Multilingual Turkish Dictionary

تورکجه

تورکجه
بوُلغارخاقانلیغی/ بؤیوک بوُلغار دؤلتی : تورکجه تورکجه

[اؤزل آد]گؤی¬تورک- آشینا و بوُلغاردوُلوْ بوْیوندان اوْلان کوُوراتوٌن/قوُرد ایلکجه گؤی¬تورک¬لره باغلی¬ایدی،گؤی-تورکلر ییخیلینجا م 630دا خانلیق قوُردو؛ حاکمیت ایللری م
668 و اگه¬منلیک یئرلری قافقازلار و دئنیپئرین غرب طرفی ایدی، م 670ده قوُرد اؤلدو و دؤولت پارچالانیب و ایکییه بؤلوندو؛
توُنابوُلغارخانلیغی: قوُروجوسو آسپاروُخ خان ( باشبوغ قوردون اوْغلو و بات¬بایان‘ین کیچیک قارداشی) (اؤلوم ایلی م691)، حاکمیت ایللری م
864 و اگه¬منلیک یئرلری گوٌنئی مجارستان و ترانسیلوانیانین بیر قسمی؛ دانوب بوُلغار دؤلتی گوجله نه‏رک بیزانس‏لاری نگران ائتدی بیزانس‏لار نئچه¬دفعه دانوب¬بولغارین باشکندی»پئره یاسلاو» شهرینه هجوم آپاردیلار، قوُروم خان زامانیندا بولغارلار یئنیلدیلر قوُروم خانین اوْغلو اوْمورتاق (م
814) بیزانسلارلا باریش مقاوله‏سی امضالادی، اوْمورتاق چوخلو شهرلر و قصبه‏لر تیکدیردی، بوُلغارلار بارسخان/ بوُریسخان دؤنمی مسیحیتی قبول ائده¬رک قالابالیق اسلاو تاثیری آلتیندا اسلاولاشدی، اسلاولاشمیش بوُلغاریا ایندیده دوام ائدیر.
ایدیل بوُلغار دؤولتی: قوُروجوسو باشبوغ قوردون اوْغلو بات بایان، حاکمیت ایللری م
1236 و اگه¬منلیک یئرلری قافقازلارین قوُزئیی و قازان بؤلگه-سی؛ ایدیل بوُلغارلاری خزرلرین متحدی ساییلیر¬دیلار، بوُلغارخانی آلمیْش(سَلکَل/سئلکئی یالتاوار اوْغلو آلموُش یالتاوار) م922جی ایل ایلک توٌرک دوولتی اولاراق اسلامی قبول ائدیر وبو دؤولت 300 ایل بوْیونجا توٌرک اسلام کوٌلتورون مدافعه ائتدیلر، ووُلقابولغار دؤولتی ¬موغوللار طرفیندن ¬ییخیلدی209،8،

بوُلغاربوْیلاری : تورکجه تورکجه

[اؤزل آد]ایدیل بؤلگه سینده بوُلغار بیرلیگینه باغلی بیر توٌرک بوْیو بارانجِر/بارانجار آدیندادیر، ابن فضلان بوُ بوْیا ناماز قیلماغی اؤیرتمیشدیر، بوُلغارلادان بیر بؤلومو قازان دا تاتار و قافقازلاردا بالکار آدیندادیر، بوُلغارلادان بیر بؤلومو بیزانس طرفیندن آنادولو و شرق بؤلگه¬لرده اسکان وئریلمیشدیر،اوْنلار بیر طرفدان میسیونر¬لرجه کریستیان لاشماغا و اوْبیری طرفدن اوْنلاردان عرب و ساسانیلرین¬علیهینه یارارلانماغاچالیشیلیبدیر،سلجوقلولار آنادولویا گیررکن بوُنلاری¬ کریستیان اوْلموش توٌرکلر حالیندا گؤرموشلر، اوْنلارین ایزلرین یئرآدلاریندا بوْلکار/ بالکار/ بوُلقار/ بوُلقور شکلینده گؤرمک اوْلار، بوُلغارلارین بیر اوْیماغی نین آدی وارساق اوْلموشدور (اوْبالاریندان:چوْنقارا، چنه/چینهçənə، بایبوُرت، اوُلاس)، وارساق بوْیلاری نین بؤلگه¬لرینده «نَمَره/ نَمیراوْغلو/ نَمَر، قوُروم» کلمه¬لری یئر آدلاریندا دقّت چکیجی دیر {محتملا بوُلغار باشبوغلاری نین آدیدیر}، بوُلغار عسگری مقام لاریندان بوْیار آدینا اشاره ائتمک اوْلار؛ بوُلغار داستان¬لاریندان «چوْراباتیر، ائدیلگه ایله توْختامیش» ان اؤنملی لریندندیر. بوُلغارلارین بیر آیری کؤچ مسیرینه ده اشاره ائده بیلیریک: میلاددان قاباق 3جو یوٌزیلده اوُغورلار، اوْغوزلاردان آیریلمیش و سوْنرالار بئش اوُغور، آلتی اوُغور، دوْققوز اوُغور، اوْن اوُغور، اوْتوز اوُغور، ساری اوُغور کیمی مُختلف بؤلوملری تشکیل وئرمیشلر، بوُنلاردان اوْن اوُغور و ساری اوُغورلار آلبان و آذربایجانلا قطعی ایلگی‏لری وار و بوُلغارلار ترکیبینده یئر آلمیشلار، بوُ ایکی¬طایفا
7جی یوٌزیللرده دربند- ساکاسئن(گنجه)- ساوالان اوٌچگن اینده گوٌجلو دؤولت قوُرموشلار، بولغارلارلا بیرلیکده توٌرک سوْیلو شیراک¬‏لاردا آذربایجانا گلمیشلر،دده¬قوْرقود کتابیندا شیروکوز سؤز ایله بوُنلارا اشاره اولونوب، بوُلغار آدیندا آنادولو و آذربایجاندا بیرچوخ یئر آدینا راست¬ گلیریک:شرقی ¬آنادولودا بوُلغار داغی، موُغان بؤلگه سینده اوْغور کند، بوُلغارچای، بوُلغارکندی، اوْغوربولاق، بوُلغار گؤی تپه؛ یئنه¬ده بو بؤلگه ده بوُلغارلارین باشچی‏لارینین بیرینین آدی »وند vənd» اولموشور، بوُ سببه بوُ شکیلده یئر آدلارینادا راست¬گلیریک¬کی اوْ دؤنمدن قالماآدلارساییلیر: وند،وندی کندلری، پاپراوند، خوْجاوند، یاغلاوند، قاراوند8،97،

بوُلغاری : تورکجه تورکجه

[آد]بیر نوع دؤرد تئللی باغلاما

بوُلغارلو : تورکجه تورکجه

[اؤزل آد]م16جی یوٌزیلده، آنادولودا آت¬چکن توٌرک بیرلیگینه منسوب بیر بوْی آدی

بوُلغور : تورکجه تورکجه

[آد]قاینادیلیب قوُروداندان سوْنرا دؤیوله‏رک قابیغینی چیخاردیب و قیریلان بوغدا، یارما (فا:بلغور). {سنگلاخ سؤزلویونده ایشله نیبدیر ‹بولغوز›؛بو سؤز بوُلقاماق سوزوندن آلینمادیر}

بوُلغور بوُلغور : تورکجه تورکجه

[ظرف]بوُلغور دانالاری کیمی «إقار یاغیر»

بوُلغورجو : تورکجه تورکجه

[آد]بولغور دوزَلدن¬وساتان¬کیمسه (فا:بلغورفروش)

بوُلغورجوق : تورکجه تورکجه

[آد،گؤی¬ب]گوٌنش اوٌزئیینده تلسکوْپ لا سئچیله بیلن کیچیک¬و دایره¬سل¬گؤرونوشلوپارچاجیق‏لارین¬هر بیری

بوُلغورجولوق : تورکجه تورکجه

[آد]بوُلغورجونون ایشی (فا:بلغور فروشی)

بوُلغورشورباشی : تورکجه تورکجه

[آد]قیزمیزی بادیمجان، بولغور، تازا بیبار، سوغان، تره یاغی و بوجور شئیلردن دوزه‏لن شوربا

بوُلغورلاماق : تورکجه تورکجه

[تاثیرلی ائیلم]بولغورکیمی کیچیک دانالارا آییرماق (فا:بصورت بلغور در آوردن)

بوُلغورلانماق : تورکجه تورکجه

[تاثیرسیز ائیلم]بوُلغورکیمی اوْلماق (فا:بلغور شدن)

بوُلغورلوکوٌفته : تورکجه تورکجه

[آد]اینجه¬بوُلغورلایوْغرولموش¬کوٌفته

بوُلغورلوپیلوو : تورکجه تورکجه

[آد]بولغورلا پیشیریلن پیلوو (فا:بلغور پلو)

بوُلغورلوق : تورکجه تورکجه

[آد،صفت]بوُلغور دوزلتمه‏یه ال وئریشلی (فا:مناسب برای بلغور درست کردن)

بوُلقار : تورکجه تورکجه

[اؤزل آد]قاریْشیق، بوُلانیْق، قاریْشمیش، ایچ¬ایچه گیرمیش

بوُلقاش : تورکجه تورکجه

[اؤزل آد]دوٌشمن گلمه¬سی اوزه¬رینه خالق آراسیندا دوٌشن قاریشیقلیق، دیدَرگینلیک (فا:همهمه)

بوُلقاق : تورکجه تورکجه

[آد]
دئوریم،انقلاب
(اآ،ت) ارکک آدی. {ت:دوشمن اوزوندن اولوس ایچینده اوْلان قاریشیق‏لیق}

بوُلقاماق : تورکجه تورکجه

[ل]بوُلاندیرماق، باریشدیرماق، اؤفکه¬لندیرمک. { دیوان لغات تورک ده ایشله نیبدیر}

بوُلقان/بوُلکان : تورکجه تورکجه

[اؤزل آد]
اوْلقوُن، کامل
بوُلوجو، موُجد

بوُلقان : تورکجه تورکجه

[اؤزل آد]هشتَری، بجنورد، نیشابور-سرولایت هشتَری ده کند آدی

بوُلقانچ : تورکجه تورکجه

[اؤزل آد]قارما، قاریْشیق

بوُلقاوا/بوُلقاوار : تورکجه تورکجه

[اؤزل آد]اردبیل،مراغاو میانا دا کند آدی{
بوُلقو+ آوا: بوُلونان و واریلان اوْوا
بولغار و آوار بویلارینین یئری}

بوُلقای : تورکجه تورکجه

[تاریخی اؤزل آد] بوُلقو+آی؛ عُثمانلی‏لارین اوُلوبابالاریندان

بوُلقو : تورکجه تورکجه

[آد]وار اوْلدوغو حالدا بیلینمه ین بیر شئیی بوُلوب اوْرتایا چیخارما ایشی و بوُ ایشین سوْنوندا الده ائدیلن شئی، کشف (فا:کشف)