Multilingual Turkish Dictionary

Azerbaijani Explanatory Dictionary

Azerbaijani Explanatory Dictionary
QRUPLAŞDIRILMA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Qruplaşdırılmaq"-
dan f.is.

QRUPLAŞDIRILMAQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

məch. Qrup-qrup düzeldilmek, qruplar şeklinde birleşdiril-mek, deste-deste edilmek; tesnif edilmek.

QRUPLAŞDIRILMIŞ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

f.sif. Qrup-qrup dü-zeldilmiş, qruplar şeklinde birleşdirilmiş, deste-deste edilmiş; tesnif edilmiş.

QRUPLAŞDIRMA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Qruplaşdırmaq"dan f.is.

QRUPLAŞDIRMAQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

f. Qrup(lar) halında
birleşdirmek, qrup-qrup düzmek, yerleşdir-mek; destelemek, deste-deste etmek; tes-nif etmek.

QRUPLAŞMA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Qruplaşmaq"dan f.is. Mütləqiyyətin yıxılması ilə əlaqədar olaraq, Şehli kəndində qruplaşmalar gedirdi. S.Re-himov.
B a x qrup
ci menada.

QRUPLAŞMAQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

f. Qrup-qrup olmaq, deste-deste olmaq, qruplar şeklinde birleşmek, top-laşmaq. Hər tərəfdə atlı və piyada qoşun dəs-tələri dolaşır, hər tində qruplaşmış jandarm və polis dəstələri gəzirdi. M.S.Ordubadi.

QU : Azerbaijani Explanatory Dictionary

QU QUŞU is.
ördek fesilesine men-sub ağ (nadir hallarda qara) yumşaq tüklü, uzun boyunlu, gözel iri su quşu; sona. Qara qu.
Qeyr ilə yarım gedir, gərdən çəkib bir qu kimi; Qalmışam viranələr küncündə mən bayqu kimi. S.Ə.Şirvani.
Qu tükünden hazırlanmış. Qu balış.
Nuşu iki qu balışı, sabun köpüyü kimi şişir-dib, çarpayının ortasına qoydu. Ə.Əbülhe-sen. Yasavulbaşının altındakı döşək, dirsək-ləndiyi balış
. zərif qu tükündən idisə də, o yenə dincələ bilmirdi. M.Rzaquluzade.

QUÄŞ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [fr.]
Qeyri-şeffaf sulu reng.
Hemin reng ile çekilen şekil.

QUBA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

QUBA-QAZ is. şair. Vehşi qaz.
Sona tək silkinib gərdən çəkəndə; Bənzəyir-sən quba-qaza, Müşkünaz! Aşıq Əlesger. Göllər üstə seyrə çıxmış sonalar; Qatarla-şıb quba-qaz gəlib gedir. çoban Əfqan. Bir qıy vurram, göydən gedən quba-qazlar qanad salar. R.Rza.

QUBAR : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [ər.]
klas. Toz, torpaq.
məc. Keder, derd, qem, qüsse. Getdi o köhnə qubari ki, gözümdə var idi. Heyran xanım. Zülmətin yer üzünü qaplaması; Qəl-blərdə oyandırırdı qubar. C.Cabbarlı. Keçər ürək dərdi, könül qubarı; Gəl etmə meydan-çada cövlan, ayrılıq. N.Refibeyli. □ Qubar bağlamaq
bax qubarlanmaq. Qubar etmək (eyləmək)
kederlendirmek, qem-lendirmek, derdlendirmek. Göz yaşı tök-dükcə könül; Dəxi də çox qubar eylər. Q.Zakir. İndi Mədəd muzdur şərtnamələrini xatırladıqca, onun ürəyində qubar etməyə başlayırdı. S.Rehimov. Qubar olmaq
bö-yük derd olmaq. Kədərin toplanıb qubar oldu; Nazənin cisminə məzar oldu. A.Sehhet.

QUBARLANMA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Qubarlanmaq"dan f.is.

QUBARLANMAQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

f. Son derece keder-lenmek, qemlenmek, qüsselenmek. Onun əlindən ürəyim qubarlandı.

QUBARLATMA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Qubarlatmaq"dan f.is.

QUBARLATMAQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

icb. Son derece keder-lendirmek, qemlendirmek, qüsselendirmek.

QUBARLI : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. Derdli, kederli, qemli, üreyi derdli. Dərdli, qubarlı aşıq; Gəlib görünür yenə. M.Rahim.

QUBERNÄT : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Qubernator" sözünün vaxtı ile canlı danışıq dilinde işlenmiş forması.
Ərzə verdim keçən qubernatə; Keçmədi, heyf, ərzə isbatə. S.Ə.Şirvani.
.Əgər sizə bir mil-yon da pul verələr, ya qubernat siz ilə əl-ələ versə, siz yenə mütəvəlliliyi qəbul etməzsi-niz. C.Memmedquluzade. Qalanın dibində yıxıldım yatdım; Qubernat gələndə sıçradım qalxdım. "Qaçaq Nebi".

QUBERNÄTOR : Azerbaijani Explanatory Dictionary

[lat.] tar.
ci il inqilabından evvel Rusiyada quberniya (vilayet) reisi; vali. Qubernator həmişə deyərdi: "Poçt yolundakı çaparxanaların hər birində Rəhim bəy kimi mənim bir adamım olsa, yolda heç bir çapqın olmaz, qurd qoyun ilə otlar". Ə.Haqverdiyev. Bakı qubernatoru
. Bakı varlıları və Bakı qoluzorbaları ilə görüşmək və vidalaşmaq qərarına gəlmişdi. M.S.Ordubadi.
ABŞ-ın her bir ştatında ve Latın Amerikası respublikalarında yüksek inzibati vezife sahibi.

QUBERNATORLUQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. tar.
Quberna-tor (vali) vezifesi.
Qubernatorun (valinin) idaresi altında olan vilayet.

QUBERNİYA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

[lat.] çar Rusiyasında ve rayonlaşmadan qabaq SSRI-de esas inzi-bati-erazi vahidi; vilayet.
.Bunu biz bilirik ki, Gəncə quberniyasının aclarından ötrü keçən il Bakıda ianə cəmiyyəti quruldu. C.Memmedquluzade.

QUCAQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is.
Qolları açdıqda döş ile qol-lar arasında emele gelen boşluq. Bayram aşağı əyildi, yerə sərilmiş fəhlələrdən birini qucağına alıb ortadan çıxartdı.. M.Hüseyn. Qaraca çoban yaralı qardaşını qucağına alıb tayaya tərəf apardı. M.Rzaquluzade. □ Qucağı uşaqlı
qucağında körpe uşağı olan. Qucağı uşaqlı arvadlardan bir neçəsi özündən gedib, qarın üstünə sərilmişdi. çemenzeminli. // Mehribanlıq ve nevaziş üçün birini qucaqlamaqdan ötrü açılmış qolların tutduğu veziyyet; ağuş. Qucağına atılmaq.
Doktor onu qucağına alıb alnın-dan öpər və konfetə qonaq edərdi. M.Ibrahi-mov. Baba da cücəli toyuq kimi onlara dil tökür, qucağına alır. Mir Celal. // Mec. menada. Bir də dilimizdə Vətən sözü var! Ana qucağıdır bu ilahi söz. S.Vurğun. Ayna sular qucağında görünür; Div gövdəli, qara üzlü qayalar. R.Rza. Ulduzlar sönüb gedir göylərin qucağına. Ə.Cemil. "Sual" roman-sında çoban həyatını, gözəl mənzərələri təs-vir edən Asəf Zeynallı xoş və gözəl təbiət qucağında yaşayan insan varlığındakı mə-nanı oxşayır. Ə.Bedelbeyli.
Adeten "bir" sözü ile: bir qucaq
1) qollarının arası tutduğu qeder. [Atakişi:] Indi, qızım, mənim təsəllim bu bir vedrə su, bir qucaq odundur, onu da mənim əlimdən alma-yın. C.Cabbarlı; 2) məc. çoxlu, çox. Məndə sənin bir qucaq sirrin var.. M.Hüseyn.
qucaq-qucaq zərf çox, lap çox, çoxlu miqdarda, bollu, bol-bol. Adsız ölən igidlə-rin o pərişan məzarına; çiçək səpir qucaq-qucaq, gül dağıdır ətək-ətək. S.Vurğun.

QUCAQLAMA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Qucaqlamaq"dan f.is.

QUCAQLAMAQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

f.
Nevaziş ve mehri-banlıq elameti olaraq birini qolları arasına alıb döşüne basmaq, ağuşuna almaq. Ana uşağını qucaqladı.
Məcid
. [Nadirin] bu cür tutul-duğunu görüb ayağa qalxdı və uca səslə qar-şılayaraq qucaqlayıb öpdü. B.Talıblı. Güman edirəm ki, ömrümdə anam bu qədər səmimiy-yətlə məni qucaqlamamışdır. Qantemir. Gün gələr yenə də biz tapışarıq; Qucaqlar hər ana qalib oğlunu. R.Rza. // Qolları arasına almaq. Böyükxanım bir tərəfdə dizlərini qu-caqlayıb fikir edirdi. M.S.Ordubadi.
məc. Berk-berk yapışmaq, tutmaq. Dağ-ların ardı-arası kəsilmir, zəncir kimi bir-birinə hörülmüş, bir-birini qucaqlamış kimi durur. A.Şaiq.

QUCAQLANMA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Qucaqlanmaq"dan f.is.

QUCAQLANMAQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

məch.
Qollar arasına alınmaq, ağuşa alınmaq.
məc. Əhate olunmaq, dövrelenmek. Bu yer qalın, sıx meşəlik, çılpaq qayalıq uçu-rumlu dərələrlə qucaqlanmışdı. A.Şaiq.