Multilingual Turkish Dictionary

Turuz Dictionary

Turuz Dictionary
QAQUZLANMAQ : Turuz Dictionary

qafa tutmaq. qoçaqlanmaq. alqanmaq. başqaların bəğənməmək. başqasın bəğənməmək. böyüklənmək. çağatlanmaq. çağdalamaq. çalım satmaq. girizlənmək. goppalanmaq. gurgunmaq. gurqazlanmaq. gurnazlanmaq. gürgəzlənmək. gürgünmək. gürnazlanmaq. gürnazlanmaq. xoraz

QAQUZLANMAQ : Turuz Dictionary


gərciklənmək.
qoquzlanmaq. qozurlanmaq. qotuzlanmaq. qıcınmaq. qıcıtlanmaq. qıcıt vermək, satmaq. qırlanmaq. qırnanmaq. qırdanmaq. qırıtqanmaq. poz, fos vermək. pozlanmaq. foslanmaq. çalım satmaq. qoplanmaq. qoparlanmaq. qabarmaq. qapalmaq. qurralanmaq. qurutmaq. qurunmaq. böyüklənmək. qurulmaq. qasmaq. qasılmaq. qosmaq. qozmaq. qafa tutmaq. qurnazlanmaq. gurnazlanmaq. gurqazlanmaq. gürnazlanmaq. gürgəzlənmək. qozalanmaq. qozallanmaq. qotalanmaq. qotallanmaq. xoruzlanmaq. xorazlanmaq. xorazaymaq. qoruzlanmaq. qorazlanmaq. qorazaymaq. quruzlanmaq. qurazlanmaq. qurazaymaq. xorazaylıq edmək. qurazaylıq edmək. qorazaylıq edmək. başqasın bəğənməmək. özün hammıdan üstün görmək. qıllanmaq. götrünmək. götrüşmək. ifadələnmək

QAQZA : Turuz Dictionary

qoqza. qoqaz. qavza. qavaz. qoğaz. qapuz. qabza. qabsa. qapas. sərt qabıq

QAR : Turuz Dictionary

kar. sağır.
(kar dümsüklə, dürtüklə söz dinlər).
ağır qulaq baş ağrıdar, sağır qulaq göt. (ağır qulaq: söz dinləməz, öğrəşməz).
# yaq. aq. ğar. kav. kağ. köğül. güm. güğüm. güvüm. gövüm. ağıl.
yel etgisiylə oluşan bağıt, sədd biçimində qar yığın

QAR : Turuz Dictionary

kar. yar. yaxım. fayda.
bunun yaxımı nə.
yaxım yox.
yaxım verməz.
köhnə dava yaxımdan düşər.
kar.
soğur sağır, çolağ lal: kor kar, şil lal.
xar. qoruyucu. gilgic. (püncün caymasın önləmək üçün, qoluna salınar). ¶-eritə qalsa, qar yağar. (eritə
yarına)

QAR : Turuz Dictionary

ğar. kaha koğur kövül. köhül.
kar. qas.
qulağım kas oldu, kişənlər qıcınğdan. (kişən: zəncir)

QAR : Turuz Dictionary

-açıq gözlü, kor olmaz, aslaq qulaq kar olmaz..¶-qar çiçəyi: buz çiçəyi: novruz gülü

QAR : Turuz Dictionary

-alçaq damdan qar yağar (tapmaca) (ələk-un). ¶-qılın tapsan, qar küyər. (işin qılığın, yolun bulursan, qar da belə od tutar, yanar). ¶-qar suyu: su olmuş qar. ərik qar. (ərik: əğik:ərimiş)

QAR : Turuz Dictionary

-kar eşitdiyin, kor gördüyün bıraxmaz..¶-su göğüsdən aşan son, öykünüşdə nə kar var. (göğüsdən: köksdən. sinədən)
(öykünüşdə: peşmançılıqda).¶-qar seli: qarqun. qatı (çox) yoğun qar yğması..¶-kar duymaz, oxşadar, kor görməz, yaraşdırar..¶-qar alanı: qar meydanı. qaralıq (qar+alıq)

QAR : Turuz Dictionary

kar.
< kər (< kərtmək. kəsmək). tə'sir.
kar edmək: kar kəsmək. tə'sir edmək.
bu ağrıya o dava kar edməz (kar kəsməz).
dumul. duymaz.
dumul kumul: lal kar.
önüm. yarar.
önüm güdmək.
nə önüm güdürdün, nə önüvə çıxdı.
karlı: önümlü. faydalı.
kar kəsməz: önüm verməz fayda verməz..¶-önüm verməz: kar kəsməz. fayda verməz..¶-qatmaqan qar: üzü buz bağlamış qar..¶-sulu qar: çalaqar. alaqar..¶-qışın ilkin qarı düşmək: ağ dəvə çökmək..¶-dağdan aşan qar kültəsi: köşgü (köçüb, özü ilədə köçürən). çiğ. şəpə. bəhmən..¶-qar kim ağ, arın: qarız..¶-qara, yağış yağa bilər. (qara: qar üstünə))..¶-əriməkdə olan qar: solap (< sulanmaq)..¶-kar kor: sağır soğur

QAR : Turuz Dictionary

kar. yaxcı.
sevdiyin alsan kar olur, alanmasan kor olur. (kor: pis).¶-kar kor yığını, toparı: körtük. kürtük. qanmazlar yığını.¶-kar eşitdiyin, kor gördüyün unutmaz.¶-kar eşitməz uyduyar, kor görməz yondurar.¶-kar iki gülər, bir sənin gülməyivə, birdə kəndi düşündüyünə.¶-qar dağın, su çuxurun tapar

QAR : Turuz Dictionary

kar.
tə'sir. etgi.
karı yetməz.
tə'sir. etgi.
karı yetməz.
karı nə.
kar edməz.
karı olmadı.
kar gözləməz bu dünya.
karlı kişi: uğur iyilik yapan kişi.
karı artsın

QAR : Turuz Dictionary


xar < xor. kor.
hünərli ər xar olmaz, qaykişiyə zar olmaz.
fayda.
düşman sancmaz demə, düşmandan kar bəklənməz. (yağu yağlu, yarmaz yağu deyilməz).
qoyma qala gün işivi yarına, qalan işə qar qalanıb qar yağar.
kor duyanın, kar görənin söyləmiş.
yağ başından yağ əksik, dağ başından qar əksik olmaz
yağu oylağı yağ başı, qar oylağı dağ başı.
ışıq yoksa kölgə yok, kar olmasa kimsə yok.
yoxsul oldun varın yoxun bir bolar, heçkim sözən işən qılmaz, kar bolar, uğur deyib tutan işin, qay bolar, qoldan uçub, umay adlı quş gedsə. (varın yoxun: varlığın yoxluğun ). (sözən: sözüvə). (uğur
xeyir). (qay
şərr). (umay
devlət. dövlət. baxt. bəxt). (misgin qılıc)
qanmaz ilə sırdaşma, kar biriylə qonuşma, kor biriylə yollaşma. (yollaşma: yola çıxma)
quşbaşı qar. (iri ləpəli qara quşbaşı qar dərlər).
(tapmaca).
göydən gəlir ərmişlər, kürkün yerə sərmişlər, oncaki oynamışlar, yarpı yoğur olmuşlar. (quşbaşı qar)
yemsiz inək süt verməz, kəsməz qılıc kar verməz.
kar olmuşdu ana dilin duymayan, kor qalırmış gözəlliyi seçməyən, ürək deyil taxda kürək doğma dilin sevməyən.
günəşdə doğan umut, qar kimi ərir, güləşlə doğan , dağ kimi qalır. (günəşdə
bolluqda. dinclikdə. ucuzliqda). (güləşlə: döğüşlə, mubarizə ilə).
söyləyücü qanmazun, dinləyici kar gərək. (qanmazun: qanmazsa).
uran burğan qar yağsa, kırıxmaz bulan balası, mun görməyincə, ər olmaz ata balası. (bulan: ceyran). (mun
qayğı. əzab).
kimsə verməz bildiyini özgüyə, gözəl görər verər inam güzgüyə, yağar külü qar yerinə başına, ölər yeri olmaz yeri daşına.
kar gördüyün, kor tutduğun bıraxmaz.
axmağa qarşı susunmaq yeğ durur, kar qulaq qanday olurki dinləsin. (qanday: necə).
bulaq yalı duran yerdən daşıb coşub çıxgilən, sellər yalı göydə gəzən bulutdan , qar yağışı bəkləmə.
devran dönər durar bilməz, yağsa yağış axar durmaz, qar yağırsa əriyər, dərin dərya qurub çönәr dәriyә. (durar bilməz: qərar, sübat tanımaz). (dərya: böyük çay).
kar tanığı duyduğu, kor tanığı gördüyü.
qar dənəsinə döndük arada , toxunmadan birbirinə əridik düşən yerdə.
qar, buz, nərsə üzərində qaymaq, süzmək üçün başmaq, isqi ayqıtı: cayac (c q) qayac. qızac

QAR : Turuz Dictionary


kar olmaq: qulaqdan olmaq.
kor ol, kar ol, rədd ol. (soğur sağur, savul)

QAR : Turuz Dictionary

xar.
iş bilənlər xar olmur, qayçağlara zar olmur. (qayçağlara: nakəslərə. alçaqlara).
kor kar rədd olsoğur sağur savul.
xar.
qanansa de düzünü, özü qoyar duzunu, qanamaza de sözünü, yozar sözü el içində xar edər.
kor koru tapır, kar karı qanır, şil şili tanır.
sevgilidə olma gülüm qar dənə, ayrı yağıb ayrı düşüb toxunmadan ərirsin

QAR : Turuz Dictionary

-uca dağın başı qar olur, qutlu elin başı sağ. (qutlu: baxlı. (başı sağ: sağ duyulu. huşlu).¶-bilimli el xar olmaz, (heç bir nəyə zar olmaz). (nəfsi).¶-kar eşitdiyin min yerə yorar, kor gördüyün min nəyə

QAR : Turuz Dictionary

xar.
xar edmək: təhqir edmək. yenəcləmək. yenicləmək. yenic, alçaq, zəif, susut saymaq. aşaqlamaq.
bəğənmədin yenicləmə.
bu aşaqlığı çəkməyə dözənmədi.
yağını aşaqlasan, başa çıxar: düşməni heçə saysan, başın gedər.
kar. yarar. yaraq. tutqu. qazanc.
kar. soğur. çoğur.
qar sürgünü. (sürgün: yelin, nərsənin gücü ilə bir yerə itilən, itələnib yığılan birikinti).
kişi sürgünü.
kar kəsmək: yaxmaq. yaramaq. yarqamaq. düşülmək. düşü olmaq. düşəlmək. faydalamaq. şifalamaq.
bu darı ağrıya düşüldü: kar kəsdu.
sizin sözüz bu işlərə düşülməz, oxun boşdu, daşın bərkdi deşilməz.
az qalıb ömrün sənin, yaz gələr artar qəmin. (qış. qar)

QAR : Turuz Dictionary

kar. qıla. gəlir. sağı. sağıc. sağış. sağınc. qazanc. yaran. yaranc. yarac. yaraş. qat.
qırov kimi incə qar: qığış. qıyış. qayış. qırıç. qırç.
alçaq, qar keçit: gədik. kərən. kərin. güdül. kötül. dağın sırtına, arxasına aşmağa yol verən boğaz, yarıq. aşırım. dağ boğazı.
kiçik, yuvarlaq qar dənəsi, dolu: qıcıqlı boran. qıcırıq. gillək. gildirik.
xar olmaq: kiçilmək. alçalmaq. oğulmaq. oğalmaq. dürtgünmək. dütgünmək. təhqir, rəzil, (zəlil) olmaq

QAR AZAN : Turuz Dictionary

-kar azan duymaz, inancını unutmaz. (kar üçün azan verilməz). (inanc yaddan çıxmaz)

QARA : Turuz Dictionary

qaramat. qaramıt. kül. külük. sürüc. səpit. iftira. töhmət.
məndə suç yox, qaramat yaxır, sürür, atır.
qardağ. daldağ. töhmət.
qardağ qılmaq: qara yaxmaq.
on iki dərz, dəriz, rədif.
bu tarlanı gündə iki qara biçsən, on günə bitər.
mirəkg

QARA : Turuz Dictionary

bayağı. sadə.
qayğısız, qara sudan səmirər.
qaş. xuruş. üz göz.
sən aşın tap, qaşı tapılır.
tək. yalın.
qara su: tək su.
qayğısız, qara su ilə səmirir.
qara baş: tək baş. yalnız.
xətər. tüm. tin. tün. tünd.
qara yaşıl: tox göy.
ağır.
qara qatal: ağır böhran.
bayıq. azad.
bayıq bazar.
bayıq iş bazarı.
qara!: bax!.
mənə bax.
şər
qara atmaq: şər atmaq. yalpamaq (yal: dal)..¶-qara ciyər: bağır. ciyər..¶-ürəyi qara: yalsın (# yarsın.). qəddar. rəhmisiz. kinli..¶-qara ərik: > qərik. gavalı. qarayemiş..¶-qara basmaq: qara çalmaq..¶-qara köynək: pis gün üçün yədək..¶-qara ürəkli: qarasan qarasanaq. bəd güman..¶-açıq qara: yaxal. çalağ..¶-açıq qara: yarıq qarıq. tusi..¶-qara yaxa: savaq. bir yerə, devlətə, dəsdiyə bağlı olmayan..¶-qara, böhdan, iftira bazarı: bataq.
bu bataqdan kim ağ qurtaracaq..¶-qara basan: qapqan. qapus. qara basan. xortlaq..¶-qara qarşı: qarşı qarşıya. qarşılıqlı..¶-qara qaz: qarabataq. dəniz quzğunu. balıqçıl quş..¶-ağ, boya altda yatar, qara boya gözə çapar..¶-qara basma: burut. burt. kabus.
gecələr ki düşür burt basır..¶-qara qoymaq:
göz qoymaq.
göz ucu baxmaq.
göz atmaq..¶-qara duyquluq: daldurum. qurtaq. melankolik. malxulyalı..¶-qara alağ: qara ala. ağ bənəkli qara..¶-qara aluq: qara ərik. gavalu..¶-qara boğaz: qara bağırtlaq..¶-qara basma: qara qapış (> kabus)..¶-qara qızıl: qaramtıl al..¶-qara toyuğda ağ yumurtlar..¶-qara daş: qayqa (səngi xara)..¶-qara türmə: yaxçal.(yaxlamaq: cəzalamaq). quyularda (yeraltı), qala içlərində yasanan dərin, qaranlıq türmə..¶-danqara: gün çıxar gün batar. bütün gün..¶-içiqara: pis niyyətli..¶-kökü qara ağarmaz..¶-qara ruh: yenğ. yen. şeytan.
yenğlər: yenlər: qara ruhlar. şeytanlar..¶-qaraqor: qarqor. gözün qarası..¶-qarayalğa: (qara dərə). cəhənnəm.
qara bunğa düşməyincə, qara yalğa (qara dərə) bilinməz nədir: ağır bəlaya düçməyincə, cəhənnəm nə olduğu bilinməz

QARA : Turuz Dictionary

keçə.-qara keçə, ağ bolmaz, yalançıdan dos bolmaz.
savadsız.
niyə, çünkü qara türkiydi..¶-qara bürünmüş dağ: qaralıq dağ..¶-qara bürünmüş yerlər:
qaralıq yerlər..¶-qara bürünmüş: qaralıq (qar+alıq).
qaralıq dağ.
qaralıq yerlər..¶-qara duyqular yaşın çürütür. (pis fikirlər, hayatıvı zəhər edər)..¶-qara gecə ağ olmaz, yalançıdan dosd olmaz..¶-qara gecə ağ olmaz, eski düşman dosd olmaz..¶-qara var gözdə, qara var üzdə. qoşusu qara, o qara hara, bu qara hara. (qoşusu: ikisi)..¶-ağlama gülüm qoy düşmanın ağlasun, alalvan geyin, yağun qara bağlasun. (yağun: düşmanın)..¶-qızıl taxtın, qara baxtın olmasın..¶-nəməniyə bəncir:
çor vurmuş qara badımcana.¶-qara var gözdə, qara var üzdə. qoşusu qara, o qara hara, bu qara hara. (qoşusu: ikisi)

QARA : Turuz Dictionary

yala. töhmət.
quru yala: yalaçı ittiham.
quru yala yalğatmaq.
kitil. çitil. kirik. kirli. isli. hisli.
qərə. kömür.
kömür qələm: qara qələm.¶-ağça gücü qara gündə bəlgürür, kosuq gücü qara qışda bəlgürür. (kosuq: kiçik dəlik). (bəlgürür: bəllənir).¶-ağça gücü qara gündə bəlgürür, kosuq gücü qara qışda bəlgürür. (kosuq: kiçik dəlik). (bəlgürür: bəllənir).¶-qara ev: qaroy (qara öy). yekə çadır.¶-qara ilə al arası boya: qoyuq. doruq. toğur. gürən. kürən.¶-yalanın kökü pukadur, üzü ağ , gerçəyin daşı qara , üzü qara. (puka: boş, həvərə, qumlu daş) {daşı qara: qaradaşlı.(qaradaş: çaxmaqdaş. dəmirli daş. daşların ən sicimi, bərki)}.¶-gecənin qara olduğun danan, yalan dosdu yalanoğlu yalan.¶-qara gecə: aysız gecə. ayqara. ayqərə.¶-ağzı qara: qaraçı. töhmətçi. iftiraçı.¶-qıçdanqara: qıyıda, başdan qanqallayıb, arxasından iplərlə bağlanmış gəmi

QARA : Turuz Dictionary

gizli.
qara qulaq: gizikləri, sırları öğrəşən. bilgiləri gizlicə alan..¶-qara qabağ: kirik. əbus..¶-qara ayaq: ayağı ağır. ağır ayaq. yümnüsüz.¶-qaynat qara qazanları, yöndəri ver azanları, çarxı qırıb pozanları (yöndəri ver: hidayet et)..¶-ağ sular çöndü qara suya, basdı veyranı..¶-qaranlıqda, hər nə qara görünər. (gecə qara, cücə qara!).¶-sən qara geyiminlə, qara torpaq kimisən..¶-aydın günüm, qara gecəm..¶-gecə qara, cücə qara. (qaranlıqda, hər nə qara görünər)..¶-könül hara, baş ora, könül qara, baş qara. baş haradır, ayaqda!, göz haradır, qulaqda!..¶-gözqara: əzizgirami.
o mənim gözqaram..¶-qara qulaq: (göz + qulaq). xəbərçi.
xan qara qulaqarı..¶-qara quyruq: bir ortamda çəliş, ixtilaf salan..¶-qara vermək: gözləmək.
qara ver!: gözlə!.
sən burada qara ver, mən bu saat gəlirəm..¶-əklənən qara, yergə çalar. (əklənən: yapışdırılan). (yergə: yerə). (çalışmalıyıq, qara ləkə yaxışlara, paylaşlara tuş düşmüyək. yalan yüklü, qalıcı olmasada, oldağa, doğruya axsaqlıq gətirər). (yüklü: payalı.müstənəd). (oldağa: vaqeiyyətə). (doğruya: həqiqətə)..¶-ağsa qızıl bayraq, doğar qara topraq. (qızıl bayraq: günəş)..¶-qara topraq, yaşıl yapraq, göy çiçək..¶-bor qara: bor baray.ala toran..¶-qara batmamaq üçün geyilən ayaqqab: çökətə

QARA : Turuz Dictionary

-qara basmaq: basırğanmaq. sərsəm tutmaq. ¶-qınçıların əlləri, yerə döğər belləri. qara topraq gül açar, uğur bular elləri. (qınçıların: zəhmətkeşlərin)