Multilingual Turkish Dictionary

Azerbaijani Explanatory Dictionary

Azerbaijani Explanatory Dictionary
OYLAQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is.
Mesken, yer, meydan. [Aşuq Cünun:] Mərd oylağı çənlibeldi; Məhbub xanım, bizim yerlər. "Koroğlu". Qıjıltı, gu¬rultu tutur qulağı; Buradır köhnədən qaçaq oylağı. H.K.Sanm. Şairlər vətəni bizim tərəf-lər; Tərlanın oylağı yadıma düşdü. S.Vurğun. // Obrazh teşbehlerde. Könlüm oylağını ya-xın gəzəli; çoxları küsəndi mana, bənövşə! S.Vurğun. Yazda, payızda, qışda gülür çəmə-nim, bağım; Dəmir köksümsə çoxdan vuruş-lar oylağıdır. S.Rüstem.
Düzenlik, geniş sahe. Sərin olur yaylaq-ları yurdumun; Vardır geniş oylaqları yurdu-mun. Aşrq Beyler. Genişdir oylağı, gendir meydanı; Yenəndə çaylağa dağın dumanı. S.Vurğun.

OYMA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Oymaq^&#
dan f.is.
is. Ağac, daş, sümük, metal ve s. üzerine hekk olunan ve ya oyulmaqla açrlan bezek, zinet, naxrş. Oyma dəzgahı.

OYMA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Oymaq2"danf.is.

OYMAÇI : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Oyma ustasr (b ax oyma
ci menada).

OYMAÇILIQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Oymaçr seneti, oyma iş-leri ile meşğul olma (b ax oyma
ci me-nada).

OYMAQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

ax ovmaq
ci menada. Su
axarkən yeri oyub çuxurlar, oyuqlar əmələ gətirərdi. S.S.Axundov.

OYMAQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

ax ovuşdurmaq. [Kerem:] Mən baxardım, didarından doyardım; Gizlin-gizlin bağrım başın oyardım. "Əsli ve Ke-rem". Bəylərbəyinin övrəti Şahnavaz xanım [Münevverin] alnını oyub huşa gətirmək is-təyirdi. M.S.Ordubadi.

OYMAQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Tikiş tikerken iyne batmamaq üçün barmağa keçirilen bir ucu bağlr metal ve ya başqa materialdan qalpaqraq; üskük.

OYMAQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. köhn. Kend, el. [Quldurlardan biri:] Niyə, bir oymağın adamları deyilikmi? Ə.Haqverdiyev. Səfər əslən Qılınclar oyma-ğından olub uşaqlığını kənddə keçirmişdi. çemenzeminli.

OYNAĞAN : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. ve is. çox oynayan, daim oynayan, oynamağr seven; oynaq. Oynağan yorulmaz. (Ata. sözü). Qəlbə fərəh verən şirin muraddır; Nəşəmiz oynağan bir şux Qıratdır.
M.Rahim.

OYNAQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif.
Müteherrik, oynar, oyna-yan, daim hereketde olan. O baxışlarda dal-ğadan oynaq; Bir şəfəq var ki, nurdan şəffaf!
A.Şaiq. [Elxan:]
.Qaldıracağım azadlıq bay-rağının oynaq dalğaları [Solmazın] gülgün çöhrəsini öpəcəkdir. C.Cabbarlı.
Oynağan, şux. Qapı laybalay açıldı.
Gülər ürkək və oynaq bir dağ keçisi kimi irəli
yeridi. C.Cabbarlı. Sən mənim köhlənim, oy-
naq atımsan; Mənim yaman gündə ehtiya-
tımsan. M.Müşfiq. // məc. Şux, şen, gümrah.
Həmişə sərt görünən Mərdan indi oynaq bir
hal alaraq nəşə saçırdı. çemenzeminli. // məc.
Cilveli, işvekar, şux. Oynaq qız.
Elə bil ki,
lap təzəcə toy eləmiş; Cavandılar; Necə oynaq,
necə şıltaq; Mehribandılar. B.Vahabzade.
məc. İfadeli, tesirli, canlı; danışığa, söze,
üsluba yüngüllük, oynaqlıq, gözellik veren.
Oynaq dil. Oynaq ifadələr.
[Cabbarlının]
əsərlərindəki qanadlı sözlər, oynaq cümlələr
dillərdə dolaşırdı. S.Rehman.

OYNAQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. anat. Buğum, mefsel.

OYNAQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

ax oylaq. Tərpətdi düzlərlə Qanığa tərəf; Qaçaqlar oynağı Samuxa tərəf. H.K.Sanılı. Şirnuxu kəndinin yanında, Nəbi ilə Həcərin oynaqlarından birisi olan Şır-lanbulağın yanında, sıx palıdlı meşədə düş-dük. S.Rehimov.

OYNAQLAMA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Oynaqlamaq"dan f.is.

OYNAQLAMAQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

f. Atılıb-düşmek, oyna-
maq. Quzular oynaqlayır.
Gedək görək uşaqlar; Bağda nə cür oynaqlar. A.Sehhet. Buynuzu burma təkə oynaqlayır, atılıb-düşürdü. S.Rehimov.

OYNAQLAŞMA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Oynaqlaşmaq"dan f.is.

OYNAQLAŞMAQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

qarş. Birge atılıb-
düşmek, bir yerde oynamaq (çoxları haq-qında). Uşaqlar oynaqlaşırlar.
Kəndin ötə-sində-bərisində yumurtadan yeni çıxmış cücə-lər, oynaqlaşan oğlaqlar görünür.. S.Hüseyn.

OYNAQLIQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is.
Oynaq şeyin halı; mü-teherriklik, qerarsızlıq. Payız havasının oy-naqlığındanmı, yoxsa Bakı ilə buranın ara-sındakı məsafənin uzaq olmasındanmı, nə isə hava xeyli dəyişmişdi. M.Rzaquluzade.
Daim oynaqlama, atılıb-düşme, oynama
xasiyyeti; qerarsızlıq. [Dilber] bir saniyə üçün
keçmiş uşaq oynaqlığı ilə Məryəmin üzərinə
atılmaq, qucmaq, öpmək istədi, amma da-
yandı. C.Cabbarlı.
məc. Şuxluq, işvekarlıq.
məc. İfadelilik, gözellik, yüngüllük, can-lılıq. Nitqin oynaqlığı.

OYNAMA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Oynamaq"danf.is.

OYNAMAQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

f.
Oyuncaqla, yaxud ey-lence üçün olan oyunlardan biri ile meşğul olmaq, onunla vaxtını keçirmek; eylenmek. Qaçdı-tutdu oynamaq. Gəlinciklə oynamaq. Uşaq bütün günü oynayır.
Uşaq vaxtı kü-çədə aşıq-aşıq oynayanda hərdənbir sava-şardıq. C.Memmedquluzade. Rəhilə dərs-dən çox yaşıdları ilə oynamağı xoşlayırdı. M.Hüseyn. // İstirahet ve ya eylenmek meq-sedile idman növlerinden biri ile meşğul olmaq. Şahmat oynamaq. Bilyard oynamaq. Nərd oynamaq. // Oynamaq üçün bir şeyden istifade etmek. Topla oynamaq. // məc. Bir şeyle qeyri-ciddi meşğul olmaq, özünü iş-leyen kimi göstermek. O şiləmir, oynayır. // məc. Boş vaxt keçirmek, vaxtını öldürmek, boş şeylerle meşğul olmaq, eylenmek.
.Mən həyata oynamağa gəlmirəm. Mir Celal.
Bir şeyle oyuncaq kimi reftar etmek, bir şeyi meqsedsiz olaraq elinde oynatmaq, fır-latmaq ve s. Açarla oynamaq. Əlindəki qa-şıqla oynamaq.
.Sona
. başından siyrilib çiyninə düşən ağ torunun ipək saçaqları ilə oynayırdı. Ə.Əbülhesen. // məc. Bir şexse ve ya şeye oyuncaq, eylence kimi baxmaq, birinin arzu ve iradesi ile hesablaşmayaraq onunla istediyi kimi reftar etmek. Adamlarla oynamaq olmaz. Əsəbləri ilə oynamaq. // Əy-lenmek, özü üçün oyuncağa, eylenceye dön-dermek. Şirzad anladı ki, Yarməmməd mən-liyi ilə oynayır. M.İbrahimov.
B ax oynaşmaq. // məc. Süretle o teref-bu terefe hereket etmek, hereket ederek ter-penmek. Dənizdə dalğalar oynayır.
məc. Şefeqlenerek, bir şeyin üzerinde, yaxud bir şeyden inikas etmek, parlamaq, berq vurmaq. Kənd üzərində günün al şə-fəqləri oynayırdı. M.Hüseyn. // Sayrışmaq. Göydə ulduzlar oynayır.
Tezahür etmek, görünmek, görsenmek, görünüb yox olmaq. Böyük bir maraqla açı-lan gözlərdə indi hədd-hüdudu olmayan bir təşviş və həyəcan kölgələri oynayırdı. Ə.Əbül-hesen.
Reqs etmek. Yallı oynamaq. Vals oyna-maq.
Başına döndüyüm, toy adamları; Sizdə deyin: toya gələn oynasın. M.P.Vaqif. Rəqqasə ərəb qızları oynar və ara-sıra oxu-yarlar. H.Cavid.
Teatr tamaşasmda, kinoda, pyesde ve s.-de müeyyen rolu ifa etmek. Qəhrəman rolunda kim oynayır? // Tamaşaya qoymaq, göstermek. Teatrda M.F.Axundzadənin "Hacı Qara" pyesini oynayırlar.
Bir srra isimlerden sonra getirilerek, mürekkeb feil ve müxtelif ifadeler düzeldi-lir; mes.: yerinden oynamaq, rol oynamaq, sözle oynamaq, oyun oynamaq ve s.
oynaya-oynaya zərf
Oynayaraq, oyna-maq veziyyetinde, reqs ede-ede. Oynaya-oynaya oxumaq.
Aşıq
. balabançı ilə çiyin-çiyinə verib oynaya-oynaya ortada hərlənirdi. İ.Əfendiyev.
məc. Asanlrqla, heç bir çetinlik çekme-den. Tapşırığı oynaya-oynaya yerinə yetirmək.
məc. Böyük hevesle, memnuniyyetle, sevine-sevine. [Peri:] [Ataş] hansına bircə dəfə göz eləsən, oynaya-oynaya gələr. Ə.Veliyev.

OYNANILMA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Oynanrlmaq"dan f.is.

OYNANILMAQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Oynamaq"dan məch. Bir otaqdan nərdin şaqqıltısı eşidilir, o biri otaq-da gərgin sükut içində şahmat oynanılırdı. M.Rzaquluzade.

OYNANMA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Oynanmaq"danf.is.

OYNANMAQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

ax oynanılmaq. Tama-şanın ikinci pərdəsi oynanırdı. Mir Celal.

OYNAR : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif.
Oynayan, bir yerde durma-yan, qerar tapmayan, daim hereketde olan, terpenen.
Reqqas, kefgir (saatda).
məc. Oynaq (b ax oynaq
ci menada).