Multilingual Turkish Dictionary

Azerbaijani

Azerbaijani
UZQAR : Turuz Dictionary

qaçıq. ucqar

UZQARMAQ : Turuz Dictionary

uzarmaq. uzartmaq.
yola salmaq. yollamaq. ötgərmək. ötügəmək. ötügülmək. göndərmək. salmaq.
çağrıları qonaqlara uzarın.
yoluna qoymaq.
öz işlərivi uzar sonra.
sən bu işi uzart baxalım.
yola vermək. keçindirmək.
sən bir körpəni uzartanmısanmı.
barışdırmaq. cürgütmək. türgütmək. gəlişitmək. yarğaşıtmaq. saziş vermək.
öz ağrımınan uzarmayım neyləyim

UZQAŞUQ : Turuz Dictionary

uzğaşuq (uzağa bağlı olan). geçmişik. geçmüşük. geymüşük. (geçmişə, geyinə bağlı olan)

UZQUTMAQ : Turuz Dictionary

uzğutmaq. uzağlatmaq. yolğutmaq. ırğatmaq. ırağlatmaq

UZSANAY : Turuz Dictionary

uz sanay. dur bin

UZSUN : Turuz Dictionary

gətirsin. gülsün. (uz: yola. muvafiq).
yaşι uzasun, uğru uzsun (uşağın olum günü)..¶-ömrü uzsun, zumar bulsun. (yarqış sözü)

UZSUZ : Turuz Dictionary

maharətsiz. bacarıqsız

UZTA : Turuz Dictionary

usta.
dalqasız su uzta üzən yetirməz

UZTƏQ : Turuz Dictionary

uzdək. evdək. evə ayid olan. ev qoşu, vəsayili

UZTU : Turuz Dictionary

-bilən uzdu, bilməyən tozdu. (bilən apardı, bilməyən batırdı)

UZTUN : Turuz Dictionary

uzdun. usdun. dəruni. daxili

UZU : Turuz Dictionary

-çox sözün azı yaxşı, az sözün uzu

UZU QUYLU : Turuz Dictionary

gömürü. üzü üsdə. başaşağ

UZUB : Turuz Dictionary


yaşam boy verməz uzub düşünməyə, işə keçməlisin

UZUN : Turuz Dictionary

sür. sürə. sürmü. sürüv.
sür. sürə. sürmü. taxıl başağından uzanan qılçığlar.
sova. soğa. suva. suğa.
soğabaş: uzun baş.
uzaq. durna. dəvamlı. tutağan.
yaşın uzaq olsun.
uzaq. uzanan.
uzaq iş: uzanan iş.
uzaq barmaq: uzaq gedmək: yubanmaq. gecikmək.
uzun yorqan qısqa ayaq, düşünəmmiyən qalar gayaq. (gayaq: gay. gic).
uzun, dar kəsik, dəlik: yırtmac. yarıq.
uclu, uc uzun, iti, biz tiz nərsə: sübi. sobi. sivi.
sobu baş: biz baş. başı girdə olmayıb, uzunsov olan).
uzun saplı süpürgə: erkək süpürgə. qaravul süpürgə. küçə avlu, bağ süpürgəsi.
xatın süpürgə: qıssa saplı, ev süpürgə.
uzun saç, qıl, tük: sür.
sür tüklü qoyun, keçi, öküz.
çox uzun olan: sürtürüt. sürdürük. sürdürüm. sürdürmə. sürdürüm. (> sundurma. sündürmə).
uzun burun: burunu uzun. süvsuburun. sövsüburun. sorburun. sorsuburun. sivsiburun. çiviburun.
uzun, düz olan: sürgün. süzgün. süğgün. süvgün. süğün. sürün.
gön dəri, qalın parçaları (çəkmə, yorqan döşək) tikməkdə işlənən uzun, incə iğnə: süzən. sozan. (> suzən (fars)}.
uzun közgü əl küyməz, varın çoxu, baş bıqmaz. (közgü: maşa). (baş bıqmaz: baş ağrıtmaz).
uzun oturmaq: sal oturmaq. salınıb oturmaq. yatarsı oturmaq.
uzun uzadısı: turtayaz {> dur o deraz (fars)}.
uzun yoldan arığmış (yorulmuş), qayğı əldən darığmış, bənzi üzü sarığmış, çapıl (əcəl) gözlər can verə. { ümüdsüz kişi doğruda (haqda) söylənir}.
doğru güdə, yalan uzun olar.
uzun quyruqların uzunu yalandı yalan. (yalan dedikce yalanı gətirir).
uzun boylu: sal boylu. sal. salsür. çatma çalıq. təfsirlli. təfsilatlı

UZUN : Turuz Dictionary

-bozumtul, uzun quyruqlu, yazda görünən yaban ördək: qılquyruq.
incə, uzun, sivri quyruq, ağ yaşıl tüklü, göy ayaqlı, qaqalı quş, yaban ördəyi türü: qılquyruq

UZUN : Turuz Dictionary

keşnək. keşənə. çəknək. çəkənə.
bəniadəm, adəm nəvəsi uzun sürə sıxıntıda qalmaz, it balası büdrəməz. (ər oğlu bunğazmaz, it oğlu qolazmaz).
bir yerdən nərsəni çıxartmaq (ocağdan od, kül), tıxanmış nərsəni açmaq (lülə), nərsəni qarıştırmaq (simit, malat) üçün işlənən uzun saplı dəmir arac: gəlbəri. gəlvəc.
kəndir, ip yapmaqda işlənən, qamışlıqda bitib, incə, uzun ot çeşiti: keş. ger. gər.
qarqıdalı, günəbaxan kimi bitgilərin uzun səğəsi: gərük.
suyuq nərsəni qarıştırmaq, bala bala götürmək üçün uzun saplı kasa: gərdəl. gəvdəl. govat. saplı. abgərdən. kopca. kəpcə. kömçə. susaq. çəmçə. balağa. susap (suyuq götürmək üçün uzun saplı kasa). (susaplamaq: susapla çəkmək). malağa.
uzun bacaqlı, uzun ayaqlı, əğri qaqalı quş çeşiti: kərvan çulluğu.
uzun saplı kəsənək, kəsər: kəlkəsər. qalkəsər. çalkəsər.
kəçəl ölər uzun saçlı, kor ölər ala gözlü olar.
əkin başaqlarında olan, qıl kimi bərk, uzun saplar: qılcıq. sapcıq.
tom, pırtlaşıq, qıvranıqlı, uzun qıllı, saçlı, tüklü: qılan. qılanı. burqaşıq. burğuz. səksək. səksərgə.
{incə, uzun, parlaq, ışqaq (ışıqlı), yumşaq yünlü keçin çeşiti: tiftik keçisi}.
bitgilərdə görünən içi boş çox incə, uzun səğə, sap: qıl. qınnab. qınlab. qıllab. qılnab.
uzatdıqca uzanan, uzun sürən: gəriz. gərit.
bu gəriz aylıq.
uzun boylu: qaqırıq. qığırıq. qığrıq.
uzun quyruq: qıl quyruq.
uzun kürə, sürə, mala: gərrəf. gərləv. gərəv. gərəç.
uzun qamçı, qırpıç: gərəzən. gərəcən. qaquz. qoğuz.
yazda bitən, incə uzun yapraqlıkən, al qırmızı ot çeşiti: qıçqırç otu.
alt, ya üst çənəsi uzun olan: gəmə.
çəkdən çox uzun olan: gəmə. qama.
incə, uzun, biçimli olan barmaq: qələm barmaq.
atıla atıla, sıçraya sıçraya uzun addımlarla yerimək: kələpcələmək.
malqara, ya başqa nərsəni tutmaq üçün ucu alqalı (həlqəli) uzun ip: gəmət. kəmət. kəmənd. girik.
uzun bacaqlı, uzun ayaqlı, əğri qaqalı quş çeşiti: qərvan çulluğu
uzun uzadısıya, boşu boşuna bir yerdə bəkləmək, gözləmək: keşik < çəkik. çəkit.
yerə qoyulub, dayanaqla əğri dikətilmiş böyük, uzun, enli ələk: gəldigedər. şətərə. ələnən nərsəni bellə üzərinə səpirlər.
çənə gəmiyi qılıc kimi uzun balıq çeşiti: qılıcbalığı.
çox incə, uzun dimdikli, ağ tüklü, qara qanatlı yağmur quşugillərdən: qılıc qaqalı.
işgə, uzun lülə, yüyə, oluq: qıllavın. qınlavın.
yassı, uzun ləğən, qab: qılındırıq. qılıncırıq. qılqıl. qılcıl. qınqıl. qıncıl.
küpə biçimli, uzun saplı ışıqlıq, ışıq qabi: kəvgəz. qəndil.
uzun ətəkli don: qıyraq. salqıç. maksi jüb. maksi. (# qısqıç: qırdırma. qıvraq. qırvaq. qıv. gödə. güzə. kötmərək. kütmərək. güdə. güdəl. minijob. minijub. ).
uzun səğə corab keşi: qıcır. qıycır. qəcir. çəkir

UZUN : Turuz Dictionary

-malqara solağında (soluq borularında) soğuqdan oluşan işgə, uzun qurd: qılqurdu

UZUN : Turuz Dictionary

-uzun, incə ağac: qıldavuc. qıldavıc. sırıq. qoğaca. qovaca

UZUN : Turuz Dictionary

uzğan. maksi.
çox uzun (maksi) olmayan ətək, don:. oğum. oyum. oyma.
uzun boylu olan: qaruq. çatma çalıq.
uzun, incə sap, soba: qaruq.
başı güdə uzun quyruq evrənin. (başı
ağlı)-keçmişim uzun yaşım qıssa, endiyim dərin, ipim qıssa. (endiyim
düşdüy

UZUN : Turuz Dictionary

keşik (çəkik). uzanan.
bir keşik kişi.
bir keşik sürə.
keşik qələm.
keşik duran.
keşik yaşa, xoş yaşa.
keşik soru: uzun, quyruqlu məsələ.-keşik soru: uzun, quyruqlu məsələ.¶-çox bilənlə, az inanan, uzun yolu tez gedər.¶-evi yaxın itin quyruğu uzun.(evi yaxın itin iyi kəsilməz) (tez tez gedib gələr)

UZUN : Turuz Dictionary


ağac kimi uzun uzanan nəsə: sırıq. sərək. sürük.
iki cırıq arasında qalan uzun tikə: şırıq. < sırıq.
uzun çubuq: sırıq. sürük. sürtün. sütün.
uzun saplı, başı qaymaqlı balıq avlacı: olta. qolta. qoltar. qaymaq.
ipin uzun götürmək.
bir nərsədə durqunaraq, sakınaraq (ehtiyat edərək) yədəklənmək.
ipin uzun götür, qırılmasından qorxma.
bu incəlik olqunluq tapılmaz hələ, deyiblər quyruğu uzun, tez keçər ələ.
(iş başında).
işin ilərik.
yanıt.
yaşın uzun.
ən uzun dözüm ölümə bitmiş.
yaşlar qısa arzular uzun
yarmadı çağun ər arvadlığa, dosdu tutun üç günluğa, sürsə uzun vur ged başa, sürmədisə vur çıx daşa. (yarmadı çağun: doğru fəsil olmadı. uymadı zaman)
bu bir quyu dibsiz quyu, bura düşən çıxmaz quyu, ipin uzun ipin qısa, bir gün gələr olar kuta. (kuta < kutaq > kutah > güdə. küt. qıt)
uzun arzu yolda qalar

UZUN : Turuz Dictionary


dalış. alıs. təvil.
uz.
uz yaşa, düz yaşa, duz yaşa. (duz: dadlı)
qıssa arzular ömür uzatır, uzun arzular onu qıssatır.
doyqun dərin bir yaşama gərəyim, uzun ömür dolu çilə neyləgim. (çilə
ağrı)
uzun dərin bolluğuna bir yaşam, arzulayaq hər bir dosda ürəkdən.
uzun yaşam dayaz olsun nəyimə, dərin olsun oyku dolu gərəyim.
usu qısa uzun dil
ağac dallarındandan yasanan yekə, uzun süpürgə: çalğı. çalqu.
çalğı çalmaq: süpürmək.
xəzəli çalğı çalıb süpür.
hörgənin (ipin) uzun qoymaq:
üz (uz) vermək: (uzatmaq). birinə meydan vermək. birinin suçlarına göz yumub yumuşaq davranıb, düzəlişin ummaq.
uşağın, hörgənin uzun qoysan bu günə qalar.
uzun qoysan hörgəni, gedib gəzər ölkəni.
donun gen biçmək: bir işin uzanmasın gözləmək, gözdə tutmaq.
sən sandığından qatı çox ipimi uzun qoymuşam. (sandığından
güman etdiyindən)
uzun qoysan hörgəni: meydan versən.
uzun qoysan hörgəni, gedib gəzər ölkəni. (uzun qoysan hörgəni: meydan vermsən)
güz gəlirkən yapraq küyüb közəyər, yel əsdikcə xəzil xəzil sürünər, gün qısalar gecə uzun görünər. (küyüb
yanıb)
qız gəzən oğlan ayağı uzun, əl açıq gərək, yar gəzən qız qapaçıq gərək (qapaçıq: qapısı açıq) (nərdə gəzdim yoxudun, çox qaldında qoxudun). (demək istirki. mıncıq (incik) deşik gərək, yolda gərək)
qıyşıq buruq, uzun olsun yol olsun, yaman oğul, kitoz dosdun olmasın. (kitoz: kitos. iki üzlü, kinli).
ayrılıqlar uzun yolda toxdanar. (toxdanar: bitər. sakinləşər. yaddan çıxar). (ötün ötər keçən itər). (ötün
tarix. zaman).
çox tələsmək iti gedmək, uzun yolda gec qoyar.
uzun dil, kəsik baş gətirir.
uzun gedər dar küçə, içi dolu çorbiçə. (çorbiçə: qorqoduq). (tapmaca). (qarışqa yuvası).
ayağun uzat, güdə gəlsə yorqanun, kütləmə ayağ, uzun götür yorqanun. (yaşamda istəkləri, gərəklərivi sağlamağa, tə'min edməyə çalış).
uzun yorqan ''güdə ayaq'' uzatmaz, ayaq uzun qıssa yorqan neyləsin. (uzun ayaq uzun yorqan istəyər).
yalançını dos görən, uzun gedməz üzülür, uluların saymıyan, yaşam sürməz, sürünür.
yatmış umay, uzun ömür neyləsin. (şansı yatmış yaşamın uzunu yaramaz).
uzun yaşa: kölgən səni izləsin. durduqca durasan.
demişlər sürmür uzun sevgidə ömür, sevən sevəni gördükcə umur. (gördükcə umur: doymur)
ipçi uzun gedər. (sözçü işi, gəpirmə, ipçi işi, uzatma).
gözə gələn gözəllik uzun sürməz dayanmaz, sözün deyib tutmayan dönük çıxar uyanmaz.
hər doğulan boğulur bir gün. ''doğum boğum'' anında olur, yaşam illər keçir uzun sürür. yaşam yolsa, ölümdü duraq, ölüm eşqinə yaşamaq olmaz, yaşam eşqinə yaşıyaq duraq.
qaran gecə bitməz işi, uzun ərişi, bitməz sevgi başı burar dolar gorda itər. (qaran: qaranlıq). (bitməz sevgi başı: toxdamaz sevgi yarası).
yaxcı danış , yaxcı yaz, uzun düşün, qonuş az.
azdan gedib azışma, çoxdan gedib üzüşmə, güdə görub yürüşmə, uzun görüb büzüşmə. kəndivə güvən, yularlı yürən. (yularlı yürən: ortamı, yoxlamı tut. toxdan, kontrol ed. e'tidalı saklan). (evrənin görgəzdiklərin tam varlıq, tüm varlığın sanma, bətəri var). {boq görməyən sıçdığını boq sanar, asda usda düz gedən, yaşar sürər yorqalar. (boq: pox). (yorqalar: çox qolayına istəklərinə çalışar)}.
güdə gəlsə yorqanun, uzat ayağ onunca, uzun gəlsə ayağun, böyük götür yorqanun. {duruma görə biçilsin). (biçilsin: tədbir görülsün)}.
arzular uzun, diləkdi güdə, qısadır yaşam vermə gedə.
götürsən uzun hər nəyin ipin, dolaşıb yıxar, üzüb qırılar.
pusqalı seviş uzun sürməz, düz diləkli sözün büzməz. (pusqalı: qurçalı. mahanalı).
yoluğ yoluğa ulaşar, yollar uzar, güdə ömür, uzun umur, yaşda bitər yolda qalar. (yoluğ: güdül. koridor. uzun yol). (umur: intizar).
doysa qulaqdan kişi yaş uzun. (kişi qulaqdan doyursa uzun yaşar). (doyursa: bəslənirsə). (qulağ duysa baş işlər, çalışsa baş, diş dişlər).
uzun yol: yoluğ. güdül. koridor.
yoluğ yoluğa ulaşar, yollar uzar, güdə ömür, uzun umur, yaşda bitər yolda qalar. (yoluğ: güdül. koridor. uzun yol). (umur: intizar).
əsrük suyun içərsin, toz dumana dönərsin, bilgə sözün duymasan, uzun sürməz çaşarsın.
ağ qaralı, güllü kitli yol, yaşam yolu uzun yol, yaşam budur, bilisən bil, bilməsən yür. (yür: çəkdir ged).
dil uzun us qısa , us uzun dil qısa.
usdan güdə uzun dilli olur.
uzun dilli güdə uslu

UZUN : Turuz Dictionary

sivri. sivir.
sivir quyruq: uzun quyruq. (# top: güdə. qısa).
uzun çəkmək: keşənmək.
uzanmış. keşilmiş. keşik.
keşik yollar.
keşik ağaclar. uzun.
keşikli. keşik.
bir keşik kişi.
bir keşik sürə.
uzaq.
uzaq illər.
uzanan. boylu.
bu çox boylu sora: bu çox uzün məsələdir..¶-uzun ətəkli don: çaltov. şəltə..¶-uzun qurd:
soğulcan.
ilan..¶-uzun uzadı: ozan ozan..¶-uzun, sivri iti olmayan: küt..¶-uzun, yoğun ip: qolluq. boyluq..¶-uzun quyruq: qurd..¶-uzun olsa ipində, ölçərtməmiş biçilmə. (savraçılıq, aşraçılıqdan çəkinməyə çağrış)..¶-incə uzun: üzük uzuq..¶-uzun incə boylu: yelvə..¶-çox uzun: süryən..¶-uzun ətək: dontuğ. maksi (ətək)..¶-incə, uzun kəsilmiş nərsə: cılağ. {> cəluzə. cəlğuzə}(fars)..¶-uzun hörgən, gen duzaq..¶-uzun tikə: qolma. luqmə. bəllə

UZUN : Turuz Dictionary

alıs.
alıs gəzgə. uzun səyahət. ¶-əli uzun olan, kefindən göt qıvırar. (əli yuxarlara çatan, kefindən göt burcudar). ¶-cırıq çarıq, uzun yol, otur evdə saçın yol. yeni çarıq yol qısaldar, evdə oturan yol uzaldar