Multilingual Turkish Dictionary

تورکجه

تورکجه
u : تورکجه تورکجه

[صفت]اوُیروغو اوْلان کیمسه «توٌرک گله نک‏لرینه اوُیروقلو کیمسه‏لر» (فا:تابع)

u : تورکجه تورکجه

[آد]اوُیروق اوْلما وضعیتی (فا:تابعیت)

u : تورکجه تورکجه

[صفت]یومشاق باشلی، اویوملو (فا:موافق)

u : تورکجه تورکجه

[تاثیرسیز ائیلم]اویوملو اوْلماق (فا:موافق شدن)

u : تورکجه تورکجه

[صفت، ظرف]اوُیسال بیچیمده، اویوملو اوْلاراق

u : تورکجه تورکجه

[آد]اویسال اولما وضعیتی، اویوملولوق

u : تورکجه تورکجه

[اؤزل آد]اوُیوملو، ‌اوغلان آدی (فا:نام‏پسر)

uyğur : تورکجه تورکجه

[آد]
باخ: اوُیقار
انسان¬آدی: اوُیغور¬آلپ، اوُیغوربای

u : تورکجه تورکجه

[ظرف]اوُیغور تورکجه سینده (فا:بزبان اویغوری)

u : تورکجه تورکجه

[اؤزل آد]اوُیغور خاقانلیغی گؤی¬تورک حکومتی نین داوامی ساییلیر؛ 2¬¬جی گؤی¬تورک خاقانی بیلگه¬خان اؤلندن سوْنرا باسمیل‏لر، قارلوقلار و اویغورلار بیرلشه‏رک عصیان ائتدیلر و م745دن سونرا اوُیغور دؤولتی اؤتوکن شهرینده قوُرولدو و اوُیغور ایلته‏بری (باش بوغو) «قوُتلوق بیلگه کوٌل» و سوْنرا موْیان¬چوْر خاقان اوْلدو، »شینه اوُسو» یاخین‏لیغیندا تاپیلان یازیلی داشلار بو دؤنَمه عایددیر، اوُیغورلارین اوٌچونجوخاقانی بوٌگو(معناجا: اوُس صاحبی) کوٌچلوک¬بیلگه مانی¬دینی‏نی قبول¬ائدیب¬و دؤولت دینی اعلام ائتدی(م763ده) بو دؤنم‏دن سوْنرا مانی یازی‏سی تورکلرآراسیندا یاییلدی بو یازی سُغد یازی‏سینین دَییشیک شکلیدیر و ساغدان سوْلا یازیلاراق 18حرف‏دن تشکیل تاپیپ و توٌرک دیلی اوٌچون یئترسیزایدی، قارا بالقاسوُن یازیلی داشی کوٌچلوک بیلگه خاقانا عایددیر، اوُیغورلارین حاکمیت یئرلری آلتای،بایکال و بئش¬بالیق بؤلگه سیدی. قیرقیزلار م840‏دا اوُیغورلارین باشکندی اوْردوبالیغ‘ا آخین ائده‏رک اوْرانی آلدیلار، بوُ دؤنمدن سوْنرا اوُیغورلاردان بیر بؤلومو اؤتوکن¬دن گؤچ ائده¬رک خاقان عایله¬سیندن اوْلان ایکی قارداش توسط ایله ایکی آیری دؤولت قوُردولار:
قان¬چوُ (قوُزئی غرب چین) اوُیغور دؤولتی: قوُروجوسو: تگین، حاکمیت¬دؤنمی م
1226جی ایللر، حاکمیت¬یئرلری: چین¬ین قانسوُ بؤلگه¬سی. بوُ حکومت بؤیوک عسگری قُدرت گؤسترمه¬یه¬رک اؤنجه کیتان¬لار‘ین (م940)، و سوْنرا تانقوُت¬لارین نفوُذو آلتینا گیردیلر (م1028)، و م1226جی ایلده موُغول امپراتورلوغونا قاتیلدیلار.
توُرفان (شرقی تورکوستان) اوُیغور دؤولتی: قوُروجوسو:موْنگیدخاقان (آلپ کوٌلوگ بیلگه)، حاکمیت دؤنمی م
1206جی ایللر، حاکمیت¬یئرلری: تبت، غربی تورکوستاندا قارلوق بؤلگه¬سی، بوُ حکومت چنگیز خانا باغلاندی، چوخ بیلگینلر اوُیغور دؤنمی¬نی توٌرکلرین بوْزقیر حیاتیندان یئرله¬شیک حیاتا گئچمه دؤنمی کیمی قلمه وئریرلر، اوُیغور زامانی کتابلار کاغاذ اوٌزه¬رینه باسیلدی، اوُیغورلار دؤنمی توْخوماجیلیق صنایعی، مطبَعه؛ پاندوُمین، باله، اوْرکئستر، تیاترو بؤیوک مقداردا گلیشدی، اوُیغور مینیاتورلوغو سوْنرالار اسلامی مینیاتورلوغون پایه سی کیمی تانینیر209،

u : تورکجه تورکجه

[اؤزل آد]اوُیغورلار،هونلارین¬اوْولاد¬لار¬ی اوْلاراق قدیم تورک ائل‏لرینین ان مدنی‏لری ساییلیر، افسانه‏یه گؤره بؤیوک هون قیزی و بیر قوُردون ائولنمه سیندن اوُیغورلار تؤره‏نیر، اوُیغور کلمه‏سی اوُیوملو و اوُیقارلی اوْلاراق بعضی لریجه بیرلشمیش و توْغان کیمی آخین ائتمه معناسیندادیر، تاریخه گلینجه 7جی¬عصرین¬اوّللرینده، هوُن تورکلری، سیرتاردوُس، پوُ-کوُ، توْنقرا، باییرکوُ، فوُ-لوُ-پوُ طایفالاری اوُیغور بوْیو اطرافیندا توْپلاناراق م745ده اوُیغور آدینی آلدیلار و داها سوْنرادا باسمیل¬لر و قارلوُق¬لار اوْنلارا قاتیلدیلار، آراشدیْرماجی مارکوارت، دوْققوزاوْغوزلاری اوُیغورلارلا بیرلَشدیریر و بارتولددا شا-توْ قوْومونو دوْققوزاوْغوزلار بیلیر، بیلیریک¬کی شا-توْ لار چین لیلره اوٌچ سوُلاله وئرمیشدی «هوْوُ-تانگ، هوْوُتسین، هوْوُخان»؛ اوُیغورلاردان بیر خاندان سوْنرالار یاغما قوْومونون باشیندا اوْلموشدور، و بؤیوکلری بوُغراخان عُنوانی آلمیشدیر، یاغما بوْیونا منسوُب ان اؤنملی طایفا بوُلاق آدیندایدی، اوُیغورلار ایراندا اوْلجایتو زامانی مهم مقاملارا گلمیشلر، ایلخانلی ابوُسعیدین آتابگی، اوُیغور¬لاردان سئوینج آغایدی، ایلخانلیلارین چؤکمه سیندن سوْنرا آنادولودا قوُرولان ائرئتنا/اَرَتنا بگلیگی اوُیغورلاردان ایدی (م
1380)، همچنین بوُ دؤنم تاتار و قاراتاتار¬لارین باشیندا اوْلانلار و قوْتان/کوْتان اوْیماغی اوُیغور-لاردان¬ایدی، میصیرد¬ه¬ده توُلون اوْغوللاری و بوْیلاری اوْغوز-اوُیغور بویلاری ساییلیرلار209،

u : تورکجه تورکجه

[آد]اوُیغورلاردا سایی¬لار اؤزل بیر مئتوْدلا ایشله¬نیردی بئیله¬کی معمولا ساییلاردا اوْنلوقلاردان سوْنرا بیرلیکلر گلر، ولی اوُیغور سایی-لاریندا اوْن سایی¬سیندان سوْنرا ایلکجه بیرلیکلر و آردیجا سوْنراکی اوْنلوغا دوْغرو سایی¬لار گلیردی، اؤرنک: اوْن¬بیر یئرینه «بیرییرمی» ایشله¬نیردی و اوْتوزآلتی یئرینه «آلتی¬قیْرخ» گلیردی

u : تورکجه تورکجه

[اؤزل آد]اوُیغورهون داستانلاری تورکلرین اسلامدان اؤنجه کی داستانلاریدیر و دوْققوز اوْغوز و اوْن اوُیغور تورکلرینه عایددیر و ایکی داستاندان عبارتدیر:
تؤره‏ییش داستانی: (تورکلرین¬خلقتی-باره¬ده)، بوُ داستاندا تانری گؤیدن بوْزقورد شکلینده یئره گلیر و هون قیزیلا ائولنه¬رک دوْققوزاوْغوز و اوْن‏اوُیغور ائلی مئیدانا چیخیر.
کؤچ داستانی:بوُ داستان اوُیغورلارین بئش بالیغ شهرینه کؤچمه‏لرینی و چین حیله‏لریندن قورتولماسینی آنلاتیر

u : تورکجه تورکجه

[تاثیرلی ائیلم]اوُیارماق. { دیوان لغات تورک ده ایشله‏نیبدیر }

uyqar : تورکجه تورکجه

[آد]اوُیقور، چاغداش، اوُیوملو، اوُیارلی، مدنی، متمدن، توسعه و پیشرفته مناسب اوْلان، هر جهت‏دن قاباغا گئتمیش کیمسه ویا اؤلکه (فا:متمدّن). civillized

u : تورکجه تورکجه

[آد]مدنی¬توْپلوم،مدنی¬جامعه(فا:جامعه¬مدنی)

u : تورکجه تورکجه

[آد]مُتمدن¬اولمایان (فا:غیر متمدن). cultureless

u : تورکجه تورکجه

[تاثیرسیز ائیلم]اوُیقار اوْلماق، اوُیقارلیغا یئتیشمک و اوْ یؤنه گئتمک (فا:متمدن شدن)

u : تورکجه تورکجه

[آد]مدنی اولما، اوُیقار اولما وضعیتی (فا:تمدّن). civilization‏

u : تورکجه تورکجه

[آد]اوُیاندیرما، اوُیارما (فا:اخطار دهی)

uyqarmaq : تورکجه تورکجه

[تاثیرلی ائیلم]اوُیاندیرماق، اوُیارماق (فا:اخطار دادن). {ت: اوُیاندیرماق، اوُیارماق، اخطار وئرمک}

u : تورکجه تورکجه

[اؤزل آد]
اوُیوملو، گئچیملی، اوُیسال
باغلی، تابع

u : تورکجه تورکجه

[آد]انسان¬آدی، باخ:اوُیقان+ بای/بگ

u : تورکجه تورکجه

[آد]
یوُخو
آهَنگ،اوُیوم7{سوُمرجه‹اوُ›؛ سن، دده}

u : تورکجه تورکجه

[اؤزل آد]اوُیوملو، آهَنکلی، اوُیقار