Multilingual Turkish Dictionary

Turkish To Turkish

Turkish To Turkish
KONFİGÜRASYON : Turkish Turkish Yabanci Kelimelerin Karsiligi

Fransızca configuration (görünüş, dış görünüş). Bilgisayar alanında “bir bilgisayar sisteminin genellikle fiziksel birimlerini göstermek” anlamına gelen bu terim için Kurulumuz yapılandırma karşılığını teklif etmektedir. Örnek: Açık oturumda uydu ile haberleşmenin esnekliğine bağlı olarak verilen hizmetin geliştirilmesi ve genişletilmesi, yapılandırma değişikliği yapılması ve erişimin sağlanması konuları tartışılacak

KONFİRMASYON : Turkish Turkish Yabanci Kelimelerin Karsiligi

Fransızca confirmation (doğrulama, tasdik; teminat). Teklif ettiğimiz karşılıklar: doğrulama, geçerleme. Örnek: Yabancılar çok önem verdikleri doğrulama (geçerleme) ve bazı ödeme sorunları yüzünden borsaya uzak duruyorlardı

KONFORMİZM : Turkish Turkish Yabanci Kelimelerin Karsiligi

Fransızca conformism. Yürürlükteki kurum, ölçüt veya şartlara eleştirici bir değerlendirme yapmaksızın uyma, bunlarla uyuşma. Gazetelerin bazı köşe yazarları tarafından kullanılan bu söz için Kurulumuz, uymacılık veya uyarcılık kelimelerini önermiştir. Örnek: Toplumda uymacılığa (uyarcılığa) doğru bir eğilim başlamıştı

KONGRE : Turkish Turkish Yabanci Kelimelerin Karsiligi

Fransızca congrés (delegelerin katılımıyla yapılan toplantı, kurultay). Bu kelimenin dilimizde zaten güzel bir karşılığı vardır: kurultay. Örnek: Parti, olağan üstü kurultay kararı aldı

KONJONKTİVİTE : Turkish Turkish Yabanci Kelimelerin Karsiligi

Fransızca conjonctivite. Tıp dalında kullanılan bir terimdir ve "gözde katılgan zar iltihabı, göz ingini" anlamlarında geçer. Kurulumuz, tarihî metinlerimizde geçen ve iltihap anlamına gelen "yangı" kelimesinden yararlanarak göz yangısı sözünü karşılık olarak önermektedir. Örnek: Farkında olmadan gözümüze kaçan bir cisim göz yangısına sebep olabilir

KONJONKTÜR : Turkish Turkish Yabanci Kelimelerin Karsiligi

Fransızca conjoncture (rastlaşma; fırsat; toplu durum). Sosyal bilimlerde, "bir kurum, kuruluş, olay veya faaliyeti çevreleyen unsur ve şartların tümü" anlamına gelen ve son zamanlarda basın yayın organlarında da bu anlamda kullanılan konjonktür için önceden de güzel bir karşılık teklif edilmişti: toplu durum. Örnek: Milletler arası toplu durum, bu kararların uygulanmasına imkân vermeyecektir

KONKORDATO : Turkish Turkish Yabanci Kelimelerin Karsiligi

İtalyanca concordato (anlaşma). "İflâs hâlindeki iş adamının alacaklıları ile yaptığı borç ödeme anlaşması" anlamındaki bu terim için teklif ettiğimiz karşılık: iflâs anlaşması. Örnek: Malî durumu bozulan şirket iflâs anlaşması ilân etti

KONSENSUS : Turkish Turkish Yabanci Kelimelerin Karsiligi

İngilizce consensus (fikir birliği, fikir mutabakatı, çoğunluğun fikri). Son zamanlarda dilimizde, "toplumun çeşitli kesimlerinin bir konuda aynı düşünceye ulaşması, aynı düşünceyi taşıması" anlamında yaygın olarak kullanılmaktadır. Oysa bu sözün dilimizde karşılıkları vardır: uzlaşma, mutabakat. Örnek: Bu konuda toplumda bir uzlaşma (mutabakat) sağlanmıştır

KONSEPT : Turkish Turkish Yabanci Kelimelerin Karsiligi

Fransızca concept (kavram). Bu sözün dilimizde güzel bir karşılığı vardır: kavram. Kavram sözü dilimizde uzun zamandır kullanıldığı hâlde bazı aydınlarımız maalesef konsept sözünü tercih etmektedirler

KONSOLİDASYON : Turkish Turkish Yabanci Kelimelerin Karsiligi

Fransızca consolidation. "Devlet borcunun vadesinin uzatılması" anlamında çok sık kullanılan ve eskiden "tahkim" kelimesiyle karşılanan bu terim için teklif ettiğimiz karşılık: pekiştirme. Örnek: Borcumuzu pekiştirme yoluyla bütçemizi rahatlatabiliriz

KONSORSİYUM : Turkish Turkish Yabanci Kelimelerin Karsiligi

Fransızca consortium. "Uluslar arası kuruluşların ve bazı hükûmetlerin iktisadî ve malî yardımları yürütmek üzere oluşturdukları ortaklık" anlamında kullanılan bu söze Kurulumuz, şirketler birliği karşılığını önermektedir. Örnekler: Bossa’nın halka arzına Finansbank liderliğinde 15 üyeli bir şirketler birliği aracılık edecek. Türk firmalarının şirketler birliği oluşturmaları hâlinde doğal gaz hattından
400 milyon dolarlık bir pay almalarının mümkün olabileceği kaydediliyor

KONSTELLÂSYON : Turkish Turkish Yabanci Kelimelerin Karsiligi

İngilizce constellation (takımyıldız, burç). Türkçede bu söze karşılık olarak zaten takımyıldız kelimesi vardır. Kurulumuz kelimenin mecazî anlamdaki kullanılışına karşılık olarak ise kümelenme sözünü teklif etmektedir

KONSTRÜKSİYON : Turkish Turkish Yabanci Kelimelerin Karsiligi

Fransızca construction. "Bir yapıda taşıyıcı nitelikte olan bütün imalât veya bir inşaatta bir araya gelip yapıyı oluşturan ögeler bütünü" anlamlarında geçen bu söze, daha önce önerilmiş olan yapı kelimesi uygun bir karşılıktır. Örnekler: Şirketimiz, sağlıklı bir uyku için sağlam çelik yapı ve dolgu malzemesiyle beslenmiş yatakları piyasaya çıkaracak. Bu gökdelenleri çelik yapı ayakta tutuyor

KONSÜLTASYON : Turkish Turkish Yabanci Kelimelerin Karsiligi

Fransızca cosultation. Daha çok tıp alanında kullanılan ve “birkaç hekimin bir araya gelerek bir hastalığa teşhis koyması” anlamına gelen bu terim için dilimizde zaten istişare kelimesi vardı. Kurulumuz, konsültasyon için eski Türk metinlerinde geçen ve bugünkü Türk lehçelerinin birçoğunda kullanılan keneş sözünün uygun bir karşılık olduğu görüşündedir. Kelimenin ekonomi alanında kullanımı için teklif edilen karşılık ise görüş alışverişi’dir

KONTEYNER : Turkish Turkish Yabanci Kelimelerin Karsiligi

İngilizce container. Bu kelime Türkçe Sözlük’te “ticaret eşyalarını taşımak için uluslar arası standartlara göre yapılmış büyük sandık” şeklinde tanımlanmaktadır. Kurulumuz bu kelimeye karşılık olarak taşımalık sözünü önermektedir. Örnek: Yurt dışından gelirken ev eşyasını bir taşımalık kiralayarak Sirkeci’ye kadar getirmişti

KONTRATAK : Turkish Turkish Yabanci Kelimelerin Karsiligi

Fransızca contre (karşı) + attaque (akın, hücum). Akın hâlinde olduğu için savunması zayıflayan bir takıma karşı birden başlatılan, beklenmedik akın. Son zamanlarda yaygınlaşan anî akın bu terim için güzel bir karşılıktır. Örnek: Ev sahibi takım anî akınlarla gole gitti

KONVERTİBİLİTE : Turkish Turkish Yabanci Kelimelerin Karsiligi

Karşılığı: çevrilgenlik. Örnek: Paramızın çevrilgenliği arttı

KONVERTİBL : Turkish Turkish Yabanci Kelimelerin Karsiligi

Fransızca convertible. "Serbestçe dövize çevrilebilir para" anlamında kullanılan bu kelime için teklif edilen karşılık: çevrilgen. Örnek: Türk parası çevrilgen hâle geldi

KOPRODÜKSİYON : Turkish Turkish Yabanci Kelimelerin Karsiligi

Fransızca co-production. Karşılığı: ortak yapım. Örnek: Türk film şirketlerinin yabancı şirketlerle hazırladığı ortak yapımlar çok azdır

KORELÂSYON : Turkish Turkish Yabanci Kelimelerin Karsiligi

Fransızca corrélation. İki bağlılaşık kavram arasındaki ilişki. Organizmanın değişik yapı, özellik ve olaylarında görülen karşılıklı ilgi. Bu söz son yıllarda para piyasasında çok geçmektedir. Kurulumuz, dilimize Fransızcadan geçen bu sözün karşılığının ilgileşim olması gerektiğini kararlaştırmıştır. Örnek: Türkiye hisselerinin riski, diğer ülkelerdeki riskle düşük bir ilgileşim göstermediğinden bu risk priminin de fazla aşırı olması gerekmiyor

KORNER : Turkish Turkish Yabanci Kelimelerin Karsiligi

İngilizce corner (köşe, köşe başı). Futbol alanında yan ve kale çizgilerinin kesişme noktası. Bu anlamda teklif edilen karşılık: köşe. Örnek: Mutlu'nun köşeden uzattığı topu Feyyaz sert bir vuruşla kaleye gönderdi

KOT : Turkish Turkish Yabanci Kelimelerin Karsiligi

Fransızca code (yasa; kural; şifre). Özellikle bilgisayar dolayısıyla son zamanlarda yaygınlaşmaya başlayan kot sözü, "bir bilgi veya kavramı anlatan işaret, şifre" anlamında kullanılmaktadır. Bu anlam için Divanü Lûgati't-Türk, Kutadgu Bilig gibi eserlerimizde "işaret" anlamında kullanılan im kelimesini teklif ediyoruz. Örnek: Bazı ülkelerde herkesin bir im numarası bulunmaktadır

KOTA : Turkish Turkish Yabanci Kelimelerin Karsiligi

Fransızca quota (ayrılan pay, kontenjan). "İthal edilecek malların tür, oran ve miktarlarını gösteren liste" anlamında kullanılan kota kelimesi için teklif ettiğimiz karşılık, eski Türk metinlerinde ve bugünkü Türk lehçelerinin birçoğunda "pay" anlamında yer alan "üleştirmek" fiiliyle ilgili bir sözdür: ülüş. Örnek: Dokuma ürünlerimize uygulanan ülüşün kaldırılmasını istedik

KOTASYON : Turkish Turkish Yabanci Kelimelerin Karsiligi

Fransızca cotation (değerini tespit etme, değerlendirme). Son zamanlarda basın yayın organlarında daha çok "döviz değeri" anlamında kullanılan bu kelimenin karşılığı dilimizde zaten vardır: değer. Örnek: Merkez Bankası döviz değerlerini yüksek açıkladı

KOTLAMAK : Turkish Turkish Yabanci Kelimelerin Karsiligi

Teklif ettiğimiz karşılık: imlemek. Örnek: ÖSS giriş sınavına başvururken formdaki ilgili yerleri doğru imlemek gerekir