Multilingual Turkish Dictionary Azerbaijani Explanatory Dictionary

MƏTBƏƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [ər.] Kitab, qezet ve s. çap olunan müessise; çapxana, basmaxana.

MƏTBƏƏÇİ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is.
Metbeede işleyen adam, metbee işçisi.
köhn. Metbee sahibi, metbeesi olan adam. Indi [Qedirle Nesir] iki qardaş deyil, ağa ilə nökər, sahibkar ilə əmələ, mətbəəçi ilə mürəttib idilər. S.Hüseyn.

MƏTBƏƏÇİLİK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Metbee işi, kitab, qe-zet ve s. çap etme seneti.

MƏTBƏX : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [ər.] Xörek bişirmek üçün peçi, piletesi ve s. levazimatı olan yer, otaq. Müşkünaz
. mətbəxdə Ənvər üçün xörək ha-zırlayırdı. Ə.Veliyev. Mətbəxin divarlarını his basmışdı. Ə.Sadıq. // Qoşunlar hereketde olarken xörek bişirmek üçün qazanı ve pile-tesi olan xüsusi maşın ve ya araba. Topçu mətbəxi. Səyyar mətbəx.

MƏTBƏXLİ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. Metbexi olan. O biri də iki
otaq və mətbəxli, qabağı eyvanlı təzəcə ev idi. S.S.Axundov.

MƏTBU : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. [ər.] çap olunmuş, çap edil-miş, neşr olunmuş. M.F.Axundzadənin mətbu əsərləri.

MƏTBUAT : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [ər.]
Kitab, mecmue ve s. çap eden istehsalat sahesi, neşriyyat ve met-bee işi. Mətbuat işçisi.
Dövri çıxan qezet, jurnal ve s.-nin ümumi adı. Xarici mətbuat. Dövri mətbuat.
Gizli mətbuat ilə tanış olmağa başladım.. T.Ş.Si-murq. [Behlul:] Mərziyənin
. mətbuatda tə-riflənməyi, fabrikin adının tez-tez çəkilməyi çoxunun xoşuna gəlmirdi. B.Bayramov.
0 Mətbuat konfransı
dövlet, siyasi, ictimai ve elm xadimlerinin her hansı bir meseleye dair melumat vermek, yaxud si-yasi veziyyeti işıqlandırmaq üçün metbuat nümayendeleri ile görüşü. Mərkəzi jurnalist-lər evində xarici jurnalistlər üçün mətbuat konfransı olmuşdur.

MƏTƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Yerde oyun üçün çekilen daire (esasen uşaq oyunlarında). Mətədən çıxmaq.

MƏTƏ-MƏTƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Mete içerisinde oyna-nılan uşaq oyunu.

MƏTƏRƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [ər.] Yolda, seferde, esger-likde ve s. istifade edilen su qabı.
.Masanın üzərinə böyük bir mətərə buzlu ayran qoyul-muşdu. M.S.Ordubadi.

MƏTİN : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. [ər.]
Berk, möhkem, sar-sılmaz. Mətin qayalara hiddətlə çarparaq çağlar; Səda verər iki yandan qaya, meşə, dağlar. A.Şaiq.
.Bu şəhər bütöv bir çaxmaq daşından ibarət mətin bir qaya üzərində [yer-leşmişdi]. S.Rehimov.
Metanetli, sebatlı, dönmez, dayanıqlı, etibarlı, sarsılmaz. Mətin qəhrəman. Mətin iradə.
Bu söz düzmü, doğrumu, bu əsrin mətin oğlu. M.Müşfiq. [Ceyran] cəsur, mətin, qəhrəman bir qadın idi. S.Hüseyn.

MƏTİNLƏŞDİRMƏK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

f. Daha metin et-
mek, dayanıqlılığını, metanetini artırmaq, daha dözümlü etmek, möhkemlendirmek.

MƏTİNLƏŞMƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Metinleşmek"den f.is.

MƏTİNLƏŞMƏK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

f. Daha da metin olmaq,
möhkemleşmek, sebatlı, dözümlü olmaq.

MƏTİNLİK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Metanet, möhkemlik, sar-sılmazlıq, berklik, davamlılıq, dayanıqlılıq. Son hadisələr bu adamların mətinliyini daha da artırmışdı. S.Rehimov. Ananın
. süzülən göz yaşları
. həm zəiflik, həm də mətinlik əla-məti idi. B.Bayramov.

MƏTLƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [ər.] ədəb. Qeside ve ya qe-zelin ilk beyti (məqtə müqabili). // Giriş, mü-qeddime, ilk söz.

MƏTLƏB : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [ər.]
Arzu, istek, dilek, is-tenilen şey, meqsed. çox gözəl, çox yaxşı-dır, lap Bakı məktəbidir; Məktəb bizim kol-xozun çoxdankı mətləbidir. R.Rza. □ Mət-ləbə yetmək (nail olmaq, çatmaq), mət-ləbi hasil olmaq
isteyine nail olmaq, arzu-suna çatmaq. Oldu, sədşükr, mətləbim hasil. S.Ə.Şirvani. Mətləb hasil olmamaq
xeyri olmamaq, heç bir şey çıxmamaq. Kənarda bir neçə gəzib dolanan görsənirdi, amma bun-ların heç birindən mənə bir mətləb hasil ol-madı. C.Memmedquluzade.
Mesele, meselenin, işin mahiyyeti, esil menası, meğzi. Naəhl olana mətləbi qandır¬maq olurmu? M.Ə.Sabir.
.Arifsən, gərəkbir qıldan mətləbi başa düşəsən. C.Memmed-quluzade. [Əsger:] Hə, bəs mətləb elə bura-dadır ki, səhərdən bəri sənə deyirəm ki, axırı nə olsun. ü.Hacıbeyov. [Derviş:] Ruqiyyə mətləbi anladı, ətrafa baxdı.. A.Divanbeyoğlu.
Mesele, iş. [Nurcahan:] Mən Səfiqulu-nun xalasıyam, səninlə bir mətləb üstə danış-maq istəyirəm. N.Vezirov. Bu sorğu-sualsız da onun üçün mətləb aydın idi. S.Rehimov. Məsmə başını aşağı salıb çətin bir mətləb qarşısında özünü itirmiş kimi dururdu. Mir Celal. □ Mətləb üstə gəlmək (keçmək, qa-yıtmaq)
esas meseleden danışmaq, esas meseleye keçmek, esas meqsedini demek. Burada bir balaca haşiyə çıxıb da mətləb üstə qayıdarıq. Ə.Haqverdiyev. [Dede Qor-qud] Qoçər ilə ozan dililə danışdı, mətləb üstə gəldi. M.Rzaquluzade. Fərman yavaş-yavaş mətləb üstə keçdi. Mir Celal. Mətləbə dəxli yoxdur
esas meseleye aid deyil, işe dexli yoxdur.

MƏTLUB : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [ər.] klas. Teleb olunan, ar-zulanan, istenilen şey; arzu, istek. Dedim:
Məcnun kimi çöldə qalmışam; Dedi:
Mən ki, mətlubumu almışam. Aşıq Celal.

MƏTN : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [ər.]
Yazılmış ve ya çap edil-miş halda olan her cür nitq (edebi eser, se-ned ve i.a., habele onlardan bir hisse, bir parça). Pyesin mətni. // Əsasen tedris üçün olan her hansı edebi eserin müeyyen hissesi. Farsca mətni tərcümə etmək.
Bir yazının, ona verilen şekil, şerh, kom-mentariya ve qeydlerine verilen izahatdan ferqli olan esas hissesi, esli. Kitabın mətni.
Musiqi eserinin sözleri, yazısı. Opera-nın mətni.

MƏTNŞÜNAS : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [ər. metn ve fars.
...şünas] Metnşünaslıq mütexessisi.

MƏTNŞÜNASLIQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Filologiyanın, edebi abidelerin ve tarixi senedlerin deqiq metnini müeyyenleşdirmekle meşğul olan sahesi.

MƏVA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [ər.] klas. Yurd, mesken, mekan, yer. Hər kəsin var bir mənzili, məvası; Aləmdə Zakir tək avara kimdir? Q.Zakir. Iştə Qaf-qaz!.. Səfalı bir məva; Allah-Allah, nədir bu abü həva! H.Cavid. // məc. Yuva. Həm gözəl, həm yeyin tik ruhumun məvasını; Əldən-ayaqdan düşən qəlbimim sevdasını. M.Müşfiq.

MƏVACİB : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [ər.] köhn. Maaş, emek haqqı. [Qulu:] Mən hətta bir neçə adam bili-rəm ki, mənim ağamdan az məvacib alırlar. N.Nerimanov. [Əmrah:] Ayda iki manat mə-vacib verirlər, onu da adama zəhrimardan pis eləyirlər. Ə.Haqverdiyev. [Pristav qoro-dovoylara:] Müftəcə məvacib alıb, il uzunu bircə qəpikliksə də iş görmək istəmirsiniz.. çemerrzeminli.

MƏVACİBLİ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. Maaşlı, emek haqqı ile olan.

MƏYUS : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. ve zərf [ər.] ümidsiz, ümi-dini kesmiş, ruhdan düşmüş; naümid; qemli, qüsseli, bikef, perişan, pert. Məyus adam. Məyus oturmaq.
[Nemet] yorğun və məyus bir halda evə dönüb yatdı. çemenzeminli. Uşaq fırtıqlı burnunu çəkib, məyus nəzərlərini anasına dikdi. M.İbrahimov. □ Məyus et-mək
naümid etmek, ümidini qıraraq qem-lendirmek, ruhdan salmaq, kefini pozmaq, pert elemek. Məyus olmaq
ümidini itire-rek bikef olmaq, ruhdan düşmek, pert olmaq. Ah, səd ah ki, dildardən oldum məyus; Soldu gül, gülşənü gülzardən oldum məyus. S.Ə.Şir-vani. Iş adamlarda elə bir ruh yüksəkliyi oyatmışdı ki, oraya buraxılmayan şagirdlər çox məyus olmuşdular. H.Seyidbeyli.
məyus-məyus zərf Meyus halda, perişan halda; meyuscasına. Məyus-məyus oturmaq.
Molla Tanrıverdi məyus-məyus baxırdı, yenə də nitqi olmadı ki, danışsın. E.Sultanov. Kosa məyus-məyus, göz yaşlarını axıda-axıda qapını açıb çıxdı. S.Rehimov.