Multilingual Turkish Dictionary English

BACON : English Turkish Phlosef

Francis Bacon.
1626 yılları arasında yaşamış olan, İngiliz empirizminin öncüsü ünlü ingiliz filozofu. Bacon'un temel eseri Novum Organum (Yeni Araç)'dır. Kendisiyle başlayan, Locke ve Hume'la devam edip, J.S.Mill ve B. Russell'a dek uzanan İngiliz empirist geleneğinin ilk büyük filozofu olan Bacon'un bakış açısı temelde somut, pratik ve yararcı öğelerle belirlenmiştir. Düşüncesi genelde ileriye dönük olup, insanın geleneksel kuramların ve yöntemlerin yanılsamalarından kurtulduğu takdirde büyük bir hızla ilerleyeceğine olan inancından ivme kazanmaktadır. Eserlerinin başlıklarında ve kitaplarının bölüm başlıklarında sık sık geçen yeni sözcüğü, Bacon'un Aristotelesçi felsefeye ve Skolastik mantığa karşı çıkışını gözler önüne serer

BACONR : English Turkish Phlosef

Roger Bacon.
1292 yılları arasında yaşamış olan ünlü ingiliz bilim adamı ve filozofu. Deneysel bilim yolunda büyük çaba harcamış olan Bacon, çağdaş bilimin deneysel yaklaşımının tarihsel bakımdan erken olgunlaşmış bir temsilcisidir. İnsanın bilgisizliğinin nedenleri üzerinde duran Bacon, otoriteye dayanmanın, geleneğin etkisinin, önyargıların ve kişinin cehaletini saklayan sözde bilgeliğin, insanı hakikate ulaşmaktan alıkoyduğunu söylemiştir. Felsefenin görevinin insanı Tanrı'nın bilgisine götürmek ve O'nun hizmetine koşmak olduğunu söyleyen Bacon, matematiğe özel bir önem vermiş ve matematiği tüm bilimlerin anahtarı olaraka görmüştür. Zamanının bilimiyle ahlakına yoğun eleştiriler yöneltmiş olan filozof, tümevarım ve tümdengelimden meydana geldiğini söylediği bilimsel yöntem konusunda önemli katkılar yapmıştır

BARTH : English Turkish Phlosef

Karl Barth. Çağdaş İsviçreli teolog. Tanrı'nın insandan tümüyle farklı olduğunu, insanın çabasıyla ya da akıl yoluyla bilinemeyeceğini, insanın Tanrı'nın kurtuluş planına güvenmesi gerektiğini belirten Barth, gizemciliğiyle ün kazanmıştır

BAUDRILLARD : English Turkish Phlosef

Jean Baudrillard. Nesneler Sistemi (1968), Tüketim toplumu: Mitleri, Yapıları (1970), Sembolik Mücadele ve Ölüm (1976) ve Tüketicinin Ayartılması Üzerine (1980) adlı kitapların yazarı olan çağdaş Fransız toplum bilimcisi ve düşünürü. Başlangıçta bir Marksist olan Baudrillard, Batı toplumunu analiz edip açıklama çabalarında, daha sonra postmodernizm doğrultusuna sapmıştır. Kapitalist toplumun dönüşüme uğradığını, dolayısıyla Marksist kategoriler aracılığıyla analiz edilemeyeceğini savunan Baudrillard, eskiden çalışmaları ve üretmeleri istenen bireylerden şimdi tüketmelerinin istendiğini öne sürer

BAYLE : English Turkish Phlosef

Pierre Bayle.
1706 yılları arasında yaşamış olan Fransız filozofu. Temel eseri Tarihsel ve Eleştirel Sözlük olan Bayle, felsefi akılyürütmenin evrensel bir kuşkuculuğa yol açtığını, doğanın ise insanı körü körüne inanca zorladığını savunmuştur. Rasyonel çaba ve çalışmanın değersiz olduğunu öne süren Bayle, yine de insanın dış dünyada varlıkların, nesnelerin varolduğu ve Tanrı'nın aldatan bir varlık olmadığı görüşünü temellendirmek için, saf insanca dayanılması gerektiğini belirtmiştir

BENTHAM : English Turkish Phlosef

Jeremy Bentham.
1832 yılları arasında yaşamış olan, yararcılığın kurucusu İngiliz filozofu. Bentham'ın yararcılığı, hazzı temel alsa bile, haz ahlakına göre çok daha gelişmiş bir öğretidir. Zira, hazcılığın iyiyi hazza eşitlediği yerde, Bentham iyiyi "en yüksek sayıda insana, en yüksek mutluluğu sağlayan şey" olarak tanımlamıştır

BERDYAYEV : English Turkish Phlosef

Nikolai Berdyayev.
1948 yılları arasında yaşamış çağdaş Rus düşünürü. Felsefede mantıksal ve rasyonel yöntemler yerine, sistematik olmayan, gizemli anlatım biçimlerinden yana olan Berdyayev, doğruların, rasyonel araştırmanın değil de, "tinin aşkın dünyasından sızan bir ışığın ürünü" olduklarını, insanın büyüklüğünün de, bu tinsel dünyadan ve tanrısal yaratma yeteneğinden pay almasından kaynaklandığını savunmuştur

BERGSON : English Turkish Phlosef

Henri Bergson.
1941 yılları arasında yaşamış olan çağdaş Fransız düşünürü. Temel eserleri arasında Madde ve Bellek, Yaratıcı Evrim, Zaman ve Özgür İrade, gibi kitaplar bulunan Bergson, Almanya'da doğup gelişmiş olan idealist yaşama felsefesinin Fransa'daki temsilcisi olarak tanınır. Aynı zamanda süreç felsefesi adı verilen felsefe türünün de en önemli temsilcilerinden olan Bergson, pozitivizmin ya da oldukça dar bir çerçeve içinde kalan bilimsel yorumların iddialarına şiddetle karşı çıkarken, insani ve tinsel değerlerin önemini vurgulamıştır. Bilgi görüşünde kuru bir akılcılık ve bilimciliğe karşı çıkıp, bunun yerine sezgiyi temel almıştır. Bergson'a göre, gerçekten varolan şey madde, cansız varlık değildir; gerçeklik süredir ve bunu yalnızca sezgi kavrayabilir

BERKELEY : English Turkish Phlosef

George Berkeley.
1753 yılları arasında yaşamış olan, ve dünyada yalnızca ruhların ve bu ruhların idelerinin varolduğunu, buna karşılık maddenin varolmadığını öne süren İngiliz düşünürü

BERLIN : English Turkish Phlosef

Sir İssiah Berlin. Çağdaş İngiliz ahlak ve siyaset felsefecisi. Berlin değerlerin yer, zaman ve toplumsal koşullar tarafından belirlendiğini savunan Marksist görüşe karşı çıkarak, determinist öğretilere karşı tavır almış ve ahlaki değerlerin ve insanın sorumluluğuyla özgürlüğünü korumanın önemini vurgulamıştır

BERNARD : English Turkish Phlosef

Clairvaux'lu Aziz Bernard.
1153 yılları arasında yaşamış olan Hıristiyan teologu. Rasyonel olmaktan çok mistik bir nitelik arzeden Aziz Bernard'ın öğretisinin anahtarı şu sözlerde yatar: "Tanrı sevgisi nereden gelir? Tanrı'dan. Peki bu sevginin ölçüsü nedir? Ölçüsüz sevmek."

BIRAN : English Turkish Phlosef

Maine de Maine Biran.
1824 yılları arasında yaşamış olan Fransız spiritüalist filozofu

BLONDEL : English Turkish Phlosef

Maurice Blondel.
1949 yılları arasında yaşamış olan Fransız düşünür. Kendisine çıkış noktası olarak özneyi almış ve düşünceyle varlık arasındaki boşluğu, varlığı düşünceye indirgemeyecek bir içkinlik veya eylem felsefesiyle kapatmanın ve insan yazgısının ne olduğu problemini çözmenin mücadelesini vermiştir

BOETHIUS : English Turkish Phlosef

524 yılları arasında yaşamış Roma'lı filozof

BOLZANO : English Turkish Phlosef

Bernard Bolzano.
1824 yılları arasında yaşamış Çek filozof ve matematikçisi. Militarizmin yol açtığı toplumsal kayıplar, savaşın gereksizliği ve teoloji alanındaki rasyonel eğilimlerinden dolayı üniversiteden kovulmuş olan Bolzano, sembolik mantık alanındaki çalışmalarıyla ün kazanmış ve mantık alanında daha sonra büyük önem kazanan birçok düşünceyi öncelemiştir

BONAVENTURA : English Turkish Phlosef

Aziz Bonaventura.
1274 yılları arasında yaşamış Hıristiyan düşünürü

BOOLE : English Turkish Phlosef

George Boole.
1864 yılları arasında yaşamış, ünlü ingiliz matematikçisi. Hiç üniversite öğrenimi görmemiş olmasına rağmen yayınladığı çalışmalar göz önüne alınarak profesörlüğe atanmıştır.
yy cebir mantığının bu yolla da sembolik mantığın kurucusu olarak tanınmaktadır

BOUTROUX : English Turkish Phlosef

Emile Boutroux.
1921 yılları arasında yaşamış Fransız düşünürü. Bergson ve Blondel'in hocası olan Boutroux'nun temel eseri Doğa Yasalarının Olumsallığıdır. O, metafizik alanında, radikal bir olumsallık ve belirsizlik anlayışı geliştirmiş ve doğada zorunluluğun yalnızca görünüşte varolduğunu öne sürmüştür. Nitelik görüşünün niceliği temele alan görüşe baskın çıkması gerektiğini, amaçlılığın mekanik hareketin üstünde olduğunu, neden sonuç bağlantılarının ötesinde ise olumsallık ve ilerlemenin bulunduğunu öne süren Boutroux, Maine de Biran'ın da etkisiyle, dini tecrübenin psikolojik ve sosyolojik bir yaklaşımla ele alınmasına şiddetle karşı çıkmıştır

BRADLEY : English Turkish Phlosef

Francis Bradley.
1924 yılları arasında yaşamış olan İngiliz idealist filozofu

BRAHMAN : English Turkish Phlosef

Hint felsefe geleneğinde, hem içkin hem de aşkın olan, hem evrende ve hem de kendisinde varolan en yüksek varlığa kendisiyle birleşmenin nihai ve en yüksek hedef olarak addedildiği dünya ruhuna verilen ad

BRENTANO : English Turkish Phlosef

Franz Brentano.
Alman psikolog ve filozofu

BRUNO : English Turkish Phlosef

Giordano Bruno. 1548 yılında doğmuş ve görüşleri yüzünden 1600 yılında yakılarak öldürülmüş olan İtalyan filozof, astronom ve matematikçi. Bilim alanında, evrenin sonsuzluğunu ve birden çok dünyanın varlığını öne süren kuramı çağdaş bilime öncülük etmiş olan Bruno, varlık felsefesi alanında, Tanrı ve evrenin, zaman zaman herşeyin yaratıcı özü, zaman zaman da söz konusu özün tezahürleri olarakgörülen bir ve aynı gerçekliğe verilen iki ayrı ad olduğunu öne sürerek panteist bir görüş savunmuştur

BUTLER : English Turkish Phlosef

Joseph Butler.
İngiliz ahlak felsefecisi. Ahlak konusuna insan doğasına ilişkin empirik araştırma ve değerlendirmeleri temele alarak yaklaşmıştır

BÜCHNER : English Turkish Phlosef

Ludwig Büchner.
Maddeci Alman düşünür. Diyalektik olmayan bir maddeciliğin yılmaz savunuculuğunu yapmış olan Büchner, evrene ilişkin açıklamanın temel ilkeleri olarak yalnızca güç ve maddeyi almış, tinsel bir ruhun varoluşundan hiçbir şekilde söz edilemeyeceğini dile getirmiştir

CAMPANELLA : English Turkish Phlosef

Tommaso Campanella.
İtalyan düşünür. Campanella, Aristoteles'a karşı çıkışı ve bilgi görüşüyle, Descartes'ı birçok bakımdan öncelemiş olmasına karşın, daha çok Güneş Ülkesi adlı kitabı ve bu kitapta geliştirmiş olduğu ütopyasıyla tanınır