Multilingual Turkish Dictionary Azerbaijani Explanatory Dictionary

SAYRILMAQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

ax sayrışmaq
ci me-nada. Siyah zülfün buxaq altda qıvrılır; Ala gözlər can almağa sayrılır. M.P.Vaqif. Sən iti addımla qoşarkən iləri; Sayrılsın, gurlasın çaldığın kaman, hey! M.Müşfiq.

SAYRIŞMA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Sayrışmaq"dan f.is.

SAYRIŞMAQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

f.
Titrek, zeif işıq saçmaq, parlamaq, şefeq buraxmaq. Məğrib səmtində hələ ulduzlar göy üzündə sayrışırdı. F.Kö-çerli. Gecə idi, göydə ulduzlar sayrışırdı. S.Rehman. Bir-birinə sığınan ulduzlar say-rışmağa başladı. B.Bayramov. // məc. Belir-mek, görünmek. Ana! Bayaq gördüm Meh-ribanıtək; Uzündə sayrışır xalları tək-tək. S.Vurğun. Sənin gözlərinmi gənclik çağında; Yoxsa nərgizlərin sayrışıb oynar? M.Müşfiq. Payızın sonu olduğuna baxmayaraq, evlərin qarşılarındakı bağçalarda al-əlvan güllər, çiçəklər sayrışırdı. M.Rzaquluzade.
Qaçışmaq menasında. Naşı ovçu bərə bəklər, əylənər; Marallar sayrışar yollara doğru. "Qurbani".

SAY-SEÇMƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. Seçilen, müeyyen üs-tünlüyü olan; seçme. Koroğlu həmişə yazıq-yuzuğun, əlindən iş gəlməyən adamların da-lınca ya özü gedər, ya da dəlilərin say-seçmələrindən göndərər. "Koroğlu". Aşıq Ələsgər
. gördü ki, bir-birinnən say-seçmə oğlanlardı. "Aşıq Əlesger".

SAYSIZ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. ve zərfSayca, miqdarca çox olan, sayılması mümkün olmayan, hedden artıq çox, saysız-hesabsız. Saysız qoşun. Say-sız uşaq toplaşmaq.
Kameralarda saysız adam vardı. M.Hüseyn.

SAYSIZ-HESABSIZ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

ax saysız. Saysız-hesabsızadam.
.. Saysız-hesabsızsoyğunçu tayfa atlarının ayağı altında torpaq
. bərki-mişdi. Ə.Memmedxanlı. Gül və bülbül haq-qında saysız-hesabsız əfsanələr hamıya mə-lumdur. M.Rzaquluzade.

SAYTAL : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. məh. Boylu-buxunlu, enli-kürek, bazburudlu; yeke, iri, sağlam. Saytal adam.
[Alo:] Qanlı hər adama əl vurmaz. O həmişə saytal axtarar,
dedi. S.Rehimov. // İri, yeke, kök, etli. Saytal qoç.
[Feyzi] sürünü saymamışdan qabaq on baş saytal
quzulu qoyun seçib öz alaçığının yanına ötür-müşdü. B.Bayramov.

SAZ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [fars.] Mizrabla çalınan, armud-vari çanağı olan simli xalq çalğı aleti. Saz çal-maq.
[Resul:] Mənə bir saz verin, dərdimi sazla deyəcəyəm. "Aşıq Qerib". Sonra əlinə aldı qonağım bir qızıl saz; Qanadlandı, dur-madı, bilməm neçin yerində. M.Müşfiq.

SAZ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. [fars.]
İşletmek üçün tam ya-rarlı, hazır halda olan; sınığı, zedesi, nöqsanı olmayan; yaxşı temir olunmuş. Saz maşın. Saz alət. Saz saat.
[Xortdan:] Bala, fayto-nun sazdımı? Ə.Haqverdiyev. Alınca xəbəri qaçmışdı birbaş; çiynində saz tüfəng, beldə patrondaş. H.K.Sanılı. □ Saz eləmək (et-mək)
düzeltmek, qaydaya salmaq, uyğun-laşdırmaq. Sən də, gözüm, Allaha baxıb zülmü az eylə; Peyvəstə könül yıxsan əgər, bir də saz eylə. M.P.Vaqif. Mən demənəm dərdü-qəmim az eylə; Daim meylin meylim ilə saz eylə. Q.Zakir. Saz olmaq
uyğun olmaq, beraber olmaq, tay olmaq. Zaman sənə saz olmasa, sən zamana saz ol. (Ata. sözü). Yara yar saz olmasa; Pünhanda tər-tər ağlar.
(Bayatı).
Möhkem, qıvraq, sağlam, dözümlü. Bə-dəncə saz. Canı-başı saz.
[Muxtar] Feyzini səsləyib iki saz at yəhərləməsini tapşırdı. B.Bayramov. //Yaxşı, yerinde. Onu Taşauzda gördüm, kefi saz; Ətirli tağlardan qovun də-rərkən. S.Rüstem. // Sazdır şeklinde
yax-şıdır, düzgündür, qaydasındadır, yerindedir menalarında. Demək ki, keyfiniz sazdır. M.S.Ordubadi. [Süleyman:] Şükür Allaha, hər şey öz yerində sazdır. ü.Hacıbeyov. [Aslan starşinaya:] Hər şey öz qaydasındadır, maşın sazdır. S.Veliyev.

SAZAQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Berk soyuq, şaxta. Sazaq ada-mın əl-ayağını kəsirdi. S.Rehimov.
Qar yağırmı?
Eləyağır... sazaq qılınctəkkəsir. Ə.Cemil. // Quru soyuq külek. [Hecer:] Gorusun düzündə qopubdur sazaq... "Qaçaq Nebi". Qaranlıq qatılaşır, əl-ayaq çəkilir, gündüz adama xoş gələn sərinlik sazağa çev-rilirdi. Mir Celal. Şər qarışır, sazaq başla-yırdı. İ.Hüseynov.

SAZAQLI : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. Keskin küleyi, sazağı, so-yuğu olan; şaxtalı. Sazaqlı hava.
Sazaqlı bir sabah idi, yel adamı kəsirdi. çemenzeminli.
Quru sazaqlı bir gündə Novruz yaş əlcəklərini topun qızmış lüləsi üstündə qurudurdu. R.Rza. Səhər tezdən sazaqlı qış gününün yenicə gö-zünü açdığı dəqiqələrdən [Ağabala] gəlib laboratoriya qabağında [Reyhanı] gözlədi.
Mir Celal.

SAZAN : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. zool. Əsasen qamışlıq, ya dur-ğun şirin sularda yaşayan, iri pulları olan balıq növü.

SAZANDA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [fars.] köhn. çalğıçı. Xan uşaqları Keçiliyə həm ova, həm də kefə gəl-diklərindən yanlarınca qrammofon, xanəndə, sazəndə və bolluca araq-çaxır gətirmişdilər. E.Sultanov. Bir az da sazəndə, zurnaçı çalsın; Ruhunuz burada ləzzət də alsın. H.K.Sanılı. Xanəndə və sazəndələr isə çalğı taqımını bu-raxıb bir tərəfə gedərlər. H.Cavid.

SAZANDAR : Azerbaijani Explanatory Dictionary

ax sazanda. [Peri:] Anam sazandar və lazımlı şeylərin hamısını mühəyya edib, toy bu günlərdə başlanasıdır. C.Cabbarlı. Qurtardı dəsgahı zurnaçı Qazar; Götürdü tarını sonra sazandar. H.K.Sanılı. Cunalı bir xanım çıxdı eyvana; Baxdı sazandara soyuq, bigana. M.Rahim.

SAZBƏND : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [fars.] köhn. Saz bağlayan, saz qayıran usta. Qəmbər onu apardı sazbən-din yanına. "Abbas ve Gülgez".

SAZÇALAN : Azerbaijani Explanatory Dictionary

SAZçI is. Saz çalan çalğıçı. Sazçalan gözəl bir aşıq mahnısı çaldı. Sazçı qızlar ansamblı.

SAZİŞ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [fars.]
Qarşılıqlı razılığa gel-me, qarşılıqlı razılıq, anlaşma, fikir birliyi, hemreylik, birlik. Məişət ilə məktəbin mabey-nində əsla ittifaq və saziş yoxdur. F.Köçerli.
Müqavile. Beynəlxalq sazişlər. Sazişi pozmaq. Sazişə riayət etmək. □ Saziş bağ-lamaq
bir mesele haqqında danışıq aparıb razılığa gelmek, müqavile bağlamaq.
0 Saziş etmək (eləmək) köhn.
uyğunlaş-maq, ümumi dil tapmaq, düzelişmek, uzlaş-maq, ünsiyyet tapmaq. Ol gül üzardə ərəqin xoş səfası var; Türfə budur ki, saziş edər atəş ab ilə. Q.Zakir. O vaxt acıqlı, qaş-qabaqlı və mütəkəbbir müəllimlər ilə saziş eləmək doğ-rudan da ən çətin məsələlərdən birisi idi. F.Köçerli.

SAZİŞÇİ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Sinfi düşmenle saziş, barışma, uzlaşma siyaseti aparan adam. // məc. Razı-laşma, güzeşt terefdarı.

SAZİŞÇİLİK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Sinfi düşmenle uzlaşma, barışığa gelme, ona güzeşte getme; sinfi düş-menle barışma siyaseti.

SAZLAMA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Sazlamaq"dan f.is.

SAZLAMAQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

f. Saz hala salmaq, düzelt-mek, temir edib işlemek üçün hazır hala sal-maq. Maşınları sazlamaq. // Hazır veziyyete getirmek. Nəbi [Memmedeli beyi] vurmaq istəmirsə də, amma yenə keçmişi yadına salıb aynalını sazlayır. "Qaçaq Nebi". Tez aç qata-rını, sazla tüfəngi; Başlayaq könlümüz sev-diyi cəngi. H.K.Sanılı. // Qaydaya salmaq, sahmana salmaq, hazırlamaq, qayırmaq. [Hacı Hesen:] Kabla Fatma, dəxi durmaq vaxtı deyil, ev-eşiyi sazla. C.Memmedquluzade. [Arvad:] Hovuzun başında, kölgədə xalça salaram, samovarı sazlayıb qoyaram hovu-zun başına, yaxşı çay dəmlərəm. E.Sultanov. O, maxorka papiros sazladı, səngərin rütu-bətli divarına söykənərək
. papirosunu du-manlatmağa başladı. H.Nezerli. // Teşkil et-mek, düzeltmek. O vaxt mən görürdüm ki, bu on səkkiz manat qəzetə üçün xüsusi bir mətbəə sazlamağa sərf olunur. C.Memmedquluzade.

SAZLANMA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Sazlanmaq"dan f.is.

SAZLANMAQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

f. Saz hala gelmek, düzel-mek, sahmana düşmek, hazırlanmaq.

SAZLAŞMA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Sazlaşmaq"dan f.is.

SAZLAŞMAQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

f. Saz olmaq, yaxşılaşmaq; işi, veziyyeti, sağlamlığı yaxşı halda olmaq.