Multilingual Turkish Dictionary

Azerbaijani Explanatory Dictionary

Azerbaijani Explanatory Dictionary
QULLUQÇULUQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Maaşla bir idarede
ve ya bir yerde xidmet etme, işleme; xid-metçilik; qulluqçunun işi, peşesi. [Tafta:] Buradan gedəndən sonra [Sevil] Səmədgildə qulluqçuluq edirdi. C.Cabbarlı. Ehtiyac üzündən özgə qapısında qulluqçuluq edən qız, görmədiyi, sevmədiyi dəli bir dövlətliyə satılır. S.S.Axundov.

QULP : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Qabların ve s. şeylerin el tutan yeri, destesi, sapı. Qazanın qulpu. çaydanın qulpu.
[Musa kişi] nazik iplə kuzənin qul-puna bağlanmış tıxacı açdı. M.İbrahimov. Onun sağ əli su ilə dolu vedrənin qulpundan
. tutmuşdu. Ə.Əbülhesen.
0 Qulp bağlamaq (qoymaq, qondarmaq, taxmaq)
irad çıxartmaq, behane tapmaq. [Uşaq:]
.Hətta yeyib-içməyimə bir qulp taxır, söylənir, bağırır. A.Şaiq. O hər şeyə etiraz edir, hər sözə qulp qoyur, min cür şıltaqlıq göstərirdi. Ə.Veliyev. Qulpunu itirmək
haradan tutacağını bilmemek, he-sabını çaşdırmaq. İşin qulpundan yapış-maq
bir işe girişmek, bir işden yapışmaq, bir işle meşğul olmağa başlamaq. Uşaqlar böyüyüb hərəsi bir işin qulpundan yapışan-dan sonra, Əkbər tamam rahat nəfəs ala-caqdı. Mir Celal. Yumurtaya qulp taxmaq
her şeye bir behane ve sebeb tapmaq.

QULPLAMA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Qulplamaq"dan f.is.

QULPLAMAQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

f. Qulp taxmaq, bir qaba ve s.-ye qulp ve ya sap keçirmek.

QULPLATMA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Qulplatmaq"dan f.is.

QULPLATMAQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

icb. Qulp taxdırmaq.

QULPLU : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. Qulpu, tutacaq yeri olan. Qulplu qab. Qulplu şamdan.
Qulplu qazanlar həyətdə yan-yana söykənmişdi. Ə.Haqverdiyev. Yolçəkən hər bir dəstə üçün ayrıca olaraq iri qulplu qazanlarda isti xörəklər hazırlanırdı. S.Rehimov.

QULUN : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Körpe at balası.
.Göydə bir madyan gördüm; Yerdə qulun əmər hey. (Bayatı). Daylar tülədi, buraxdı yalı; Kişnər çalağan qulun misalı. Xetayi.

QULUNC : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [ər. esli yun.] Soyuqdeyme neticesinde ekseren kürek ezelelerinde emele gelen ağrı. [Sübhanverdizadeye] elə gəldi ki, onun quluncu bərk sancır, kürəyi qovuşur, ürəyi qalxır, dizləri qopur, beli sınır. S.Rehimov. □ Qulunc olmaq
so-yuq deymek neticesinde kürek ezelele-rinde ağrı emele gelmek. Bəli, səs düşür ki, şeyx cənablarına soyuq dəyib və qulunc olub. C.Memmedquluzade. Quluncunu sındırmaq (ovmaq, tutmaq)
ağrını sakit etmek üçün kürek ezelelerini tutub ovmaq, sıxmaq. [Allahqulu:]
.Deyir ayağımı ov, ovuram, deyir quluncumu sındır, quluncunu sındırıram, bundan nə çıxar? N.Vezirov.

QULUNCA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Yeni doğulmuş at balası.

QULUNCAN : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. bot. Xalq tebabetinde iş-ledilen, darçına oxşar bir bitki kökü. Allah-qulu quluncan çayını başına çəkib, yanıqlı bir haldapiyaləni Telliyə uzatdı. çemenze-minli. Sövdaya, bel ağrısına, badi-fitnə, san-cıya; Zəncəfilü hil, mixək, darçın, quluncan yaxşıdır. M.Möcüz.

QULUNLAMA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Qulunlamaq"dan f.is.

QULUNLAMAQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

f. Bala doğmaq (madyan
haqqında). Madyanlar qulunlamışdır.

QULUNLU : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. Yanında balası olan, qu-lunu olan. Satış üçün bazara gətirilən qo-yunlar, keçilər, yanı buzovlu inəklər, qulunlu madyanlar, uzunqulaqlar bazarın kənarın-dakı təpəyə yığılmışdı. S.Rehimov.

QULYABANI : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is.
Xurafatçıların tesevvü-rünce guya tenha çöllerde, qalın meşelerde tek qaldıqda adamın gözüne görünen möv-hum bir vücud. Əsəd başını yelləyib xortdanın uzun olduğunu təsdiq etdi:
Gördünüzmü, süpürgəsaqqal deyil, qulyabanıdır. B.Talıblı.
dan. çox çirkin, bedheybet, qorxunc görünüşlü adam haqqında. O lap qulyabanı-ya oxşayır.

QUM : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Berk mineralların, ekseren kvarsın narın deneleri. Dəniz qumu. Iri qum.
.Səki çay qumundan ibarət olduğu üçün palçıqsız və təmiz idi. M.İbrahimov. Mühəndis təpənin üstünə çıxıb qumu bir xeyli kürəklədi. Mir Celal. □ Qum saatı
iki hisseden ibaret ve qumun keçmesi üçün aralarında dar deşik olan her iki başı qapalı qovuşuq şüşe boru şeklinde cihaz (bu boru-nun bir terefindeki narın qum müeyyen vaxt erzinde o biri terefine tökülmekle istenilen vaxtı gösterir).

QUMAR : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [ər.] Pul ve s. ile oynanılan oyun. [Selim bey:] Həmişə qış uzunu bikar qalanda oğlunla lopuqdan qumar oynayır-dın. Ə.Haqverdiyev. Bir cavanın mən dünən gördüm cibində yüz tümən; Indi bir dinarı yox, bais qumar olsun gərək. M.Möcüz. [Sur-xay:] O, pullarını qumara uduzub, ac qalıb, mən isə qumar oynamadan ac qalmışam. S.Rehman.

QUMARBAZ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [ər. qimar ve fars.
..baz] Qumar oynamağı özüne adet etmiş adam. [Hepo:] Qumarbaz baba idim, aldım, apar-dım, çünki nahaq işdən ötrü verilmişdi, bə-rəkəti də olmadı. M.F.Axundzade. Qumar-bazlar arasında ürəkli aşıq atan kim idi?
Başmaqçı oğlu Şəban. Ə.Haqverdiyev. [Surxay:] Səninlə qumarbaz Nəcəf bəyin ara-sında yer ilə göy qədər fərq var. S.Rehman.

QUMARBAZLIQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Qumarbazın işi, pe-şesi; qumar oynamağı özüne peşe etmiş ada-mın hal ve keyfiyyeti.

QUMARÇI : Azerbaijani Explanatory Dictionary

ax qumarbaz.

QUMARÇILIQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

ax qumarbazlıq.

QUMARXANA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [ər. qimar ve fars.
..xane] Qumar oynanılan yer. [Hecer xanım:] Şahbaz bəy evimi
. qumarxanaya döndərib. S.S.Axundov. çayçı dükanının dal tərəfində qumarxana olardı. H.Sarabski.

QUMAŞ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [ər.] İpek, yun, ketan ve s.-den toxunmuş parça; ümumiyyetle parça, arşın-malı. [Hacı Qara:] Bunların qumaşı özgə qu-maşdır, müştəri macal vermir. M.F.Axund-zade. Al qumaşa bəzənərək yurdumuzun qız-ları; Bir şairin könlü kimi qarşılayır baharı. S.Vurğun. // Mec. menada. Qumaş paltarını geymişdi dağlar; Töküldü sinəmə şır-şır bu-laqlar. O.Sarıvelli.

QUMBARA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is.
Bomba, top güllesi. Əl
qumbarası (əl bombası).
Yaxında part-layan qumbaradan qıçı və qolu yaralanmış Əhməddən əvvəl Səlim döyüş meydanından götürülmüşdü. Ə.Əbülhesen.
İdman meşğelelerinde: uzağa ve ya hedefe atmaq üçün mermi ve s. Sparta-kiadanın proqramına qumbara tullamaq da daxil idi.

QUMBARAATAN : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. ve sif.
Müharibede düşmen üzerine qumbara atan top, ya esger.
idm. Qumbara atmaqda mütexessis olan idmançı.