Multilingual Turkish Dictionary

Azerbaijani Explanatory Dictionary

Azerbaijani Explanatory Dictionary
SURSAT : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is.
B a x azuqə. [Qatırlara] su
tuluqları, asma manqal, cürbəcür sursat yük-lənmişdi. çemenzeminli. [Allahverdi İmam-verdiye:] Dayan, mənim heybəmdə sursat var.
C.Cabbarlı.
Gülle, mermi, patron ve s. herbi levazi-mat. Gələn kimi bölüyə nə qədər döyüş sur-satı lazımdısa almış, bölüyü sursatla təmin etmişdi. Ə.Əbülhesen. Şəhərdə bütün əhalini ayağa qaldırmaq, düşmənin hərbi sursat və avadanlıq aparmasına yol verməmək lazım idi. S.Veliyev.

SUSAMA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Susamaq"danf.is.

SUSAMAQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

f.
Su içmeye şiddetli ehtiyac hiss etmek, özünde yanğı hiss etmek. Bərk susamaq. Yayda adam tez-tez susayır.
Qəlbi sınmış, gözü dolmuş, pozulmuş; İstidən su-samış, acmış, yorulmuş. A.Sehhet. Susamışdı atlılar; Hamı axtarırdı su. M.Seyidzade.
məc. Bir şeyin hesretinde, arzusunda olmaq. Mənim namərd əmim onun nəyinə susadı? Ə.Haqverdiyev. Həqiqətə susayan tərlan könlündən üzr istəmişdi ki, "bu qə-fəsdən mən səni əlbəttə azad eyləyərəm... "
Mir Celal.

SUSAMURU : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. zool. Tünd-qonur rengli qiymetli xezi olan yırtıcı su heyvanı.

SUSDURMA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Susdurmaq"dan f.is.

SUSDURMAQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

icb.
Susmağa, dinme-meye, sesini kesmeye mecbur etmek. [Bi-rinci reqqase:] Dur, getmə, səadət quşu, bir dur; Bas bağrına məşuqini, susdur! H.Cavid. Məni susdursa zaman; Səni özüm sanaram; Səhər kimi oyansan; Günəş kimi yanaram. N.Xezri.
məc. Bir şeyi tezahür etmeye, üze çıx-mağa qoymamaq; boğmaq. Kədərini sus-durmaq.
[Muradın] kefini pozmamaq üçün marağımı susdurdum. çemenzeminli.

SUSDURULMA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Susdurulmaq"dan f.is.

SUSDURULMAQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

məch. Susmağa, sesini kesmeye, dinmemeye mecbur edilmek. Pu-lemyot şaqqıltısı eşidildi. Ancaq o, tezcə sus-duruldu. S.Veliyev.

SUSEVƏN : Azerbaijani Explanatory Dictionary

SUSEVƏR sif. Suda biten, rütubet yerlerde biten, rütubetseven, yaxud suda yaşayan, suyu seven. Susevən bitkilər. Susevər heyvanlar.

SUSƏPƏN : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Sulamaq, su çilemek üçün lüleyinin başında xırda deşikler olan vedre-şekilli qab; suçileyen. Susəpənlə gülləri sula-maq.
Qızlar susəpənlə küçə suvarır; Sərvlər baş əyib xəyala varır. S.Vurğun.

SUSQUN : Azerbaijani Explanatory Dictionary

zərf Dinmez, susmuş (halda), sakit, dinmez-söylemez. [Toğrul Elxana:] Halbuki bu tərəfdə susqun oturub kimsəyə görünməyəcəyinə söz vermişdin. C.Cabbarlı. Onlar hər ikisi bir vaxt sevinclə getdikləri yolu bu dəfə susqun və fikirli bir halda çıx-mağa başladılar. Ə.Memmedxanlı. Sən, ey mənim xəyalımtək; Göy havanı dələn qartal! Qonub dağlar zirvəsinə; De, susqunsan nə-dən, qartal? N.Xezri.

SUSQUNLUQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Susma, danışmama, sü-kut etme. Kosanın susqunluğuna qarşı Süb-hanverdizadə bağırdı. S.Rehimov. Izdihamın susqunluğu yalnız bir neçə an sürdü. M.Hü-seyn.

SUSMA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Susmaq"danf.is.

SUSMAQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

f.
Dinmemek, danışmamaq, dinmez oturmaq, ağzını açıb bir söz deme-mek. Qaragün, xanın sarsıldığını, susduğunu görüb ürəkləndi. M.Rzaquluzade. Bütün bu söhbət vaxtı Teymur bərk həyəcan keçir-məsinə baxmayaraq susurdu. H.Seyidbeyli. // Kesmek, dayanmaq, daha sesi eşidilmemek, gelmemek, kesilmek (ses). Quşlar susdu. Musiqi səsi bir anlıq susdu.
çalğı susduq-dan sonra Səlim öz badəsini qaldırdı. M.İbra-himov. // Eyni menada top, tüfeng ve s. sesi haqqında. Cəbhə susdu. Top səsləri susdu. Minaatanlar susdu. // Mec. menada.
.Ucalır bağçadan bülbülün səsi; çay susur, əsməyir çəməndə yel də. N.Xezri. Susurdu əsən külək, susurdu axan bulaq; Qəlbinin səslərini eşi-dirdi o ancaq. B.Vahabzade. // Cavab ver-memek, ses vermemek. Nə üçün susmusan, cavab vermirsən? Susub, özündən heç bir xə-bər bildirmir.
məc. öz duyğusunu, hissini büruze ver-memek. Zəhra susub dolduqca Həsənin şüb-hələri dərinləşirdi. M.İbrahimov. Məsum kişi bütün bu gözlənilməz şeylərə susur, səbir edirdi. Mir Celal.
Əmr şeklinde: sus!
danışma, dinme, sesini kes. [Hüseynqulu ağa Pericahan xa-nıma:] Sus! Tezliklə sənə göstərərəm ki, bu evin sahibi mənəm. S.S.Axundov.

SUSMAZ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. Susmayan, dayanmayan, ara vermeyen (ses haqqında).

SUSPENZIYA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [lat.] Maye dispersiya (ayrılma, sepilme, parçalanma) mühitinde ya-yılmış berk hisseciklerden (dispers fezadan) ibaret dispers sistem.

SUSTALMA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Sustalmaq"dan f.is.

SUSTALMAQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

ax süstləşmək. [Qoca Baxşı:] Sona havanın birinci yarısını oxu-muşdu, birdən sustaldı, uzandı, susdu. C.Cab-barlı. [Yoldaşımız:] Yavaş-yavaş qulağıma tar-qaval səsləri də gəlməyə başladı. Əlim-ayağım sustaldı. M.Rzaquluzade.

SUSUZ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif.
kim. Terkibinde su olmayan. Susuz efir. Susuz spirt.
Suyu olmayan, suyu çekilmiş. Uşaqsız ev susuz dəyirman kimidir. (Ata. sözü).
Quru, suyu qurumuş, quraq. Susuz çöl. Susuz çay. Susuz bulaq.
çobanlar Turutun susuz çölündə; Boğulub batırdı qəmin selində. H.K.Sanılı. Boğazın o tayında susuz ada qə-səbəsinin çıraqları xeyli seyrəkləşmişdi. M.Süleymanov. // Sudan mehrum, su cehet-den çetinlik çeken. Port-Səid şəhərinin bü-tün əhalisi susuzdu. S.Veliyev.

SUSUZLAMA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Susuzlamaq"dan f.is.

SUSUZLAMAQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

ax susamaq
ci me-nada.

SUSUZLUQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is.
Ureyi berk su isteme, su içme ehtiyacı; yanğın. [Yaralı:] Ay bala, su-suzluqdan yandım. Ə.Haqverdiyev. Şirzad susuzluqdan dodağının quruduğunu hiss edib düşərgəyə tərəf yollandı. M.İbrahimov. [Nu-riyye:] Mən aclığa davamlıyam, susuzluğa yox. İ.Əfendiyev.
Quraqlıq, rütubetsizlik. [Tahir:] Həmən kanal susuzluqdan yanan düzlərə can verə-cək. M.Hüseyn.

SUSUNBULU : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. bot. Uzunsaplaqlı, çiçek-li, ortayarpaqlı su bitkisi.

SUTKÄ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

[rus.] 24 saata beraber vaxt ölçüsü, gece ve gündüzün davam etdiyi müddet; gün. Düz yeri bir yupyumru şey qapır; Həm də de-yir, sutkada bir fırlanır. M.Ə.Sabir. [Qedir] bir sutka ayaq üstə durdu. Mir Celal.

SUTUTAR : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Sonradan istifade etmek üçün su toplanılan yer, gölmeçe. Təbii sututarlar. Süni sututar.