Multilingual Turkish Dictionary Azerbaijani Explanatory Dictionary

SULUQLAMAQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

f. Suluq emele gelmek,
qabarlamaq.
.Uç qardaşın üçünün də əli üç dəfə qabar qoyub suluqladı. S.Rehimov. [Semender] əlləri suluqlayana qədər günbə-zin bünövrəsinə külüng çaldı. B.Bayramov.

SULUQLANMA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Suluqlanmaq"dan f.is.

SULUQLANMAQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

f. Suluq bağlamaq, su- luqlar emele gelmek, qabar olmaq. Dar çək-mədən ayağı suluqlanıb.

SULULUQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Sulu şeyin halı ve keyfiy-yeti; şirelilik. Meyvənin sululuğu.

SUMAĞI : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. Sumaq renginde, tünd-qırmızı. Züleyxa gen, sumağı paltarda idi. Ə.Əbülhesen.

SUMAQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Yarpaqlarından aşı, boyaq ve derman maddeleri hasil edilen ağac ve ya kol. Sumaq üç metrə qədər hündürlükdə, qış-da yarpağı tökülən alçaqboylu ağac və ya koldur. Yaşıl-ağ rəngli çiçəkləri iyunda açır, tünd-qırmızı rəngli meyvəsi sentyabrda yeti-şir. Yarpağından dəri aşılamaqda geniş is-tifadə olunur. H.Qedirov. // Hemin ağacın xörekle yeyilen qurudulub döyülmüş tünd-qırmızı meyvesi.

SUMAQDAŞI : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. geol. Püskürme, ya çö-küntü süxurların quruluşunun deyişmesi yolu ile emele gelmiş daş. Eyvanın sütunları su-maqdaşından idi. M.S.Ordubadi.

SUMBATA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Şüşeni, metalı, daşı cilala-maq, parıldatmaq, hamarlamaq, habele me-taldan qayrılmış şeyleri sürtüb temizlemek üçün narınlaşmış halda istifade edilen mi-neral. // Uzerine lay şeklinde hemin mineral ovuntusu yapışdırılmış kağız, ya parça. Sum-bata kağızı.

SUMBATALAMA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Sumbatalamaq"dan f.is.

SUMBATALAMAQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

f. Sumbata çekmek, sumbata ile sürtüb cilalamaq, parıldatmaq, temizlemek.

SUMBATLI : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. Görkemli, yaraşıqlı, leya-qetli. Sumbatlı oğlan.

SUMKÄ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

[rus.] Deriden, parçadan ve s. materialdan hazırlanmış, adeten tutacağı olan qadın çantası. Sumkasında cürbəcür pomada, üzyağı var; Dillənir dindirməmiş gərəksiz bir saz kimi. S.Rüstem. [Sekine Mayaya:] Xoş gəlmisən, bala! Qədəmlərin xoş olsun!
de-yib, noxudu rəngli balaca sumkasını əlindən aldı. M.İbrahimov.

SUNƏRGIZI : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. bot. Nohurların, göllerin etrafında biten sarıçiçekli ot-bitki.

SUÖLÇƏN : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Serf olunan suyun miqdarını gösteren cihaz.

SUP : Azerbaijani Explanatory Dictionary

[rus.] Şorba. Sup gətirdilər, yoldaş-larının hamısı xörəyə məşğul idi, Nərimanın isə iştahası yox idi. Mir Celal.

SUPERFOSFÄT : Azerbaijani Explanatory Dictionary

[lat. super ve phoros] Tebii fosfatlardan, apatit, fosforit ve s.-den alınan fosforlu gübre.

SUPƏRISI : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Xalq efsanelerinde: suda ya-şayan, dağınıq uzunsaçlı, balıqquyruqlu çıl-paq qadın suretinde tesevvür olunan efsanevi vücud.

SURƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [ər.] Quranın bölündüyü 114 fe-silden her biri. Səhər uşaq mollaxanaya ge-dər, Quranın axırıncı surəsini əzbərdən oxu-yardı. H.Sarabski. Molla Əkbər tamam gecəni can verən Baxışoğlu Həsənin başı üstə otu-rub, təsbeh çevirib, yasin surəsini oxumaqla məşğul idi. B.Talıblı.

SURƏT : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [ər.]
Zahiri görünüş, şekil. Surəti dəyişmək.
[Yusif:] On ildir ki, Şam-dan ilə görüşməmişəm. Indi görək ki, surəti də təğyir tapıbdır. N.Nerimanov. Bədənnüma güzgüdə o; Baxıb görür surətini. N.Refibeyli. // Uz, sifet, çöhre, sima. O saat sevgili ana-sının surəti [Nureddinin] gözlərinin önündə durdu. S.S.Axundov.
.Mehriban çobanın su-rəti gözləri önünə gəldikdə, Səmədin qəlbində nakam məhəbbətin yarası daha şiddətlə sızıl-damağa başlamışdı. İ.Hüseynov.
Şekil, üsul, qayda, terz. [Odabaşı:] Bu məhəbbət onlar böyüdükcə təbəddülata uğra-yıb axırda başqa bir surət aldı. Ə.Haqver-diyev.
Bir şeyin eslinden eynile köçürülmüş nüsxesi, üz. Protokolun surəti. Şəhadətna-mənin surəti.
Gəldiyev əvvəl bu vərəqənin surətini çıxartdırdı. Mir Celal. Bu, Yusifin öz xahiş ilə
. azad olunması barədə əmrinin surəti idi. B.Bayramov.
Yazıçının, ressamın, artistin yaratdığı tip, obraz, xarakter. Yeni insan surəti. Səhnə su-rətləri.
Gənc Baxşı Cabbarlının maraqlı surətlərindəndir. M.Arif.
Şekil, portret, tesvir. İndi başına daş düşmüş müsəlman belə surətləri görüb dinin-dən dönəndə deyirlər: "dəli olub". Ə.Haq-verdiyev.
riyaz. Kesirde: bölünen eded. Kəsrin surəti.
"Surətdə"
şeklinde bir sıra sözlerle işlenerek zerf birleşmeleri düzeldilir; mes.: süni suretde, narazı suretde, bele olan suret-de, tecili suretde, resmi suretde ve s.
0 Bu surətdə
bele olduqda, bu halda. [Hacı Nuru şair:] Bu surətdə mənim hünərim-dən nə fayda hasil olacaq, mənim şerim nəyə məsrəfdir? M.F.Axundzade. Bu surətlə
bu qayda ile, belelikle. [Qızılquş balalarının] anası bu surətlə balalarına ovçuluq öyrədər. A.Şaiq. O surətdə
onda, o zaman, o halda. Bu elçinin oğlan evinə gətirdiyi məlumat əlve-rişli olsa,
. o surətdə oğlanın ana və bacısı o evə rəsmi surətdə elçi gələcəklər. R.Əfendiyev.

SURƏTPƏRƏST : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. ve is. [ər. suret ve
fars.
..perest] Gözel sureti, zahiri gözelliyi seven, zahiri gözelliye aldanan (adam).

SURĞUC : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Asanlıqla eriyen ve tez berki-yen rengli berk qatran (ve ya mum) (konvert-leri möhürlemek, şüşelerin ağzını berkitmek üçün işledilir). Qubernator əlini uzadıb dörd tərəfi surğucla möhürlənmiş (f.sif.) birpaket çıxartdı. M.S.Ordubadi. Katib güclə stolun gözündən qırmızı surğuc, spiçka və ağ saplı iynə çıxartdı. S.Rehimov.

SURĞUCLAMA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Surğuclamaq"dan f.is.

SURĞUCLAMAQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

f. Surğuc vurmaq. Kon-vertləri surğuclamaq. Bağlamanı surğucla-maq.

SURĞUCLU : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. Surğuc vurulmuş, surğuc-lanmış, surğucu olan, surğucla möhürlenmiş. Mühasib surğuclu konverti aldıqdan sonra çox maraqlanmışdı: "Açım, açmayım?"
deyə, çox düşünmüşdü. S.Rehimov.

SURROQAT : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [lat.]
Neyise qismen evez ede bilen qayırma (geydirme) mehsul; bedel.
Saxta şey.