Multilingual Turkish Dictionary

Azerbaijani Explanatory Dictionary

Azerbaijani Explanatory Dictionary
QÜDRƏTSİZ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. İqtidarsız, gücsüz; zeif, aciz, bacarıqsız. Hacı əfəndi
. hətta məclis üzvlərinin ikisini də qüdrətsiz və cahil mol-lalardan təyin elətdirib ki, sirlərini və poli-tikasını açmasınlar və ona qul kimi tabe ol-sunlar. C.Memmedquluzade.

QÜDRƏTSİZLİK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. İqtidarsızlıq, gücsüz-lük, taqetsizlik, qüvvetsizlik; acizlik, zeif-lik, bacarıqsızlıq.

QÜDSİLİK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

ax qüdsiyyət. Qulam müəl-lim yaşaran gözlərini təsəvvürünə gətirir, burada bir ülvilik və qüdsilik görürdü. S.Rehimov.

QÜDSİYYƏT : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [ər.] tənt. Müqeddeslik, temizlik, paklıq. [Yanardağ:] Cavab ver, od-lar gəlini! Axır, bütün ümid sənin qüdsiyyə-tindədir. C.Cabbarlı. Uğur olsun, Ədhəm, düşmənin puç olsun!.
.Vətən torpağının qüd-siyyəti sənə kömək olsun! Mir Celal. Elə bil ki, o təbəssümdə dünyanın bütün gözəllik və qüdsiyyəti gizlənmişdi. İ.Əfendiyev.

QÜLĞÜLƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [fars.] klas. Gurultu, çax-naşma, ses-küy, mereke. Afaqə düşdü qül-ğülə hüsnündən, ey qəmər! Nesimi. □ Qül-ğülə salmaq
ses salmaq. Ənva və əqsam quşlar ağacların bir budağından o biri bu-dağına qalxıb, qonub, mövzun nəğəmat ilə dərəyə qülğülə salırlar. M.F.Axundzade.

QÜLLƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [ər.]
Sütunşekilli uca tikili, bina ve s. Qüllənin zəngi vurdu. Paraşüt qül-ləsi. Televiziya qülləsi. Yanğın qülləsi.
.Qül-lələr günəşin şüaları altında qızıl taclar kimi parıldayır. M.Hüseyn.
Herb gemisinde, tankda ve s.-de top-ların yerleşdiyi zirehlenmiş hündür yer.

QÜLLƏLİ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. Qüllesi olan. Qülləli ev.

QÜLLƏVARİ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. Qülle kimi, qülleye ox-şar, qülle şeklinde. Qülləvari bina.

QÜMQÜMƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

[ər.] bax qumquma
ci menada.

QÜNNƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [ər.] dilç. köhn. Burun sesi, burunda teleffüz olunan ses.

QÜRAB : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [ər.] Qaraqarğa (klassik şeirde gözellerin qara saçı buna teşbeh edilirdi). Xalın üzündə buğda, başında saçın qürab.
M.Ə.Sabir.

QÜRBƏT : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [ər.]
Yad ölkede, yad yer-de olma, veteninden uzaq ölkede ve ya yer-de olma; qeriblik. Qürbət aləmi, yar fəraqi məni aldı... Heyran xanım. Qürbətin acılıq-ları hər vaxtdan artıq gecələr hiss olunur. M.S.Ordubadi. Onun qürbətdən şikayətə öy-rənmiş dodaqları arasında xırdaca sədəf diş-ləri görünürdü. M.Hüseyn.
özge yer, vetenden uzaq yer, yad ölke. Kərbəlayı Məhəmmədəli iki il yarımdır ki, qürbətə çıxıb, az-çox çörək pulu qazansın. C.Memmedquluzade. [Şahnise xanım:]
.Kiçikbəyim kimi bir gülü götürüb Tehrana atıram. Kim bilir.. qürbətdə qızım necə ola-caq, başına nələr gələcək. çemenzeminli.
sif. Vetenden uzaq, yad, özge, yabançı. Müddətdi düşmüşəm qürbət diyarə; Kimsə-dən olmadı dərdimə çarə. Q.Zakir. Əcəba, səndəmi məni qürbət vilayətdə tək buraxıb getmək istəyirsən? M.S.Ordubadi. Qürbət bir şəhərin bazarında iki adam qabaq-qabağa gəlib bir-birinə zənn ilə baxdılar. çemenzeminli.

QÜRBƏTÇİ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Qürbetde yaşayan adam, özge yerlerde, öz veteni xaricinde yaşayan adam.

QÜRBƏTKEŞ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. [ər. qürbet ve fars.
..keş] Qürbet çeken, ömrünü qürbetde ke-çiren. Təbriz müsəlmanlarının çoxu belə-dir.. Qürbətkeş olurlar. Ta ki, pul qazanmaq olsun. P.Makulu.

QÜRBƏTLİK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

ax qürbət
ci menada.
Ey mənim tək göz yaşını saçanlar; Qürbət-likdə ciyər qanın içənlər. M.V.Vidadi. Sonra [Memmed Hesen emi] bir qızla sevişdi, ha-man qızı aldı və bir neçə il gedib İrəvan tərəf-lərində qürbətlik çəkdi. C.Memmedquluzade.

QÜRBƏTZƏDƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. ve is. [ər. qürbet ve fars.
..zede] Qürbete düşmüş, veteninden uzaq düşmüş, qürbet keçiren; qeriblikden yorulmuş, usanmış.

QÜRƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [ər.] Püşk. [Cemaleddin:] Artıq təxir zamanı deyil, qardaşlar, qətli icra et-mək üçün fədai təyin olunacaq. Onun üçün qürə atılmalıdır. C.Cabbarlı.

QÜRRƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

[ər.] bax qürrəli. Nə qürrəsən bu vəfasız həyata, ey xacə; Nihayət oldu bu şəb, ömrdür çiraği-səbah. S.Ə.Şirvani.

QÜRRƏLƏNMƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Qürrelenmek"den f.is.

QÜRRƏLƏNMƏK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

f. Əsassız ve boş bir
şeye arxalanaraq qürurlanmaq, güvenmek; iftixar etmek, lovğalanmaq. Boş yerə qürrə-lənməkdən nə çıxar?
Bu sözü elə övrət ağ-zına alıb danışar ki, ya atasına ümidi gələ, ya anasına,
. ya ki, öz dövləti və puluna qür-rələnə. C.Memmedquluzade. çox güvənmə, qürrələnmə haluva, övladuva. M.Möcüz.

QÜRRƏLİ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. Meğrur, kibrli, iddialı, te-şexxüs satan, lovğa. Qürrəli adam.

QÜRUB : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [ər.] Batma, üfüqün altına ke-çib görünmez hala gelme. Günəşin qürubu. Qürub vaxtı.
Günəş qürubunun qırmızı buludları günbatan tərəfi
. bürümüşdü. C.Memmedquluzade. Uçan durna, sönən qü-rub nağılları andırır. Ə.Cemil. // Günbatan vaxt. Müşavirə qürubdan bir-iki saat keçənə qədər davam etdi. çemenzeminli. □ Qürub etmək
1) batmaq. Bu vaxt gün qürub etdi. M.F.Axundzade. Gün qürub etməyə edirdi şitab; Kainata enirdi bir zülmət. C.Cabbarlı. Bir axşam günəş qürub edirkən yenə meşə-dən o səs yüksəldi. Ə.Memmedxanlı; 2) məc. yox olmaq, zail olmaq. Qurtardı nisfi-şamdə, saqi, şərabımız; Etdi qürub, heyf, bizim afitabımız. S.Ə.Şirvani. // Günbatan teref, qerb. Günəş ətəklərini yavaş-yavaş qüruba doğru çəkməyə başlamışdı. A.Şaiq. Məxmər kimi yumşaq alaqaranlıq içində əlindəki kətmənə dirsəklənərək, üzü qüruba dayanıb gülümsəyən o gənc qadının çöhrəsində bir bahar təranəsi duyulurdu. İ.Əfendiyev.

QÜRUR : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [ər.]
İftixar, menlik hissi, temkin. Yenilməz qüvvətlə vur zərbəni, vur! Gözlərində təmkin, alnında qürur. R.Rza. Nəriman qürurunu pozmadan ağ və soyuq divara daha bərk söykəndi. Mir Celal. Bu sevinc əslində bir qürur hissindən ibarət idi. Ə.Memmedxanlı. Ananın şəfqət və qürurla (z.) parlayan gözlərində sanki şimşəklər çaxdı. M.Rzaquluzade.
Tekebbür, meğrurluq, lovğalıq, özünü yuxarı tutma. Aldanma zahidə, sanki ulu-dur; Qəlbi kibrü qürur ilə doludur. A.Şaiq. [Firidun:] Mən hələ heç bir qürur göstərmə-mişəm. M.İbrahimov.

QÜRURLANMA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Qürurlanmaq"dan f.is.

QÜRURLANMAQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

f. Boş-boşuna qürre-lenmek, iddialanmaq, teşexxüs satmaq.