Multilingual Turkish Dictionary

Turuz Dictionary

Turuz Dictionary
QARA : Turuz Dictionary

-qara daşdan, soğur gözdən yaş çıxmaz. (soğur: göz giləsinin yerləşən sulu torbası sökülmüş, tökülmüş kor). ¶-nə qoymusan 'qar'a başın, qara başın. (oyan quylama 'qar'a başıvı, daşlı başıvı). ¶-qara qurbağa: otlubağa. ¶-kütlüyə bir boya çatmış o 'qara', qutluğun düz boyası gündə çalarlı boyadur. ¶-qara toprağa batda, alçaqlara alçalma. (alçaqlara: iğrənclərə. namətlərə)

QARA : Turuz Dictionary

-qara topraq, ayna bulaq, yaşıl yapraq, al çiçək

QARA : Turuz Dictionary

-qara ürək: içi qara. pis duyqulu..¶-içi qara: qara ürək. pis duyqulu..¶-ağla qara ilədi evrən qılışı, böylədir ta ki durur evrənimiz. (qılışı: işi. əməli. kirdari). (ağla qara: yaxcı pis yaxa yaxmaz. yax yamaz)..¶-bu qara dünya: qınbat. zülümat. əzab evi..¶-yaman günlər ayağı, qara yaşlar axarı, elin durmuş dayağı, sınmaz beli, el dursun

QARA : Turuz Dictionary

tiryək.
hər dərdə dərmandı qara, bu dərdə dərman arama. ¶-göz gözə baxıb yalan deyir, qazan qazana qara deyir. ¶-ağ akca qara işlər işlər, qara işlər içlər. (kötü, pis işlər var para üçün görülür, gizli işlər para ilə çözülü)¶-qara qoşun: (siyahiyi ləşgər)¶-gecqara: itiqara. qapqara. zilqara. ¶-bu evrən ağlı qara sıçovul yalı, kökümüzdən birbir qırar baradur. (ağlı qara sıçovul yalı: ağ qara siçan (gecə gündüz deməkli).(qırar baradur: qırıb gedər). ¶-hər dərdə dərmandı qara, bu dərdə dərman arama. (qara:tiryək)¶-qabqara:şarqara. ¶-bu evrən ağlı qara sıçovul yalı, kökümüzdən birbir qırar baradur. (ağlı qara sıçovul yalı: ağ qara siçan (gecə gündüz deməkli) (qırar baradur: qırıb gedər). ¶-evrən ağlı qara sıçovul yalı qırar baradur. (dünya gecə gündüz kimi qırıb gedər)

QARA : Turuz Dictionary


qara. ağırlıq. korbaxlıq.
bilik ilən düğür yolu qapanır, bilik yoxsa qara yolu açılır. (düğür
qara. şər).
pis.
alda qara, yalan qara qaradan, yalançının yox qorxusu qaradan. (alda: xəta. iştibah. səhv). (yamanlar yamanı, kötülər kötüsü yalandır, yalançıya pislik nədir manlıq nədir alınmaz). (alınmaz: sanılmaz).
topraq.
qalıq quşlar adası, balıq suda qalası, yalıq qara barası. (qalıq
hava). (yalıq
insan). (barası: yaratığı). (quş havada, balıq suda, insan topraqda olsı).
qara ellərikültələri. kütlələri.
iti beyin düşüncələr anğışır, orta beyin olayları dartışır, küt beyinlər kültələri artışır. (artışır: ardıca gedir. izlir)
gecə gözü qara sicim ağ sicimdən seçilməz.
(gündüz tünə dönməli, ışıq qara geyməli).
gündüz tünə dəğişməz, özgərmədən iş keçməz.
qaraba qara izləmək: çox maraqla izləmək.
qara basmaq: burt basmaq.
qara gilənar suda cihlənər, sevəgən könül tez ürəklənər.(cəhlənmək: cihlənmək.ciklənmək. paxırlanamaq).
iri ləpəli qara quşbaşı qar dərlər
qara, kötü, yaman qoş, sür, ruh: çıpıt.
uca başlar enmiş olar ayağa, ağ günündə qara günün qarağa. (qarağa:
bax. önləm, tədbir qıl.
qara ağa: bax ağa). (necə uca olsa baş, günü gələr yerə düşər)
dos kimliyi qara gündə bəlqürür.
yoxsa ışıq, ağla qara seçilməz. (yağmurluqda yaşar gözlər bəllənməz).
qara el
bayağı, sıradan olan.
qara el ağlı baş pozar. (qara el
bayağı, sıradan olan)
qara sevdadan doğulan nisgili, özləmi:itik nisgili.
bu bir itik nisgili, könül sıxar, göz arar.
aldanırsın dününə, qalırsın qara gününə, gəlcəyini güdənlər, heç dönərmiş dününə. oxun atmış yayın gizmiş, dəmin almış qəmin vermiş bu evrən. (yalan dünya).
barçanı qucmuş sonunda ol qara üzlü ölüm.
çəkir varlığımı dara gözlərin, aparır tinimi hara gözlərin, qara bir türmə qara gözlərin, aç gözüvü dustağım sənin (dustağun mənin).
qara topraq həp varlığı utacaq, üzqaralıq qaykişiyə qalacaq.
oldu gülər üz kişin , toya qalınmaz işin, oldu qarabet qadın, yas yerindən sil adın. (qarabet: qara qabaq).
qara gördük bırak olmaz bu qara ol qaradan. (bırak: ama). (bu qara o qaralardan deyil).
bir qoyun doğar ağ qara.
kömürçünün üzü qara öyü qara. (öyü: evi). (hər işin çevrəsinə etgisi danılmazdır).
kömürün üzü qara içi qara.
kömür qaradır qara qaradan qara tapılmaz qara.
yalnış demiş atalar ''edməzimiş gözəlliyin qara pul , yoxsa sevgi könüldə'', tapoz acun, acınmadan satarmış könül verib təpən tapsan. (tapoz: qəhbə).
dəli vurqunun gecəsi, qara çillədən uzanar, bir baxışın könül candan, dan yerinin ışığın saçar.
qara pişik gəzmək: işsiz qalıb qavqa aramaq.
o qara pişiyin gəzir!.
qara sevda başa iş alasevda başdan iş.
qarasevda qara köynək dəğişməz, qara köynək, alasevda yad qalar. (qarasevda: kor sevda. bayağı sevgi ululmaz) {alasevda: ulusevda. düşüncə ilə ulanmış ululuq. (ulanmış ululuq: çatılmış ucalıq)}.
qara gün: qınanıq. göy əsgi.
barça ondan alqu bular, öznü aldan ıraq qılar, qara günün sonu çatar, danlar atar yollar açar. (alqu: boya. rəng. güc. tovan. bacarıq). (aldan: hamıdan). (barça: hərnə).
qara, tamuq, ağ uçmaqlıq demişlər.
dincə qoymuş varmı nərsə bu qara üzlü ölüm, tez geci var qurtarış yox güclü bir barlıq ölüm. (barlıq: varlıq).
hovanlarla yar olma, almalıvı alarlar, qalmaz qara yaxarlar, yaxcı günün nisgilin, yanuğ könlə qalarlar. (hovanlarla: axmaqlarla).
onki budaq ağacdır, otuz yaprağı vardır, buçuqları ağ qara. (tapmaca). (bir il. oniki ay. otuz gün).
aydın olursa eşik, dinc yatar qara pişik. (pişik gecə ova çıxar).
ağ at bilən qara at, birbirinin izində, birbirini qovalar tüm yaratıq gözündə. (tapmaca). (gündüz. gecə).
gecə qara cücə qara, ara ha ara.
bir ağacım var oniki şaxa, hər ağacı otuz yapraq, yapraqların yarısı qara yarısı ağ. (tapmaca). (il. oniki ay. otuz gün. onbeşi günüz, onbeşi gecə).
qara gilənar suda cihlənər, sevgili ürək tez ürəklənər.
qara, yağış yağa bilər.
pozuq qafa qara yaxar, soysuz gedə söğüş.
bağrı qara yarıq başı, gedər gələr tökər yaşı. (tapmaca). (yazac. qələm).
qaraldan göz, qara gözlülər. (göz qaraldan , qara gözlülər).
türkcəmizə qarışsa, yaban dili olar tat, qara qatıq qanmazları, kəltə beyin tulla at. (qara qatıq qanmazları: qəliz yoğun, gobudları). (kəltə
güdə)
kömürçü qara yaxılmaz qara.
ardı qara aldı ağ. (tapmaca). (danirt: səhər sübh).
ardı ağ aldı qara. (tapmaca). (axşam).
ağ qara yaşqasını gözdən alıb ellərə at. (yaşqasını: pərdəsini). (ellərə
yadlara). (çevrəvi, dünyavı ağ qarıya bölmə).
qara görsə it hürər. (qara: kölgə).
kömürçü qara, yaxılmaz qara. (kömürçüyə qara yakmac güc).
kömürçü qara, yaxılmaz qara. (kömürçüyə qara yakmac güc).
qaradan yoxdu qara, ölüm üsdə yoxdu yara.
yaxşı başlar qara daşda, qaravaşlar dili aşda.
qara basma: burt. burut. qapıs. kabus.
hələ çox çəkər keçirdiyi burutdan qutula.
kimisinə evlənmə burut gəlir

QARA : Turuz Dictionary


dışı ağ içi qara olmaqdansa, dışın qara için ağ olsun.
kara söykəzmə, kora görkəzmə (söykəzmə: söyləmə)
çatar çatmaza qara yaxan, iftira çalan: on barmağıda onu qara.
on barmağıda onu qara: çatar çatmaza qara yaxan, iftira çalan.
ürəyi qara olmaq: kin. qazar. qaraz. qərəz. öc. sin. sinəv. kit. küt. küdür. kin. qıncat. qıcrat. kitrət.
qara içlənmək: qanlılanmaq. qarakiblənmək. qarakibinmək. qaraqiçlənmək. qarağlnmaq. kinlənmək. kinçinmək. kinçilənmək. kindənmək. kindinmək. kinəvinmək. kinəvlənmək. kinqırınmaq. kinsaxınmaq. sinlənmək. sindənmək. sinsinicmək. simsinicmək. sinəvinmək. sinqirinmək. sınqırınmaq. sinsaxınmaq. qayqınılmaq. qeyqinmək. qərəzlənmək. qınalınmaq. qınıqlanmaq. qınqınmaq. qınqılınmaq. qınclınmaq. qınclanmaq. qırçınmaq. qırıçlanmaq. qırınlanmaq. qınıqınmaq. geyginmək. girginmək. girəzinmək. acınalmaq. acınılmaq. azınalmaq. azınılmaq. hıncınmaq. hınclanmaq. öclənmək. öclülənmək.
qara içli: qaraqiç. qaralı. qarakibli. qarakibil. azılı. qırınlı. gümənli. gümanlı. acılı. qınlı. qırçın. qınqı. qınqıl. öclü. sinli. sinəvər. sinqır. sindır. sindar. sinsax. korav. koralı. koravər. öclü. öcü. ötü. ötlü. kinəvər. qanlı urək. kötü urəkli. hınclı. qırçın. qınqı. qınqıl. öclü. sinli. sinəvər. sinqır. sınqır. sindır. sindar. sinsax. koraçıl. koraqul. koraqur. korav. korasov. kinli. kinçi. qınclı

QARA : Turuz Dictionary

toy. tat. naşı. caylaq. qaraquş. yabançı. tanımadıq. biləmədik. qərib. əcəmi
qara yaxmaq: ətəkləmək. ətəyə daş qoymaq.
qarqış ilə doğunmuş qara qışlar bilmədim.
qara günlər əridi. (əridi: qutuldu)
qara qız, çıtlan qız, un çuvalın yırtan qız. (çıtlan: cıddan. siçan).
yaşama qara, kor baxmaq, gözəllikləri batırar.
al gül ağ gül qırmızı, törür barı qara üzlü topraqdan. (törür barı yerdə yatan topraqdan). (barı: hamısı).
doğruçular qara gecdə ulduzla, oğruçular açıq gündə günəş ilə çalışır.
kömür qara yansa qızarar.
qara qablı: gizli, yasalı saxlanan nərsə.
qara yoraq: ilkə qarağu. qaba taslaq. əvvəliyyə, toran, sadə tərh (enqarə. nəqşə). dirəft. çirknevis. pişnevis

QARA : Turuz Dictionary

çəp. (# rast: ağ).¶-qara çalmış: çor vurmuş.
qara çalmış, çor vurmuş yemişlər.¶-bağrıqara: qaramsar. pesimist. hər nəyi pisə yoran.¶-qara pul: tınq. tınqa. danqa.
tün qapısın tınq açar.¶-dərdlərə dərman qara, bu qara dərdə dərman arama.¶-malqara: var dövlət.¶-doğma qara yumaq ilə ağarmaz.¶-qara biçmək: gözdağlamaq. (zəhri çəşm).¶-azaşıb qalsan, doğruya qara. (doğruya qara: düzə bax)

QARA : Turuz Dictionary

qarqaq. qurqaq. qarqır. (qara yazı). yaz. çöl. qır (düz çöl) boz yer. { boz: boş}. bozqır. ova. dalaz. (qumluq) bayır. yaba. səhra. biyaban. dəşt. vəhş. (kövşən. kovşan).
yoxla.
çıxdığın dağın təpəsin qara, aldığın kişinin ağzını qara. (aldığın kişinin: evlənmədə erkək, dişi). (ağzın: sözün).
qata. qaza. qavqa. qarmaşa. qarsamba. qarsambac. qarsanba. doğraş. oğraş. boğqa. boğra. cəng. dalaş. qapış. sapış. döğgə. dövgə. döğüş. söğüş. soyuş. (soyuşmaq: savaşmaq) sovuş. savaş. qıral. qırılan. qırış. qırqal. qıtqal. qırlan. qıtal. vuruş. vurca. urca. vuruşma. salış. çalış. çapış. çapuş. dalış. daluş. davğa. savğa. qavğa. qovğa. hərb. maharibə. birbirin öldürmə.
vurca gedmək: savaş, dartış sürmək.
al qara: alaboz. yağız. ətləsi boya. külsi boya.
yağız yer: yer kürəsi.
yağız at: ətləs boyalı, külsi at.
qaşları qara gözlərı göy, acığın gəlir dur mənı döy!.
qara ət: sümükdən ayrılmış ət. usuq.
qara qarşı: utru. tutşu. üzüzə. tuş. tutatuş. muqabil.
o mənə utru gəldi.
ona utru durma.
verməyənin bir üzü qara, verənin iki üzü, alıb verməyənin içüzü qara. (içüzü: vicdanı).
istəyənin birzü (bir üzü) qara, verməyənin ikzü (iki yüzü). (istəyənin: diləyənin).
qara süyüt. (suyut: suvut. süyüt. boya. rəng).
qara yazı: dal biçi. nəsr. (dal: saya. sadə).
ay qız səni qara batası, yaz gələli gülə yatası. (alqış).
qonşuya baxıb özün yaxan, qara gündən pisə qalar.
bir qarab qoymaq: nəzər salmaq. sozlamaq. süzləmək. süzürmək. sezirmək. göz gəzdirmək, göz salmaq. bərəndaz edmək.
öncə sozlayıb sonra girdi.
yolu daşlı, qara qaşlı, özü yaşlı, gözü yaşlı

QARA : Turuz Dictionary

-qara əncir türü: geçi əmcəyi.
qara gürəşdə, qalça yardımıyla yapılan baş, qol oyunu: qıç dingili. qıç dınqılı.
gənəlliklə qara olub, kəsici aracı ititməyə yarar daş, arac: kərt. xart. qart. qaradaş. (> xara daş (fars)}. bilöv daşı.
çox incə, uzun dimdikli, ağ tüklü, qara qanatlı yağmur quşugillərdən: qılıc qaqalı.
hədə qorxu, qara qorxu gəlmək: kət kütləmək. kət küt edmək. qaratəpəcləmək. qaratəpcələmək. qaratəpcəmək. çanağlamaq. çənələmək. qırlanmaq. qırlamaq. qısqıtmaq. qısqı basmaq. gəvirdəmək. gəvzələmək. gəvəzələmək. yerli yersiz qonuşmaq. çox qonuşmaq.
hədə qorxu, qara qorxu gəlmək: qıyrım, qıyın edmək. qıycırım edmək. qıcırım edmək. ürkütmək. çıxışmaq. qorxutmaq. qısqıtmaq. qısqı basmaq. qaratəpəcləmək. qaratəpcələmək. qaratəpcəmək. soxsunlamaq. təhdid edmək. hədələmək.
dəniz içinə uzanmış incə qara, topraq parçası: qulaq. qıl burun.
qara, boz boyalı ilan: kənəvirala.
qara qorxu: qısqı. qısqıt. hədə qorxu.
yayqara: qısqı. yanıma. asıb kəsmə. hədə. qərə. gəliş.
gəliş gəlmək. qısqılamaq. yanımaq.
qoğun, qarpızın sapını, səğəsin çeğnəyib qıran, qarışqadan kiçik, qara böcək. qoğunqıran. gəzbi. kəzbi. kərbi

QARA : Turuz Dictionary

-günümdügün qaraba, tübölügün qara: günümlügə qarama, dibinligin qara. günlük işə baxma. daiymi qalacağ işə bax!.
günümlügə qarama, dibinligin qara: günümdügün qaraba, tübölügün qara: günlük işə baxma. daiymi qalacağ işə bax!.
ilənmiş qara: qaracığş lə’nətlik qara.
boyalar ağdan doğur, qaracığ onları boğur

QARA TÜRMƏ : Turuz Dictionary

qara türmə yaxçal.(yaxlamaq: cəzalamaq)

QARAALA : Turuz Dictionary

qara ala. qaraalvan

QARAALVAN : Turuz Dictionary

qara ala

QARAB : Turuz Dictionary

tərəf. doğur.
göy qarap qaradı: göyə sarı baxdı.
qarav. qarac. qaraq. qarat. qaral.
evlək. əvlək. göz. oyum. bölünmüş bir yerdə, bölümlərin hər biri.
qırıştan. qırıstan. kirişlik. qırışlıq. taxca. saxca. səkcə (səkəcik. kiçik səkə, səggi). r

QARAB : Turuz Dictionary

görə.
hər kəs başqaların özünə qarab (görə) ölçər.
qaraşın.
nərsənin uzaqdan görüşü.
qaraq yox: heç nə görünmür, seçilə bilmir.
(çəşməndaz)..¶-qarab qaramaq: bir nərsə gözləmək, ummaq

QARAB : Turuz Dictionary

qard. qorucu.
qarabla yür: qardla ged. qorucuyla yür. ¶-qarab durmaq: gözəb durmaq:
göz olmaq. göz altına alınmaq.
bir olaya, nərsiyə qarışmadan qırağ durmaq.
dəvgənmək. baxa qalmaq. gic, avara qalmaq.
nərsəni gözləyərək, işində sustalıq, kütlük edmək

QARAB : Turuz Dictionary

qaşqarab: qaş qaralmış

QARAB ÇIXMAQ : Turuz Dictionary

görüb keçmək. göz atıb, baxıb keçmək. yoxlamaq.
bu günkü say sanı (hesab kitabı) qarab çıxmadan gedmə

QARABA : Turuz Dictionary


qaraba qara izləmək: çox maraqla izləmək

QARABA : Turuz Dictionary

-günümdügün qaraba, tübölügün qara: günümlügə qarama, dibinligin qara. günlük işə baxma. daiymi qalacağ işə bax!

QARABAN : Turuz Dictionary

gərbən. gərləğən. gəriyə. gəribə. qərib, şaşırdıcı olan

QARABAQ : Turuz Dictionary

qarabax. qarabaxt. qarabəxt. qərəbəx. qərəbəxt. qaragündağarcığı. qaragün. qarabəxt. qərəbəx.
qarabağ. qarbağ. qasbağ. qarsabağ. qatsabağ. kisəsi gen. əlaçıq. verəlli. berəlli. bərəlli. yaraş. covmərd.
qarabağ. qarbağ. qasbağ. qarsabağ. qatsabağ

QARABAQ : Turuz Dictionary

qarabax.
bədbəx. qaydaş. çorlu. korlu.
qaydaş. bədbəx

QARABAQAN : Turuz Dictionary

qarabaxan. qaraqarankorqafa. çorqafa. külbaş. tutqafa. poxqafa. korbaxar. qurdlu. bədbin