Multilingual Turkish Dictionary

Azerbaijani Explanatory Dictionary

Azerbaijani Explanatory Dictionary
QÖVSŞƏKİLLİ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

ax qövsvari.

QÖVSVARİ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. Qövse oxşar, qövs şek-linde. Sərvkimilər fəsiləsinin
. yarpaqları sadə və tam kənarlı olub, qaidəsindən ucuna doğru qövsvari və ya paralel şəkildə damar-lanır. Qedirov.

QÖVŞƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Qabıq, qın.

QRADONAÇÄLNİK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

[rus. rpaflOHaHanb-HHK]
ci il inqilabından qabaqkı Rusi-yada xüsusi ehemiyyeti olan şeherlerde qu-bernator hüququnda olan polis reisi. [Umud-beyov]
.Nikolay vaxtında nər-nər nərildə-yirdi və qradonaçalnik Martınova küçədə elə bir şapalaq vurdu ki, səsi düz Peterburqa getdi. C.Memmedquluzade.

QRAF : Azerbaijani Explanatory Dictionary

[alm.] Qerbi Avropada ve
ci il inqilabından qabaqkı Rusiyada (knyaz ile baron arasında orta) zadegan rütbesi ve bu cür rütbesi olan adam. [Əmiraslan ağa:]
.Mə-nim oğlum rusların knyaz, qraf, baron
. öv-ladlarından artıq və əzizmidir? S.S.Axundov.

QRAFÄ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

[yun.] Cedvellerde iki vertikal xett arasındakı sütun; bölme.

QRAFEM : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [yun.] Yazılı nitqin en kiçik vahidi; herf.

QRÄFİK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

[yun.] Qrafika mütexessisi olan ressam. Qrafiklərin sərgisi.

QRÄFİK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

[yun.]
Müxtelifproseslerin kemiyyetce veziyyetinin cizgilerle (xetlerle) tesviri. Hava təzyiqinin dəyişməsini göstə-rən qrafik.
İstehsalatda, neqliyyatda ve s.-de işle-rin görülecek müddetini ve normaları deqiq gösteren cedvel, plan. Qrafik üzrə işləmək. Qrafikdən kənara çıxmaq.
Görmürmü ki, yel bizim qrafiki vurdu dağıtdı? Mir Celal. Gündəlik qrafikin həyata keçirilməsi haq-qında siz heç düşünmüsünüzmü? Ə.Sadıq.

QRAFİK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. Qrafikaya aid olan; qrafika esasında tesvir edilen. Səslərin qrafik təs-viri. Qrafik üsul.

QRÄFİKA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

[yun.]
Əşyanın şeklini boya-sız olaraq xetler, cizgiler vasitesile çekme üsulu. Qrafika əsərləri. Füzulinin qrafika üsulu ilə çəkilmiş şəkli. // top. Bu üsul ile ifa olunmuş senet eserleri. Qrafika sərgisi.
dilç. Canlı nitqin yazı işareleri ile tesviri; yazı, yaxud çap işarelerinin, herflerin şekli.

QRAFİN : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [ital.] Su, içki ve başqa maye-ler tökmek üçün şüşeden, yaxud büllurdan dar, uzunboğaz qab. Şüşə qrafin. Büllur qra-fin.
Stol üzərindəki qrafindən stəkana su tö-küb içdim. A.Şaiq. Aralığa İran adabı üzrə çay deyil, balaca zərli qrafinlərdə konyak və şirniyyat gətirdilər. M.İbrahimov.

QRAFİNYA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

[rus.] Qraf arvadı, yaxud qızı.

QRAFİT : Azerbaijani Explanatory Dictionary

[alm.]
Qurğuşun parıltısına ça-lar qara rengli mineral.
Karandaşın içerisine qoyulan bu mineraldan, yaxud başqa rengli maddeden ibaret mil.

QRAFLIQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is.
Qraf titulu, qraf ünvanı.
Feodalizm quruluşunda: qraf mülkleri, qraf malikanesi.
İngilterede, İrlandiyada, ABŞ-da, Ka-nadada ve bezi başqa ölkelerde iri inzibati-erazi bölgüsü.

QRAM : Azerbaijani Explanatory Dictionary

[fr.] Metr ölçü sisteminin çeki va-hidi (1 kub santimetr suyun çekisine bera-berdir).
0 Qram-atom kim. fiz.
kimyevi ele-mentin, öz atom çekisine beraber olan qram-larının sayı. Qram-molekul kim. fiz.
mad-denin, öz molekul çekisine beraber olan qramlarının sayı.

QRAMMATİK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. Qrammatikaya aid olan, qrammatikaya esaslanan. Dilin qram-matik quruluşu. Qrammatik təhlil. Qram-matik qanunlar. Qrammatik xüsusiyyətlər.

QRAMMÄTİKA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [yun.]
Dilçilik elmi-nin söz ve cümlenin quruluşunu öyrenen ve buna müvafiq olaraq iki hisseden
morfo-logiya ve sintaksisden ibaret olan bölmesi. Müqayisəli qrammatika. Tarixi qrammatika.
Her hansı bir dile xas olan sözlerin deyişmesi ve cümle içerisinde birleşmesi üsul ve qaydalarının mecmusu. // Bir dilin hemin üsul ve qaydalarından behs eden ders kitabı. Orta məktəblər üçün Azərbay-can dili qrammatikası.

QRAMMOFÖN : Azerbaijani Explanatory Dictionary

[yun.] Xüsusi lövhecik-lere (vallara) yazılmış sesleri eynen tekrar
eden borulu musiqi cihazı; borulu patefon. Qrammofon çalmaq. Qrammofon valı.
Ya-nında bulunan qadınlar
. [Gülzarı] yayın-dırmaq və əyləndirmək üçün qrammofon oxudurlardı. T.Ş.Simurq.

QRAN : Azerbaijani Explanatory Dictionary

[lat.] riyaz. 0,062 qrama beraber aptek çeki vahidi.

QRAN : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [fars.] Bir riala beraber İran gümüş pulu. Eybi yoxdur, Yusif əmi, beş-altı qran hazır elə ki, verək seyidlərə. C.Mem-medquluzade. Təziyyə məclisinə gələn yox-sulların hər birinə bir qran pul ehsan ve-rilməsi qərara alınmışdı. M.S.Ordubadi.

QRANÄT : Azerbaijani Explanatory Dictionary

[ital.]
Partlayıcı top güllesi; qumbara. □ Əl qranatı
el ile atılan kiçik qumbara.
idm. Yüngül atletikada: uzağa ve ya he-defe atılan idman aleti.

QRANATATAN : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. hərb. Qranat atmaq üçün silah.

QRANİT : Azerbaijani Explanatory Dictionary

[ital.] çox berk süxur (daş). Daş qayaya baxdım, dedim: qranitin nə bərkdir; Dedi: sənin tanklarından mənim daşım köy-rəkdir. R.Rza. // Qranitden düzeldilmiş, tikil-miş. Mirzə qəbiristanlığa nəzər saldı... Adam-boyu başdaşılar, qranitdən yonulmuş büst-lər, dəmirdən şəbəkə hasarlar... İ.Melikzade. // Müqayiselerde möhkemlik, sarsılmazlıq, davamlılıq, berklilik menasında. Aslan qranit külçəsi kimi ağır və güclü idi. M.Ibrahimov.

QRANLIQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Saylarla birlikde qranın miq-darını bildirir. Düyünçədə ağır günlər üçün saxlanılmış on dənə iki qranlıq pul vardı.
P.Makulu.