Multilingual Turkish Dictionary

Azerbaijani Explanatory Dictionary

Azerbaijani Explanatory Dictionary
SƏKSƏNYAŞLI : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. Seksen yaşında olan.
Səksənyaşlı qoca.

SƏKTƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [ər.] köhn.
Durğunluq, bir yerde dayanıb qalma.
Zerer, xelel, ziyan.
Qan dövranının, üreyin birden-bire fea-
liyyetden düşmesi, hereketinin dayanması.

SƏQF : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [ər.] Tavan, bağdatı. Alçaq səqf-dən asılan otuzluq "molniya" lampası böyük otağı işıqlandırırdı. T.Ş.Simurq. Mən onları çətin vəziyyətdən çıxarmaq üçün gözümü səqfə dirəyib soruşdum. S.Rehman.

SƏQQA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [ər.] köhn. Keçmişde evlere su daşıyan; su paylayan, suçu. Təbrizin məşhur səqqalərindən Tacı qızı Züleyxanın qapısını vururlar. M.S.Ordubadi.

SƏLAHIYYƏT : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [ər.] Vezifesine göre bir işe qarışmağa, bir işi görmeye ixtiyarı, hüququ olma. [Seba:] Bilmirəm, ağanın gətir-diyi bu qədər zəngin bir hədiyyəni qəbul et-məyə səlahiyyətim vardırmı? M.S.Ordubadi. Mehriban, Zeynalın öz üzərində bir "ər" ol-maq sifətilə haqq və səlahiyyətini düşünürdü. S.Hüseyn. // Birinin ixtiyarı, hüququ daire-sinde olan meseleler, işler. Məhkəmənin səla-hiyyəti. Bu, mənim səlahiyyətimə daxil deyil. □ Səlahiyyət vermək
ixtiyar vermek, hü-quq vermek. [Xan] yerində qoyduğu Ağası bəyə xanlıqda asayişi təmin etmək üçün bö-yük səlahiyyət verdi. çemenzeminli.
SƏLAHIYYƏTDAR

SƏLAHIYYƏTDAR : Azerbaijani Explanatory Dictionary

[ər. selahiyyet ve fars.
..dar] rəs. köhn. bax səlahiyyətli. O, peşə-karı hesab olunan Nizamülmülkün də işlərinə qarışmağa səlahiyyətdar deyildir. M.S.Ordu-badi.

SƏLAHIYYƏTLI : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. Selahiyyet verilmiş, her hansı bir selahiyyeti, hüququ olan. Səla-hiyyətli səfir.

SƏLBƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is.
Ağacdan meyveni salmaq, heyvanları qovmaq ve s. üçün atılan ağac par-çası. [Imamverdi:] Ağız,
.o nədir tolazlamı-san səlbəni, gedib dəyib Haykanuşun danası-nın gözünə, o da gəlmişdi Allahverdi kişinin üstünə davaya. C.Cabbarlı.
Selbe kimi tullanılan, atılan her hansı bir şey. Dəmir səlbəsi. Papaq səlbəsi.
[Şaq-qulu] da əlini rəfə atıb, "köpək oğlu özün-sən!"
deyib kərbəlayıya bir qazan səlbəsi vurdu.. çemenzeminli.

SƏLBƏLƏMƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Selbelemek"den f.is.

SƏLBƏLƏMƏK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

f. Selbe vurmaq, selbe
atmaq. Ağacı səlbələmək. Heyvanları səlbə-ləmək.

SƏLCUQLAR : Azerbaijani Explanatory Dictionary

cəm XI esrin ortalarında Kiçik Asiya erazisinde, Iran ve Iraqda böyük dövlet qurmuş köçeri türkmen qebileleri.

SƏLDIRƏMƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Seldiremek"den f.is.

SƏLDIRƏMƏK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

ax səldirləmək. Fay-tonçu müvazinətini saxlaya bilməyib səldirədi, iki addımlıqdakı qaramıx kolunun üstünə yı-xıldı, kürəyinə tikan doldu. M.Hüseyn.
.On-suz da ayaq üstündə güclə duran qarı, böy-rünə toxunan qolların təsirindən səldirədi. I.Hüseynov.

SƏLDIRLƏMƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Seldirlemek"den f.is.

SƏLDIRLƏMƏK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

f. Yıxılan kimi olub yeri-
şini çaşdırmaq, lenger vuraraq yerimek; sen-delemek. Sərxoş səldirlədi.
Tərlan səldir-ləyə-səldirləyə (z.) paltarını geyib qapıya yanaşdı. M.Hüseyn.

SƏLƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Küpe ve s. qabların ağzını bağ-lamaq üçün kend yerlerinde işledilen, kesil-miş heyvan qarnının temizlenmiş bir parçası. Qız durdu ayağa, getdi, küpənin sələyin açdı.
(Nağıl).

SƏLƏF : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [ər.] Her hansı bir sahede, işde, mövqede fealiyyeti o birinden daha qabaq ol-muş, yaxud qabaq yaşamış adam (xələfziddi). Sələflərə dərin hörmət.
Bizim emblemamız,
SƏLIQƏLI
rəmzimiz, şərəfimiz; Qoy olsun sələf,
dedik. B.Vahabzade.

SƏLƏM : Azerbaijani Explanatory Dictionary

[ər.] bax müamilə
cü menada. Əmi qeyri adamlara da sələmlə pul verərdi. N.Nerimanov. Dadaş atlı gedir aşağı kəndə; Gedir kəndliləri salmağa bəndə; Gedir veril-məyən sələm dalınca. M.Müşfiq.

SƏLƏMÇI : Azerbaijani Explanatory Dictionary

ax müamiləçi. [Veys:] Şura hökuməti qoymayacaq ki, sən [Allahqulu] ta-cir, sələmçi Hacı Tağını itələyib oturasan onun yerində. Ə.Əbülhesen.

SƏLƏMÇILIK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

ax müamiləçilik.

SƏLƏMXOR : Azerbaijani Explanatory Dictionary

[ər. selem ve fars.
..xor] bax müamiləçi. Alo tərs baxışla sələmxor Məşədi Qulamı süzüb, əlavə etdi.. S.Rehimov.

SƏLIB : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [ər.] Xaç. Bir çoxlarının baş-larındakı səlib qırılmış, bir qisimləri yanı üstə yerə yıxılmışdı. S.Hüseyn. □ Əhlü-səlib tar.
bax səlibçi.
◊ Səlib müharibələri tar.
katolik kilse-sinin teşebbüsü ile dinsizlerle mübarize şüarı altında XI-XIII esrlerde Qerbi Avropa feo-dallarının Yaxın Şerq ve Pribaltika ehalisine, habele Şerqi Avropa slavyanlarına qarşı apar-dıqları işğalçılıq yürüşleri.

SƏLIBÇI : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. tar. Selib müharibesi iştirak-çısı.

SƏLIQƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [ər.] Nizam ve qayda, bir şe-yin düzgün veziyyeti, nizamda olması. Səli-qəyə salmaq. Şeyləri səliqə ilə düzmək. Kitab-ları səliqədə saxlamaq.
Evin səliqəsində heç bir dəyişiklik yox idi. M.Hüseyn. Qədir kişi Fərmanın evinin səliqəsini çox bəyəndi. Ə.Sadıq. // Bir şeyi nizam ve qaydada, gözel veziyyetde saxlama ve ya işleme qabiliyyeti. Onun səliqəsinə söz yoxdur. □ Səliqə ilə
bax səliqəli 1 ve
cü menalarda. Oğlan çox səliqə ilə geyinmişdi. I.Əfendiyev. Cahan-girovun seyrək ağ saçları səliqə ilə dala da-ranmışdı. S.Qedirzade.

SƏLIQƏLI : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif.
Seliqeye, üsula müvafiq, seliqeye salınmış, müntezem, düzgün, ni-zamlı. Səliqəli iş otağı. Səliqəli yataqxana. Səliqəli ev.
[Hakim] səliqəli stolunun üs-tündə gördüyü lazımsız kağızları bir-bir cırıb səbətə atırdı ki, əl-ayağa dolaşmasın! Mir Celal. // Her şey öz yerinde, qaydada. Balaca həyət yenə əvvəlki kimi səliqəli idi.
Seliqesi olan, işi seliqe ile gören, seliqe qaydalarını gözleyen. Səliqəli qız. Səliqəli şa-gird.
Səliqəli maldarlar axşam vaxtı çöldən naxır qayıdan zaman oğul-uşağı düzərlər qa-pılara ki, camışlar, öküzlər, inək və danalar düz girsinlər töylə həyətinə. C.Memmed-quluzade.
Zərfmənasında. Temiz, diqqetli, dürüst, her şey öz yerinde. Skamyada mənimlə bir-likdə səliqəli geyinmiş cavan bir gürcü də oturmuşdu. A.Şaiq. Şagirdlərdən, əyinlərinə geydikləri formanın son dərəcə səliqəli ol-masını, düymələrinin, papaqlarındakı uldu-zun par-par parıldamasını tələb edirdilər.
Ə.Sadıq.