Multilingual Turkish Dictionary Azerbaijani Explanatory Dictionary

SAZLIQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Saz şeyin halı, veziyyeti. Aqre-qatın sazlığı. Motorun sazlığı. // Sağlamlıq, canı-başı saz olma.

SE : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"S" herfinin ve bu herfle işare olunan samitin adı.

SEÄNS : Azerbaijani Explanatory Dictionary

[fr.] Bir işin icrasının arasıkesil-meden davam etdiyi müddet, vaxt. Kinoya gündüz seansına bilet almaq. Masaj seansı.
Saat on birdə başlanan seansa qalmaq ol-mazdı. M.Hüseyn. Ozünümasajlama seans-larının hər biri sığallama ilə başlanır və sı-ğallama ilə qurtarır. Ə.Babayev.

SEÇİCİ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Seçkide iştirak eden, yaxud seç-kide iştirak etmeye hüququ olan adam. [Ka-tib] qısa bir çıxış etdikdən sonra seçicilərin görüşünə gəlmiş namizəd barəsində də bir neçə kəlmə deyib, danışmaq üçün sözü Ca-hangirova verdi. S.Qedirzade.

SEÇİLƏN : Azerbaijani Explanatory Dictionary

f.sif.
Seçki neticesinde se-çilmiş. Seçilən namizədlər. // İs. menasında. Akademiyaya seçilənlər. Seçilənlər arasında cavanlar çoxdur.
Nezere çarpan, ferqlenen, ferqlendiri-len, başqalarından ayrılan. Firəngizin qaşları tünd-qara deyildi, onda güclə seçilən qızılı bir parıltı nəzərə çarpırdı. B.Bayramov.

SEÇİLMƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Seçilmek"den f.is.

SEÇİLMƏK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

məch.
Sesverme neticesin-de üstünlük almaq. İclasa sədr seçilmək.
Her hansı xüsusiyyetine, keyfiyyetine ve s.-ye göre başqalarından ferqlenmek, ay-rılmaq. Qız ala gözləri ilə rəfiqələrindən seçi-lirdi.
Kamran bu barədə bizim hamımızdan seçilirdi. M.Hüseyn.
Nezere çarpmaq, görünmek. Kəndin ev-ləri ağaclar içində güclə seçilirdi. H.Seyid-beyli.

SEÇİLMİŞ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

f.sif. Sesverme neticesinde üstünlük verilmiş, intixab edilmiş. Qurultaya seçilmiş nümayəndələr.
sif. çap edilmek üçün ayrılmış ve beye-nilmiş. M.F.Axundzadənin seçilmiş əsərləri. A.Şaiqin seçilmiş əsərləri.

SEÇİM : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is.
Seçib götürme.
cı illərdə
. yazıçılar indi mövzu seçimində, yaradıcılıq axtarışlarında nisbətən sərbəst idilər. İ.Qa-sımzade.
çeşid, assortiment.

SEÇKİ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Her hansı bir vezifeni yerine ye-tirmek üçün sesverme yolu ile deputat ve s. seçme (bu menada esasen cemde işlenir). Hamı seçkilərə!
On səkkizi tamam olub, on doqquza girəcək o; Sabah bizim seçkilərdə ilk səsini verəcək o. N.Refibeyli.

SEÇKİQABAÜI : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. Seçkilerin yaxınlaş-ması ile elaqedar olan, yaxınlaşan seçkiler şerefine olan, seçkiden qabaq olan. Seçki-qabağı yığıncaqlar. Keçən gün seçkiqabağı məni seçicilər arasında kütləvi iş aparmaq üçün Xıdırlıya göndərdilər. S.Rehman.

SEÇKİLİ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. Seçki ile olan, seçilen. Seç-kili vəzifə.

SEÇMƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Seçmek"den f.is.
sif. Oxşarları, benzerleri arasında en yaxşısı, en elası, en gözeli, en xoşa geleni; ela, en yaxşı. Seçmə üzük. Seçmə xalça.
Ağır sandıq seçmə parçalarla dolu idi.
Mir Celal.
sif. Ən hörmetli, en görkemli, en seçil-miş, en sayılan. Toya seçmə adamları ça-ğırmaq.
[Behlul:]
.Mərziyənin xətrinə mən də çox yerə seçmələr (is.) sırasında dəvət edi-lirdim. B.Bayramov.
is. biol. Canlı tebietin inkişafı prosesinde heyatın deyişen şeraitine en çox uyğunlaşmış orqanizmlerin davam getirib yaşaması. Belə-liklə, mühit amilləri şəraiti ilə əlaqədar olaraq seçmə nəticəsində camışlarda tənəffüs (süd-lük) tipi formalaşmışdır. A.Ağabeyli. // Se-leksiya. [Qarabağ atı] xalqın uzun əsrlər boyu apardığı yaradıcılıq işi nəticəsində, xalq seç-məsi (selleksiyası) nəticəsində yaranmışdır. "Qarabağ atı".
sif. məc. Gözel, xoş, üreyeyatan. Birinə göz edirdi, bəzisinə gülümsünürdü və kimi-sinə də seçmə bir kompliment deyib nəzərini özünə cəlb edirdi. çemenzeminli.

SEÇMƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Saçma, qırma. Məni oğru bi-lib seçməni qarnıma doldurar. Mir Celal.

SEÇMƏK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

f.
Her hansı bir elametine göre çoxları arasından birini beyenib ayırmaq, ona üstünlük vermek. Zövqünə görə parça seç-mək. Qız seçmək.
Qızılgülü biçmişəm; Us-tündə and içmişəm; Min gözəlin içindən; Bircə səni seçmişəm. (Bayatı). [Cahan:] Val-lah, gedərəm, dolanaram, gəzərəm, baxaram, bəyənərəm, seçərəm, bir qız alaram ki, adam baxanda ağlı gedər. ü.Hacıbeyov.
Müeyyen bir şeye, senete, işe ve s.-ye daha çox maraq göstermek, onu daha üstün tutmaq, üstünlük vermek. Mühəndis sənətini seçmək. Müəllimliyi seçmək.
Yaxşını pisden ayırd ede bilmek. Mey tökərdin, içərdik; Xeyri, şəri seçərdik; Bir əkər, bir biçərdik; Biz qardaş deyilmiyik? Ə.Cavad. [Balaxanım Dadaşı hedeledi:] Bu iki gözün o qazamatın bir dar deşiyindən işıldayanda baxarsan, adamı seçərsən, tanıyarsan. S.Re-himov.
Müeyyen vezifeni, tapşırığı yerine ye-tirmek üçün sesverme yolu ile bir ve ya bir neçe şexse üstünlük vermek. Prezidium seç-mək. İclasa sədr seçmək. Qurultaya nüma-yəndələr seçmək.
[Telebe:] Məni ictimaiy-yət dərnəyinə sədr seçdilər. Qantemir.
Müeyyen bir işi yerine yetirmek üçün gün, vaxt, saat ayırmaq, teyin etmek. Müza-kirə üçün şənbə gününü seçdilər. Seminar üçün həftənin birinci gününü seçdilər.
Müeyyenleşdirmek, teyin etmek, ayırd etmek, bir-birinden ayırmaq. Açılan güllə-lərin haradan, kimə atıldığını seçmək də çətin idi. Mir Celal. [Vahid:] Lakin [anamın] oxu-ması ilə ağlamasını seçmək çətin idi. B.Bay-ramov.
məc. Göre bilmek, görüb ferqlendirmek. Uzağı seçmək. Yazını seçə bilmədim.
Diq-qət ilə baxıb tələni seçdi; Yavuğa düşməyib uzaqdan keçdi. Q.Zakir.
0 Gözü seçməmək
bax göz. [Mozalan bey:] Ancaq "Molla Nəsrəddin" qəzetinin ya-zısını gözüm əməlli seçmir. Ə.Haqverdiyev. Maya kitabı aldı, lakin oturduğu yerdə işıq az olduğundan gözü hərfləri seçmədi. M.İbra-himov.

SEÇMƏ-SEÇMƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. Ən yaxşı, en seçil-miş. Məclisə seçmə-seçmə adamlar gəldilər.
[Mehdiqulu:] Kəndin seçmə-seçmə oğlan-larını uşaq kimi iclasdan bayıra tökürəm.
Mir Celal.

SEGAH : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [fars.] mus. Azerbaycan klassik muğamlarından birinin adı. Məclisin dalın-dan kamança səsi eşidilir. Kamança segah çalır. Ə.Haqverdiyev. Dodaqaltı segah deyən qoca bənnalar; Sal daşlardan təməl qoyur, divar hörürdü. Ə.Cemil.
tar. Orta esrlerde Qerbi Avropada: eyni senetle meşğul olan şeher senetkarlarının teşkilatı.

SEHR : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [ər.]
Köhne mövhumi tesev-vürlere göre, guya insanlara ve tebiete tesir yetirmeye qadir olan ecazkar üsullar: ovsun, cadu, gözbağlayıcılıq. [Müsyö Jordan:] Əlbət-tə sehrdir, mat qalmalı işdi, bir türfətüleyndə qəflətən Parij xarab olubdur. M.F.Axundzade.
məc. İnsanı heyran eden hüner, meha-ret, qüvve. Arzulardan arzu doğur... Yoxdur sonu arzunun; Bağlanmışdır məna dolu; Seh-rinə hər kəs onun. N.Xezri.

SEHRBAZ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [ər. sehr ve fars.
..baz] Sehr-bazlıqla meşğul olan adam; ovsunçu, göz-bağlayıcı. Bu sehrbaza zirək, sağlam, gənc bir köməkçi lazımdı. S.Veliyev.

SEHRBAZLIQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Sehrbazın işi, meşğelesi, ovsunçuluq, gözbağlayıcılıq.

SEHRKAR : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. [ər. sehr ve fars.
..kar]
Bax sehrbaz. [Əbülhesenbey:] Ah, bu qız nə qədər sehrkar bir qız imiş. M.S.Ordubadi.
məc. Meftunedici, füsunkar, fövqelade gözel. Doğrudan da bu saat Qaraş və Maya-nın üzündə ürəklərinin dərinliklərindən qalxan həm sehrkar bir cazibənin, həm də xoş bir səadətin işıqları oynayırdı. M.İbra-himov.

SEHRKARLIQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is.
Bax sehrbazlıq.
məc. Meftunedicilik, füsunkarlıq, föv-qelade gözellik. Qılınc çəkdi hüsnün sehr-karlığı; Xan danışa bilmir, susur lal kimi. B.Vahabzade.

SEHRLƏMƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Sehrlemek"den f.is.

SEHRLƏMƏK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

f.
Ovsunlamaq. Artıq
ikinci dəfə idi ki, maral [ovçunu] bu cür sehr-ləyirdi. Ə.Memmedxanlı.
məc. Meftun etmek, valeh etmek. [Mez-lum Aslana:] Skripka məni sehrlədi və onu bağrıma basıb çalmağa başladım. S.Veliyev. Dünənə-srağagünə kimi hamının nəzərində bir "ana uşağı" olan Şahpəri birdən-birə Yusifi sehrləmişdi. B.Bayramov.

SEHRLƏNMƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Sehrlenmek"den f.is.