Multilingual Turkish Dictionary Azerbaijani Explanatory Dictionary

NASOSÇU : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Nasosa xidmet eden fehle.

NASOSXANA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [rus. Hacoc ve fars.
..xane] Nasosların yerleşdiyi bina, yer. [Medenlerde] havabölüşdürən budkaların və nasosxana-ların təmirinə dair tapşırıq da yerinə yetiril-mişdir.

NASOSLAMA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Nasoslamaq"dan f.is.

NASOSLAMAQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

f. Nasosla çekmek, nasosla vurmaq (suyu, başqa mayeleri ve qazı).

NAŞAD : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. [fars.] klas. Qemgin, kederli, mehzun, sevinmeyen. Yenə naşad könlüm buldu yüz yerdən məlal, ağlar. M.V.Vidadi. Bir mənim də nəzər et haləti-naşadıma bəs.
C.Cabbarlı.

NAŞATIR : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [ər.] Ağ kristallik madde, ammonium-xlorid (texnikada ve tebabetde işledilir). □ Naşatır spirti
keskin iyli, şef-faf, rengsiz sulu ammiak mehlulu (tebabetde işledilir).

NAŞI : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. [ər.]
Nabeled, xam, tecrübe-siz, bir işden yaxşı xeberdar olmayan. Naşı usta. Naşı adam. Naşı işçi.
Naşı ovçu bərə bəklər, əylənər; Marallar sayrışır yollara doğru. Qurbani. Ailəni iki nəfər naşı və həya-ta təzəcə atılan, eyni zamanda bir-birini sevən iki adam qurmağa məcburdur. M.S.Ordu-badi. // məc. Bişmemiş, püxteleşmemiş, tec-rübesiz, qeyri-kamil. [Yazı] elə naşı, kobud yazılıb ki, bunu uşaqdan savayı heç kəs yaza bilməz. C.Memmedquluzade. Şüşənin altında naşı, lakin həyəcanlı bir xətlə
. yazılan bir kağız görürəm.. Mir Celal.
Nabeled. Şamo naşı adam dolaşan kimi dolaşır, sonra çox çətinliklə bir nöqtəni tapır və başqa birisinə keçirdi. S.Rehimov. // İs. menasında. Burada bir naşı ağlar; Əlində kaşı ağlar.. (Bayatı). Qabağa salma naşını; Vurdurar özyoldaşını. "Koroğlu".

NAŞILIQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is.
Xamlıq, tecrübesizlik. Cəmil dostunun naşılığını onun özünə hiss etdirmək istəməsə də, Tahir bunu dərhal an-layıb, lap pul kimi qızardı.. M.Hüseyn. [Me-şedi Müslüm:] İndi, yoldaş, neçə il naşılıq eləyəcəksən? Mir Celal.
Qabiliyyetsizlik, bacarıqsızlıq, meharet-sizlik. [Behlul:] O boyda vəzifə sahiblərin-dən bəlkə də heç kəs mənim naşılığıma bu qədər dözməzdi. B.Bayramov.

NAŞIR : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [ər.] Kitab ve s. neşr eden adam. Qəzetin naşiri Məmmədağa Saxtaxtlı maarifpərvər, xeyirxah və mütərəqqi bir adam olmuşdur. M.İbrahimov. □ Naşiri-əfkar köhn.
her hansı bir siyasi teşkilata, ittifaqa, idareye aid olan ve onların fikir ve fealiy-yetini eks etdiren metbuat orqanı.

NAŞÜKÜR : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. [fars. na... ve ər. şükür] Yaxşılığa qiymet vermeyen, yaxşılıq bilme-yen; qedirbilmez, nankor. Naşükür adam.
[Şehrebanu xanım:] Bu firənglər necə naşü-kür xalq olurmuşlar. Heç yaxşılıq bilməz-mişlər. M.F.Axundzade. [Cemil:] Axı mənə deyən gərək, sənə nə düşüb ki, naşükür adama yaxşılıq edirsən? M.Hüseyn. □ Naşükür ol-maq
edilen hörmetden, yaxşılıqdan mem-nun qalmamaq, heç bir şeyden razı düşme-mek, öz taleyinden şikayetçi olmaq, yaxşı-lıq bilmemek. [Piri baba:] Yasəmən, səbr et, naşükür olma! S.S.Axundov. [Qacar:] Yaxşı, gəl əl götür bu inadından; Bu qədər naşükür olmasın insan. S.Vurğun.

NAŞÜKÜRLÜK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Yaxşılıq, hörmet bil-
meme, qedirbilmezlik, nankorluq. Amma bu-nunla belə Zeynəb bir tikə naşükürlük eləmir. C.Memmedquluzade. [Bey:] Yox, naşükür-lük bir şey deyil. Mən yaradandan razıyam.
Mir Celal.

NATAMAM : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. [fars. na... ve ər. temam]
Bitmemiş, qurtarmamış, axıra çatdırılma-mış, başa vurulmamış, yarımçıq qalmış. Na-tamam bina. Natamam əsər.
[Kamil:] Amma iş orasındadır ki, xəritə natamamdır, hələ hazır deyil. M.Süleymanov. □ Natamam cümlə qram.
esas üzvlerinin biri ve ya ikisi buraxılmış cümle.
Qüsurlu, kesirli, nöqsanlı. Natamam iş.
Yari-müvafiq olmasa, meydən nə faidə; Mey bəzmi birəfiq ola gər, natəmamdır. S.Ə.Şir-vani.

NATAMAMLIQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is.
Natamam şeyin hal ve keyfiyyeti; yarımçıqlıq. ümumiyyətlə, pyesdə kompozisiya etibarı ilə bir natamam-lıq vardır.
Qüsurluluq, kesirlilik. Natamamlığı ara-dan qaldırmaq.

NATARAZ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. [fars.]
Kobud(ca), yeke, biçimsiz. Nataraz adam.
Pəri xanım göz-lərini açıb gördü ki, evin ortasında nataraz birpəhləvan oturub. (Nağıl). [Qurban:] çox böyük işə girişirsən, Telli, orada elə nataraz kötüklər var ki. Ə.Memmedxanlı. // ümumiy-yetle, iri, yeke, cüsseli, azman. Deyirlər ki, [Koroğlu] çox nataraz adamdı. "Koroğlu".
məc. Kobud, yöndemsiz, yonulmamış, yontalanmamış. Natarazın (is.) biridir.

NATARAZLIQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is.
Nataraz şeyin halı.
məc. Kobudluq, yöndemsizlik.

NATƏMIZ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. ve zərf [fars. na... ve ər. temyiz-den]
Temiz olmayan, çirkli, kirli. Natəmiz otaq. Natəmiz yer.
Kətxudalar Qəzvinin küçələrini natəmiz saxlayırdılar. M.F.Axundzade. Şəhərin natəmiz havasın-dan saralıb heyvaya dönən Nurəddini bir ayın ərzində tanımaq olmurdu. S.S.Axundov.
məc. Qelbiqara, qeyri-semimi, xain ürekli. ürəkdən natəmiz və bic adamlar nə qədər küt və biliksiz olsa, bəşəriyyət üçün o qədər faydalıdır. M.İbrahimov.
məc. Meqsedine çatmaq üçün heç bir vasiteden çekinmeyen; elieyri, eli temiz ol-mayan. [Necefalı:] Şahmar deyəndə ki, Hüm-mət natəmiz adamdır, inanmırdım, şübhə elə-yirdim. B.Bayramov.

NATƏMIZLIK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is.
çirklilik, kirlilik.
[Xarrat:] Biçarə uşaq diqqətsizlik, natəmiz-lik nəticəsi olaraq öldü. T.Ş.Simurq. [Hemid müellim] cüzi natəmizlik üstündə hamını top-layacaq və acıqlanacaq. S.Rehimov.
məc. Natemiz adamın xasiyyeti, nate-miz iş, hereket.

NATƏVAN : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. ve zərf [fars.] klas. Zeif, taqetsiz, gücsüz, iqtidarsız; xeste. Düşmüşəm bir halə sənsiz natəvanü zar olub; Kim, əcəl yanimdən ayrılmaz mənə qəmxar olub. Kiş-veri. Bu qəm ki var bənim cani-natəvanimdə; Tamam xalq bəna olsa qəmküsar azdır. Qövsi. Xoş ol zaman ki, ol məh ilə həmzəban olam; Hər sözdə bir dilim tutulub natəvan olam. S.Ə.Şirvani.

NATIQBURUN : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. Burnunun ucu yastı
olan. Natıqburun uşaq.

NATIQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [ər.]
Nitq deyen, nitq söy-leyen; çıxış eden. Natiqlər coşaraq söylər azadlıq; Bir çoxu hayqırır: haqq verin bizə! A.İldırım.
Yaxşı danışmaq qabiliyyetine malik olan, gözel danışmağı bacaran, natiqlik me-hareti olan. Lütfəli bəy uzunboylu,
. şirin-dilli və natiq bir adam idi. İ.Musabeyov. Uca kürsülərdən danışanda mən; Həm natiq olu-ram, həm də dinləyən. B.Vahabzade.
köhn. Danışan, söyleyen, deyen. [Mü-nevver:]
.İnsan eşitdiyi sözün natiqinə baxıb haman sözü qəbul edər. M.S.Ordubadi.

NATIQLIK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Aydın ve gözel danışma bacarığı, nitq söyleme qabiliyyeti. [Meh-manın] natiqlik məharəti isə hamını heyran etməyə başlayırdı. S.Rehimov.
.Müdərris-lərimiz ondakı natiqliyə qibtə edirlərdi. İ.Əfendiyev.

NÄTRİUM : Azerbaijani Explanatory Dictionary

[lat.] Ağ rengli yumşaq qelevi metal
kimyevi element.

NATÜRA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

[lat.]
inc. üzünden şekli çe-kilen tebii, canlı nümune, yaxud şeklini çek-mek üçün ressamın qabağında duran adam. [İndoneziya ressamları] nə çəksələr, demək olar ki, hamısı naturadandır, xalq həyatın-dan alınmışdır. M.İbrahimov. // Pavilyondan kenarda kinoşekli çekilen tebii şerait, yer. Naturada çəkilən mənzərə.
ödenc vasitesi kimi pul evezine verilen mal, mehsul ve s. borcunu natura ile ödemek.

NATURAL : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. [lat.] Natura (mal, mehsul ve s.) ile ödenilen, alınan ve ya verilen (b ax natura
ci menada). Natural vergi. □ Na-tural təsərrüfat
mehsulu satmaq üçün de-yil, istehlakçının özünün istehlakı üçün isteh-sal olunan teserrüfat.

NATURALIST : Azerbaijani Explanatory Dictionary

[lat.] Naturalizm terefdarı.