işi.
kim kür olsa, küpür olur.
pozuq köklü baş bolsa, ellər yamanlıq sürər, bilgə iyid baş bolsa, ellər amanlıq görər

İQİTƏ : Turuz Dictionary

ikitə. iki dənə.
iğidə.
dəliyə savaş, bayram, iğidə savaş, qayrağ. (qayrağ: qeyrət. qayırma, başarma, edmə gücü). (dəli üçün savaş dalaş toy gəlir. dəlinin işi qavqa savaşdır, ama igid, ərkişi üçün savaş, kimliyin, qeyrətin qorumaqdır).¶
çaşmışdı iğid demədi kimisə, getdiyin yol çoradır, yox dənizə. (çoradır:şoradır: ılqım. sütgölü. sərab. uzaqdan görünən suysuq çöllük).¶
yaşam üçün ökdə gərək igidə. (ökdə: ustad). (işlərdə bilənin önəmi)

İQİTƏ : Turuz Dictionary

qalx ayaq üsdə dayan, ölsəndə, igidə çox yaraşır dursa ayaq üsdə gərək

İQİTƏBİR : Turuz Dictionary

ikidəbir. təkdəbir. təhdəbir

İQİTƏN : Turuz Dictionary

ikidən.
olan günün biri yeğ, yarın gələn ikidən. (olan günün: bu günkünün. indiki, hazırki günün). (yeğ: iyirək. yaxşıraq. betır. behtər). ¶
gündüzün ikidən biri: salqın. ertirdən günortaya dək, öğlədən axşama dək aralıq. altı saatlıq ara.
bir salqında sürülən yer, görülən iş

İQİTƏN : Turuz Dictionary

ikitən. quşqudan. şəgg edən.
quşqutan inanmadı, inanan quşqunmadı

İQİTİ : Turuz Dictionary

iğidi. igidi. iyidi. eydi. eyidi.
atı, arıyanda gör!, eydi, qarıyanda gör!. (arıyanda: yorulanda). (gör: Gözətlə. bax. baxmaçılıq ed.).(.)

İQİTİ : Turuz Dictionary

-qamçı atı, butum igidi çapıtar. (butum:yutuğ. sınas.vicdan).¶-igid igidin aynası, igidi tanıdan yoldaşı

İQİTİN : Turuz Dictionary

-bir toxlunun dərisi, on qat dona dəğərmiş, bir igidin telcigi, min dönüyü satarmış. (telcigi: telciyi: qılcığı. kəsilib atılan tük). (dönüyü: xaini)

İQİTİN : Turuz Dictionary

-igid igidin aynası, igidi tanıdan yoldaşı

İQİTİN : Turuz Dictionary

qoç igidin qocur gücü, savaş günün qalasıdır.(qocur
ərkin)
igidin iyisi dəli olmaz, dəli olan iyid olmaz. (süm iyitligə iyi bilik, iyi bilək, eyku ürək gərərk). (süm
bütün)

İQİTİRSƏ : Turuz Dictionary

uytuğa dalan bulutda gəzər, ikidirsə ayaq yerindən üzər. (uytuğa: xəyala)

İQİTLƏMƏK : Turuz Dictionary

ikitləmək.
qoşalamaq. qoşqalamaq. cütləmək. muzaəf, muzaf edmək

İQİTLƏR : Turuz Dictionary

igidlər. dəlilər. dəliqanlılar.
dəlilər edmiş, təlbələr baxmış. (təlbələr: təmbəllər). (dəlilər, dəliqanlılar edərlər, ama gəvşəklər baxa durarlar).
dil qorunur el içrə, qoç igitlər bağmanı, ana doğan danırsa , yadlar onun yağvanı. (doğan: qohum) (yağvanı: öcəni. ocanı. yağuçluq, düşmanlıq yapanı).
çox igitlər gəldi keçdi dünyadan, çox diləklər batdı çıxmaq bulmadı. (çıxmaq bulmadı: çıxmaq yolun tapmadı). (hər istəyin yolu var, hər işin yarağı).
ölkə boşuna qalmır, durmağına alır qan, ölkə qoruyan qorçuya olsun igidlər qurban. (bax uyqura öğüclən , boyun qoydu yazıya, doğma olan yurdunda, itlə doyan çinliyə, əğdi boyun, doğma yurtda yad qaldı). (öğüclən: ibrət vermək).
yaşım keçər, gücdən düşər tənimdə, yaş igitlər çalışmadan armasın. (yaş: gənc)

İQİTLƏRƏ : Turuz Dictionary

ikitlərə: kitozlara. iki üzlülərə.
ikitlərə yol vermə, alağuza söz vermə. (alağuza: ağzı açıq)

İQİTLƏRİM : Turuz Dictionary

-iyilərim igitlərim aman qalsın yamandan

İQİTLƏRİN : Turuz Dictionary

-biliklərin başilə, igitlərin gücüylə, cocuqların könlüylə, yol yürüyən yorulmaz

İQİTLİK : Turuz Dictionary

iğitlik. igitlik.
dilirlik. bağır. ürək. qeyrət. cürət. cəsarət. şücalıq. şücaət.
insanlıq.
qoçaqlıq. cəvanmərdlik.¶-ötdü igitlik devran, otdu qarrılıq duman, itdi yaxşılıq yaman, bilməz dərək evrən!. (dərək: qədir)