Multilingual Turkish Dictionary

Turuz Dictionary

Turuz Dictionary
EVRƏ : Turuz Dictionary

çevrə. ətraf.
evrəsində: çevrəsində. ətrafında.
evrəsinə: çevrəsinə. ətrafına.
evrəyə: çevrəyə. ətrafa.
evrəli: çevrəli. ətraflı

EVRƏ : Turuz Dictionary

qonuq. aşam. basam. mərhələ

EVRƏİN : Turuz Dictionary

-evrəin çevrinə uymaq, qurğudan çıxıb duzağa düşmək

EVRƏM : Turuz Dictionary

evrən.
olduğumuz yalan deyil, evrəm kimə qalan deyil.
bir gün atar , bir varlığı danar dan

EVRƏN : Turuz Dictionary

-evrən verir yamanların tovunu, yaxşı olsan evrən salar toruna.
acısın doğar süycüsün boğar bu evrən. (süycü: dadlı)

EVRƏN : Turuz Dictionary

-sevmək könül işi, qırmaq evrən peşi. (peşi: peşəsi. işi)-son evrən: ölüm durağı. son mərhələ.
sıra ölüm durağına gəlmədən.
iki evrən çulqamış bizi, biri varlıq, biri içlik, varlığa günlə göz yolağuc, içliyə yalnız könül durur qılavuz.
oğlan qul oldu

EVRƏN : Turuz Dictionary


evrən içrə ən çətin iş, kəndi özün dəğişmək, hər kişidə yoxdu güc, böylə işlə ərişmək.
evrən ötər kişi qalmaz söz qalar, adamlığı söz ışığiylə yaxar.
evrən yalan bir oyun, bu evrənin ən güclüsü kəndi özün aldadır. (aldadır: inandırır)
gülüb keçdi, sevdiyin bilmədən, sevildiyin duymadan. küsük evrən, qıyın çevirən. (qıyın: zalim)
göz verirsə yaş verir, aş verirsən daşın verər bu evrən.
yol tapmasan könülə, evrən çönər dönülə. (dönülə: bulğana)
evrən durur: dünya açılır.
bir başqa evrən durur, bir atdımın dəğişsən. (hamının yaşamı, bulunduğu koşul içrə, seçdiyi yoldan asılıdır)
götrülüş düşüş evrən oyunu, onları yarım kişi yorumu. (yarım
yarma. açma. izah).
evrən çəkən üçün yoxluğa çıxır, qalanlara sovğa yetirir.
bitirsədə evrən yalan boşuna, evirmə sən onu, yalın boşuna!. ( evrən
çevrən. fərlanan. dünya). (evirmə
çevirmə) (dünyananın sonu yalınsa yalan, yaşamın boşdu dolu, səndən asılı).
özündən yad olursan itərsən, özlügün ilə evrən utarsan.
yaluğ dözümlə çözər, evrən dözümə dözər.(yaluğ
insan). (çözər: başqa deyişdə çezər, açılar). (yaluğ dözümə doydu, evrən dözümə doymaz. (dözüş bəkləş yol deyil, ömür keçər yaş bitər). (dözümün sonu ölümdür. keç işə!).
çevrәnәn evrәn, onmaza qıymaz. (onmaza
olduğun danana. islah olunmaza). {bu çoğun, cihan kəmdələ rəhm edməz. (kəmdələ
duzbilməzə. naşükürə)}
biri təpər, biri qapar, biri yapar, biri tapar, evrən birində qalmaz.
evrən işi çevrilir, duralanları devrilir, kim yaza, kim oxuya, hər yazılı nə oxuna bəllənməz.
evrən iki günlük, bir gün sənə qarşı, bir gün sənə yarşı. sənlə oldu boysanma, sənə oldu qoysanma, evrən ikiymiş, sonda bitirmiş. (qarşı: əleyh. aykır. zidd). (yarşı: ləh. tərəf). (boysanma: qurranma). (qoysanma: üzülmə. mə'yus olma. naymıt olma).
aldanırsın dününə, qalırsın qara gününə, gəlcəyini güdənlər, heç dönərmiş dününə. oxun atmış yayın gizmiş, dəmin almış qəmin vermiş bu evrən. (yalan dünya).
evrən üzrə gözəllik öz özündə doğqurur, görənmirsə açıq göz, qapıq gözlə uydurur. (uyarı (xiyali) xoşluğa nəvarki).
alan verən evrən, duranları devirən.
dolandırmadan başıvı evrən, sür evrəni başınla dolan.
biri xandur çox barı, biri yaluq yox varı, barın başın yeyib keçər bu evrən. (barın başın: hamının başın).
durar evrən göz doymaz, yatan baxtım oyğanmaz, tülkü gəlib aslan olub bars olmaz.
evrən boşa, yalana bitir, yoxluqda itir.
evrən çönər bir oxluda dayanmaz, günün biri barışır , günü gəlir uruşur. (oxluda: oxluqda: əksdə. mehvərdə. istiqamətdə).
evrən gözəl dil ilə. (dil: söz). (dedilər var dərmanı minbir, olursa dərdi min, minbirinci dərdivə sözdür gəlir dərmanuva).
gedi evrən.
keçib gedər heç torula tutulmaz, yoğundu bu darboğazla utulmaz, sevgiyə verməlin var əsirgəmə vergilən, verməyinlə sevgi kanı qutulmaz. (gedi: keçəri).
göz qayırsa para edər daşları, bir neçiyə ağu eylər aşları. oğul doğub qıyta salar başları, yaman acun yaman çevrən bu evrən. (göz qayırsa: nəzə: edsə) (qıyta: çətinliyə. korluğa).
güvənmə dur bardan ötər bu evrən. (e'tibar edməkdən çəkin, bu dünya hər nəyə son qoyar).
qolun yuğar kişioğlun qanına, qan içib qanmaz durar bu evrən, mal yığnasan kəsit yoxsa işində, malın bilən yergə utar bu evrən. (kəsit: zəkat). (işlənmiş. maxtumqulu).
sevilməyib yanızlığı yaşamaq.
ilan kimi, yalnızların başın əzər bu evrən.
tək qalana yaramamış bu evrən. tülkü kimi qurmuş kələyin, yalan deyib yalan durar bu evrən, çevirənlə çevrənər, devrilənlə çevrinməz, yalançuqla kökləniri təməl kökü bu evrən. yalqızlığı danılmaz, yalqız qalsan alınmaz, kişiləri təkləyib, başın əzir bu evrən.
üytgərə bilsən özüvü, evrən tapar öz yolun. (üytgərə bilsən: dəğişə bilsən). (sən kəndivi üstələyib, istədiyin dəğişiklikləri kəndində yap, çevrə sənə baxıb düzələr).
evrən işi ötürmək, işi burda bitirmək. (qılmalın var qılınqıl, yarın gələr gəlməz, bəllənməz).
könül görər, göz görməz.
iki evrən çevrənər, könül bəzər birisi, göz oyalar o birisi.
kim qəmivə batdı o, dünya dəmin itirdi, enginə dalmış biri, evrən gözündə qalmaz. (enginə: ummana. uqyanusa).
kişi olan erkək dişi tanımaz, evrən sürər, keçmişləri sanımaz. (sanımaz: fikrində eləməz. mütəsəvvirdə olmaz).
bir yolçusun köçəri könül, umduğunla dəl, bulduğunla gül, evrən dönür səni döndürür, nə kimsəni üz, nədə kim üzül.
evrən tapmış dəğişmədə duraqlıq. (dünyanın mədarı dəğişmədən durmaz)
(tapmaca).
dəğişmədən duranmaz. (evrən. dünya)
(tapmaca).
dəğişmədən durmamış. (evrən. dünya)
gerçək adlanan içik evrən: ürfan.
baş tapmamış yolunu , könül almış yurdunu. (baş
ağıl)

EVRƏN : Turuz Dictionary


sevgi sayqı qovuşsa, ölməz evrən yaradar.
açması yox,açmazı çox bu evrən
sənsiz evrən tanışım,sənli günə alışmağa çalışdım.
dağ yarılar çalışsan, edqu ediş alışsan, öz kəndinlə barışsan, ay gün topraq göy ilə, evrən gülər səninlə. (edqu ediş alışsan: iyi işlər, adətlərə öğrəşsən)
dörd yollarda bir atdımlıq almaşış, yetər evrən çevrilsin. (almaşış: dəğişmə). (çevrilsin: dəğişsin. alt üst edilsin)
satma ucuz yaşamı, sürən evrən düşmüş ələ bir kərə.
bir yolçusun köçən, könül, umduğunla dəl, bulduğunla gül, evrən dönür səni döndürür, nə kimin üz, nədə kim üzül. (dəl: deyil).
evrən dönür devrənir, bir mıncığuq boyunda, oyunçuğuq oyunda.
dolan dalan evrən. (dalan: boşalan)
evir evir evrənir, atar tutar çevrənir, birdənbirə devrənir, aldışıdır sürüb gedər bu evrən. (evir evir: mərhələ mərhələ) (devrənir: münqəlib olur. qarışır). (aldışıdır: alşıqıdır. adətidir)
evrən çönür hovanla, arda qalmış qovanlar. (hovanla: haxmaqla). (qovanlar: özlərin ağıllı sananlar)
ölüm tutar ansızın, bu gün gəlsə qoymaz qala yarına. hər kim çəkə kəndi özün tarıma, bəkləməsin fırlaq evrən çönər onun yarına.
evrən dönər oda ötər içizdən, ölüm gəlib ağzın açar, incə belin topraq qucar, gülər gələn ağlar qaçar, qıyar axsın göz yaşınız içizdən.
evrən dönür döndərir.
evrən işi oyunçaq, qalan işi əğləncək, çox ağırın uğraşma, dibi durur yelləncək. (çox ağırın uğraşma: çox ciddiyə tutunma)
evrən sənə gülməsə, sən evrənə gülgilən. (evrən sənə çönməsə, sən evrənə çöngilən).
evrən sonsuz baş quyruğu yığılmaz, boş bir güdül tutmaqilə tıxılmaz. {yol yola çatır, yoluğ uzur. (yoluğ: səfər)}. (hər kim gəlmiş kәndi ömrün yaşamış). (kəndi başın kəndi yolun tutqılan, ömür bitər səndən qalan iz olur). (yolçular bitər, yolçuluq sürər)
qələm çəkər qaşuva, ağu qatar aşuva, daşın salar başuva, yalançıdır bu evrən.
olan dögül mənlik sənlik bu evrən, açan solmuş, çıxan gömmüş, duran çönmüş evrəndə.
sanma tapır yalnız sənin başını, evrən çalar yetməz yetər daşını.
yollar mənsiz, məndə yolsuz, evrən çönər bizi devirər.
böylə bir sona ərişim, bir ömür sonu kəvişim, nədə yalqızım, təki umacaq bir sıcacıq əlimiş, çöndü daşa, soyuq daşa, dəğdi başa bu evrən. (kəvişim: boşluq. pukluq)
sevmisin sevənin yok, vermisin alanın yok, doğru sözün yalanın yok, fırladıban çıpar yerə bu evrən

EVRƏN : Turuz Dictionary

-bu evrən bir oyuncaq, sonun bıraq özünü tut

EVRƏN : Turuz Dictionary

avran. (< av). savran. savğan. çanqalaq. çulğaq. bu dünyanın maddi nərsələrin qapsayan qab. keyhan. çoğan > cəhan. kainat. kosmos.
öğrən. öğrün. (çevirmək. çöğürmək). (fırlanan). fələk.¶-ağla qara ilədi evrən qılışı, böylədir ta ki durur evrənimiz. (qılışı: işi. əməli. kirdari). (ağla qara: yaxcı pis yaxa yaxmaz. yax yamaz)..¶-izək izəyə tüş gəlsə, evrən yerindən oynar. (istəklər bir olsa, evrən yerindən dəğişər)..¶-yelmayaqca gəlib keçər evrən, qomaz kimsə sürə, uzun devrən. (yelmayaqca yel kimi iti, çapıq olan).¶-evrən çevrənə baxır boyanır, evrəndən gözləmə değişə boyanı. (bizim durmuşumuz yaşadığız çevrədən etgilənir)

EVRƏN : Turuz Dictionary

evrəm.
olduğumuz yalan deyil, evrəm kimə qalan deyil.
bir gün atar , bir varlığı danar dan. ¶-evrən yağlı bir quyruq, tülkülərə eşq olsun. ¶-gedər evrən durmaq bilməz axarı. (aşar acun durmaq bilməz axarı). ¶-evrən bitməz bir yuxu, evrən tükənməz yuxu. ¶-evrən budur, bir gün yolda, bir gün gorda, bir gün ayağda, bir gün yastığda. ¶-evrən budur, günü devrilir yola, günü devinir gora

EVRƏN : Turuz Dictionary

-yaruğ evrən: ışıq dünya.¶-gedir evrən durmaq bilməz axarı. (aşır acun durmaq bilməz axarı).¶-ötdü igitlik devran, otdu qarrılıq duman, itdi yaxşılıq yaman, bilməz dərək evrən!. (dərək: qədir)

EVRƏN : Turuz Dictionary

-bu evrən ağlı qara sıçovul yalı, kökümüzdən birbir qırar baradur. (ağlı qara sıçovul yalı: ağ qara siçan (gecə gündüz deməkli) (qırar baradur: qırıb gedər). ¶-bu evrən ağlı qara sıçovul yalı, kökümüzdən birbir qırar baradur. (ağlı qara sıçovul yalı: ağ qara siçan (gecə gündüz deməkli).(qırar baradur: qırıb gedər). ¶-əlayağın yapuqsa, geniş evrən dar gəlir. (yapuqsa: bağlısa)¶-evrən ağlı qara sıçovul yalı qırar baradur. (dünya gecə gündüz kimi qırıb gedər)

EVRƏN : Turuz Dictionary

çevrən. gəlgəş. dünya.
kəsik evrən (dünya). verdiyi bir ovuc, aldığı min ovuc. (kəsik: əksik. kəsit. kərit. fəna. çorman. korman. pozuq)

EVRƏN! : Turuz Dictionary

çevrən!. aynal!. aylan!. çön!

EVRƏNCƏ : Turuz Dictionary

evrən boyda. dünyaca. dünya boyda

EVRƏNÇİLƏR : Turuz Dictionary

evrənçilər. dünyaçılar. dünyapərəslər.
evrənçilər altun tasda ağulu aşı bal görür

EVRƏNƏ : Turuz Dictionary

-uçurumda yaşırıq, sevgi yükün taşırıq, bağlanma çox evrənə, gün birində aşırıq. (gün birində: bir devirdə. bir günündə)

EVRƏNƏ : Turuz Dictionary


ağrıdı ürək darıxdı könül, duydu genə ayrılıq sözün, olcağıydısa ayrılıq ölüm, açmayaydı kaş evrənə gözüm.
birinki ona, onunku minə, mininki evrənə dəğər. (dəğər: yetişər. caylanar. yayılar).
əğrilik dayaq kökdü evrənə, güvənən axmaq tansız çevrənə. (tansız: namussuz. arsız). (çevrənə: çevirənə)

EVRƏNƏ : Turuz Dictionary


ağı qatar aşımıza, işlər gələr başımıza, bu bir oyun evrənə, daşın vurar başımıza.
evrən sənə gülməsə, sən evrənə gülgilən. (evrən sənə çönməsə, sən evrənə çöngilən)

EVRƏNƏ : Turuz Dictionary

-əlsala oldum evrənə. (əlsala: məsxərə)

EVRƏNƏ : Turuz Dictionary

-söyənmədim evrənə yara mən, bitirdim işi ölüm yetmədən. (e'tibar edmədim dunyağə dosda mən, əcəl gəlmədən işlərimi bitirdim)

EVRƏNİ : Turuz Dictionary

mərhələsi.
neçə evrənli (mərhələ) nərsənin hər bir evrəni: yatqan.
bu yatqanı aşsaq, gələn yatqan qolay olur

EVRƏNİ : Turuz Dictionary

-döllənmənin ilikin gəlişmə evrəni: oğulcuq

EVRƏNİ : Turuz Dictionary


ay bu evrəni tutuzlu sanan, sonun gəlmiş al palanıvı, kürün pulun qoyub gedisən, al bu ağ, dön verrəm qalanını. (tutuzlu: bəfalı).
evrəni çevrəyəməyən, kəndi devrənir.
evrəni dəlilər sürər. (başlı başlayınca, təlvə aşıb keçdi). (təlvə: dəli. düşünməyən)