Multilingual Turkish Dictionary

تورکجه

تورکجه
o : تورکجه تورکجه

[اؤزل آد]اوْغوزلار، تورکلرین بؤیوک بؤلومونو تشکیل ائدیر، اوْغوز بوْیلارینین بیرلشمه‏سی گؤی تورک دؤولتی زامانیندا باشلادی، اوْ زامان اوْغوزلار توُغلا (توُلا) چایی‏نین ساحل‏لرینده یاشاییردیلار، اوْ دؤنم بوُ قوْوم دوْققوز اوْغوز آدیندا ایدی و معناجا توْققوز طایفا بیرلیگی دئمکدیر (اوْ طایفالاردان یالنیز ایکی آد قونی konı و توْغرا toğra تانینیبدیر)؛ بوُ گوٌنکو غرب¬تورکلری اوْغوزلارین اوْلاد‏لاری ساییلیر، اوْغوزلارین کؤچو آذربایجان بؤلگه سینه ایکی بؤیوک دالقا شکلینده اوٌز وئریبدیر، ایلک دالقا اوْغوزلارین عمومی حالدا شرقدن غربه کؤچمه زامانی اوٌز وئریب و ایکینجی دالقا، صفوی‏لر دؤنَمی، عُثمانلی حاکمیتی‏نی قبول ائتمه¬ین تورکمن بگلری‏نین شرقه قاییتماسیله اوٌز وئریر، اوغوز سؤزو اوْخوز (اوْخ+ز) دئمکدیر، اوْخ ائل و نسیل آنلامیندا و »ز» اسکی تورکجه‏ده جمع و چوغونلوق علامتی دیر، نئجه کی اوْغول نسیل معناسیندا و اوْغوش قوْهوم آنلامیندادیر، اوْغوزلار فترت دؤورو (بیرینجی و ایکینجی گؤک تورکلر آراسی دؤورو) مستقل اوْلدولار، اوْغوزخان داستانینا گؤره اوْنون آلتی اوْغلو بیر گون اوْوا چیخیرلار، تصادفاً بیر قیزیل یای ایله اوٌچ قیزیل اوْخ تاپیرلار، اؤز آرالاریندا برابرلیکله بؤلوشدورمک اوٌچون بوُنلاری آتالارینین حضورونا گتیریللر، اوْغوز یایی اوٌچ حصّه‏یه بؤلوب اوٌچ بؤیوک اوْغلونا وئردی و اوٌچ اوْخو ایسه اوٌچ کیچیک اوْغلونا وئردی، بئیله بوُیوردو: پای پایلادیغیم اوٌچ اوغلومدان تؤره¬ین قبیله‏لر بوْزاوْخ آدلانا¬جاقدیرلار، چوٌنکی بونلارا پایی بؤلمک اوٌچون اوْنو مطلق پارچالاماق و پوْزماق گرَک ایدی، بوْز اوْخ سؤزونون ده معناسی پارچالاماق و پوْزماق دئمکدیر، اوْخ پایلادیغیم دیگر اوٌچ اوْغلومون نسلسیندن تؤره ین قبیله‏لرین آدی اوٌچ اوُخ اوْلسون، یعنی اوٌچ دنه اوْخ دئمکدیر و بوُیوردو کی بیز هامیمیز بیر کؤکده‏نیز و هرکس اوْردودا اؤز یئرلرینی و رتبه‏لرینی بیلمه‏لیدیرلر، تاریخ بوْیو اوْغوز¬لارین بوُ ایکی بؤلومو ایچ اوْغوز و دیْش اوْغوز شکلینده اؤزلرینی گؤستریبلر، اوٌچ بؤیوک اوْغوللارین سوْيوندان گلن بوْز اوْخلار همان ایچ اوْغوز و کیچیک اوْغوللارین نسلیندن گلن اوٌچ اوْخلار/ دیْش اوغوزلاردیلار، دده قوْرقود بوْی‏لاریندا ایچ اوْغوزلاری قازان بگ و دیْش اوْغوزلاری اوْروزقوْجا باشچیلیق و رهبرلیک ائدیردی. اوْغوزلارین ایکی بؤلومو 24 طایفایا بؤلونورلر، بولارین اوْن ایکیسی بوْز اوخلار و اوْن ایکی‏سیده اوٌچ اوْخلاری تشکیل وئریر، بو آدلار 24 اولاراق جامع التواریخ کتابیندا یازیلیبدیر، دیواندا بو آدلار 22 اولاراق یازیلیب و آدلارین 21ی مشترک آد اولاراق یاپورلو، قیْزیق و قارقین یئرینه چاروُقلوغ یازیلیبدیر): بوْز اوْخ‏لار: گوٌن خان اوشاقلاری (قایی، بایات، آلقا بؤلوک، قارا بؤلوک)، آی خان اوشاقلاری (یازغیر، توٌگر، توُتورقا، یاپوُرلو) و اوُلدوز خانین اوشاقلاری (اوْوشار، قیزیق، بگدیلی، قارقین)، اوٌچ اوْخ‏لار: گؤی خان اوشاقلاری (باییندیر، پئچه¬نک، چاووُلدور، چَپْنی)، داغ خانین اوشاقلاری (سالغوُر، ائیموٌر، آلایوُنتلو، اوٌره‏گیر)، دنیز یا تنگیزخانین اوشاقلاری (ایْغدیر،‌ بوٌگدوز، ییْوا، قیْنیق)

o : تورکجه تورکجه

[تاریخی اؤزل آد] بیلگه خاقان دؤنَمی بگ و بیلگینلریندن (اوْغوز بیلگه تامقاچوُ)

o : تورکجه تورکجه

[تاریخی اؤزل آد] توٌرکلرین میتوْلوژیک آتاسی اوْلاراق. تاریخچیلرین بؤیوک چوْغونلوُغو، بو کیشی‏نین، هوُن خاقانی « مَته خاقان » اوْلابیله-جگینی سؤیله¬مکده‏دیرلر. تاریخده ایلک دفعه اوْلاراق بوٌتون توٌرک بوْیلارینی بیر آرایا گتیره¬رک، تک دؤولت چاتی¬سی آلتیْندا توْپلادیْغی، قوُزئی و اوْرتا آسیا’یی، توٌرک یوُردو حالینه گتیردیگی، اوْغوز تؤره¬سی یا دا «توٌرک تؤره¬سی» آدی آلتیْندا، کوٌلتورل بیر آلت یاپی حاضرلادیغی، یئنه اوُزون ایللَر همن بوٌتون توٌرک دؤولتلری‏نین گنل یاسالاری دوُروموندا اوْلان « اوْغوز خاقان یاسالاری»‏نی حاضرلاییب و اجرایا قوْیدوغو سؤیله¬نیر

o : تورکجه تورکجه

[اؤزل آد]اوْغوزلارین باشیندا بیر شخص یابغو عنوانیندا اوْلاردی (گؤی تورک دؤنمی)، و اوْنون ایکی عالی مقاملی یاردیمجی‏سی کؤل ایرکین و سوٌباشی آدیلا مشخص اوْلاردی، سوٌباشی آنلامجا اوْردو و قوْشون بؤیوگو دئمکدیر، بو حکومت ده ینال yınal و ترخان tərxan عنوانیله مقام‏لار وارایدی. ینال آنایا منسوب اصیل زاده اوٌچون سؤیله‏نیردی و ایرکین امیر معناسیندایدی، اوْغوزلار مؤهور و فرمانلارا توُغرا= توُغراق دئییردیلر و ‏مکتوب یازانا یازیقچی/یازقیچی دئییردیلر، اوْغوزلار ایش و مسایلینی بیر توْپلانتی و مجلسده حل ائدردیلر و اوْنا کنغَشمه kənğəşmə دئییردیلر، بونلار نشان وئریرکی اوْغوزلارین دیوان تشکیلاتلاری وارایدی؛ اوْغوزلارین بیر بؤلومو م10جو یوٌزیلده مُسلمان اوْلدولار، اوْ دؤنم سوٌتکتد، فاراب، گنجه، شاش (تاشکند) شهرلرینین آراسیندا اوْلان اوْغوز قارلوق طایفالاری اسلامی قبول ائتمیشدیلر، ابن¬فضلان م921جی¬ایلده بلغارسفری،مسیرینده اوْغوزلارین بؤیوکلریندن بیری »قیچیق ینال» لا گؤروشور کی اسلامی قبول ائتمیشدیر، اوْندان قاباق اسلام دینی سامانی‏لرین تلاش ایله تالاس شهرینه قدر یاییلمیشدیر و میرکی mirki بخشی‏نین ساکن‏لری بلاساغون اطرافیندا مُسلمان اوْلموشدولار اوْ دؤنم اوْ مسلمان اوْغوزلاری، توٌرکمن آدلانیردیلار، البتده ایلک قوْوملاردان کی اسلامی قبول ائتدیلر توٌرکمن قوْم ایدی، اوْغوزلار اؤزلری بوُ آدی ایشلتمیردیلر و ساده¬جه م 13جو یوٌزیلدن سوْنرا بوُ آدی بنیمسه¬دیلر(فا:اوغوزها)

oğuzxanlu : تورکجه تورکجه

[اؤزل آد]م16جی یوٌزیلده، آنادولو- ایچ¬ایل¬ده بیر توٌرک بوْیونون آدی

o : تورکجه تورکجه

[آد،دده]باخ: اوْغوزلار

o : تورکجه تورکجه

[آد،سن،‌باخ:اوْخ]
بوْللوق، بَرکت
قوْهوم، نَسیل
(تاریخی اؤزل آد) عُثمان اوْغوللارینین 16جی گؤبک دده‏سی

oğul : تورکجه تورکجه

[آد]
اوْغلان، ارکک اوُشاق
اولاد، گنل اوْلاراق قیْز یادا ارکک-اوُشاق، نسیل son
(تاریخی اؤزل آد) توٌرکمنلرین، سالوُر و قارامان اوْیماقلاری اوُلوبابالاریندان.
بانه¬ده کندآدی{دیوان لغات تورک ده ایشله نیبدیر، سنگلاخ سؤزلویونده ایشله نیبدیر،اوْخ(نسیل)سؤزیله ایلگیلیدیر}

o : تورکجه تورکجه

[اؤزل آد]انسان آدی: اوْغولاغ، اوْغولالپ، اوْغولای، اوْغولبای، اوْغولبگ، اوْغولبؤری، اوْغولَر، اوْغولخان، اوْغولبارس، اوْغولتَکین، اوْغولچا، اوْغولخان

oğulbəy : تورکجه تورکجه

[اؤزل آد]تیکان¬تپه، ماهنشان و زنجان(2) دا کند آدی؛ بانه شهرینه یاخین کند (اوْغول24ک‏ب *50)

oğulbəglu : تورکجه تورکجه

[اؤزل آد]م16جی یوٌزیلده، دیاربکر حلب بؤلگه¬سینده، بوْزاوُلوس توٌرکلریندن بیر بوْی آدی

o : تورکجه تورکجه

[آد،بییتگی]باللی بابا گیللردن، باخچا‏لاردا یئتیشدیر¬یلن خوش قوخولو چوخ داللی، آغ چیچکلی، cm
20 اوجالیقدا، چوخ ایللیک، طب ده ایشله‏نن اوْتسوو بیتگی (فا:فرنجمشک، بادرنجبویه، ملیسا، ترنجان). melissa officinalis. lab

o : تورکجه تورکجه

[آد]اوُشاقلار و توْروُنلار

o : تورکجه تورکجه

[اؤزل آد] قازاخ‘دا داغ آدی

o : تورکجه تورکجه

[آد، دیوان لغات تورک ده ایشله نیبدیر]
بالالیق، قادین رحِمی (فا:رحِم).
اوْغول سؤزونون سئوگی بیلدیرن بیچیمی (فا:پسرو)

o : تورکجه تورکجه

[اؤزل آد]
اوْغولجوق، بیریجیک اوْغول، بیریجیک اولاد
ان کیچیک اوْغول

o : تورکجه تورکجه

[آد]دؤل یاتاغی

o : تورکجه تورکجه

[صفت]اوْغولو اولمایان (فا:بی فرزند، بی پسر)

o : تورکجه تورکجه

[اؤزل آد]اوْغلو اوْلمایان

o : تورکجه تورکجه

[تاثیرسیز ائیلم]اوْغول کیمی اولماق

o : تورکجه تورکجه

[تاثیرلی ائیلم]اوغول کیمی عایله‏یه قبول ائتمک

o : تورکجه تورکجه

[آد]
اوْغولون آتا آنا قارشی‏سیندا گؤرَوی و وظیفه سی.
اؤگئی اوْغول، بیرینین اوْغول آدلانمیش اوْلانی (فا:ناپسری). stepson

o : تورکجه تورکجه

[آد]بیرینین¬گرچک¬اوغلویوخ¬بلکه¬سونرادان اوغول یئرینه قویولان کیمسه (فا:فرزند خواندگی). adoption‏‏

o : تورکجه تورکجه

[تاریخی اؤزل آد].توٌرکمَنلرین، سالوُر و قارامان اوْیماقلاری اوُلوبابالاریندان7

of : تورکجه تورکجه

[ن، ت‹آهلاماق› آه دئمک]سیخینتی و اوٌزونتو بیلدیرن بیر سس (فا:آه)