Multilingual Turkish Dictionary

Azerbaijani Explanatory Dictionary

Azerbaijani Explanatory Dictionary
ŞEIRLƏŞMƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Şeirleşmek"den f.is.

ŞEIRLƏŞMƏK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

f. Şeir demekde bir-birile yarışmaq.

ŞEŞ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [fars.] Altı. Dünən beş, bugün şeş. (Mesel). // Nerd oyununda. çahar atdım, şeş gəldi. (Mesel).

ŞEŞ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Top, tüfeng lülesinin içindeki hal-qavari cızıqların her biri; yiv, xır. Şeşi getmiş tüfəng.

ŞEŞ-BEŞ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Nerd oyununun başqa bir adı. Gəl bir şeş-beş oynayaq.
[Şikayetçi:] Nə vaxt [ipek idaresine] müdirin yanına gedir-sən, görürsən ki, kişi oturub şeş-beş oynayır. Elə ki əli gətirmədi, vay o günü onu axtaran-ların halına. C.Gözelov.

ŞEŞDRƏNGI : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [fars.]
Altı cür xuş-gebardan (kişmiş, qurağa, albuxara ve s.) hazırlanan plov xuruşu. [Xanım:] Qəsdim lap şeşdrəngi xörək etməkdir, abırlı olsun. S.Rehimov.
məc. Dikbaş, lovğa, iddialı, tekebbürlü.

ŞEŞƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. Dik, sivri. [Vaqif:] Niyə, qulağı-nız çoxdan şeşədir; Böhtan eşidəndə qızarıb yanar; Doğru söz gələndə pambıq tıxanar. S.Vurğun. Qubernator dəstəsilə gəldi. Atın üstündə şeşə bığlarına əl vurmadan "millət naminə" bir nitq söylədi. Mir Celal.

ŞEŞƏBIĞ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. Bığlarının tükleri cod ve dik olan. Şeşəbığ kişi.
Hərdənbirpoqonlu, şeşə-bığ, çəkməsi məhmizli, başıaçıq adamlar ça-dırdan görünür, yenə səsin içinə batırdılar.
Mir Celal.

ŞEŞƏBUYNUZ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. Dikbuynuz, itibuynuz.
Zərrintac xanım, Leyləyi öz nəzərindən rədd etdikcə, yaşı ötən şeşəbuynuz bir öküz kimi hey irəliyə dürtülürdü. S.Rehimov.

ŞEŞƏLƏMƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Şeşelemek"denf.is.

ŞEŞƏLƏMƏK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

f. Dikeltmek, dik saxlamaq,
iti tutmaq. Qulaqlarını şeşələmək.

ŞEŞƏLƏNMƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Şeşelenmek"denf.is.

ŞEŞƏLƏNMƏK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

f. Acıqlanmaq, qışqırmaq, sert söz demek, qabarmaq, xoruzlanmaq. [Sedr:] Bu ixtiyarı sənə kim verib?
deyə o, Xəlilin üstünə şeşələndi. M.Hüseyn. [Cahan-dar ağa oğluna:] Ə, qoduq, mənim üstümə şeşələnirsən? I.Şıxlı.

ŞEŞƏLƏTMƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Şeşeletmek"den f.is.

ŞEŞƏLƏTMƏK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

ax şeşələmək. Şeşələtdi bığlarını; Gözlərin rövşən elədi. Aşıq Əlesger.

ŞEŞƏLIK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Lovğalıq, dikbaşlıq, teşexxüs.

ŞEŞLI : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. Içinde şeşi olan, yivli, xırlı. Şeşli lülə.

ŞEŞPƏR : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [fars.] Altıdilli toppuz
qedim silah. [Demirçioğlu:] Mən onun nə qılıncın-dan qorxuram, nə şeşpərindən. "Koroğlu". Keçdi xəyalından əlində şeşpər; Qıratın be-lində baban Koroğlu. Ə.Ziyatay.

ŞEVALYE : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [fr.] Feodal Fransada zade-gan rütbesi.

ŞEVRET : Azerbaijani Explanatory Dictionary

[fr. shevrette
çepiş] Qoyun deri-sinden hazrrlanmış sevroya oxşar deri. Qoyun dərilərini
. xrom duzu vasitəsilə aşıladıqda ona şevret deyilir. A.Quliyev.

ŞEVRÖ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

[fr.] Keçi derisinden hazırlanan yumşaq, zerif deri növü. // Hemin deriden tikilmiş. [Cavad] ipək arxalıq, mahud çuxa, boz və qiymətli Buxara dərisindən papaq, şevro çəkmə, belində qızıl kəmər, döşündə çarpaz asılmış qızıl saat zənciri.. onun libası həmişə bu idi. Ə.Haqverdiyev.

ŞEVRON : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [fr.] Resmi geyimin qoluna vurulmuş bucaqşekilli tikme.

ŞEVYÖT : Azerbaijani Explanatory Dictionary

[ing. yer adından] Yüngül, yum-şaq, ince xovlu yun ve ya yarıyun parça növü. Mağazadan üç metr şevyot aldım. // Şevyot-dan tikilmiş. Şevyot kostyum.
Baş aqronom ayağa qalxanda, qara şevyot şalvarının qali-feyi körük kimi şişib boşaldı. Ə.Veliyev. [Dilber] əynindəki göy şevyot pencəyini çı-xarıb məhəccərin üstünə atdı. Ə.Sadıq.

ŞEY : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [ər.]
Meişetde, işde ve s.-de lazım olan her hansı bir cisim, madde, zad, eşya, nesne. [Əsger:] Xanım, sizə yaraşan şeyim çoxdur, ancaq evdədir. U.Hacıbeyov. Müəllimin böyründə qəzetə sarılı iki şey vardı. Ə.Veliyev. [Qulu:] Otaq təmizdir. Ancaq şe-yimizyoxdur ki, qoyaq. N.Nerimanov. □ Bir şey
1) qeyri-müeyyen, qeyri-melum şey, hadise ve s. Sənə bir şey verdimi? Bazardan bir şey ala bildin? Bir şey bilə bildinmi? Ona bir şeymi olub? 2) ehemiyyet bildirir. Elə demə, o da bir şeydir, lazım olar. // Adeten cem şeklinde
özüne mexsus pal-paltar ve s. Şeylərini zalın küncünə yığıb, özləri də baxır-dılar camaata. Ə.Haqverdiyev. Rübabə yəqin elədi ki, Vahid şeylərini yığışdırıb yola dü-şüb. Mir Celal. // Bir yerden başqa yere apar-maq üçün yığılıb bağlanmış yük, çamadan ve s. Şeyləri maşına yığmaq. Şeyləri baqaja vermək.
Yenə [hambal] şeyləri götürüb qa-bağa düşdü. Ə.Haqverdiyev.
dan. Ədebi, bedii, elmi ve s. eser. Bir dənə də olsun iri şey yazmamışdır. Yazdıqları elə bir şey deyil.
Fakt, iş, real hadise. Qeyri-adişey. Mə-sələyə ciddi bir şey kimi baxmaq lazımdır. Belə şeylərə yol vermək olmaz. Belə bir şey başıma gəlib.
Iş, hereket, emel. Belə şeylərə baş qoşma. Bu kimi şeyə mən razı ola bilmərəm. □ Heç bir şey
heç ne.

ŞEYDA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. [fars.] şair. Delicesine vurğun, eşq divanesi, meftun (bezen "şeyda bülbül" terkibinde işlenir). Vaqif bir şeydadır, dola-nır bağı; Xəstədir, dərmanı dilbər dodağı. M.P.Vaqif. Qonub pəncərəyə bu halda Osman; Şeyda bülbül kimi edirdi əfğan. H.K.Sanılı. [Vaqif:] Oxu bu naməni, əzizim Eldar; Qoy mənim dərdimi dinləsin dağlar; Bir tərlan xəyallı, qəlbi xəstəyəm; Bir şeyda bülbüləm, daş qəfəsdəyəm. S.Vurğun. □ Şey-da olmaq
delicesine vurulmaq, meftun ol-maq. Zimistan qəhrini çəkən bülbüllər; Şeyda olsun, gülüstana can desin. Aşıq Əlesger.