Multilingual Turkish Dictionary Azerbaijani Explanatory Dictionary

O : Azerbaijani Explanatory Dictionary

gəldi.
Aşıq Qərib sözün deyər avazla; Din-
dirəndə canım alar o, nazla. "Aşıq Qerib".
Indi Ziba hər axşam onun yanına gəlib, ona
bir çox şeylər danışıb nəql edirdi. S.Hüseyn.
03 iş. əvəz.
Zaman ve ya mekan daxi-
linde bilavasite göz qabağında olmayan, ya-
xud uzaq olan şeyi gösterir, hem de isme kon-
kretlik verir (bu müqabili). O kitablar mənim-
dir. O otaqda kim yaşayır?
Əsmər o evə heç
getməmişdi. S.Hüseyn.
Qoşa olan iki şeyin ikincisini gösterir (bu biri müqabili). Yolun o tərəfində. Gölün o sahili.
.Molla Güləndam bacı on-on beş qız ilə çəpəri basıb o taya keçdilər. çemen-zeminli.
Is. mənasında. Haqqında danışılan, göz qabağında olmayan ve ya uzaqda olan hadise, şey. O mümkün deyil.
[Cahan:] Evlənmək su içmək kimi asan şeydir, onda nə çətinlik var ki? ü.Hacıbeyov.
◊ O biri
1) başqa, diger, özge, o. O biri otaqdan Məşədi Ibadı gətirirlər. ü.Hacıbeyov. O biri xəstələrin sözlərini aydın eşitmədim. M.Hüseyn; 2) gelen, növbeti, sonrakı. O biri dəfə gələrəm; 3) ertesi, sabahı. O biri gün onu görmədim. O cümlədən
çox şey ve ya çox adam arasından bir şeyi ve ya bir adamı ayı-rıb göstermek üçün işledilir. Hamı, o cümlə-dən mən də orada idik.
Zeynalabdin uşaq-ları, o cümlədən Güldəstəni tanıdı. H.Seyid-beyli. O gün olmaz (olmayıb)
hemişe, her gün. O gün olmaz bizə gəlməsin.
[Qadir Sonaya:] O gün olmayıb karxanaya get-məyəsən, lülə sarımayasan. Ə.Əbülhesen. O halda
o veziyyetde, o zaman. [Şah:] O halda bizim qanımız sənə halaldır. ü.Hacı-beyov. O ki qaldı
..haqqında danışsaq,
..gelince,
..geldikde. O ki qaldı hökumət məktəbləri,
. burada, bir nəfər sarıqlı müəl-lim, əlbəttə, tapılar. C.Memmedquluzade. O ki var
çox, hedden artıq; lap çox. Lotular o ki varyedilər. "Aşıq Qerib". Onunla belə
...baxmayaraq. Onunla bərabər
eyni za-manda, yanaşı olaraq, birlikde.

O : Azerbaijani Explanatory Dictionary

nida. Heyret, teeccüb bildirir (bezen tekrar edilerek işledilir). O! Bu kimdir? O! Bu heç olmadı.

OBA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is.
Bir neçe evden ibaret kiçik ya-şayış menteqesi, kiçik kend. [Şahmar:] Ba-harlıdan bura gələndə elə bilirsən, şəhərdən yöndəmsiz bir obaya gəlirsən. B.Bayramov.
Köçerilerin, heyvandarların müveqqeti sakin olduqları bir neçe alaçıq ve ya çadırdan ibaret köç yeri; köçebe, düşerge. çoban oba-sı.
Qurban
. obalara gedib süd almalı və ağalar üçün çobanaşı bişirməli idi. T.Ş.Si-murq. Hər il bu zaman yolun ətəklərinə qədər çadırlar, obalar düşərmiş. Mir Celal.

OBABAŞI : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. köhn. Obaya başçılıq eden adam, oba ağsaqqalı.

OBAŞDAN : Azerbaijani Explanatory Dictionary

zərf
Alaqaranlıq, seher tez-den, hava açılmamış. Obaşdan oyanmaq.
Aslan isə,
vaxt keçir,
deyə obaşdan gedib vağzalı kəsdirib oturdu. C.Cabbarlı. çiynin-dən aşırıb boz çantasını; Obaşdan məktəbə bir uşaq gedir. H.Arif.
Orucluqda hava açılmamışdan, alaqa-ranlıqda dindar müselmanların yemek ye-dikleri vaxt. Orucluqda bir axşamdan, bir də obaşdandan yeyərdilər ki, bütün günü ac qal-mağa imkan olsun. H.Sarabski.

OBAŞDANLIQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Oruc tutan müselmanla-rın obaşdanda yedikleri yemek. [Arvad:] Sən gündüzləri oruc tutmursan, gecələri obaşdan-lığa durursan. "M.N.letif." Minacat səsinə yuxudan ayılanlar obaşdanlıqla məşğul olub taam yeyirdilər ki, sabah oruc olacaqlardı. B.Talıblı.

OBELİSK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

[yun. obelisikos, herfi menası
kiçik şiş] Yuxarıya doğru getdikce nazik-leşen, yonulmuş daş sütundan ibaret abide. Obelisk qoymaq. Obeliskin açılışı.
öber... [alm. ober
baş, böyük] Bir sıra xarici ölkelerde bezi dövlet rütbeleri ve mülki vezifeleri bildiren sözlere artırılan ön sözü; mes.: ober-leytenant, ober-polismeyster, ober-burqomistr.

OBERTÖN : Azerbaijani Explanatory Dictionary

[alm. Obertone] mus. Əsas tona xüsusi çalarlıq, tembr veren elave ton. Bu [titreyen] səslər əsas səsi müşayiət edərək, ona nisbətən zil olacaqlar ki, bunlara da ober-ton deyilir. "İbtidai musiqi".

ÖBLAST : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [rus.] çoxölçülü fezanrn ve ya metrik fezanrn yalmz daxili nöqtelerinden ibaret olan elaqeli çoxluğu.

OBLİQÄSİYA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [lat.] Qiymetli kağrzlarrn bir növü.

OBLOMOVÇULUQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [İ.Qonçarovun "Oblomov" romanmm qehremanr Oblomo-vun adrndan] Atillik, ifadesizlik; fealiyyet-sizlik ve tenbellik halr.

ÖBRAZ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [rus.] Obyektin insan şüurunda obyektiv inikas formasr; suret.

OBRAZLI : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. [rus. o6pa3 sözünden] İfa-deli, canlr, aydrn (danrşrq ve s. haqqrnda). Obrazlı ifadə. Obrazlı (z.) danışmaq.
X.Rza real bədii təsvirə, obrazlı düşüncəyə, ifadə vasitələrinin təravətinə həmişə üstünlük ve-rirdi. B.Nebiyev.

OBRAZLILIQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Obrazlr olma; ifadelilik, canlrlrq, aydrnlrq (danrşrq ve s. haqqrnda). Nit-qin obrazlılığı.
Milli və beynəlmiləl mü-nasibətlərproblemi.. dünya ədəbiyyatında öz mütərəqqiliyini, obrazlılığını, nadir əhatəli-yini və məhsuldarlığını bir daha Vahabzadə yaradıcılığında tapır. ç.Aytmatov.

OBSTRÜKSİYA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

[lat. obstructio
maneçi-lik] Ses-küy salmaq, meseleye aid olmayan uzun-uzadr çrxrşlar etmek ve b. yollarla ic-lasr, yrğrncağr uzatmaq ve ya pozmaq (esasen parlament mübarizesi) üsulu.

OBSTRUKSİONİST : Azerbaijani Explanatory Dictionary

[lat.] Obstruksiya iş-tirakçrsr ve ya terefdarr.

OBSTRUKSİONİZM : Azerbaijani Explanatory Dictionary

[lat.] Obstruksiyalar yolu ile siyasi mübarize üsulu.

O-BU : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Her kes, adamlar. Ondan-bundan soruşmaq. Onun-bunun sözünə baxma. O-bu nə deyər?
Uşaq ona-buna toxuna-toxuna gedirdi. çemenzeminli.

OBYEKT : Azerbaijani Explanatory Dictionary

[lat. objectum
şey]
fəls. Biz-den kenarda ve şüurumuzdan asrlr olmaya-raq mövcud olan xarici alem, maddi varlrq.
Her hansr bir şexsin fealiyyetinin, diq-qetinin ve s. yöneldildiyi hadise, şey; hedef, mövzu, behs. Tədqiqat obyekti. Müşahidə ob-yekti.
Müessise, tikinti, yaxud bir şeyin teser-rüfat ve ya müdafie ehemiyyeti olan ayrrca vahidi. Müdafiə obyekti. Tikinti obyekti.
- [Aslan:]
.Belə böyük obyektlərdə işləməyə varam. S.Rehman.
.Burda nə hərbi obyekt vardı; nə anbar, nə qoşun bölməsi. R.Rza.

OBYEKTİV : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. [lat. objectivus
şeye aid olan]
Şüurdan kenarda ve ondan asrlr olma-yaraq mövcud olan. Təbiətin obyektiv qanun-ları.
Qerezsiz, teref tutmayan, biteref. Ob-yektiv nəticə. Hadisələrə verilən obyektiv qiymət.
◊ Obyektiv reallıq (gerçəklik)
şüurdan kenarda ve ondan asrlr olmayaraq mövcud olan her şey.

OBYEKTİV : Azerbaijani Explanatory Dictionary

[lat.] Optik cihazrn, baxrlan ve ya fotoşekli çekilen şeye yöneldilmiş bir ve ya bir neçe linzadan ibaret hissesi. Foto-aparatın obyektivi. Mikroskopun obyektivi.

OBYEKTİVCƏSİNƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

zərf Qerezsizcesine, biterefcesine. Obyektivcəsinə təhqiqat apar-maq.

OBYEKTİVİZM : Azerbaijani Explanatory Dictionary

[lat.]
Bax obyektiv-
lik
ci menada.
İctimai heyatdakr hadiselere onlarr pas-siv suretde qeyd etmek ve belelikle de on-larrn zeruri olduğunu tesdiq etmeye ve doğ-rultmağa aparrb çrxaran münasibet.

OBYEKTİVLİK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is.
Bir şeyin şüurdan asrlr olmayaraq müsteqil bir obyekt kimi möv-cud olmasr. Xarici aləmin obyektivliyi.
Qerezsizlik; bir şeye qiymet vererken bitereflik gösterme. Mühakimənin obyektiv-liyi.

OCAQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is.
Xörek bişirmek, su, yaxud evi qrzdrrmaq üçün bir terefi açrq, üç terefi daş-dan, kerpicden hörülmüş kiçik tikili; ümumiy-yetle, od yandrrmaq üçün yer. Ocağa odun qoymaq. Ocaqda xörək bişirmək.
Kərbəlayı Qurban başmaqlarını çıxardıb ocağın qıra-ğında oturdu. çemenzeminli. Daxma qaran-lıq idi, ancaq ocağın işıltısından künc-bucağı seçmək olurdu. Ə.Veliyev. □ Ocaq qala-maq
ocağa odun qoyub yandrrmaq. Bu, əti doğrayır, o, ocaq basır; Bu, çörək bişirir, o, qazan asır. H.K.Sanrlr. [Mezlum Aslana:] Dünən [komendantrn] otağında ocaq qala-yırdım. S.Veliyev.
xüs. Sobanrn ve ya buxar qazanrnrn yanacaq yandrrrlan yeri, hissesi. Parovozun ocağı.
Nəhəng ocaqların yeknəsəq uğultusu eşidilirdi. H.Seyidbeyli. //Kirec yandrnlan yer.
din. Pir, müqeddes yer, ziyaretgah. [Sön-mez:] Ərəblər əvvəlləri heç olmazsa böyük mərkəzlərdəki ocaqlara, ibadətxanalara to-xunmurdular. C.Cabbarlr. Şəhərdə böyük mö-cüzələr görünmüşdü, çoxlu ocaqlar, pirlər zü-hur etmişdi.. çemenzeminli.
məc. Doğma ev, ev-eşik, yurd. Göz di-kərək yad ellərin şəfa verməz ocağına; Böylə qərib bir parçacıq, kəfənsizmi öləcəyəm? A.İldrrrm.
məc. Bir şeyin olduğu, törediyi, yayrl-drğr yer; merkez; menbe. Maarif ocağı. Elm ocağı.
0 Ocaq yanmasa tüstü çıxmaz
bir şeyin sebebsiz olmadrğrnr, bir şey haqqrnda esas-srz danrşrlmadrğrnr bildiren atalar sözü. Nə
isə, ocaq yanmasa tüstü çıxmaz, deyiblər. B.Bayramov. Ocağını söndürmək (kor qoy-maq)
evini xaraba qoymaq, ailesini dağrt-maq. [Turac Gülsabaha:] Sən neçin bizim oca-ğımızı söndürürsən? C.Cabbarlr.