Multilingual Turkish Dictionary

Turuz Dictionary

Turuz Dictionary
QALAQLANMIŞ : Turuz Dictionary

-yapraq kimi incə, yayıq nərsəni üst üstə qoyub qalaqlanmış yığı: qalap. yalap. kələp

QALAQLAYIB : Turuz Dictionary


kömür yapma üçün ağacları qalağlayıb, komalayıb yandıran: basmaçı. kömürçü

QALAQLI : Turuz Dictionary

qalıqlı. gümənli. gümanlı. bağıl. bağullu. bağıllı. acılı. üzünclü. sınarqalı. tutuğ. könük. kədərli. kitirli

QALAQQA : Turuz Dictionary

kələggə. kələk. quraq. eşvə. eşvəl. işvə. işvəl. qurbağ. qurbal. qurbac. fələggə. qarqadili. qarqaburun. cəfdə. cəftə. cifdə. kitdə. kitə. çitə. qopca. kitgirə. köprücük. köpürcük. həlqərəcə. həlgirəcə. həlgircə.
qapının kələyin vur

QALAQQAMAQ : Turuz Dictionary

kələggəmək. kələkgəmək. kələkləmək. fələggəmək. fələgləmək. qurbağamaq. qurbalqamaq. qurballamaq. qurbacamaq. qurbaclamaq. cəfdələmək. cəftələmək. cifdələmək. kitdələmək. kitələmək. kitgirətmək. çitələmək. qopcalamaq. köprücükləmək. köpürcükləmək. həlqərə

QALAQU : Turuz Dictionary

qalağu. qalan. durağu. baqi. əbədi. cavid.
dünya durağu demə

QALAQUN : Turuz Dictionary

qələyan. qurğuş. coşqu.
işlər qalaqundan düşmüş

QALAQURT : Turuz Dictionary

qalaqurd. qurd oradası. qurd yurdu

QALAQUT : Turuz Dictionary

(yaşı keçmiş) evlənməş dişi ərkək

QALAQUZ : Turuz Dictionary

qalağuz. tanışdırış. tanşıtış. tanıtım. (rahnəma).
bu arbacın (qayağın, maşının) tanşıtış dəfdəri

QALAR : Turuz Dictionary

-iç güzgüsü kor olan, ömür boyu kor qalar

QALAR : Turuz Dictionary

-içini cibini yaşurğan (sözlərini yaşurğan), eldən qalar yadurğan (qərib).
uzun yorqan qısqa ayaq, düşünəmmiyən qalar gayaq. (gayaq: gay. gic).
çox bilən yalnız qalar.
içimdə ölmüş artıq qalmamış könül, gömməyə bulunmaz yeri içimdə qalar. (könül: göyül. istək. həvəs).
sevgilər batar, yoxluğu qalar.
çox bilən yalnız qalar.
doğru köşədə qalar, yalan baş alıb gedər.
qonşuya baxıb özün yaxan, qara gündən pisə qalar.
yar yara qovuşar, yarmalar yarım qalar.
acıqlı dilənçinin torbası boş qalar.
yolsuz yolçu yolda qalar, könəz kişi sevgidən olar

QALAR : Turuz Dictionary

-sevgi dilə çönөndə, sınar qolu qanadı, sevgi qalar könüldə isti yeri qucağı.
kimdən alsan tapınca, berqıl sağın yapınca, qılmışırsan dönüklük, qalar adın yamanca. (tapınca: əmanət). (sağın yapınca: tə'min edincə)-sözçü köçər söz qalar, sönmüş oddan köz

QALAR : Turuz Dictionary

-abağudan qorxan quş ac qalar. (abağudan: quyğundan. mətərsək).¶-ötənlərdə aylanma, çağun keçər, közün sönər, görən gözün kor qalar. (ötənlərdə aylanma: keçənlərdə gəzinmə).¶-umudu tükənən işsiz qalar.¶-bağban köçər bağı qalar, kişi köçər izi qalar.¶-bilikdir ellərə dayaq, biliksiz el qalar yayaq. (oxuyan el uzar, oxumaz el tozar). (bilikli, savadlı millət yüksələr, biliksiz el yoxsalar).¶-ilan köynək dəğişər, dişi yerində qalar

QALAR : Turuz Dictionary

qərar. durar.
qalar qalmaz: qərar olmaz.
eşqinki durarı yoxmuş.
dosdu kəndi dışında arayan, dossuz qalar.
toprada bitmiş güllər, ömür sürmüş üç günlər, bitən güllər könüldə banqu qalar evrəndə. (banqu: manqu. ölməz).
solan güldən tomurcuq, qalar açar yazların.
yatan tülkü ac qalar, yatan ellər gij.
yatmış tülkü, ağız bükü, tökmüş tükü, itmiş kürkü.
bilik varsa, dilək birsə, bilək bir, dağ üstünә dağ qalar.
verməz kişi qalar işi.
əldən qalan əlli il qalar. (əl işi yaşamda birinci yeri tutur).
təprəm gələr, yer cırılar şırıq qalar, sevgi keçər , könül sınar qırıq qalar.
bitməzin yollar qalar geridə, astaca atsan arğımaz qıçın. (bitməzin
sonu görünməz) (qıçın:bacaq).
illər ötər, aylar keçər, gün savar, eykuluqdan, yamanlıqda ad qalar.
vuruşqan buğa buynuzsuz qalar.
. keçər yaşı, olar qarı, savar gülü, qalar külü. (belədə qalmaz).
bacarçıdan iş qalar, sözərindən söz qalar, igid ölər iz qalar, odu sönər köz qalar, karvan köçər yurt qalar. (bacarçıdan: ustaçı. peşəkardan). (sözərindən: bilgədən. çeçendən. xətibdən. ədibdən).
bilgisiz kişi işində qalar, biliklə iş önümü çoxalar.
başqasının aşına qaran ac qalar. (başqasının
birəvnin. özgənin). (qaran: baxan. güdən).
bilgilinin gəlcəyi yaxtı, bilgisiz qalar yolların bağlı.
bitər yaşam yollar qalar yarımçıq, bəklər yollar igitoğul qutara.
amacsız, yolsuz qalar. (amacsızlıq sapıq yol. amacsız, yol tapılmaz).
qalar olmaz sanma, gələr dönməz inanma, ölməz demə itməz yox.
''olar olmaz, gələr dönməz , yanar sönməz, qalar itməz'' demə, sanma, inanma!.
yatan öküz yemdən qalar, yatan yolçu yoldan.
silən keçmişin izin, öz elində yada qalar , ağlamaq bilməz gülməyin itirən, dilin cayıb gülüncə qalar.
uz düşüncədən alınan dad, qaramsara qalar yad. (uz: gözəl. yeğ. saleh. əsləh). (qaramsar: pesimist). (iyi düşünən gözəlin yaşar).
yaxşı oğlan yaman yoldaş tutunsa, qalar yoldan barçağına ərişməz. (barçağına: mənzilinə. məqsədinə).
yaş keçirsə, ürək yaşalıb qocalar, sevgi varsa, könül yaşar uşaq qalar.
ayıbsız arayan, yarsız qalar. (mansız gəzən, yalnız gəzər).
azıqsız yola çıxanın iki gözü torbada qalar.
dil çaşırsa söz ölər, solar tini qalar təni , ölümçuluq varlıq olar.
əlindəykən dəğərlət, ertə qalar gec olur.
karvan keçər izi qalar, kişi köçər sözü qalar.
kiçik bükün bağırar, böyük çilən dilsiz qalar. (bükün: çilək: çilən: qussə. dərd).
qarasevda qara köynək dəğişməz, qara köynək, alasevda yad qalar. (qarasevda: kor sevda. bayağı sevgi ululmaz) {alasevda: ulusevda. düşüncə ilə ulanmış ululuq. (ulanmış ululuq: çatılmış ucalıq)}.
qışda sevsəm soyuq çalar, yayda sevsəm isti vurar, güzdə sevsəm xəzəl alar, yazda sevsəm manqu qalar.
mənsizləşən yaşamda, nisgil qalar armanına ərənməz. (mənsizləşən: özlüğün itirən). (özün, öz özəlliyin, özdəliyin unudan kişi, kölgə kimi yaşar).
baylar köçər var qalar, bilgin köçər bar qalar.
günəşə ən yaxın uclar , qarlı qalar buz bağlar. (uclar: zirvələr).
su olsa axar, daş olsa qalar. (hər nə olduğuna görə uyum sağlar).
kişi ölər işi qalar, tini ölər təni qalar.
yoluğ yoluğa ulaşar, yollar uzar, güdə ömür, uzun umur, yaşda bitər yolda qalar. (yoluğ: güdül. koridor. uzun yol). (umur: intizar).
bilgin ölər sözü qalar sovğası, varlı ölər sovqa qalar qavqası. (qavqası: mal bölüşdümə dağvası)
çoxdan itsə azı qalar, azdan itsə nəyi qalar.
yularsız at yiyəsiz qalar.(yularsız: cilovsuz)
dos doğru dos, gərəkli gün dos qalar, iç oğru dos, gərəkli gün pox olar. (pox olar: yox olar)
iki döşəkli, iki amaclı ortada qalar, avara düşər. (qoşqa döşək ortaya düşər). (qoşqa: qoşa. cüt).
evrən ötər kişi qalmaz söz qalar, adamlığı söz ışığiylə yaxar.
karvan ötər yol qalar, kişi köçər söz qalar.
ayrılıq saray oldu, sevgi izi qalar oldu. (saray oldu: sardı)
bir günün dinc alan yazın. , on günün ac qalar qışın. (dinc alan
yatan. işləməyən)
əringən qız ərdən qalar.
qılıcın kimi sevgi yarar , acısı keçər, izgisi qalar.
börklülər başsız olsa, başlılar börksüz qalar.
daşlara börk qoyan yerdə, başlar börksüz qalar. (kələmə börk qoyan yerdə, kəllələr börksüz qalar)
yatıb qalan batıb qalar

QALAR : Turuz Dictionary

-baxar dona, qalar dona. (bax dona, qal dona). ( baxda dona, qalma dona). {(sili bıraq sini tut: zahiri bıraq batini tut) (qapını bıraq, qarına keç) (qarına: içəri) (qapıda durma, qarına keç). (don:
üz. üzlük. zahir. hər nəyin aldatıcı yönü.
kilitli. qıfıllı. buzbalta kəsilmiş. düşünməz qalmış. ölmüş)}. ¶-tənim köçər, tinim qalar, olunca yaşar.¶-köpə yürən azdan qalar. (köpə yürən: köpəçi. tamahkar)

QALAR : Turuz Dictionary

-bincik durar sap üsdə, kişi qalar söz üsdə(bincik: ardarda sapa mindirilmiş (bindirilmiş. düzülmüş) mıncıq (bıncıq). təsbeh). bu söz, dil savı, kişiliyə təməl (kök) sayır. dilin gücü, kişi onatı (kişinin bərkliyi, tovu, sözündən asılıdır). (onatı: təsdigi. doğruluğu, gücü.).¶-oynaşa güvənən, ərsiz qalar..¶-oğru biçib alar, doğru paysız qalar (oğru yeri bolcar, doğru göyü). (bolcarmaq: biçib almaq. qənimət götürmək)..¶-tox dursun!. gerçək gülü qızarmaz, tikanlıqdan qutarmaz, yaşıl doğub, yaş qalar!. (tox dursun!: hak yaşasın).(yaş: gülən. gözəl. gənc. sulu. ölməz)..¶-yetim qalar: yetim durar. yetik olar. kamilləşər.
çocuq anadan yetim qalar! (yetim: pişmiş. yetik. (< yetmək). yetli. yetil. kamil. olqun. varqın. dəymiş.). (öğrəşdiyimiz toplum durumuna görə, cocuğun əkdisi (tərbiyəti), eğitimi, ilkin anasından asılıdır)

QALAR : Turuz Dictionary

-bir el ki dosluğun (dosların) dərəkin bilmiyə, pis günə qalar.¶-güdülü beyin, qorqasız qalar. (güdülü: nigəran. şəggili. məşkuk). (qorqasız: yaraqsız. silahsız. difasız).¶-özgələr ağzına baxan, avara qalar.¶-ölürsə gün, ayım öksüz, gecən yiyəsiz qalar

QALAR : Turuz Dictionary

-düz düzdə qalar. (düz: axmaq.). (düzdə:qornaqsız. arada). qılış qılığın bilməyən, amaca varmaz. ¶-küsmə!. küsən, paysız qalar, şamsız yatar

QALAR : Turuz Dictionary

-əl ilə gözün yarışı:
biri alar, biri salar, biri qalar, biri dalar..¶-gözün biri könlə, biri başa baxar, onda iki ürəkli qalar, beləliklə göz qorxaq olar..¶-su axar, daş qalar..¶-mən gedəli, güllər qalar, yazda açar, qışda solar, pisdən qalar izlər, eydən bir iz qalar..¶-qurda acıyan, acığa qalar. (acığa qalar: pis günə qalar)..¶-qış qışlığın edməsə, yaz yazlığından qalar..¶-dözümçünün sandığçası boş qalar

QALAR : Turuz Dictionary

-keçmişi yarım qalanın, işi yarına qalar. (keçmiş işlərin qurtarmayanın işləri gecişər, yarınıda bəllənməz!)..¶-əllər dursa sağ əldə, bayraq qalar yerində..¶-gündən küsən kölgədə qalar..¶-könül Iç alır, göz donda qalır. (göz alışar, könül yaxışar). (alışar: öğrəşər). (yaxışar: dərd çəkər). (könül görəni, göz görməz). (göz donda qalar, könül sevdiyin bular)

QALAR : Turuz Dictionary

necə.
qalar ürəksinmə olar: necə cürət edmək mümkün..¶-başsız gövdə boş qalar

QALAR : Turuz Dictionary

-yağla dügü olmasa, açıq saçaq boş qalar. (saçaq: süfrə). ¶-keçmişin duz dağıysa, duzğacığaz boş qalar. (duzğacığaz: duzqabcağı)

QALAR : Turuz Dictionary

-sən ona, mən ona, pox yemək qalar ona: sən razı, mən razı, pox yedi aradaki qazı. (onamaq: razı qalmaq). ¶-kişi sorğaşıb tanar, ısğaşıb qalar. (ısğaşmaq: ıssılıq duymaq. alışmaq). ¶-yaxşıdan bağ qalar, yamandan dağ. {yaxşı gələr qalığları durquzar, yaman gələr uvatların uçqurar. (qalığları durquzar: xarabaları abadlar). (uçqurar: uçurar)}¶-''doğru''nun başın vursan, 'oğru' qalar. ¶-yolda qoşulan yolda qalar

QALAR : Turuz Dictionary


bəkləntisi olanın, nisgil qalar qutluğa.
gözü qalmış dününə, nisgil qalar gününə. (gözü qalmış: gözü dalmış)
çox yazıqlayan, yazığa qalar. (çox əfsuslayan əsəfli günə düşər)
qulaq duysa, göz görsə, könlə qalar inanmaq.
sözçü köçər söz qalar, sönmüş oddan kül qalar.
yaman özü gedərdə, poxu qalar izindən.
ömür qıssa söz qalar, odun yanar köz qalar, közdə yerin kül alar.
yanlış demiş:
sevənin qoğan sevgisiz qalar, sağındıki bu olmadı başqasın tapar. (sağındıki: müsəlləmdiki. əlbətki. əlbətdəki)
arınlıqla iş yapan, günü qalarmış çora, işi çatarmış gora. (arınlıqla: ərginliklə. ərgənəgün)