Multilingual Turkish Dictionary Turuz Dictionary

İQ : Turuz Dictionary

iğ.
dığ. kəsəllik. naxoşluq.
qurcuq. kirman. hörcük. hörücük. örcük. örücük.
nərsə yeyib içməkdən son boğazda qalmış kimi, boğazdan çıxan qıt hava.
tələsik yesən ıq tutarsan.
dalğan iğ: dalğanığ. qəşş. sər'

İQ : Turuz Dictionary

iğ.
ərit. ərim. əriş. (mil. ox. dük. dingil. aksən. mehvər. məğzəl. əğrəbə).
iğdə. fırfıra.
. iğdə. sarqıc. dük. məkik

İQ : Turuz Dictionary

iğ.
sökəl.
iğ durtuğu uyuqdur: ( durtuq: vəsiyyət). sökəlin vəsiyyəti məsləhətdir.
(yiv. iğ). iv. dəndə. dəndənə. yalav. yalağ. (çalağ). burqu, pincdə olan incə dişlər. qırış. qırıc.
bu pincin yalağları yalanmış: yeyilmiş, hərz olmuş

İQAQIZLI : Turuz Dictionary

birağızlı göydən yerə endirər, ikağızlı eldən yada verdirər. (birağızlı
müttəhid)

İQÇİL : Turuz Dictionary

iğçil. ığçıl. kifirçi. kifirkar

İQÇİLƏMƏK : Turuz Dictionary

iğçiləmək. ığçılamaq. kifirçilik edmək. kifirkarlıq edmək

İQƏ : Turuz Dictionary

igə. yiyə.
iyə. tarı. malik. ağa.
ev igəsi.-qonu qoşnu arasıda kəttəginə sılağa igə. (qonşular arasında çox böyük sayqıya yiyə).
sahab

İQƏMƏ : Turuz Dictionary

igəmə: iyəmə. tarıma.
sizi igəmə tapşurdum

İQƏMƏK : Turuz Dictionary

iğəmək. yiğəmək. əğəmək. yəğəmək. iyəmək. yiyəmək. yiyələnmək. iyələnmək

İQƏN : Turuz Dictionary

ikən. kən.
rək.
bilirkən: bilərək.
gedərkən: gedərək

İQƏN : Turuz Dictionary

ikən.-var ikən yox ikən: biri varıdı, biri yoxudu

İQƏNİ : Turuz Dictionary

-bar ikəni: varıdı.
bar ikəni aldım: varıdı aldım

İQƏNLİQ : Turuz Dictionary

ikənlik. varlıq. olduğ.
iyi ikənliyim

İQƏQ : Turuz Dictionary

iğək. iğrənc.
üzü ipək, içi iğək. (tapmaca). (ilan)

İQƏSİ : Turuz Dictionary

-qılım igəsi.qılım ağası. qılım sahibi. iş, əməl sahabı.¶-qələm igəsi: qələm igəsi. qələm ağası. qələm sahibi.qələm sahabı

İQƏSİN : Turuz Dictionary

igəsin. yiyəsin. ağasın. sahabın.
yaramaz ata mindi, igəsin, atdan endi, atın unutdu

İQƏT : Turuz Dictionary

ikət.ikidən bir

İQİ : Turuz Dictionary

-anasın əmməmək üçün, oğlaqlara əmməyə verilən, iki ucuna ip bağlanmış ağac: kəm. aldatma.
iki yaşlı, qısır keçi: kəlyazan.
iki yaşlı yünlük keçi: kəlyazan.
birbirinə keçən iki nərsənin birində genişlənən ağızlıq: geçiş. sıvana. suvana.
iki uclu, iç içə geymiş baş yağmuluğu: geygənək. geyzənək. geygəvək. geyik.
bir qoşun (cütün), iki tayın, iki taydan bir tayı: kərtəğəy. kəltəğəy. kəltək. qaltay.
əlcəyimin, corabımın kəltəyin itirdim.
iki kişi ilə oynanan el oyunu: gəməraltı.
pişquşlu ilə burmaq üçün burquların, piçlərin başına qoyulan iki qanatlı yarıq: kələbək. kəbələk. kəpənək. kəpələk
başmaq, çarıq tikmədə işlənən ucu sivri, iki çatallı arac: gəzləgic.
iki arşında qıssa, bir qolluq kəsilmiş odun, çubuq: kəstək. kəslək. kəssək. kəsilən ağacın yerdə qalan bölümü. kötmərək. kütmərək. kötük.
iki büklüm: iki qat. iki oylum. qıcırıq. qıycırıq. qıyırıq. qayırıq. qatırıq.
iki çapraz parçadan oluşan, çivi, diş kimi nərsəni, dimdiyi ilən sıxaraq qırıb, yada çıxaran arac. salca. (salcıq: kiçik qısqaç). gərməçin. kərpətin. gərmətin. kərməçin. gərpətin. kərmətin. qısqaç çeşiti.
iki qarşı, muxalif axın, düşüngə, cərgə arasında qalan kimsə: kəskəs. çalçal. daldal. salsal. küvərə. gavara. kəvərə. həvərə. avara. qopaq. arava. qalava. qeyri müsəmməm. qeyri mütəqai'd.
bir ucu sivri, ötəkisi yassı, qaşığa oxşar, iki arşın uzunluğunda olub, arı kovanından bal almağa yarar arac: kəsgi. kəsəcək.
iki təpə arasında olan alçaq keçit: qoşat. qoşaç. (< kov). gəz.
yuvarın, yuvağın, qəltəyin iki yanına iyicə, kipinə taxılan ağac, qulp, qol, ələk, dəsdə: qıcırqa. qıycırqa. qaycırqa. qıcırıq. qıycırıq. qaycırıq. qıcın. qıyın. qıycın. qıcır. qıyır. qıycır.
iki nərsənin arasında olan ara, fasilə: qıp. ara. aralığ.
bamaqlğın qıpın çox gen götürmə.
qıp qıp düzülmüş çubuğlar.
iki üzlü: sinsi. dələduz. qıradilli. qırxdilli. oynadan. gizli, altdan işləyən.
qılbıc. qılıbıc. qılbıq. qılıbıq. qılbız. qılıbız. qırxdillinin uğru (xeyri), dəğsə başına doğru.
qırxdilli qocalıbisə, vay gənclərin halına.
duvarda, çatıda iki dirəyin arasına vurulan bir arşın uzunluğunda olan təxdə, ağac: qılapa. pərti. pərdi.
iki yapraq bir təndə, gəzər yazda çəməndə. (tapmaca). (kəpənək)

İQİ : Turuz Dictionary

- iki dəlikli tikə birbirinə keçirildikdən sonra, dəliyinə keçirilən kiçik çubuq: oq-yaşamda iki yol, ağırdan qaçınmaq, ağır çalışmaq.
iki qat: ikili. (qat: sıra. qur).
qapı pəncərənin iki tayın örtdükdə, aradaki çatlağı örtən, biri eşikdə, biri içərid

İQİ : Turuz Dictionary

-ağaca dayan çürür, özgəyə güvən gövür, kəndivə güvən, iki evrənin görür.(gövür: cumur. şumlur. puç olur).¶-görəndəki iki can dəğir cana, coşar qanım, qopar umayım. (umayım: baxtım. iqbalım).¶-bir gözün gördüyü iki qulağ eşitdiyindən basar.¶-iki onbeş bir otuz.¶-atalar sözü iki olmaz. (atalarsözünün doğruluğunda quşqu yoxdur).¶-bir göz görəni iki qulaq dananmaz.¶-iki göz hamını görər, birbirinə nisgilli ölər.¶-iki nərsə sürür sürünü, çomaqla para. (sürü: köpçülük: cəmiyyət. camiə).¶-kişi iki aynap gəlməz yaşama. (aynap: dövrə). (adam iki kərə, dövrə yaranmaz)

İQİ : Turuz Dictionary

dərələr çatışarsada, iki dağ başı birbirinə çatmaz.
bilgi iki bölüm, bilmədiyin biləsən.
bir düşən şaşı, iki düşən kor. (şaşı: çeri)
bir olan iki olasıdan yeğ basar.
pencərədən çölgəyə iki kişi baxırsa, bir göz dalar boşluğa, bir göz dalar ulduza.
bir qorxan iki çəkinər.
iki pox arasında qalmaq. (heç yaxcı seçim bulamamaq)
iki döşəkli, iki amaclı ortada qalar, avara düşər. (qoşqa döşək ortaya düşər). (qoşqa: qoşa. cüt).
evlənincə tutun açıq iki gözün, evləndikdən tutuq yapın bir gözün
biziydik bizləridik, otuz iki qıziydik, gah əzildik düzüldük, bir taxcaya düzüldük. (tapmaca). (otuz iki diş)
iki nәrsə heç kiməsə yad olmaz, birincisi qaranlıq, ikiincisi yalnızlıq
iki budun tutduran yeri: butuq. bitik. göt. qalça (< qalın). köplə. köpəl (> kəpəl. kəfəl).
iki çək (çıpıt. nuxdə) arasında olan ən qıssa cızıq: çəkəz.
iki nərsəni birbirinə bağlayan, qovşayan tel, sap, girə: butar.
iki nərsənin birbirinə yanaki çatmasından oluşan bucağ: çatra. çatara.
iki qıçın arası: çatra. çatara. qıç arası.
ortasından çiğindən asılan iki qollu, başlı, ağızlı torba: çatanağ. heybə.
iki qollu: iki başlı. çatal. (satal).
çatal ağac.
çatal sözdən gücün bir sanıza (qərara) çatmaq olur.
çatal yol başında qaldığ.
iki üzlü nərsə: bükçəl. bükçöl.
bükçəl əkmək.
bükçəl parça.
iki ayağ bir qonucqa tıxanmaz. (iki ayağ bir qabuca soxulmaz). (olmasın işdə dirənmə).
iki düyp ağacım var, biri öl, biri quru. (düyp: təməl. əsas. əsası). (öl: höl. ya). (tapmaca). (yaz. qış).
iki dovşan bir oxula vurulmaz.
dovşan iki, bir oxilə vurulmaz.
iki könül birisə, yollar qıyındır demə. (qıyındır
zordu).
. iki könül bir olsa, yollar qıyın görünməz. (qıyın
zor).
yolda işdə iki olda, yemək başı təkdə olsan ötüşər.
bir qoyundan iki dəri alınmaz.
çan iki: saat iki. (çanğ: çanğ: saat).
kəndi başın dil açar, iki başa dil haçar. (başın
ağlın)
bir ağız iki qulaq. (az danış çox eşit).
iki quyan qovlaqan birin belə tutanmaz. (quyan
dovşan).
iki yayın başın tutan alava qalır. (alava: avara).
atdımı kiçik sayma!.
yaşam iki atdımlar arası yaşanır.
evrən iki günlük, bir gün sənə qarşı, bir gün sənə yarşı. sənlə oldu boysanma, sənə oldu qoysanma, evrən ikiymiş, sonda bitirmiş. (qarşı: əleyh. aykır. zidd). (yarşı: ləh. tərəf). (boysanma: qurranma). (qoysanma: üzülmə. mə'yus olma. naymıt olma).
bir ürəkdə iki sevgi yer bulmaz. {buda doğrusul sözlərdəndir. (doğrusul: doğru görünən. doğru çalarlı)}. (kişi istəyi sayıda sevə bilir. bırak (ama) toplum sözləşmə təməlli birə bir seçiş bəğənilib).
altı olub alaağız ağızdakın aldırar, iki olub birgəağız, göy üzdəkin endirər.
könül görər, göz görməz.
iki evrən çevrənər, könül bəzər birisi, göz oyalar o birisi.
azıqsız yola çıxanın iki gözü torbada qalar.
iki başdan içmiş suyun sevən ürək.
iki bucaq: qızılqışla.
iki dovşan qovanın yoxdu karı, birisin tutsada qaçrar obirin.
çomağın iki başın qoğan, ortasından olar. (çomağın iki başın qör, ortasın uğra). (dün ertəyə baxıb, günü tutmalı).
iki ağızlı qılıc: qoşlu qılıc. çatal qılıc.
ekizlər iki damcı su kimi birbirinə oxşar.
iki sevgi qovuşursa, açar güllər, iki sevgi qopuşursa, solar qalmaz.
kəndivə güvən, iki evrənin görür!.
yaşamda iki yol önündə durur, yazınla barış, yazınla yarış. (yazınla: onqunla. baxtınla).
iki dillilik dibsiz quyu, yoxdur suyu.
iki, neçə anlamlı sözlər: büküt sözlər. gizli, gizili, sirli sözlər. (butuk: büküt. sirr. sir).
iki iğnə bir sapilə saplanmaz.
ikki qoyannı qovan, heçdə birin tutmamış. (qoyannı
dovşanı)
iki iğnə bir ipdə, iş görənməz bir yerdə.
inanmışdıq ölümsüzdür sevgimiz, unutmazdıq iki təniz bir tiniz, şaxda vursa solar gülüz, donar su, qırıq yelkən, sınıq gəmi bir dəniz

İQİ : Turuz Dictionary

iği. (idi. isi). iyi. iyə.
ağa.
iyim nə dər: ağam nə istir.
tanrı.
iki başına dolça taxılıb, çiyində daşınan çubuq: omuzlama. çatı.
iki cırıq arasında qalan uzun tikə: şırıq. < sırıq.
iki tabağdan oluşub birbirinə çalanda çanğ, zəng səsi verir: sırınc. cırınğ (> sərənc (fars)}.
iki qat parçanın arasına qırxım, pambıq qoyaraq tikilmiş olan: küpük. (qopuq: şişik).
iki üçə dalınmaz. (dalınmaz: bölünməz. ayrılmaz).
beşi ikiyə dalsan, iki yarım edər. (dalsan: bölsən. ayırsan).
yapdığıvı sevməsən, iki yolun seçməyə, ya sevdiyin dəğişmək, ya yapdığın alışmaq.
çatlağ ayağ (iki dırnaqlı) yılxı (heyvan): çıtırğaq. çıtğaq. {> sıdırğaq (kaşqər)}. çatırğaq. çatğaq. çartağ.
hürən itin sözü var, iki əlin sesi var.
iki qarışıq nərsəni birbirindən açırmaq, ayırmaq, təsfiyə edmək: çökdürmək. çözdürmək.
gümüşü altından çökdür.
iki üç yaşlı at: qonan.
at alsan qonan, dəvə alsan enən. (enən: doğan)
iki üzlülükdür: yozluqdur:
danışmağa söz yoxdur, görüşməyə yer yoxdur, baxışmağa üz yoxdur, uzaq qaldın ıraq dur, yaxınçılıq yozluqdur.
öğlədən sonra, kölgələrin iki qat uzandığı sürə: ikindi.
iki üç barmaqdan qalın olan təxdə: kəsləmə. kəsdəmə. kərtəmə

İQİ : Turuz Dictionary

igi. idi. iyi. açıq. (# iti: acıq).
qoş. iki. cüt. cift.
qoş qolun açıb.
qoş qollu.
qoş qanatlı..¶-iki rəgə: sürmə..¶-iki ayaqlı (qıçlı) nərdüvan: baçat (bağçat)..¶-iki hörgüclü dəvə: boğur (iki nərsə (hörgüc) arasında olan darlıq)..¶-iki üzlü: aşılı (dəri, parça).¶-ikidə bir: birçala..¶-ikidən bir: yarım..¶-iki üzlü toxunmuş, qurunmuş parça, nərsə: toxay. tuxay. ¶iki üzlü. içkirli. riyakar..¶-dörtdən bir: çərək..¶-iki başlı: çatqal.
çatqal işlər..¶-iki uclu: çatqal..¶-iki qat: ikit. dulay. muzaəf. muzaf..¶-iki dənə: ikitə.
ikitə çörək..¶-iki baş: ikit.qoşqa..¶-iki bərabər: ikit..¶-iki qollu nərsə: əçov. açov. haça..¶-qırx qulağlı, iki ağızlı (tapmaca) (xurcun).¶
bir qoyundan iki dəri alınmaz.¶-iki çatanın (satanın), qıçın qovuşduğu yer: çat. çatalba.¶-kar iki gülər, bir sənin gülməyivə, birdə kəndi düşündüyünə.¶-iki qılplı qazan: qulağlı. asma qazan.¶-yarın min olsada, topraq iki olmaz, yenidən doğmaz.¶-qonağa aş qoy, iki əlin boş qoy. (qonağa iş buyurma).¶-iki üzlülərə: iküzlülərə. ikitlərə: kitozlara.
ikitlərə yol vermə, alağuza söz vermə. (alağuza: ağzı açıq).¶-ağacı yaran bir pay, higgəsin deyən iki pay. (yaran: ayıran).¶-iki yaxın uruşdular, özgələrə yem oldular.¶-iki ev bir evə sığmaz.¶-iki gözüm!: gör inanmamışdım. özüvüdə cırsan inanmaram.¶-iki qılıc, bir qına sığmaz.¶-iki sınıvdan, qırıcdan, cinsdən olan: azma. atma. qayma. qırma.¶-otuz iki qalalı dil var olsun. iki qulaq arasında oturan yalançı baş yox olsun. (dilin suçu yox, dildə yalan yox). (otuz iki qalalı: otuz iki qapılı. hər diş bir qapı).¶
iki ağız bir olcaq, bir ağız küt gəlir. (küt gəlir:bacaracaqsız olur. qısa gəlir). ¶-altı olub, ağızala, ağzındakın aldırar, iki olub, ağızbir, göy üzdəkin endirər. (ağızala: ağzala: birik olmayan). (biriq: müttəhid). ¶-iki çetik , bir arslana tapdurur. (çetik. çetük. çitik. ketek. ketik. kedi: pişik. mişik). (tapdurur: tapdur: əşdir. bərabərdir). (iki çetik bir olsa, bir arslana tapdurur). ¶-iki könül bir olsa, kimin ona sözü var. {könüldəşlər elçi aramaz). (aramaz: gəzməz)}. (könüldəşə elçi gərəkməz) (elçi: arxan. vasitə). ¶-iki söyək iki sevək.
biri sığınaq, atana qoucağı, ikincisi sevgi, birinci sığınmalı, ikincisi sevməli. ¶-tanrı iki əllə bir başa çırpmaz. ¶
iki ayaq sığmaz, bir başmağa təpincə. (bir başmağa, iki ayaq sığmaz). (sığmaz ayaq iki olsa, bir başmağın tayına)..¶-iki qala qəhbəsi. (yaman).¶-bir oxla iki ov..¶-eşək minənin ayağı, iki arvadlının qulağı dinməz..¶-gözün biri könlə, biri başa baxar, onda iki ürəkli qalar, beləliklə göz qorxaq olar..¶-iki olub birə dəğməz, gözlü olub kora dəğməz..¶-iki sırtlan bir sırtlanın sırtın sökər!.¶-iki ağız birgəlsə, göy üzdəkin endirər, altı ağız algəlsə, əlindəkin aldırır. (birgəlsə: səsbir olsa). (algəlsə: ixtilaflı olsa)..¶-kişi iki kökdə durur, doğma dil, doğma topraq..¶-yarın min olsada, topraq iki olmaz, yenidən doğmaz..¶-otuz iki qapısı var, bir balası, min bəlası. (dilivə yiyə dur)..¶-iki it başına boğuşar, qurd görcək barışar. (başına:təbii halətdə).¶
iki iki. ikibir. ikisi birgə. ikisi bahəm. ¶-paydaya tikilirsə iki göz, yurtdan ocaq köçər, ocaqdan köz. (oğuntulara, artıqlara bağlı olan kişi batar, ölkə dağılar). ¶-korun istədiği bir göz, iki olursa nə söz..¶-bir baş əlində qalmasın iki əl..¶-iki ekiz, ağır engil (tapmaca) (tərazı).¶-yumurtalar bir səbətə yığılmaz, iki ayağ bir quyuya sallanmaz..¶-sevgi daşı, təkin başda daşınmaz, iki könül çırpınmasa alınmaz. (təkin başda: təkin başla: bircə başla) (dənək, iki daşlı, sevgi, iki başlı). (hər nəyi dənəməyə dənək daşı, ölçüt, me'yar gərəkir. çin sevgidə iki yanlı, qarşıtlı, iki başlı olmalıdır..¶-iki bucaq: qoşgül: cütgül..¶-İki qoç toslaşlaşar, qurdun qarnı acığar. (toslaşlaşmaq: tutuşmaq. çarpışmaq. savaşmaq. burnuzlaşmaq). (iç savaşda, qayın ölkələr toy tutar). (qayın ölkələr: rəqib ölkələr. yad ölkələr)..¶-iki yoldaş dos qalmış, biri ata çatınca..¶-dənək, iki daşlı, sevgi, iki başlı. (hər nəyi dənəməyə dənək daşı, ölçüt, me'yar gərəkir. çin sevgidə iki yanlı, qarşıtlı, iki başlı olmalıdır. (sevgi daşı, təkcə başda daşınmaz, iki könül çırpınmasa alınmaz).¶-iki sanı düğü verdiyi pay, əkin vermiş dağlara tay. (sanı: dənə). (ağırsama diləki: şükr edmə zikri)

İQİ : Turuz Dictionary

-iki nərsənin arasın doldurmaq yerləşdirilən tikə: dalğuc. ( < dalmaq: soxmaq. soxulmaq).
bu yarıqı dalğıcla (dalqucla doldur).
çəkişin sapın dalğıcla çıxmasın.
iki günlük gül: sövə gül (sövə: dayanıqlı, duramlı, sürəmli olmayan nərsə).
iki qıçın ağı, arası, qoltuğ kimi, gövdənin bükük yerləri: yapış.
uşağ tərləsə yapış soğıcları tez yanar. (sorğıc: soğıc: gövdənin ən incə, həssas dərisi, pərdəsi. zar. sar).
verməyənin bir üzü qara, verənin iki üzü, alıb verməyənin içüzü qara. (içüzü: vicdanı).
baş barmağı iki barmağın arasına qoyub (soxub) vurulan düdmə, yumuruq: soxulma. soxrulma. (> soqolmə (fars)}.
iki yüzü > ikzü.
istəyənin birzü (bir üzü) qara, verməyənin ikzü (iki yüzü). (istəyənin: diləyənin).
iki, neçə nərsəni birbirindən savlatmaq, savalatmaq, ayırmaq: sovşatmaq.
iki nərsəni birbirinə kiplətmək üçün aralarına daldırılan diləşə, işgə tikə: dalquc. darquc. dilgic. qəmə.
bir əlin nəsi var, iki əlin səsi var.
döğüşdə atın iki yanın qapayan qalxan: yançıq. at qalxanı, coşunu.
iki taylı, üzlü: iki yanlı. yanaşıq.
nə yanaşıq adamımış bu gədə.
iki qıçlı nərdüvan. üstündə durub işləyəcək düz yeri olan uca nərdüvan. tapcanğ. tovcan. üzüm qanasnda işlənən uca çarpaya.
iki nərsədə birbirinə keçən bölüm: tıxru. tıxrı.
qılıcın tıxrısın uzun götür.
iki nərsənin birbirə qovuşduran: ulağ. yam. yamaq.
ulağu: yamağu. yamağlıq.
iki nərsənin birbirinə avlayan, yapışdıran tikə: ağ. ağı. av. avı. ( < avmaq: almaq).
iki ölçünün arasında qalan bölüm: dönəm.
iki yaxın vuruşmuş, ötgələrə yem olmuş. (ötgələrə: özgələrə).
iki yaşa girmiş dana: tükə. tüngə.
dişi tükə.
iki yaşlıq dəvə: (bir yaşdakına köşək, üç yaşdakına daylaq denir) sürüm. törüm.
iki nərsəni birbirinə qatıb hörmək, toxumaq, qarışıtmaq: yorğatmaq. sarğatmaq. çevğətmək. (çərmətmək). məxlut edmək.
sarğalı saç: rəhli sapla hörülmüş saç.
sarğalı at: quyruğu rəhli sapla hörülmüş at.
iki nərsənin qoğşağı, ayrıldığı yer, orun: yarıq.
iki taydan biri: yartıq. dəngə. lingə.
iki yartıqlı qapı.
götün iki tayı: yamuz. yanuz

İQİBİR : Turuz Dictionary

ikibir. iki iki. ikisi birgə. ikisi bahəm