Multilingual Turkish Dictionary

Azerbaijani Explanatory Dictionary

Azerbaijani Explanatory Dictionary
SANARLAR : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Böyük Qafqaz dağlarının cenub eteklerinde yaşamış tayfa.

SANASAN : Azerbaijani Explanatory Dictionary

ağl. Guya, sanki, ele bil. Ya-dıma hər bir düşəndə ol siyah kirpiklərin; Sanasan ki, sancılar bağrıma peykan, alaram. M.P.Vaqif. Məşşatə gözünə sürmə çəkəndə; Sanasan gözümə bıçağı çəkər. Q.Zakir.

SANATÖRİYA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [lat. sanare
müalice etmek] Xesteler üçün xüsusi rejimi olan ve müxtelif müalice üsulları (hava, meden su-ları, palçıq ve s.) tetbiq edilen istirahet ve müalice müessisesi. Sanatoriyada dincəlmək. Mədə-bağırsaq xəstəlikləri sanatoriyası.

SANBAL : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. çeki, ağırlıq, vezn.

SANBALLAMA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Sanballamaq"dan f.is.

SANBALLAMAQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

f.
Bir şeyi eline gö-türerek ağırlığını, veznini texmini şekilde yoxlamaq. Kisəni sanballamaq. Qutunu san-ballamaq.
Kərbəlayı Hatəmxan vəl üçün gətirilmiş daşdan bir yekəsini əlində sanbal-layıb, nifrin edən bala dərvişin döşünə çırpdı. S.Rehimov. [Paşa bey] yastı bir daş götürüb sanballadı. Ə.Veliyev.
Sahmanlamaq, hazırlamaq. [Veys] iri za-bit tapançalarını götürüb sanballadı.. Ə.Əbül-hesen.

SANBALLI : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif.
Ağır, berk, möhkem, qurs. Daş balaca idi, amma çox ağır, çox da sanballı idi. "Koroğlu". Dəmir qapıların san-ballı qıfılları zırınqıltı ilə açıldı. çemenze-minli. [Xelil:] Bu il məhsulumuz boldu. Ma-şallah, qozalar aman sanballıdı. M.Hüseyn.
məc. Güclü, tesirli, derin, ciddi. Sanballı ifadə. Sanballı cümlə işlətmək.
Gecəm belə keçdi, səhərim gəlsin! Dadıma sanballı söz-lərim gəlsin! M.Müşfiq. [Qara Keremoğlu-nun] söz ağzından külçə kimi ağır və sanballı (z.) çıxırdı. M.İbrahimov. Vəzn xoşuma gəl-mir, yenisini seçirəm; Daha da dolğun olsun; daha sanballı, möhkəm. R.Rza.
məc. Temkinli, ciddi, ağır, ağırbaşlı. [Sübhanverdizade] özünü camaat arasında çox sanballı (z.) aparardı. S.Rehimov. [Mür-
sel:] [Ataş] həm də sanballı oğlandır, hər sözə cavab verməz. Ə.Veliyev. // Yaşlı, abırlı, hör-metli. Sanballı adam. // Adlı-sanlı, hörmetli, möteber. Sanballı alim.
məc. Əsaslı, böyük, derin, ciddi. San-ballı musiqi əsəri. Sanballı kitab.

SANCAĞAOXŞAR : Azerbaijani Explanatory Dictionary

ax sancaqvari.

SANCAQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is.
Kağız vereqlerini ve s.-ni bir-birine bendlemek üçün demirden qayrıl-rmş ucu iti defterxana gereyi. Sənədlərə san-caq vurmaq.
Yaxaya, başa sancmaq üçün adi ve ya qiymetli metaldan qayrılan müxtelif ölçülü ve formalı qadın bezeyi. Yaqut qaşlı sancaq. Qızıl sancaq taxmaq.
Xonçada olar sabun, duxu, odekolon, sancaq, iynə, üskük, saçayı-ran, yelpazə. R.Əfendiyev. Ərknaz heç kəsin ağlına gəlməyən sırğalar, kulonlar, qolbaq-lar, bilərziklər, boyunbağılar, sancaqlar sifa-riş elərdi.. M.Hüseyn.

SANCAQLAMA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Sancaqlamaq"dan f.is.

SANCAQLAMAQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

f. Sancaqla bend etmek, sancaqla berkitmek. Kağızları sancaqlamaq. Yaxasını sancaqlamaq.
[Firengiz] saçlarını bütöv geriyə daradı, yumrulayıb sancaqladı. B.Bayramov.

SANCAQVARİ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. Sancaq formasında, sancaq kimi, sancağaoxşar.

SANCI : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Bedenin her hansı bir yerinde, esasen qarın boşluğunda, böyürde baş veren keskin ağrı. Sancısı keçmək. Sancısı güclən-mək.
Sancıdan özümü toxdadıb, bir az da getdim. çemenzeminli. Teybə böyrünün san-cısından udqunub susdu. M.Hüseyn. □ Sancı tutmaq
qarın boşluğunda, yaxud böyre-yinde birden keskin ağrı başlamaq.

SANCILANMA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Sancılanmaq"dan f.is.

SANCILANMAQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

f. Qarnından sancı tut-
maq, berk ağrı tutmaq. Soyuqdəymədən san-cılanmaq.
Gər dəysə soyuq, sancılanıb olsa da bimar; Hökm et, gələ cindar. M.Ə.Sabir.

SANCILI : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif.
Sancı tutmuş, sancılanmış.
Sancılmış halda olan, batırılmış veziy-yetde olan.
Keçirilmiş, taxılmış, bend edilmiş. Qutu-nun içində altı cərgə səliqə ilə kəpənək, çə-yirtkə və qeyri böcəklər kağıza sancılı halda düzülmüşdü. Ə.Veliyev.

SANCILMA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Sancılmaq"dan f.is.

SANCILMAQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

məch.
Batırılmaq, qaxıl-maq. Külünglər torpağa sancıldı. Ə.Veliyev.
Taxılmaq, asılmaq, bend edilmek, ke-çirilmek.
Batmaq, keçmek, girmek. [Canbalayev:]
.Necə olursa stəkan qırığının birparçası da-banına sancılır. İ.Hüseynov.
Qürub etmek, batmaq. Axşam gün san-cılanda Qədim dayı özünü şəhərə çatdırdı. S.Rehimov.
Dikilmek. Hamının nəzəri Şərifzadənin dodaqlarına sancıldı. M.Hüseyn.
.Sultanın gözləri qəribə parıltılı bir nəzərlə qardaşı oğlunun üzünə sancıldı. İ.Hüseynov.

SANCILMIŞ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

f.sif.
Batırılmış, qaxılmış. Yüz, yüz iyirmi addım uzaqda əl ilə sancılmış kimi, ağaca oxşayan yoluq bir şey seçilirdi.
Mir Celal.
Taxılmış, keçirilmiş. Qadir.. birdən bağ-çanın qırağındakı fənər sancılmış ağacın di-bində Sonanı gördü. Ə.Əbülhesen. [Musanın] ensiz toqqasına həmişə ya qəzet, ya da kitab sancılmış olardı. B.Bayramov.

SANCMA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Sancmaq"dan f.is.

SANCMAQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

f.
Batırmaq, geydirmek, sox-maq. Dərziyə dedilər köç, iynəni (papağına) sancdı. (Ata. sözü). Yetişmiş qızlar iynəni [Kiçikbeyimin] duvağına batırır, sonra ya-xalarına sancırdılar. çemenzeminli. // Mec. menada. Dağlar titrədi,
.göy qübbəsini doğ-rayan ildırımlar şığıyıb qızıl oxlarını qılınc qayaların təpələrinə sancdı. Ə.Memmedxanlı.
Taxmaq, ilişdirmek, keçirmek. Dəli də-lini görəndə çomağını belinə sancar. (Ata. sözü). [Koroğlu] durnanın telindən dəstə kəsib Eyvazın papağına sancdı. "Koroğlu". // Bend etmek, ilişdirmek, keçirmek. Səhər tezdən kişi sarayın yanına gəlir. Görür ki, molla çu-xasının ətəyini sancıb belinə, əlində qazma sarayın divarının dibini qazır. "M.N.letif." Leyli.. ətəklərini nazik belinə sancıb rəqs edir. Ə.Memmedxanlı.
Dişlemek. Arı sancmaq. Əqrəb sancmaq.
Balaca uşaqlar gecələryatmayıb şıltaq elə-yəndə, anaları istəməyiblər şirin yuxudan ayılıb uşağa süd versinlər, ya görsünlər niyə uşaq ağlayır və bəlkə uşağı birə sancır, ya bəlkə bir özgə dərdi var. C.Memmedqulu-zade.
Sanki bir şey batır kimi ağrımaq. ürəyi sancmaq. Başı sancmaq.
[Sadıq kişi] soyuq-da oturduqca, özünə gəldikcə vücudu ağırla-şır, kürəkləri sancır. Mir Celal.
.Mustafanın dirsəkləri elə bərk sancdı ki, gözləri yaşardı. S.Veliyev.
məc. Ağır söz deyib qelbine deymek, incitmek, acılamaq, zeherlemek. [Dilber:] Gülüş, sancmağı burax. Söylə məndən nə is-təyirsən? C.Cabbarlı. SəməndərNərgizi sanc-mağa fürsət tapdı. B.Bayramov.

SANDÄLYA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

[rus.] bax səndəl
Muxtar, sandalyasını xanımın masasına yaxınlaşdırdı və bir dəqiqədə yeməklərini də daşıyıb orada yerləşdi. çemenzeminli. O, yanındakı san-dalyanın boş olduğunu ona andıran bir tövr ilə yerindən qımıldandı. H.Nezerli. // Skamya.
.Kəndli bir söz deməyib, vaqon biletçisinin göstərdiyi skamyada (sandalyada) uzanmış bir müsafirin ayağı tərəfində yer tutdu. T.Ş.Simurq. Sandalyanın cırıltısına qadınlar da gülüşdülər. Mir Celal.

SANDIQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [ər. senduq]
İçerisine pal-tar ve başqa şeyler qoymaq üçün taxtadan qayrılıb, üzeri demirle işlenmiş, açarla açılıb-bağlanan qapaqlı iri uzunsov qutu (keçmişde üstüne yorğan-döşek yığılardı). Otağın di-varlarındakı camaxatanda böyük sandıqların üstə ipək, zərzər üzlü əlvan yorğan-döşəklər və qu tüklü balışlar düzülərdi. H.Sarabski. Ağır sandıq seçmə parçalarla dolu idi. Mir
Celal.
xüs. Silahlarda patron, müxtelif cihaz-larda bir cür şeyler qoyulan qutu, borucuq ve s. Fotoaparatın sandığı. Pulemyotun san-dığı.
0 Sandıq ədəbiyyatı zar.
neşr edilmesi mümkün olmayan, heç kese lazım olmayan, zeif eserler haqqında. [Qız:] Müəllimimiz deyir ki, bundan sonra atanın o sandıq ədə-biyyatını oxumağı sənə qadağan eləyirəm. S.Rüstem.

SANDIQÇA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Kiçik sandıq. üzükləri san-dıqçaya qoymaq.
[Şehrebanu xanım:] Şərəfnisə xanım, balam, pul sandıqçasını bura gətir. M.F.Axundzade. Kərbəlayı Xəlil pul sandıqçasından bir karandaş çıxarıb, tele-qrafçı verdiyi kağızı türkcə imzaladı. T.Ş.Si-murq.

SANDIQDAR : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [ər. senduq ve fars.
..dar] köhn. Sarayda, yaxud zadegan evlerinde ma-liyye (pul) işlerine baxan şexs. Bundan sonra Sərdar Rəşid sandıqdarı çağırdı, dörd yüz tümən gətirməsini əmr etdi. M.S.Ordubadi.