Multilingual Turkish Dictionary

Azerbaijani Explanatory Dictionary

Azerbaijani Explanatory Dictionary
ŞILƏMƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Şilemek"den f.is.

ŞILƏMƏK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

f. dan. Dalbadal vurmaq, gül-leye tutmaq. Abdulla onları gülləyə basdı. Onlar da kəndi şiləməyə başladılar. Ə.Ve-liyev.

ŞILƏPLOV : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Südlü aş, südaşı.

ŞILƏYI : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. köhn. Şileden tikilmiş. Köhnə çarqat, köhnə ağ çit arxalıq və köhnə sol-muş şiləyi dizlik
övrətin libası budur. C.Memmedquluzade.

ŞILGIR : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. bot. Gilasaoxşar yemeli, yabanı meyvesi olan kol bitkisi.

ŞILGIRLIK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Şilgir kolları bitmiş yer.
[İlyas:] Tərlan gah kol topaları üzərindən sıçrayır, gah qabağımıza çıxan şilgirliyi dö-şüylə yarıb keçir(di), Ə.Memmedxanlı.

ŞIL-KÜT : Azerbaijani Explanatory Dictionary

şil-küt etmək (eləmək)
berk döyüb ezişdirmek, qol-qabırğasını sındırmaq, şikest elemek, çolaq elemek. [Hacı Qara:] Ta mən sizin ikinizi də şil-küt etməsəm, ölkə sizin əlinizdən dincəlməz. M.F.Axundzade. [Güneş Araza:] Mən arvadlığımla bunların hər üçünü şil-küt edib yola salaram. A.Şaiq. Şil-küt olmaq
berk döyülmekden şikest olmaq, bedeni ezik-ezik olmaq, hereketsiz hala düşmek; // məc. Sınıq-sınıq olmaq, qırıl-maq, sınıb tökülmek. Şil-küt olmuş ağaclar yaralarını sağaldır, şivləyirdi. S.Rehimov.

ŞILLƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

ax sillə. [Derviş:] Ruqiyyəni güclə itələyib, bir şillə üzünə vurdum. A.Di-vanbeyoğlu.

ŞILLƏLƏMƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Şillelemek"den f.is.

ŞILLƏLƏMƏK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

Bax sillələmək. Lalə Şirmayını yalnız bir dəfə özündən kiçik bir qızı döyüb ağlatdığı üçün bərk şillələmişdi. M.Hüseyn. Salatın anasının titrədiyini və bir-dən geri dönüb gəlini şillələdiyini gördü.
İ.Şıxlı.
Əldolusu, ovuclayıb götürmek. Ocaq-qulunun arvadı xörəyi çəkib gətirdi, koxa şil-lələyib plovu ötürdü. S.Rehimov.

ŞILLIK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Şil adamın halı, çolaqlıq, elillik.

ŞILLINQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

[ing. shilling] Funt-sterlinqin 1/
ne beraber ingilis pulu.

ŞILTƏNGLIK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

ax şitəngilik. [Gülçöhre] şiltənglik başlayıb yenə bacısının tərəfinə əlini uzadır. M.F.Axundzade.

ŞILTƏ-ŞILTƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

zərf Parça-parça, cırıq-cırıq, yıpranmış halda. □ Şiltə-şiltə olmaq

parça-parça olmaq, tike-tike olmaq, cırıq-cırıq olmaq, yıpranmaq. [Humayın] papağına dörd tolamaz da birdən dəydiyi üçün papa-ğın sağanağı şiltə-şiltə oldu. Ə.Veliyev.

ŞIMAL : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [ər.] Dünyanın cenuba eks olan ceheti. Kompasın əqrəbi şimalı göstərir. // Cenuba eks olan semt, cehet. Həm bulud-lar gedir şimala sarı; Gün də qalxır yavaş-yavaş yuxarı. A.Sehhet.
Yer küresinin soyuq ve mötedil soyuq iqlim zonasında yerleşen sahesi. Şimal ha-vası.
Uzaq şimal tayqasında ayaq xizəyində quş kimi süzən bir gənc uca bir küknarın di-bində bir anlığa durub tüfəngini çiynindən aşırır. M.Rzaquluzade. // (Böyük herfle). Avropa və Asiya qitələrinin lap qurtaracağı boyunca soyuq iqlim zonasında yerləşən ərazi, habelə Yer kürəsinin ona bitişik olan qütb sahəsi; Arktika. Şimal xalqları. Şimal ekspe-disiyası.

ŞIMALI : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. [ər.] Şimala mensub, şimala aid; şimalda, şimal terefde olan. Şimali Av-ropa. Şimali Afrika.

ŞIMAL-QƏRB : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. üfüqün şimalla qerb ara-sındakı hissesi, ceheti. Şimal-qərb istiqaməti. Şimal-qərb küləyi. // ölkenin, dövletin, qite-nin bu istiqametde, bu semtde yerleşen yer-leri, hissesi. Qafqazın şimal-qərbi. Orta Asi-yanın şimal-qərbi.

ŞIMALLI : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. Şimal ölkelerinin birinde doğulub yaşayan. // İs. menasında. Şimallı-ların adət və ənənələri.

ŞIMAL-ŞƏRQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. üfüqün şimalla şerq ara-sındakı hissesi, semti. Şimal-şərqə tərəf isti-qamət almaq. // ölkenin, dövletin, qitenin bu istiqametde yerleşen yerleri, hissesi. Avropa-nın şimal-şərqi. Afrikanın şimal-şərqi.

ŞIMALTÜLKÜSÜ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. zool. Şimalda yaşa-yan, qiymetli xezi olan tülkü cinsi.

ŞIMPANZE : Azerbaijani Explanatory Dictionary

[fr. chimpanze] Tropik Afrika meşelerinde yaşayan insanabenzer meymun.

ŞIMŞƏK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. İldırım. Payızda şimşək nadir bir hadisə idi. M.Hüseyn.
.Bayırda şiddətlə göy guruldadı, şimşəkparladı. İ.Əfendiyev.

ŞIMŞƏKLI : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. İldırımlı. Dağ kimi dalğa-ların; Qatarını sökək! Şimşəkli bulud kimi; Düşmən üstünə çökək. R.Rza.

ŞIMŞIRƏKLI : Azerbaijani Explanatory Dictionary

ax şimşəkli. Bahar olsun fırtınalı; Şimşirəkli, gurultulu; Hər zərbəsi qüdrət dolu; hər parçası həyat dolu. R.Rza.

ŞIN : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [alm. Schine]
Teker qurşağı; te-kerin üstüne taxılan demir çenber. Təkərin dəmir şini xırda daşları əzib qıcırdadı. İ.Şıxlı. // Avtomobil tekerinin, içi hava ile dolduru-lan rezin çenberi. Şinlər [avtomobilin] sər-bəst gedişini təmin etmək və hərəkət hissə-lərini tez yeyilmədən qorumaq üçündür.
Ə.Əliyev.
tib. Bedenin (çox vaxt qolun, qıçın) bint-lenmiş yerinin terpenmemesi üçün sarğının altından qoyulan lövhecik.