Multilingual Turkish Dictionary

Azerbaijani Explanatory Dictionary

Azerbaijani Explanatory Dictionary
XÜSUSlYYƏTÇl : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Bir şeyin sahibi, mülkiyyetçi; yiye, sahibkar.

XÜSUSIYYƏTÇILIK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Yiye, sahibkar
olma, mülkiyyetçilik.

XÜTBƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [ər.] din. Xetibin minberden camaata xitaben söylediyi nesihetamiz söz-ler, nitq. Əmir Inanc xətibin qulağına pıçıl-dadıqdan sonra xətib təzə səfərbərlik haq-qında bir söz danışmayaraq xütbəsini bitirdi.
M.S.Ordubadi.
i Azerbaycan elifbasrnm on dördüncü herfi ve bu herfle işare olunan saitin adr.

İANƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [ər.] köhn. Bir xeyir iş üçün, ya-xud ehtiyacr olan bir adam ve ya cemiyyet üçün verilen ve toplanrlan pul; maddi yardrm, kömek. Ianə vermək. Ianə toplamaq.
[Yaşlr kişi:] Mən
. Hacı Ramazanın Xorasan ac və yoxsulları üçün göndərdiyi min manat ianə-sini öz əlimlə ona təslim etmişdim. S.Hüseyn. lanə verənləri mətbuat səhifələrində adbaad elan etmək çətin idi. Mir Celal. Ianə almaq üçün dükanın qabağına toplaşanların içəri-sində Oruc da var idi. Ə.Veliyev.

İANƏÇİ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. İane veren, maddi kömek gösteren, yardrm eden.

İANƏT : Azerbaijani Explanatory Dictionary

klas. bax ianə. [Yusif şah:] Dul-lara və yetimlərə və şillərə və korlara ianət və himayət göstərilsin. M.F.Axundzade.

İAŞƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [ər.]
Yedirme, yedirib-içirme.
Qida, yeyecek, yeyinti. □ İaşə müəs-sisəsi
yemekxana, aşxana, kafe ve s.

İAŞƏÇİ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. İaşe işleri ile meşğul olan, ye-yinti müessisesi işçisi.

İBADƏT : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [ər.]
Dua oxuma, namaz qrlma şeklinde icra edilen dini ayin. [Molla İbrahimxelil:] Əgər məni görmək istəsələr, de ki, ustadım
. ibadətdədir. M.F.Axundza-de. Məlum şeydir ki, indiyədək saydığımız ibadətlər ki, növ-növ namazlardan ibarət olsun, məhz ondan ötrüdür ki, insan öləndən sonra, axirətdə mizan-tərəzi qurulanda yaxşı imtahan versin. C.Memmedquluzade. □ İbadət etmək
dini ayinlerle meşğul olmaq, dua oxumaq, namaz qrlmaq. Adam-lar məbudun qarşısında bardaş quraraq dizi üstə oturub ibadət edir, dodaqaltı dua oxu-yurlar. M.İbrahimov.
Sitayiş, perestiş. □ İbadət etmək
si-tayiş etmek, secde etmek. Oda ibadət et-mək. Bütlərə ibadət eləmək. // Mec. mena-da. Qiblə deyil, qaşlarına baş əymək; Gecə-gündüz mənim ibadətimdir. M.P.Vaqif. Məscidü minbər nə lazım maili-rüxsarına; Qaşların vəqti-ibadət aşiqə mehrabdır. S.Ə.Şirvani.

İBADƏTÇİ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. İbadetle meşğul olan adam, vaxtrnr ibadetde keçiren adam.

İBADƏTGAH : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [ər. ibadet ve fars.
..gah] İçerisinde ibadet edilen yer, ibadet yeri, mebed (mescid, kilse ve s.). [Tahirzade] burada
cüt minarələri ilə göylərə yüksələn ibadətgahda, zahidlər məclisində imtahan verməli idi. Mir Celal.

İBADƏTXANA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

[ər. ibadet ve fars.
..xane] bax ibadətgah. [Sönmez:] Ərəblər əvvəl-ləri
. böyük mərkəzlərdəki ocaqlara, iba-dətxanalara toxunmurdular. C.Cabbarlr.

İBADƏTKAR : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. ve sif. [ər. ibadet ve fars.
..kar] İbadet eden, secde eden, secde-edici. [Əren:] Mariqeri diz çökərək Sfinks heykəlinin üst səkisində oturan bir qızın ayaqlarını qucuyub ibadətkar bir vəziyyət almışdı. çemenzeminli.

İBARƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [ər.]
Kelam; iki ve ya bir neçe kelmeden ibaret terkib. Gözlüyümü gözümə taxıb bir yerindən bu ibarəni çətin-liklə oxuya bildim. C.Memmedquluzade.
.Birparça əlfaz və ibarələri cənab mütərcim eyni ilə rusdan türk lisanına tərcümə etmək-ləri ilə əsil mənanı dolaşdırıb çətinə salıbdır. F.Köçerli. Vəkilin hər sözü, hər ibarəsi; Bir tikan çıxarır onun qəlbindən. B.Vahabzade.
Qeliz, temteraqlr, ekseren menasrz, boş söz, ifade. Ibarələr dolu kimi yağar onun ağzından; Otuz dəfə məhəbbətə düçar olmuş azından... S.Vurğun. Əhyələrdə gecə yarısı avam camaat məscidlərə dolub, mol-lanın ərəbcə dediyi anlaşılmaz ibarələrini dinlər, sonra hər kəs evinə qayıdardı. H.Sarabski. □ İbarə satmaq
qeliz, tem-teraqlr damşmaq.

İBARƏBAZ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

[ər. ibare ve fars.
..baz] b ax ibarəpərdaz.

İBARƏBAZLIQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

ax ibarəpərdazlıq. Ibarəbazlıq fikrin boşluğuna və bir dərəcə-də yoxluğuna dəlalət eləyir. F.Köçerli.

İBARƏÇİ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

ax ibarəpərdaz.

İBARƏÇİLİK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

ax ibarəpərdazlıq.

İBARƏLİ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. Temteraqlr, qeliz, ibareler-le dolu. Ibarəli yazı.
Armudboğaz, şişbığ satıcının belə ibarəli nitqindən baş açmayan Leylək istər-istəməz əsəbiləşdi.. S.Rehimov.

İBARƏLİLİK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. İbarelerle dolu olma, temteraqlrlrq, qelizlik.

İBARƏPƏRDAZ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [ər. ibare ve fars.
..perdaz] Danrşrğrnda ve ya yazrsrnda qeliz, temteraqlr ibareler işletmeyi seven adam.

İBARƏPƏRDAZLIQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Qeliz ve temte-raqlr ibareler işletmek hevesi, meyli.

İBARƏT : Azerbaijani Explanatory Dictionary

[ər.]
Müteşekkil, düzelmiş, tertib olunmuş. Beş adamdan ibarət heyət. Mütəxəssislərdən ibarət komissiya. Dörd nəfərdən ibarət ailə. Tələbələrdən ibarət komanda.
Nəhayət, Toğrul iraqlılardan ibarət bir dəstə qoşun təşkil etmək və Hüsa-məddinin əlində olan qoşunu tərk-silah et-dirmək qərarına gəldi. M.S.Ordubadi.
İbarətdir şeklinde
eyniyyet bildirir. "Veçer" ibarətdir bir məclisdən ki, axşam vaxtı oraya adamlar cəm olub söhbətə, qira-ətə, musiqiyə və yeyib-içməyə məşğul olurlar. C.Memmedquluzade. Bu xəndək bir kilo-metr uzunluğu, qırx metr eni, otuz metr də-rinliyi olan nəhəng bir dərədən ibarətdir. Ə.Sadrq. // Müteşekkildir. "Uzunqulaqlı" kəndi səkkiz yüz evdən ibarətdir. Ə.Haqver-diyev. Dərə qərbə doğru getdikcə qayalıq, dağlıq, iri və oyuq daşlarla dolu qorxunc yerlərdən ibarətdir. A.Şaiq. □ İbarət ol-maq
1)
..müteşekkil olmaq,
..düzelmiş olmaq; 2) ehtiva etmek,
..mezmununu teş-kil etmek. [Zeynal] Mehribanı Bakıya gə-tirdikdən sonra birinci yapdığı iş, onun çad-rasını başından atmaq, onu tanış-bilişləri ilə tanış etməkdən ibarət olmuşdu. S.Hüseyn.
klas. bax ibarə
ci menada. Şeyxə verdi xəbər qiraət ilə; Mədd ilə, çox uzun ibarət ilə. S.Ə.Şirvani. Rusun qədim yazıçı-ları yazı yazanda elə bir kəlmə və ibarətlər tapıb işlədirdilər ki, xoruz səsi eşitməmiş olsunlar. C.Memmedquluzade. "Millət ötrü, ağlayan axırda olur kor"; Məzmunlu mə-səldir bu ibarət, uçitellər! M.Ə.Sabir.

İBÇİN : Azerbaijani Explanatory Dictionary

ax ifçin. [Settar:] Gözlərinin qı-rağına elə bil qara qaytan tutulub, dırnaq-ları ibçindir. P.Makulu.

İBERLƏR : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [tar.]
İberiyanrn esas ehalisini teşkil eden qedim şerqi gürcü qe-bileleri.
Qedim İspaniyada yaşayan bir qrup qebilenin adr.